Temat
Współczynnik kierunkowy prostej
1 klasa liceum
na podbudowie szkoły podstawowej
PRZYPOMNIENIE:
Na ostatniej lekcji nauczyliśmy się:
zapisywać równanie kierunkowe i ogólne prostej,
wyznaczać równanie prostej przechodzącej przez dwa punkty,
zamieniać równanie ogólne prostej na kierunkowe i odwrotnie,
sprawdzać warunek równoległości prostych o równaniach ogólnych.
Wykształcenie umiejętności wyznaczania
i interpretowania współczynnika kierunkowego prostej.
CEL OGÓLNY:
CELE SZCZEGÓŁOWE:
Uczeń:
oblicza współczynnik kierunkowy prostej,
rysuje prostą wykorzystując interpretację współczynnika kierunkowego prostej,
wyznacza równanie prostej za pomocą współczynnika kierunkowego i jednego punktu,
sprawdza równoległość prostych za pomocą ich współczynnika kierunkowego.
Współczynnik kierunkowy prostej przechodzącej przez
punkty , gdzie
dany jest wzorem:
Współczynnik kierunkowy prostej
Współczynnik kierunkowy prostej pozwala określić, jak bardzo jest ona „stroma”.
Na przykład, dla prostej wzrostowi
argumentu o jedną jednostkę odpowiada wzrost wartości funkcji o dwie jednostki.
Współczynnik kierunkowy prostej – interpretacja
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
y
x 1
y=2x–1
b=–1
2
1
2
1
2
Narysuj wykres funkcji, wykorzystując
interpretację współczynnika kierunkowego prostej.
,
b) ,
c) .
Zadanie 1
a) Narysuj wykres funkcji
Wzrost argumentu o jedną jednostkę, powoduje wzrost wartości funkcji o dwie
jednostki.
Zadanie 1 – rozwiązanie
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
y
x
1 2
y=2x–3
b=–3
b) Narysuj wykres funkcji
Wzrost argumentu o jedną jednostkę, powoduje spadek wartości funkcji o trzy
jednostki.
Zadanie 1 – rozwiązanie
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
y
x –3
1
y=–3x+4 b=4
c) Narysuj wykres funkcji
Wzrost argumentu o jedną jednostkę, nie powoduje
wzrostu ani spadku wartości funkcji.
Zadanie 1 – rozwiązanie
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
y
x
1 0 y=0x–2 b=–2
y=–2
Wyznacz współczynnik kierunkowy prostej przechodzącej przez dwa punkty i sprawdź swoje obliczenia na wykresie.
a) ,
b) ,
c) .
Zadanie 2
a)
Wzrost argumentu o jedną jednostkę,
powoduje wzrost wartości o cztery jednostki.
Zadanie 2 – rozwiązanie
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
y
x
1 4
b)
Wzrost argumentu o jedną jednostkę,
powoduje spadek wartości o dwie jednostki.
Zadanie 2 – rozwiązanie
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
y
x 1
–2
c)
Wzrost argumentu o jedną jednostkę,
nie powoduje wzrostu ani spadku wartości.
Zadanie 2 – rozwiązanie
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
y
x 1 0
Oblicz współczynnik kierunkowy prostej przechodzącej przez punkty
, a następnie wyznacz równanie tej prostej.
Zadanie 3
Zadanie 3 – rozwiązanie
Równanie prostej .
Wyznacz równanie prostej o współczynniku kierunkowym 4, przechodzącej przez punkt
Zadanie 4
, 4,
Równanie prostej:
Zadanie 4 – rozwiązanie
Aby sprawdzić, czy proste oraz są równoległe należy wyznaczyć współczynniki
kierunkowe obu prostych.
Jeśli współczynniki kierunkowe prostych są równe, to proste są równoległe.
Sprawdzanie równoległości
prostych
Dane są punkty o współrzędnych:
.
Sprawdź, czy prosta jest równoległa do prostej .
Zadanie 5
Zadanie 5 – rozwiązanie
Współczynniki kierunkowe obu prostych są równe, więc prosta jest równoległa do prostej
Dana jest na rysunku prosta . Wyznacz:
a) współczynnik kierunkowy prostej
b) równanie prostej c) równanie prostej
równoległej do prostej
przechodzącej przez punkt .
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
y
x p
Sprawdź czy umiesz
a) współczynnik kierunkowy prostej :
Wzrost argumentu o jedną jednostkę, powoduje spadek wartości o dwie jednostki:
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
y
x p 1
–2
Sprawdź czy umiesz - rozwiązanie
b) równanie prostej :
Odczytujemy z wykresu b (punkt przecięcia prostej z osią Oy)
Równanie prostej -4
-3 -2 -1 0 1 2 3 4
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
y
x p
b=–1
Sprawdź czy umiesz – rozwiązanie
1
–2
c) równanie prostej równoległej do prostej przechodzącej przez punkt
Równanie prostej
Równanie prostej
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
y
x p
y=–2x+3 y=–2x–1
r
A
Sprawdź czy umiesz – rozwiązanie
PODSUMOWANIE:
Na dzisiejszej lekcji nauczyliśmy się:
obliczać współczynnik kierunkowy prostej,
rysować prostą wykorzystując interpretację współczynnika kierunkowego prostej,
wyznaczać równanie prostej za pomocą
współczynnika kierunkowego i jednego punktu,
sprawdzać równoległość prostych za pomocą ich współczynnika kierunkowego.
Nachylenie trasy często podaje się w procentach.
Do obliczenia nachylenia trasy stosuje się wzór:
Nachylenie równe 100% odpowiada kątowi 450.
CIEKAWOSTKA:
h α
d
·
Dziękuję za uwagę
mgr Zbigniew Bahr
konsultacja: mgr Anna Drotlew