Orzecznictwo Wyższej Komisji
Dyscyplinarnej
Palestra 4/9(33), 117-120
O R Z E C Z N I C T W O
W Y Ż S Z E J K O M I S J I D Y S C Y P L I N A R N E J
POSTANOWIENIE z dnia 30 stycznia 1960 r.
(W.K.D. 1/60)
1. Okoliczność, że w pisany na li stę aplikant adwokacki nie wykonuje czynności zawodowych, oczekując na przydział do zespołu lub na w yznacze nie patrona spośród indyw idualnie praktykujących adwokatów, nie m oże stanow ić przeszkody do zaw ieszenia
go w czynnościach zawodowych. 2. Pociągnięcie adwokata do odpo w iedzialności karnej sam o przez się nie stanow i podstaw y do zawieszenia go w czynnościach zawodowych. Ko nieczne jest jeszcze ustalenie przez Kom isję Dyscyplinarną, że zarzucony czyn jest bądź naruszeniem obowiąz ków adwokata, bądź poniża godność zawodu.
Dnia 30 stycznia 1960 r. Wyższa Ko m isja Dyscyplinarna dla spraw adw o katów, po rozpoznaniu sprawy dyscyp linarnej aplikanta adwokackiego X z odw ołania Rzecznika Dyscyplinarnego Rady Adwokackiej w A od postano w ienia W ojewódzkiej K om isji D y scyplinarnej w A z dn. 26 listopada 1959 r. (K. D. 36/59) w przedmiocie tym czasow ego zawieszenia w czynnoś ciach zawodowych, p o s t a n o w i ł a :
na zasadzie § 36, 37 i 41 przep. o postęp, dysc. zaskarżone postano w ien ie z a t w i e r d z i ć .
U z a s a d n i e n i e
Rzecznik Dyscyplinarny Rady A dw o kackiej w A w ystąpił w dniu 13 listo pada 1959 r. do W ojewódzkiej Ko m isji Dyscyplinarnej w A z wnioskiem o tymczasowe zaw ieszenie w w ykony w aniu czynności zawodowych apl. adw. X na zasadzie art. 89 ust. 2 ustaw y o ustroju adwokatury na czas trwania dochodzenia dyscyplinarnego, które zo stało wszczęte w związku z w niesio nym przez prokuraturę aktem oskar żenia o popełnienie przestępstw a z art. 230 § 1 k.k.
W uzasadnieniu sw ego wniosku Rzecznik Dyscyplinarny w yraził po gląd, że fakt postaw ienia w stan os karżenia o nieum yślne spowodowanie śm ierci na skutek lekcew ażenia prze p isów drogowych przy kierowaniu po jazdem m echanicznym stanow i — ze w zględu na interes publiczny — w y starczającą przesłankę do zastosowa nia tym czasow ego zawieszenia członka adwokatury w w ykonyw aniu czynności zawodowych. Poza tym Rzecznik nie przytacza żadnych argum entów opar tych na analizie stanu faktycznego sprawy.
Wojewódzka Kom isja Dyscyplinarna postanow ieniem z dnia 26 listopada 1959 r. oddaliła powyższy w niosek po ustaleniu, że apl. adw. X jest w praw dzie w pisany na listę aplikantów ad w okackich, ale nie w ykonuje żadnych czynności zawodowych ani w zespole adwokackim, ani u adwokata w ykonu jącego zawód indywidualnie, a to ze
118 O RZECZN ICTW O W Y 2 S Z E J K O M IS JI D Y S C Y PL IN A R N E J Nr 9
w zględu na brak na razie w olnych m iejsc. Zdaniem Kom isji czyniło to bezprzedm iotowym w niosek Rzecznika Dyscyplinarnego. N iezależnie od tego zagadnienia natury formalnej W oje wódzka Kom isja Dyscyplinarna uznała, że w niesienie aktu oskarżenia z art. 230 k.k. w związku z wypadkiem sa m ochodowym , a zatem o przestępstw o nieum yślne, nie uzasadnia — wobec braku interesu publicznego — zaw ie szenia apl. adw. X w w ykonyw aniu czynności zawodowych, nawet gdyby czynności te w ykonyw ał.
Od tego postanow ienia odwołał się Rzecznik Dyscyplinarny Rady Adwo kackiej w A, domagając się u ch yle nia zaskarżonego postanowienia i tym czasowego zaw ieszenia aipl. adw. X w w ykonyw aniu czynności zawodowych. Rzeezinik w yw odził, że wyżej w ym ie niony przebyw ał w areszcie tym czaso w ym w czasie od 14 lipca do 26 sierp nia 1959 r. i że interes publiczny już z tego tylko powodu wym aga, aby członek adwokatury pozostający pod takim jak apl. adw. X zarziutem został tym czasow o zaw ieszony w w ykonyw a niu czynności zawodowych; ponadto
przytaczał argum enty przeciwko za patrywaniom W ojewódzkiej Kom isji Dyscyplinarnej dotyczącym k w estii form alnej, tj. faktycznego niew ykony
wania przez apl. adw. X żadnych czyn ności zawodowych.
W yższa Kom isja D yscyplinarna po rozpoznaniu spraw y i w ysłuchaniu głosów Rzecznika D yscyplinarnego Na czelnej Rady A dwokackiej, który po pierał odwołanie, oraz obrońcy obwi nionego, który w nosił o zatwierdzenie zaskarżanego postanow ienia, zważyła, co następuje:
Sam fakt, że apl. adw. X nie w y konuje czynności zawodowych, ocze k ując na przydzielenie go do jednego z zespołów , nie czyni wniosku o za w iesze n ie go w wykonyw aniu czyn
ności zawodowych bezprzedmiotowym i przedw czesnym . W prawdzie przed przydzieleniem , bez w łaściw ej decyzji dziekana (art. 80 pr. o ustr. adw.), aplikanta adwokackiego do zespołu lub do kancelarii adwokata w ykonu jącego zawód indyw idualnie (art. 79 ust. 2 pr. o ustr. adw.) aplikant ten, w pisany tylko form alnie na listę apli kantów adwokackich, nie m oże w żad nym zakresie w ykonyw ać czynności zawodowych, jednakże zaw ieszenie w czynnościach zawodowych uniem ożli w iłoby przydział aplikanta do zespo łu lub indyw idualnie praktykującego patrona.
Natom iast zapatrywania Rzecznika D yscyplinarnego (nie popartego zresz tą żadnymi wywodam i), że członek adwokatury pozostający pod zarzutem nieum yślnego spowodowania śmierci człowieka w wypadku samochodowym na skutek lekcew ażenia przepisów dro gowych powinien być tym czasowo za w ieszony w w ykonyw aniu czynności zaw odowych adwokata, gdyż wymaga tego interes publiczny — Wyższa Ko m isja Dyscyplinarna nie uznała za uzasadnione.
Prow adzenie pojazdu m echaniczne go jest wykonyw aniem funkcji k ie rowcy na podstawie szczególnego u- prawnienia, m ianow icie pozw olenia na prowadzenie pojazdów mechanicznych (prawa jazidy) wydaw anego przez w y dział kom unikacji drogowej w łaściw e go prezydium rady narodowej.
Interes publiczny wymaga, aby k ie rowcom, stojącym pod zarzutem nie um yślnego spowodowania śm ierci czło w ieka w czasie prowadzenia pojazdu mechanicznego, organy kontroli dro gowej zatrzym ywały obowiązkowo,
bezpośrednio po wypadku, pozwolenie na prowadzenie pojazdów ljiechanicz- nych {§ 49 ust. 1 rozp. Min. Kom uni kacji, Min. Spraw Wewn. i Min. Spraw Wojsk, z dnia 27.X. 1-937 r. o ruchu
N r 3 O R Z E C Z N IC T W O W Y Ż S Z E J K O M I S J I D Y S C Y P L IN A R N E J 119
pojazdów m echanicznych na drogach publicznych), sama jednak decyzja w spraw ie cofnięcia pozwolenia, a w ięc niejako zaw ieszenie w w ykonyw aniu zawodu kierowcy, następuje dopiero po zbadaniu przyczyn spowodowania wypadku przez w ładzę w ydającą po zw olenie na prowadzenie pojazdów m echanicznych oraz w zależności od treści wyroku sądowego (§ 7 Instrukcji Min. Transportu D rogow ego i Lotni czego z dnia 19.XII.1955 r. w sprawie zasad i trybu cofania pozw oleń na prow adzenie pojazdów m echanicznych — Mon. Polski z 1956 r. Nr 1, poz. 10).
Z akt sprawy niniejszej nie w y n i ka, aby w toku dochodzenia dyscypli narnego poprzedzającego w ystąpienie z wnioskiem o tym czasow e zaw ieszenie w czynnościach zawodowych zostało ujawnione, że apl. adw. X podczas lub po wypadku drogowym, który stał się powodem jego tym czasowego areszto w ania i skierowania przeciwko niemu aktu oskarżenia z art. 230 § 1 k.k., naruszył sw ym postępowaniem godność zawodu adwokackiego w stopniu uza sadniającym niedopuszczenie go do w ykonyw ania zawodu aplikanta adw o kackiego. N iew ątpliw ie mógł on na ruszyć przepisy cytowanego wyżej roz porządzenia Min. Komunikacji, Min. Spraw Wewn. i Min. Spraw Wojsk! z dnia 27.X.1937 r. w stopniu uzasad niającym nawet ew entualne orzecze nie przez sąd utraty prawa jazdy, jednakże nie ma to nic w spólnego z profilaktycznym pozbawieniem apl. adw. X prawa w ykonywania zawodu aplikanta adwokackiego, jeśli zachowa nie się jego i postępowanie w związku z opisanym wypadkiem drogowym nie kolidowało z godnością zawodu adw o kackiego.
Tym czasowe zaw ieszenie w w ykony waniu czynności zawodowych członka adwokatury byłoby uzasadnione inte
resem publicznym tylko w tedy, gdyby jego postępowanie w związku z w y padkiem drogowym dawało podstawy do ujem nej oceny jego sylw etk i m o ralnej w św ietle zasad postępowania obowiązujących adwokata (np. na pod staw ie ujawnionych prób m atactwa w śledztw ie, nieprzyjścia z pomocą po szkodowanym w wypadku, ucieczki z m iejsca wypadku, spowodowania w y padku w skutek prowadzenia pojazdu m echanicznego po spożyciu alkoholu itp.).
Wyższa Kom isja Dyscyplinarna w ujawnionym w spraw ie niniejszej m a teriale dowodowym, zebranym w do chodzeniu dyscyplinarnym , nie dopa trzyła się takich przesłanek do zasto sowania tym czasow ego zawieszenia apl. adw. X w wykonywaniu czyn ności zawodowych i wobec tego za twierdziła zaskarżone postanowienie.
ORZECZENIE z dnia 26 marca 1960 r.
(W.K.D. 103/59)
Komisja Dyscyplinarna, ustalając — w w yniku przewodu sądowego — pew ne okoliczności faktyczne korzyst ne bądź niekorzystne dla obwinione go, a dotyczące tego sam ego zdarzenia, w sposób odmienny, niż to przyjm uje akt oskarżenia, nie wykracza poza ra m y tego oskarżenia.
Dnia 26 marca 1960 r. Wyższa Ko m isja Dyscyplinarna dla spraw adwo katów, po rozpoznaniu spraw y dyscyp linarnej adw. Z z odwołania obwinio nego od orzeczenia W ojewódzkiej Ko m isji Dyscyplinarnej w A z dnia 30 maja 1959 r. (K. D. 2/59), o r z e k ł a :
120 ORZECZN ICTW O W Y Ż S Z E J K O M IS JI D Y SC Y PL IN A R N E J Nr 9
Z u z a s a d n i e n i a :
W ojewódzka Kom isja Dyscyplinarna orzeczeniem z dnia 30.V.1959 r. (Nr K. D. 2/59) uznała adw. Z. za w innego tego, że w sierpniu 1958 r. w A, otrzy m awszy zaw iadom ienie o ustanow ieniu go obrońcą z urzędu dla L. J., podniósł taryfow e honorarium z kwoty 300 zł do k w oty 1 200 zł, a nadto nie zain teresow ał się stanem m ajątkowym L. J. i jego m ożliw ościam i finansow y m i stosow nie do wym agań § 33 taryfy, przez co dopuścił się wykroczenia prze ciw obowiązkom i uchybienia godności stanu (...).
Od tego orzeczenia złożył odwołanie obwiniony, podnosząc m.i., że W oje w ódzka Kom isja Dyscyplinarna uznała obwinionego za winnego czynu nie ob jętego aktem oskarżenia — bez w nios ku Rzecznika Dyscyplinarnego i bez zgody sam ego obwinionego (...).
Wyższa Kom isja D yscyplinarna zw a żyła, co następuje:
Zgodnie z orzeczeniem Sądu N aj w yższego z dnia 22.X. 1953 r. w spra w ie II K 535/53 (OSN 11/54, poz. 33 i P iP 3/54, str. 567) przedmiotem roz praw y i osądu jest zdarzenie faktycz ne, czyi; czyn objęty aktem oskarże nia, i poza ram y tego zdarzenia, bez zm iany czy rozszerzenia aktu oskarże
nia, sądow i w yjść nie wolno (art. 313 k.p.k.). N ie jest jednak w yjściem po za ram y oskarżenia, jeżeli sąd w w y niku przewodu sądowego ustali pew ne okoliczności faktyczne tego sam ego zdarzenia w sposób odmienny, niż to przyjm uje akt oskarżenia, obojętne czy w sensie korzystniejszym , czy m niej korzystnym dla oskarżonego. N aw et wów czas, gdyby ustalone do
piero w toku przewodu sądowego oko liczności m iały spowodować zastoso wanie surowszej k w alifikacji praw nej, sąd ma praw o i obowiązek oko liczności te uwzględnić, powinien je dynie uprzedzić o tym oskarżonego”.
Przedmiotem rozprawy i osądu w niniejszej sprawie było postępowanie obwinionego jako obrońcy z urzędu na pierwszej konferencji z osk. szerego w ym K., a w szczególności — sposób informowania go o kosztach obrony z urzędu, co zm usiło oskarżonego do zrezygnowania z usług obwinionego i zwrócenia się do prokuratora w ojsko w ego z prośbą o spowodowanie przy dzielenia mu innego obrońcy z urzędu. Prośba szer. J. została uwzględniona i Wojsk. Sąd Garn. w K. w yznaczył m u innego obrońcę z urzędu.
W ojewódzka K om isja D yscyplinar na ustaliła, że obwiniony:
1) zażądał od szer. J. tytułem w y nagrodzenia za obronę z urzędu 1 200 zł (w tym 20% dodatku ze społowego), a w ięc k w oty cztero krotnie większej od przewidzia nej w § 33 rozp. Min. Sprawied liw ości z dn. 19.VIII.1953 r. (Dz. U. z 1953 r. Nr 40 i z 1956 r. Nr 25) oraz
2) nie zainteresował się stanem m a terialnym oskarżonego i nie w y jaśnił mu istoty obrony z urzędu. Z powyższego w ynika zatem, że ustalenia W ojewódzkiej Kom isji D ys cyplinarnej nie w yszły poza ramy zda rzenia faktycznego, czyli zarzucanego obwinionemu czynu, i że nawet są ła godniejsze od zarzutu zawartego w ak cie oskarżenia. D latego też zarzut pierwszy odwołania jest niesłuszny (...).
