opracowany w ramach projektu
„Tworzenie programów nauczania oraz scenariuszy lekcji i zajęć wchodzących w skład zestawów narzędzi edukacyjnych wspierających proces kształcenia ogólnego w zakresie kompetencji kluczowych uczniów niezbędnych do poruszania się na rynku pracy”
dofinansowanego ze środków Funduszy Europejskich w ramach
Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój, 2.10 Wysoka jakość systemu oświaty Warszawa 2019
SCENARIUSZ LEKCJI
Program nauczania matematyki dla szkoły podstawowej
TOMASZ
WÓJTOWICZ
MATEMATYKA W KUCHNI –
DZIAŁANIA NA LICZBACH
DZIESIĘTNYCH
Redakcja merytoryczna – Elżbieta Miterka Recenzja merytoryczna – Ewa Olszewska
dr Anna Rybak
Agnieszka Ratajczak-Mucharska dr Beata Rola
Redakcja językowa i korekta – Editio Projekt graficzny i projekt okładki – Editio Skład i redakcja techniczna – Editio Warszawa 2019
Ośrodek Rozwoju Edukacji Aleje Ujazdowskie 28 00-478 Warszawa www.ore.edu.pl
Publikacja jest rozpowszechniana na zasadach wolnej licencji Creative Commons – Użycie niekomercyjne 4.0 Polska (CC-BY-NC).
https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/deed.pl
3
Temat zajęć/lekcji:
Matematyka w kuchni – działania na liczbach dziesiętnych.
Czas trwania zajęć/lekcji: 45 minut Klasa: VI Cel ogólny:
Kształcenie umiejętności analizowania i proporcjonalnego przeliczania składników w przepisach kulinarnych.
Cele szczegółowe: Uczeń:
kształtuje umiejętność systematycznego doskonalenia się (umysł dyscyplinarny),
wykracza w swojej pracy poza formalną edukację,
wykonuje nieskomplikowane obliczenia na liczbach naturalnych i dziesiętnych,
układa plan rozwiązania zadania składającego się z kilku kroków (umysł syntetyzujący),
stosuje umiejętności w problemowych sytuacjach praktycznych (umysł twórczy),
podaje przykłady problemów matematycznych w kontekście założonych warunków,
poszukuje wspólnych dróg do rozwiązania problemu (umysł respektujący),
działa wtedy, gdy zrozumie potrzeby i pragnienia społeczności,
wykorzystuje wiedzę w sytuacjach praktycznych.
Metody/Techniki/Formy pracy:
metoda doświadczeń poszukujących,
praca z materiałem przygotowanym przez nauczyciela,
formy pracy: praca wspólnym frontem, praca grupowa: jednolita i zróżnicowana.
Środki dydaktyczne:
książki kucharskie,
komputer z arkuszem kalkulacyjnym i dostępem do Internetu,
karty pracy uczniów.
Opis przebiegu lekcji
1. Zainteresowanie (czynności organizacyjne, koncentracja uwagi, wprowadzenie).
Nauczyciel wyświetla uczniom za pomocą komputera przepis na ciasto śliwkowe z różnych stron internetowych. Uczniowie otrzymują od nauczyciela i przeglądają różne książki kucharskie. Zwracają uwagę na różne jednostki znajdujące się w opisie składników potrzebnych do wykonania biszkoptu, kremu i góry ciasta.
2. Specyfikacja celów (określenie celów długo- i krótkoterminowych oraz planowanych wytworów lekcji).
Po zakończeniu lekcji uczniowie będą potrafili samodzielnie korzystać z przepisów kulinarnych, w tym przeliczać proporcjonalnie potrzebne składniki.
4
3. Specyfikacja treści (dążenie do osiągnięcia celu końcowego – sformułowanie pytań, problemów i zagadnień).
Nauczyciel odczytuje uczniom prośbę z domu kultury o zaplanowanie niezbędnych zakupów do świetlicowej stołówki. W domu kultury planowane są warsztaty kulinarne, w trakcie których uczniowie będą piekli serniki.
4. Wdrażanie procesu (plan wykonania zadania – odpowiednia sekwencja zadań do osiągnięcia celu końcowego).
Nauczyciel dzieli uczniów na 4 grupy i rozdaje książki kulinarne i kartki z potrzebnymi składnikami na wykonanie jednego sernika. Składniki: 1 kg zmielonego twarogu, 250 g miękkiego masła, 1,25 szklanki cukru pudru, 6 jajek, 1 opakowanie cukru wanilinowego 16g, 150 ml śmietanki 36%, 4 łyżki mąki ziemniaczanej (każda łyżka waży 25 g).
Zadaniem uczniów będzie opracowanie kosztorysu zakupu wszystkich produktów niezbędnych do wypieku ciast z przeliczeniem kosztów w kilku wariantach: na 15, 20, 40 serników (w tym poszukiwanie cen).
5. Realizacja pomysłów (weryfikacja hipotez, wykonanie zadania – 20 minut).
Uczniowie w trakcie pracy korzystają z komputera z dostępem do Internetu. Kosztorys może zostać wykonany zarówno w arkuszu kalkulacyjnym, jak i za pomocą plakatu.
6. Prezentacja (dzielenie się wiedzą i doświadczeniem z innymi uczniami).
Wybrany lider z każdej grupy prezentuje pracę uczniów. Uczniowie z pozostałych grup obserwują, mogą zadawać pytania oraz uzupełniać wypowiedzi kolegów.
7. Ewaluacja zastosowanych procedur i narzędzi (może być na przestrzeni całej jednostki lekcyjnej). Ocena pracy uczniów.
Uczniowie otrzymują od nauczyciela 3 karty do głosowania z napisami: TAK, NIE, NIEZUPEŁNIE. Nauczyciel odczytuje pytania, a uczniowie podnoszą do góry swoje odpowiedzi, zgodnie z własnymi odczuciami.
Potrafię odczytywać przepisy kulinarne.
Potrafię przeliczać jednostki.
Sprawnie posługuję się działaniami na liczbach dziesiętnych.
Potrafiłbym samodzielnie wykonać wszystkie zrealizowane zadania.
Komentarz metodyczny
W trakcie całej lekcji należy wspierać uczniów mających trudności w nauce poprzez naprowadzanie, pomoc w poszukiwaniu źródeł wiedzy oraz
w obliczeniach. Uczniowie z dysgrafią mogą skorzystać z arkusza kalkulacyjnego.
Nauczyciel powinien wzmacniać samodzielność uczniów, w szczególności uczniów z autyzmem, by każdy z nich poczuł się członkiem grupy. Uczniowie uzdolnieni matematycznie mogą wyszukać inny lub opracować własny przepis na sernik.
