WŁAŚCIWOŚCI I BUDOWA MATERII 1. ATOMY I CZĄSTECZKI
Wszystkie ciała zbudowane są z atomów – podstawowych składników materii.
Atom to podstawowy składnik materii, którego nie da się rozdzielić w wyniku reakcji chemicznych. Atom to najmniejsza część pierwiastka chemicznego, która zachowuje jego właściwości.
Atomy łączą się ze sobą tworząc cząsteczki. Cząsteczki mogą składać się z atomów tego samego pierwiastka lub w atomów różnych pierwiastków.
Jednym z dowodów na istnienie atomów i cząsteczek jest mieszanie się substancji lub rozpuszczanie się substancji stałych w cieczach. Mniejsze cząsteczki wchodzą wtedy w puste miejsca między większymi cząsteczkami drugiej substancji.
Mieszaninę dwóch (lub więcej) substancji, w której gołym okiem nie da się rozróżnić składników nazywamy roztworem.
Proces samorzutnego rozprzestrzeniania się cząsteczek nazywamy dyfuzją. Jest ona
wynikiem zderzania się cząsteczek będących w chaotycznym ruchu. Najszybciej zachodzi ona w gazach, a najwolniej w ciałach stałych.
2. ODDZIAŁYWANIA MIĘDZYCZĄSTECZKOWE
Cząsteczki ciał stałych, cieczy i gazów oddziałują na siebie. Takie oddziaływanie nazywamy oddziaływaniem międzycząsteczkowym.
Siły spójności to siły działające między cząsteczkami tej samej substancji. Siły przylegania to siły działające między czekami różnych substancji. Siły spójności i przylegania działają, gdy cząsteczki są w niewielkich odległościach od siebie.
Kleje to substancje, których cząsteczki bardzo silnie oddziałują z cząsteczkami ciał stałych.
Gdy siły przylegania między cząsteczkami cieczy i naczynia są większe od sił spójności między cząsteczkami cieczy, tworzy się menisk wklęsły.
Gdy siły spójności są większe od sił przylegania, powstaje menisk wypukły.
Na powierzchni cieczy istnieje błona powierzchniowa utrzymująca powierzchnię swobodną cieczy. Powstawanie takiej błony nazywamy napięciem powierzchniowym.
