1 1 0 S P R A W O Z D A N IA I R E C E N Z JE
Z a w i s z ę w s k i E.: Jezus historii czy C hrystus w iary? SLF s. 74-77.
— Rola św iątyni w drugiej księdze M achabejskiej. „Studia Pelplińskie” 6:1976 s. 85-89.
Z i e m b a W.: O ryginalność nauki Jezusa w porów naniu z innym i system am i re ligijnymi. SLF s. 91-103.
Z i ó ł k o w s k i Z.: Problem y natchnienia biblijnego. XVI K ongres Biblistów Pols kich (Kielce 4-6 1X 1978 r.). „Życie i Myśl" 1979 z. 4 s. 128-130.
HUBERT ORDON SDS
KRONIKA SZKOŁY B IB LIJN EJ PRZY WYDZIALE TEOLOGICZNYM KUL ZA ROK AKADEMICKI 1978/1979
1. SPRAWY PERSONALNE
Zespól pracow ników naukow ych Szkoły B iblijnej tw orzyło osiem osób: o. prof, d r hab. H. L angkam m er OFM, pełniący funkcję kierow nika, ks. prof. d r hab. L. Stachow iak, ks. doc. d r hab. J. Kudasiewicz, ks. doc. d r hab. J. Homerski, ks. doc. d r hab. M1. Filipiak, ks. doc. d r hab. J. Szlaga, ks. d r R. Rubinkiew icz SDB. W związku z przejściem na zasłużoną em eryturę ks. prof. dr. hab. F. G ryglew icza oraz w yjazdem na studia specjalistyczne za granicę ks. dr. A. Troniny został zaangażo w any w charakterze asystenta ks. d r H. O rdon SDS.
Liczba studentów Szkoły w ynosiła 12 osób, z czego na roku I 6. na roku II, III i IV po 2.
D nia 28 III 1979 uroczyście w ręczono ks. prof. dr. hab. S. Łachowi, ta k bardzo zasłużonem u dla Szkoły, księgę pam iątkow ą. Stanow i ją zeszyt 1 tom u 25 „Roczni ków Teologiczno-Kanonicznych”.
2. STOPNIE NAUKOWE
W trakcie roku sprawozdawczego tytuł doktora teologii w zakresie nauk b ib lij nych uzyskał ks. m gr A. M iller na podstaw ie egzam inu i pracy pt. Debar Jahve w Psałterzu oraz ks. m gr J. W ilk SDB na podstaw ie egzam inu i przedstaw ionej dysertacji pt. Droga ludu Bożego w Liście do H ebrajczyków.
Stopnie licencjata teologii ze specjalizacji biblijnej otrzym ali: o. B. A rndt OFM, ks. S. Haręzga, ks. R. Krawczyk, ks. A. Szewciw.
Studia teologiczne uw ieńczyły dyplom em m agisterskim na podstaw ie prac pisa nych na sem inariach biblijnych następujące osoby: ks. H. Bietzke, ks. J. Chlebicz, ks. W. Czajka, ks. M. Filip, ks. S. Fofil, ks. J. Jankow ski, ks. F. Klukow ski, ks. J. K rajew ski, ks. W. Kwiecień, ks. M. Magda, ks. J. M atusiak, A. M azur. ks. J. Paw lik, s. K. Ptaszkow ska, ks. R. Rak, ks. W. Rosiński, ks. M. Skarżyński, ks. J. Smolak, ks. A. Staszkiewicz, ks. J. Szamocki, ks. K. Szarkowicz, ks. M. Szczepaniak, ks. J. Tokarczyk, ks. H. Witczyk, ks. J. W ójcik, B. Zawidzki.
3. ODCZYTY I SPOTKANIA DYSKUSYJNE
T owarzystw o Naukowe KUL zorganizowało przy udziale w ykładow ców Szkoły w dniach 27-30 X I 1978 w auli uniw ersyteckiej cykl w ykładów publicznych n a te m at: „Kościół w św ietle B iblii”. Program prelekcji przedstaw iał się następująco:
S P R A W O Z D A N IA I R E C E N Z JE 1 1 1
ks. prof. d r hab. L. S tachow iak — Od ,,Zgrom adzenia Ja h w e” do Kościoła. E lem enty eklezjalne w ST; ks. d r H. O rdon SDS — U progu uniw ersalizm u Kościoła. Rola p ery kopy o chrzcie pierw szych pogan (Dz 10,1-11,18) w historiozbaw czej perspektyw ie siu. Łukasza; ks. d r R. R ubinkiew icz SDB — K rólestw o Syna Człowieczego w Ewangelii „kościelnej”; ks. prof. d r hab. H. L angkam m er OFM — P odstaw y chrystologiczne ekle zjologii św. Pawia.
W ram ach w spółpracy K UL z innym i ośrodkam i myśli teologicznej w ystąpili 21 III 1979 z w ykładam i dw aj profesorow ie z U niw ersytetu J. G utenberga w Mo guncji. P rof. W. Gross m ów ił na tem at: L ügenprophet und ungehorsam er G ottes m a n n in 1 K ön 13. R ollenanalyse als In stru m en t theologischer Interpretation eines alttes'tam entlichen erzählenden T extes (1 K ön 12,33bc; 13,1.2ab.3bcd.4-30), a prof. L. Schenke wygłosił re fe ra t pt. Das literarische Problem von Joh. 6. 26-58. Po obu odczytach w yw iązała się dyskusja.
W dniu 26 III 1979 przedstaw ił na spotkaniu sekcji biblijnej T ow arzystw a N au kowego KUL ks. prof. d r hab. F. G ryglew icz opracow aną przez siebie problem atykę Życie chrześcijańskie w Ewangelii Janow ej. Po w ykładzie rozw inęła się rzeczowa dyskusja.
4. DZIAŁALNOŚĆ NAUKOWA PRACOWNTKOW SZKOŁY:
O. prof. d r hab. H. L angkam m er OFM
Zjazdy naukow e X V II K ongres B iblistów Polskich. Nysa 3 -4 IX 1979.
R eferaty i okolicznościowe w ykłady
P odstaw y chrystologiczne eklezjologii św. Pawła. Lublin, aula KUL 30X1 1978; G rundlagen der kosm ischen Christologie in der XJrkirche. Bochum, R u h r — U ni v ersität 22 VI 1979.
Ks. prof. d r hab. L. Stachow iak
Zjazdy naukow e B iblijny Zjazd Ekum eniczny. B erno 3 IX 1979.
R eferaty i okolicznościowe w ykłady Idea Boga jedynego i osobowego. Łódź, K IK 16 III 1979. K oncepcja człow ieka w ST. N iepokalanów 23 IV 1979.
Die polnische B ibelw issenschaft nach dem V aticanum II. Berno 3 IX 1979. Prace w ydrukow ane
H asła w Encyklopedii K atolickiej. T. 3. Lublin 1979: Daniel, Księga Daniela, Cud w ST, Ciało w ST, C hrzest Janow y, Cierpienie, Chasydyzm , C haryzm aty ST. Ks. doc. d r hab. J. K udasiew icz
Z jazdy naukow e
K urs H om iletyczno-katechetyczno-liturgiczny, W arszawa, ATK 11-13 IX 1978. Ogólno polskie Sym pozjum teologiczno-kanoniczne. Lublin, KUL 4-5 V 1979. XVII Kongres B iblistów Polskich. N ysa 3-4 IX 1979.
R eferaty i okolicznościowe w ykłady
Słow o Boże w odnow ionej liturgii pogrzebu. W arszawa, ATK 11 IX 1978. Urząd a charyzm at w św ietle listów P awiow ych. Lublin, KUL 5 V 1979. Słowo Jezusa pełne m ocy. N ysa 4 IX 1979. Służba istotną treścią chrześcijańskiego powołania według „Redem ptor H om inis” Jana Pawła II. Częstochowa—Jasn a G óra 26 1X 1979.
P race w ydrukow ane
H asła w Encyklopedii K atolickiej. T. 3. Lublin 1979: Chrzest Jezusa, Chrzest w NT, Cuda Jezusa, D ąbrowski E.
1 1 2 S P R A W O Z D A N IA I R E C E N Z JE
Z jazdy naukow e
W ykłady uniw ersyteckie dla duchow ieństwa. Lublin K UL 21-23 V III 1979. Referaty) i okolicznościowe w ykłady
W ychow anie do w iary w tradycji biblijnej i eklezjalnej. L ublin, aula K UL 21 V III 1979.
P race w ydrukow ane
Idea K rólestw a Bożego w Księdze Daniela. W : K rólestw o Boże w Piśm ie św. Red. S. Łach i M. Filipiak. Lublin 1976 s. 51-62: Starotestam entalne cytaty w Ewangelii Mateusza. RTK 24:1977 z. 1 s. 31-39; Cierpiący W ybaw ca i O rędownik. Analiza egzegetyczno-teologiczna perykopy Iz 52,13-53,12. RTK 24:1977 z. 4 s. 75-90; B ib lij na herm eneutyka. W : Encyklopedia Katolicka. T. 2. L ublin 1976 kol. 464-468; Rec.: F. G ryglewicz. Słow o Ciałem się stało. Pochodzenie Jezusa Chrystusa w N owym Testamencie. L u b lin 1976. RTK 24:1977 z. 1 s. 88-90.
Ks. doc. d r hab. M. Filipiak
R eferaty i okolicznościowe w ykłady Cykl w ykładów na tem at dekalogu. Łomża 1978.
Prace w ydrukow ane
Życie ludzkie w św iadectw ie Biblii. RTK 24:1977 z. 1 s. 21-29. Ks. doc. d r hab. J. Szlaga
R eferaty i okolicznościowe w ykłady
O współpracy K U L z U niw ersytetem Sacro Cuore w M ediolanie. Rzym, R adio W a tykańskie 13X1 1978: Idea w yzw olenia człowieka w Ewangelii. L ublin, au la KUL 17 X I 1978; Co znaczyło być chrześcijaninem w Kościele pierw otnym ? (6 wykładów ). Lublin 21-23 X I 1978. Ja k rozum ieć Pismo św.? Lublin 8 X II 1978; N ow otestam ental- na metanoia. Rzym, R adio W atykańskie 3 II 1979; N auka Jezusa o K rólestw ie B o żym . Rzym. R adio W atykańskie 10II 1979; G łówne w ą tki w nauczaniu Jezusa Chrystusa. Rzym, R adio W atykańskie 17II 1979; M aryja w działalności publicznej Jezusa. Rzym. R adio W atykańskie 2 4 II 1979: N ow otestam entalna teologia pokuty. Pelplin 10 IV 1979; Teologia „Listu do H ebrajczyków ’’; P elpin 11 IV 1979; Proroctwo K ajfasza z J 11,49. Opole 25 IV 1979; Jak czytać Pismo św.? L ublin K IK 2 7 IV 1979.
Prace w ydrukow ane
Jaką Ewangelię należy przepowiadać? ODC 28:1977 s. 327-338; V Tydzień B iblijny na K atolickim U niw ersytecie L ubelskim . RBL 30:1977 s. 217. V Tydzień B iblijny. B iuletyn Inform acyjny K UL 6:1977 z. 1(11) s. 90-91. H asła w Encyklopedii K ato lickiej. T. 3. Lublin 1979: Chasor, Chasydyzm , Chester B eatty papirusy, C hyliński S.B., Coccejus (Coch) J., Corpus H erm eticum . Crem er H.. C złow iek now y. Czystość, Deimel A ., Demon, Deuteronom iczna tradycja, D obry Pasterz.
Ks. d r R. Rubinkiewicz SDB
Zjazdy naukow e
X XX IV K ongres Studiorum Novi Testam enti Societatis. D urham 20—24 V III 1979: X VII K ongres Biblistów Polskich. Nysa 2—4 IX 1979.
R eferaty i okolicznościowe w ykłady
K rólestw o Syna Człowieczego w E wangelii „kościelnej”. Lublin, au la K UL 2 9 IX 1978; W ybrane zagadnienia z teologii biblijnej NT (cykl w ykładów ). Siedlce X 1978- VI 1979.
Ks. d r H. Ordon SDS
Zjazdy Naukowe XVII K ongres Biblistów Polskich. Nysa 3— ł IX 1979.
S P R A W O Z D A N IA I R E C E N Z JE 1 1 3
R eferaty i okolicznościowe w ykłady
Ewangelizacja a rady ew angeliczne w edług adhortacji Pawła V I „Ewangelii n untian- di". Bagno, WSD S alw atorianów 21 VI 1978; U progu u niw ersalizm u Kościoła. Rola perykopy o chrzcie p ierw szych pogan (Dz 10,1-11,18) w historiozbaw czej perspektyw ie Łukasza. L ublin, au la K UL 28X1 1978; Trudne stronice B iblii (6 w ykładów ). Zako pane 25-30 VI 1979.
P race w ydrukow ane
Spraw ozdanie z posiedzeń sekcji biblijnej. W : Teologia a antropologia. Kongres Teologów Polskich 21-23 1X 1971. Red. M. Jaw orski i A. Kubiś. K raków 1972 s. 213-218; Znaczenie określenia „Duch Jezusa’’ w Dz 16,7. W: Studia z teologii św. Ł ukasza. Red. F. Gryglewicz. Poznań 1973 s. 72-79.
Z w raca się uw agę P.T. Czytelników, że w powyższym przedstaw ieniu zostały uw zględnione tylko publikacje w cześniejsze w ykładow ców Szkoły B iblijnej i nie u ję te w poprzednich spraw ozdaniach oraz przygotow ane przez nich hasła, jakie uk azały się w E ncyklopedii K atolickiej. T. 3. L ublin 1979. Pozostałe ich prace d ru kow ane zaw iera arty k u ł pośw ięcony polskiej bibliografii biblijnej za rok 1978/1979, zn ajd u jący się w tym num erze.
Ja n Szlaga. Nowość Przym ierza Chrystusowego według ,,Listu do Hebraj
czy kó w ”. Lublin 1979 ss. 143. RW KUL.
Je s t to rozpraw a h ab ilitacy jn a ukończona pod koniec 1974 r. Jej A utor posta now ił odszukać w szystkie te w ątk i argum entacji L istu do H ebrajczyków, które p rzed staw iają przym ierze C hrystusow e jako now e ,.nie tylko dlatego, że jest inne, lecz dlatego, że je st przede w szystkim lepsze” (s. 17). P raca zaw iera trzy rozdziały. N ajprzód A utor analizuje kluczow e d la tem atu term iny kainos, neos i diatheke (s. 21-56). Dwa pierw sze znaczą „nowy" i służą na określenie przym ierza C hrystu sowego (H br 8,8.13; 9,15 — kainos; 12,24 — neos). Po długiej analizie tekstów A utor dochodzi do w niosku, że „[...] kainos p ojaw ia się zawsze tam , gdzie chodzi o pod kreślenie zbawczego dzieła Jezusa i jego dopełnienia się w rzeczywistości eschatycz- nej. Neos z kolei uw ypukla tę rzeczywistość w aspekcie jej realizow ania się także w teraźniejszości" (s. 28). Gdy chodzi zaś o L ist do H ebrajczyków , to nowe przy m ierze ukazane jest „[...] zarów no jako now a postać starego przym ierza, ja k też jak o przym ierze całkow icie now e, którego przedtem nie było” (s. 28).
Nie m niej g ru n to w n a analiza filologiczno-egzegetyczna poprzedza ustalenie zna czenia diatheke. W G recji stosow ano ten term in na oznaczenie testam entu, czyli ostat niej woLi człow ieka co do rozporządzenia jego dobram i po śm ierci. Jednakże w L iś cie do H ebrajczyków zakres tego pojęcia jest znacznie szerszy, gdyż u jego pod łoża leży h eb rajsk i term in berith, który służy na oznaczenie Bożego postanow ienia decydującego o sojuszu Boga z narodem oraz bardziej ak cen tu je in icjaty w ę Boga. D oskonałość owego zw iązku zależy tu ta j od pośredników poręczających Boże o b iet nice. C hrystus będąc w yższym kapłanem od A arona, sp raw u jąc lepszą od poprzed niej liturgię, m iał też lepsze obietnice i tym sam ym zaw arł lepsze przym ierze z Bogiem. Będąc zarów no Bogiem, ja k i człow iekiem reprezentow ał w rów nym stop niu je d n ą i d ru g ą stro n ę u k ład u i dlatego był doskonałym pośrednikiem przym ierza.
