W styczniu 2006 r. dyrektor CLK KGP insp. dr in¿. Andrzej Filewicz wraz pracownikiem Wydzia³u Organi-zacji i Postêpu Naukowego CLK KGP mgr Agnieszk¹ £ukomsk¹ przebywa³ z oficjaln¹ wizyt¹ w Instytucie Techni-ki Kryminalistycznej (KTI) przy Fede-ralnym Biurze Kryminalnym (BKA) w Wiesbaden. W jej trakcie przedsta-wiciele CLK KGP zapoznali siê z or-ganizacj¹ KTI w strukturach Bundes-kriminalamt, funkcjonowaniem oraz wyposa¿eniem poszczególnych pra-cowni badañ kryminalistycznych, me-todyk¹ badañ oraz tematami prac ba-dawczo-rozwojowych na szczeblu
krajowym i unijnym. Spotkanie by³o równie¿ poœwiêcone omówieniu kie-runków dalszej wspó³pracy i dzie-dzin, w ramach których nast¹pi wy-miana ekspertów.
Instytut Techniki Kryminalistycznej (KTI) przy BKA stanowi jedno z kilku-nastu niezale¿nych od siebie labora-toriów kryminalistycznych w Niem-czech. Suwerennoœæ ta wynika z
fak-tu, ¿e Niemcy s¹ pañstwem federa-cyjnym, sk³adaj¹cym siê z landów (krajów zwi¹zkowych) o wyraŸnej od-rêbnoœci legislacyjnej. Bêd¹c biurem Federalnego Urzêdu Kryminalnego, KTI pe³ni funkcjê koordynatora dzia-³añ krajowych, przekazuj¹c ró¿ne za-lecenia, np. dotycz¹ce uregulowañ prawnych w sprawie badañ gene-tycznych i procesu kontroli jakoœci na corocznych zebraniach z udzia³em kadry kierowniczej Landeskriminal-amt. W skali kraju Instytut jest odpo-wiedzialny m.in. za kszta³cenie kadr, zw³aszcza w dziedzinie kryminalistyki i daktyloskopii, doradztwo naukowe,
opracowywanie metodyki badañ z wykorzystaniem najnowszych roz-wi¹zañ technologicznych, testowanie sprzêtu, wprowadzanie nowych pro-cedur czy udzielanie wsparcia tech-nicznego innym s³u¿bom w kraju i za granic¹ w przypadku katastrof maso-wych (np. tsunami).
Jedn¹ z podstawowych sfer dzia-³alnoœci Instytutu jest wykonawstwo
dla potrzeb wymiaru sprawiedliwoœci nieodp³atnych ekspertyz, które od-znaczaj¹ siê wysokim stopniem skomplikowania, w sprawach o du-¿ym znaczeniu polityczno-spo³ecz-nym. Pracê ekspertów wspomagaj¹ liczne zbiory i kartoteki kryminali-styczne wykorzystywane w realizacji ekspertyz, np. zbiór samochodo-wych pow³ok lakierniczych EUCAP czy automatyczny system identyfika-cji pisma rêcznego FISH. Nale¿y podkreœliæ, ¿e – inaczej ni¿ ma to miejsce w Polsce – centralne bazy danych AFIS (daktyloskopia) czy DNA (genetyka) zarówno organiza-cyjnie, jak i fizycznie zosta³y wyod-rêbnione ze struktur laboratorium i mieszcz¹ siê w Biurze CID (identy-fikacja osobowa) BKA. Decyzja ta jest zgodna z krajowym prawem o ochronie danych osobowych, a tak¿e wynika z koniecznoœci od-dzielenia sfery dzia³añ policyjnych od kryminalistyki.
Prawid³owe funkcjonowanie insty-tutu KTI ma wspomóc akredytacja, wprowadzana stopniowo do wszyst-kich dyscyplin kryminalistycznych. Zakoñczenie procedury akredytacyj-nej jest przewidywane na koniec 2006 r.
W Instytucie Techniki Kryminali-stycznej jest zatrudnionych blisko 300 osób, g³ównie pracowników cy-wilnych ze stopniem naukowym, re-prezentuj¹cych 60 dyscyplin krymi-nalistycznych. Rocznie wykonuje siê ok. 10 000 ekspertyz, 25 projektów badawczych oraz wydaje 60 publika-cji naukowych. Eksperci korzystaj¹ z 40 zbiorów i kartotek kryminali-stycznych oraz 620 programów spe-cjalistycznych. Roczny bud¿et KTI wynosi 24,5 mln euro i jest przezna-czony tylko na koszty materia³owe,
PROBLEMY KRYMINALISTYKI 252/06 79
KONFERENCJE I ZJAZDY
Wizyta w Instytucie Techniki Kryminalistycznej
Bundeskriminalamt w Wiesbaden (Niemcy)
sprzêtowe i analityczne, z wy³¹cze-niem wydatków osobowych.
W trakcie wizyty delegacja polska zapozna³a siê z nastêpuj¹cymi pra-cowniami: badañ szkie³ i lakierów, centraln¹ pracowni¹ chemii nieorga-nicznej oraz skaningowej mikroskopii elektronowej, badañ DNA, badañ pi-sma rêcznego, badañ noœników elek-tronicznych i cyfrowych, badañ pozo-sta³oœci powystrza³owych (GSR), oraz zespo³em ds. kontroli jakoœci. Eksperci niemieccy podkreœlili zna-czenie sta³ego przekazywania pró-bek pow³ok lakierniczych do bazy da-nych lakierów samochodowych EU-CAP przez kraje, które podpisa³y list intencyjny (m.in. Polskê). W dziedzi-nie badania szkie³ zaprezentowano now¹ metodê badawcz¹ do iloœcio-wego oznaczania pierwiastków w próbkach szkie³ typu float – LA--ICP-MS. Pioniersk¹ publikacjê na-ukow¹ na ten temat (projekt badaw-czy NITE Crime) przekazano CLK KGP.
Obie strony – polska i niemiecka – omówi³y kierunki rozwoju badañ ge-netycznych w najbli¿szej przysz³oœci, koniecznoœæ opracowania metodyki
badañ œladów bardzo zdegrado-wych, po¿ytki p³yn¹ce ze wspó³pracy na szczeblu miêdzynarodowym w grupach EDNAP, ENFSI i SWAG-DAM.
Na proœbê strony polskiej eksperci BKA dok³adnie omówili procedurê identyfikacji pisma rêcznego za po-moc¹ zautomatyzowanego systemu FISH. System dzia³a na zasadzie po-dobnej do systemu AFIS: próbki pi-sma rêcznego w postaci dokumentu s¹ skanowane do komputera, a na-stêpnie poddawane analizie przez operatora (zaznaczenie 7 cech cha-rakterystycznych, dokonanie pomia-rów znaków, k¹ta nachylenia itp.). Po dokonaniu tych czynnoœci system au-tomatycznie dokonuje przeszukania zbiorów i wytypowania tzw. trafienia, czyli wzoru pisma rêcznego o najbar-dziej zbli¿onym algorytmie. Pozyska-nie tego systemu i stworzePozyska-nie pol-skiej bazy danych znacznie uspraw-ni³oby pracê polskich ekspertów, zw³aszcza podczas identyfikacji au-torów anonimów, listów z pogró¿ka-mi, notatek z ostrze¿eniami o plano-wanych zamachach terrorystycz-nych.
Podsumowuj¹c wizytê, skoncen-trowano siê na tematyce wspólnych przedsiêwziêæ, np. Twinningu. Strony potwierdzi³y zainteresowanie dal-szym rozwojem wszechstronnej wspó³pracy, zapewniaj¹c o nym wsparciu. Ustalono, ¿e wzajem-ne wizyty ekspertów s¹ konieczwzajem-ne nie tylko z uwagi na wymianê doœwiad-czeñ i poznanie nowych metod, ale równie¿ na zmianê podejœcia do wy-konywanych ekspertyz i podjêcie wspólnych wysi³ków zmierzaj¹cych do zapewnienia wiêkszego bezpie-czeñstwa w Unii Europejskiej. Wska-zano na mo¿liwoœæ intensyfikacji wspó³pracy (organizacja sta¿ów ro-boczych dla polskich ekspertów) w nastêpuj¹cych dziedzinach: GSR, badania pisma rêcznego (zapozna-nie siê z systemem FISH) oraz bada-nia szkie³ i lakierów. Strona niemiec-ka zaproponowa³a równie¿ rozwa¿e-nie mo¿liwoœci odbycia krótkich sta¿y roboczych przez m³odych ekspertów przyjmowanych do pracy w KTI, które odbywa³yby siê w CLK KGP, co zo-sta³o przyjête z zainteresowaniem.
Agnieszka £ukomska
PROBLEMY KRYMINALISTYKI 252/06 80