• Nie Znaleziono Wyników

Statystyka Zakładów Górniczych i Hutniczych na Polskim Górnym śląsku za rok 1930

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Statystyka Zakładów Górniczych i Hutniczych na Polskim Górnym śląsku za rok 1930"

Copied!
107
0
0

Pełen tekst

(1)

STATYSTYKA

ZAKŁADÓW GÓRNICZYCH I HUTNICZYCH N A GÓRNYM ŚLĄSKU

Z A ROK

19 3 0

O P R A C O W A N A P R Z E Z

DR. E. FUKNERA I R. DANIELSKIEGO

W Y D A N A P R Z E Z

G Ó R N O ŚLĄ SK I ZW IĄ Z E K PR ZE M Y SŁO W C Ó W GÓRNICZO-HUTNICZYCH, Z. Z. W KATO W IC AC H

K A T O W I C E

1931

N A K Ł A D E M G Ó R N O Ś L Ą S K I E G O Z W I Ą Z K U P R Z E M Y S Ł O W C Ó W G Ó R N I C Z O - H U T N I C Z Y C H , Z . Z .

P R Z E D R U K D O Z W O L O N Y J E D Y N IE Z P O D A N I E M Ź R Ó D Ł A

(2)

/ * V 3 o

(3)

T R E Ś Ć

Przedm ow a

A, O G Ó L N E Z E S T A W I E N I A D O T Y C Z Ą C E P R Z E M Y S Ł U G Ó R N IC Z O -H U T N IC Z E G O N A G Ó R N Y M Ś L Ą S K U

Str.

W y k a z ogólny I. P r z e m y ś l górn iczo-h u tn iczy G órn ego Śląska w e d łu g p rzed sięb io rstw i g a łę z i p rzem ysłu 2 W y k a z ogólny II. N a jw a żn ie js z e g łó w n e dane sta ty sty czn e górn ośląsk iego p rzem ysłu górn iczo-h u tn iczego

za lata 1928— 1930 ... 12

t

B. Z E S T A W I E N I A S Z C Z E G Ó Ł O W E D O T Y C Z Ą C E P O S Z C Z E G Ó L N Y C H Z A K Ł A D Ó W P R Z E M Y S Ł U G Ó R N IC Z O -H U T N IC Z E G O N A G Ó R N Y M Ś L Ą S K U

I. Kopalnie w ęgla kamiennego

T abela I. A lfa b e ty c z n y spis kopalń w ę g la kam iennego znajdujących się w r u c h u ...20

„ II. Spis górnośląskich k o n cern ów s p rze d a ży w ę g la i należących do nich p rzed sięb io rstw oraz kopalń t y c h ż e ...24

„ III. U d zia ł p o szczeg ó ln y ch p rzed sięb io rstw w górnośląskiem w y d o b y c iu w ę g la w latach 1913 ora z 1925— 1930 ... 26

„ IV . S iły n a pędow e, za ło g a , zarobki robotnicze, z u ż y c ie m a teria łó w , w y d o b y c ie i z b y t górn oślą ­ skich kopalń w ę g la kam ienn ego w latach 1926— 1930 ... 30 V . Eksport w ę g la kam iennego G órn ego Śląska w roku 1930, p o d zielo n y w ed łu g p rz e w o z u d ro ­

gą lą d o w ą i m o r s k ą ...35 V I. W y s y łk a w ę g la kam ienn ego G órn ego Śląska do p o r tó w ś ró d lą d o w yc h i p rz e z p o rty m orskie

w latach 1926— 1930 ... 37 V II. Z b y t w ę g la G órn ego Śląska w e w n ą tr z kraju w latach 1928— 1930, w g . grup o d b io rc ó w . . 38 ,, V III. D n iów k i od robion e i opuszczone w g ó rn ic tw ie w ę g la kam ienn ego na G órn y m Śląsku

w roku 1930 ... 40

„ IX . Z arob k i rob o tn icze na d n ió w k ę w g ó rn ictw ie w ę g lo w e m na G órn y m Śląsku w roku 1930 . 44 X . P o d sta w ia n ie w a g o n ó w na w ę g ie l, koks i b ry k ie ty w zagłębiu górnośląskiem w roku 1930 46

II. Koksownie, destylarnie sm oły i fabryki benzolu

T a b e la I. Spis k o k so w n i o ra z dane o produkcji ty c h że za lata 1926— 1930 ... 47 II. Z b y t koksu G ó rn e g o Śląsk a w latach 1926— 1930 ... ... 49 III. Z b y t koksu G órn ego ślą sk a w e w n ą tr z kraju w latach 1929 i 1930, w ed łu g grup o d b io rc ó w . 51

„ IV . Spis destylarni sm o ły i fa b ry k benzolu ora z dane o produkcji ty c h że za lata 1926— 1930 . . 52

(4)

III. Brykietownie

Str.

T a b ela I. Spis b r y k ie to w n i o ra z dane o produkcji tyc h że za lata 1926— 1930 ... 53

„ II. Z b y t b ry k ie tó w G órn ego Śląska w latach 1926— 1930 ... 54

„ III. Z b y t b r y k ie tó w G órn ego Śląska w e w n ą tr z kraju w latach 1929 i 1930, w ed łu g grup o d b io rc ó w 56 IV. Huty żelaza w ra z z kopalniami rudy żelaznej i łomami! dolomitu Tabel?. I. Spis kopalń rudy żela zn ej o ra z dane o w y d o b y c iu tyc h że za lata 1926— 1930 . . . . 57

„ II. Spis ło m ó w dolom itu i w ap ien ia o ra z dane o produkcji ty c h ż e za lata 1926— 1930 . . . 58

„ III. Spis w ap ien n ik ó w o ra z dane o produkcji tyc h że za lata 1926— 1930 ... 59

IV . Spis za k ła d ó w w ie lk o p ie c o w y c h o ra z dane o produkcji ty c h że za lata 1926— 1930 . . . 60

„ V . Spis od lew n i żela za , stali i metalu ora z dane o produkcji tyc h że za lata 1926— 1930 . . . 62

„ V I. Spis stalow n i i w a lc o w n i ora z dane o produkcji tyc h że za lata 1926— 1930 ... 64

„ V II. Spis o d d z ia łó w fa b ry k a c ji w y r o b ó w g o to w y c h ora z dane o produkcji tyc h że za lata 1926— 1930 67 „ V III. Z b y t górnośląskich hut żela za w latach 1930 i 1929 ... 70

„ IX . E ksport żela za G órn ego Śląska w latach 1930 i 1929, w ed łu g p o szczeg ó ln y ch k ra jó w . . 72

X . Spis d z ia łó w u bocznych hut żela za ora z dane o produkcji tyc h że za lata 1926— 1930 . . . 73

V. Huty cynku 3 ołowiu łącznie z górnictwem rud cynkowych i ołowianych T a b e la I. Spis ek sp lo a to w a n yc h kopalń rudy c y n k o w e j i o ło w ia n e j oraz dane o w y d o b y c iu tyc h że za lata 1926— 1930 ... 74

„ II. Spis prażelń b len d y c y n k o w e j ora z dane o produkcji ty c h że za lata 1926— 1930 . . . . 75

„ III. Spis hut! cynku o r a z dane o produkcji tyc h że za lata 1926— 1930 ... 76

„ IV . Spis w a lc o w n i cynku ora z dane o produkcji tyc h że za lata 1926— 1930 ... 78

V . Spis hut o ło w iu i srebra o ra z dane o produkcji ty c h ż e za lata 1926— 1930 ... 79

V I. Z b y t górnośląskich hut cynku i oło w iu w latach 1928— 1930 ... 80

VI. Inno gałęzie przemysłu Spis fa b ry k m a teria łó w w y b u c h o w y c h , elek trow n i, fa b ry k elektroch em iczn ych i fa b ry k super- fo s fa tó w ora z dane o produkcji ty c h ż e za lata 1926— 1930 ... 82

C. P R Z E M Y S Ł G Ó R N IC Z O -H U T N IC Z Y C A Ł E J P O L S K I I. Górnictwo w ę g lo w e T a b e la I. Z a ło g a w latach 1913 i 1924— 1930 ... 84

„ II. W y d o b y c ie w ę g la kam iennego w latach 1913— 1930 ... ... . 85

„ III. W y d o b y c ie na g łow rę i odrobioną dn iów k ę w latach 1913 i 1924— 1930 ... 86

„ IV . W y d o b y c ie roczn e na robotnika na G órn ym Śląsku w latach 1913 i 1924— 1930 w porów naniu z inajw ażniejszem i zagłęb ia m i w kraju i z a g r a n i c ą ... 87

„ V. C a łk o w ity z b y t w ę g la kam iennego w latach 1924— 1930 ... 88

V I. Z b y t w ę g la kam iennego w P o ls c e w latach 1928— 1930 w e w n ą tr z kraju, z e s ta w io n y w ed łu g z a g łę b i i grup o d b io r c ó w ... 89

„ V II. P r z y w ó z w ę g la kam iennego, w ę g la brunatnego, koksu i b r y k ie tó w do P o lsk i w latach 1924 do 1930 ... 91

„ V III. E ksport w ę g la kam iennego z P o ls k i w latach 1927— 1930 ... 92

„ IX . E ksport w ę g la kam ienn ego z P o ls k i w z g l. p o szczeg ó ln y ch zagłęb i w latach 1927-— 1930, p rz e d s ta w io n y w liczbach p r o c e n t o w y c h ... ... 94

(5)

Str.

II. Huty żelaza łącznie z kopalnictwem rud żelaznych

T a b ela I. Z ałoga, w y d o b y c ie i produkcja w latach 1913 i 1922— 1930 ... 99

„ II. P rod u k cja polskich hut żela zn y ch w latach 1928, 1929 i 1930 w ed łu g p o szczeg ó ln y ch w y t w o r ó w 101 „ III. Z b y t że la za polskich hut żela zn ych w latach 1928, 1929 i 1930 ... 102

III. Huty cynku i ołowiu łącznie z górnictwem rud cynkowych i ołowianych Ta bela I. Dane ogóln e o za ło d ze i w y d o b y c iu polskich kopalń rud c y n k o w y c h i o ło w ia n y c h w latach 1913 i 1922— 1930 ... 104

II. Dane ogóln e o za ło d ze i produkcji polskich hut cynku, i ołow iu w latach 1913 i 1922— 1930 . 104 „ III. P o ls k i eksport cynku i o ło w iu w latach 1925— 1930 ... 106

D. M I Ę D Z Y N A R O D O W E D A T Y D O T Y C Z Ą C E W Ę G L A , Ż E L A Z A , C Y N K U I O Ł O W I U T a b e la I. Ś w ia to w e w y d o b y c ie w ę g la kam ienn ego i brunatnego w latach 1913 i 1927— 1930 . . . 108

II. R o z w ó j ś w ia to w e j produkcji w ę g la w latach 1927— 1930 w

%%

roku 1 9 1 3 ... 110

III. Z u ż y c ie w ę g la na g ło w ę ludności w n a jw a żn iejszy ch krajach w latach 1913 i 1923— 1930 . 111 „ IV . Ś w ia to w a produkcja żela za su ro w eg o w latach 1913 i 1926— 1930 ... 112

„ V . Ś w ia to w a produkcja stali su row ej w latach 1913 i 1926— 1930 ... 113

V I. Ś w ia to w a produkcja cynku w latach 1913 i 1926— 1930 ... 114

„ V II. Ś w ia to w a produkcja o ło w iu w latach 1913 i 1926— 1930 ... 115

(6)

P R Z E D M O W A

W roku 1930 r ó w n ie ż i górnośląski p rzem y sł górn iczo-h u tn iczy zn a jd o w a ł się pod w p ły w e m p r z e w le k ły c h n ie k o rzys tn yc h o d d z ia ły w a ń p ow szech n ej depresji gosp o d a rczej na ca ły m św iec ie. P r o d u k c j a ś w i a t o w a w g łó w n y c h gałęziach przem ysłu g órn iczo-h u tn iczego w y k a z y w a ła w s z ę d z ie ruch w s te c z n y , jak okazują nastę­

pujące lic z b y :

Spadek w r. 1930

W roku w stosunku do

1930 1929 r. 1929

w 1000 t w 1000 t w

%%

w y d o b y c ie w ę g la kam ien n ego . . . . 1 205 921 1 319 040 — 113 119 = — 8,58 produkcja s u r ó w k i ... . . . 79 633 98 564 — 18 931 = — 19,21 produkcja stali s u r o w e j ... . . . 93 295 120 900 — 27 605 = — 22,83 produkcja c y n k u ... . . . 1411,2 1 470,5 _ 5 9 3 = _ 4,03 produkcja o ł o w i u ... . . . 1 667,2 1 752,3 85,1 — 4,86

D la p r z e m y s ł u g ó r n o ś l ą s k i e g o analogiczn e lic z b y p rzed staw iają się jak n a stęp u je:

.. Spadek lub wzrost w r.

W roku 1930 w stosunku do r. 1929

1930 1929 + +

w 1000 t w 1000 t w %%

w y d o b y c ie w ę g la k a m ien n ego . . . . . 28 158 34 128 5 970 17,49

produkcja s u r ó w k i ... . . . 324 476 152 — 31,93

produkcja stali s u r o w e j ... . . . 903 899 + 4 0,44

produkcja c y n k u ... . . . 159 147 + 12 + 8,16 produkcja o ł o w i u ... . . . 40 36 " f- 4 + 11,11 Prod u k cja p rz e m y s ło w a G ó r n e g o Śląska r o z w ija ła się zatem n ierów n om iern ie. P o d c z a s g d y w y d o b y c ie w ę g la i produkcja że la za s u ro w e g o c o fn ę ły się, n a w e t znaczn ie silniej n iż produkcja ś w ia to w a , w y n o s iła p ro ­ dukcja stali s u ro w ej niezn aczn ie w ię c e j niż produkcja zeszło ro czn a , a produkcja cynku i produkcja o ło w iu w y ­ kazują znaczn iejszą z w y ż k ę .

Z n a czn y spadek g ó r n o ś l ą s k i e g o w y d o b y c i a w ę g l a k a m i e n n e g o n a le ż y p rzyp isa ć, poza łagodną zim ą w roku 1929/30, p rz e d e w s z y s tk ie m p ow a żn em u zm niejszeniu się s p o ży c ia w ę g la p ra w ie w e w s z y s t ­ kich gałęziach p rzem ysłu z pow od u n ie k o rzy s tn y c h stosunków g o sp od a rczych . A n a lo g ic zn y o b ra z ok azu je z b y t

w ę g 1 a. W y n o s ił o n :

W roku Spadek w r. 1930

1930 1929 w stosunku do r. 1929

w 1000 t w 1 0 0 0 1 w

%%

O g ó ł e m ... 25 207 30 941 — 5 734 — 18,53 z te g o p rzy p a d a na

z b y t k r a j o w y ... ... 14 433 19 148 — 4 715 — 24,62 e k s p o r t ... 10 774 11 793 — 1 019 — 8,64

(7)

- VIII —

U k r a jo w y c h konsum entów w ę g la z a zn a c zy ł się w r. 1930 w stosunku do r. 1929 następujący spadek z a ­ p o trzeb o w a n ia : K o le je o 868 000 t mniej, p rzem y sł g ó rn iczo-h u tn iczy o 746 000 t, op ał d o m o w y o 714 000 t, e le k tro w n ie i w o d o c ią g i, tra m w a je etc. o 643 000 t, fa b ry k i cementu o 300 000 t, ro ln ic tw o i p rzem y sł ro ln ic zy 0 260 000 t, inni konsum enci (sk ła d y h a n d lo w e) o 876 000 t mniej. R o czn e s p o ż y c i e w ę g l a na g ło w ę lud­

ności spadło z 1 033 k g w r. 1929 na 786 k g w r. 1930, t. zn. o 23,9%.

Z c a łk o w ite g o e k s p o r t u w ę g l a o b sza ry k o n w e n cy jn e o t r z y m a ły w r. 1930 3 192882 t w stosunku do 4 797 074 t w r. 1929, o b s z a r y w o ln e j s p rze d a ży (w r a z z w ę g le m o k r ę to w y m ) 7 581 511 t zam iast 6 996 391 t.

S p a d e k zbytu do o b s z a ró w k o n w e n cy jn y c h w y n o s ił zatem 1 604 192 t = 33,4%, w z r o s t zbytu do o b s z a ró w w o l­

nej s p rze d a ży 585 120 t = 8,36

%.

C ofn ięcie się eksportu do k ra jó w k o n w e n cy jn y c h stoi w p ie rw s zy m r z ę d z ie w zw ią zk u z k r y z y s e m g osp od a rczy m , k tó r y panuje r ó w n ie ż w tych krajach,

z

drugiej stron y jednak ma r ó w ­ nież s w o ją p r z y c z y n ę w konkurencji państw, za in teresow a n ych w z b y c ie w ę g la w ty c h krajach. L e p s z y w y n ik ilo ś c io w y zb ytu do o b s z a ró w w o ln ej sp rze d a ży nie p rzy n iósł jednak k o rz y ś c i m aterjałnych, p o n iew a ż ce n y w ę g la fob G dyn ia i Gdańsk sp ad ły z 17— 18 sh za t z początkiem r. 1930 do 11/3 sh za t z końcem te g o ż roku.

Nom inalne c e n y c e n n i k o w e K o n w e n c j i na zb y t w e w n ą trz kraju nie d o zn a ły zm iany w ciągu ca łe g o roku. P rz y zn a n o jednak p e w n y m grupom konsum entów w p rzem y śle i ro ln ic tw ie stop n iow an e rabaty p r z y zam aw ianiu w ę g la w ok reślon ych ilościach.

T a r y fo w e z a r o b k i w g ó r n i c t w i e p o zo s ta ły w roku s p ra w o z d a w c z y m bez zm iany. N atom iast r z e ­ c z y w is t y zarob ek w g o tó w c e na odrobion ą d n ió w k ę i g ło w ę ca łk o w ite j z a ło g i w y k a z u je z w y ż k ę z 9,49 zł w r. 1929 na 9,97 z ł w r. 1930, t. zn. o 0,48 z ł = 5,06%. D o zarobku w g o tó w c e d o łą cza się je s zc ze o d szk o ­ dow an ie za urlop i w a rto ś ć w ę g la dep u ta tow ego. C a łk o w ity zarob ek w y n o s ił zatem , o b licza ją c na zapłaconą dn iów k ę, w r. 1929 9,92 zł, w r. 1930 10,52 zł, c z y li o 0,60 zł = 6,05% w ię c e j aniżeli w u b iegłym roku.

W sk u tek spadku koniunktury na rynku w ę g lo w y m nie m ożna b y ło uniknąć z m n i e j s z e n i a z a ł o g i k o p a l ń . L ic z b a rob o tn ik ów spadła z 86 529 w r. 1929 na 81 498 w r. 1930, a w ię c o 5031 rob otn ik ów = 5,81%.

C a łk o w ita ilość d n ió w e k r z e c z y w iś c ie o d ro b ion y ch na g ło w ę zatrudnionych ro b o tn ik ó w spadła z 328,10 w r. 1929 na 315,83 w r. 1930, t. zn. o 12,27 dn iów ek •- 3,74%.

N iem niej n ie k o rzys tn y r o z w ó j jak w kopalniach w ę g la n a leży za n o to w a ć w p r z e m y ś l e k o k s o w y m 1 b r y k i e t o w y m . P rod u k cja i zb y t koksu k s z ta łto w a ły się w roku s p r a w o z d a w c z y m w porów naniu z r o ­ kiem u b iegłym jak następuje:

W roku W zrost lub spadek w r. 1930

1930 1929 w stosunku do r. 1929

t t ± t ±

%%

P r o d u k c j a k o k s u . . . 1 581 922 1 858 016 — 277 094 — 14,91

C a łk o w ity zb y t koksu . . . . 1 425 108 1 830 178 — 405 070 — 22,13

z tego

zb y t k r a jo w y ... . 1 190 481 1 640 747 — 450 266 — 27,44 w y w ó z ... 234 627 189 431 + 45 196 + 23,86

P r o d u k c j a b r y k i e t ó w . . 234 123 352 096 — 117 973 — 33,51

C a łk o w ity z b y t b r y k ie tó w . . 233 679 355 724 — 122 045 — 34,31

z teg o

z b y t k r a j o w y ... . . 229 471 342 313 — 112 842 — 32,96

w y w ó z ... 4 208 13 411 — 9 203 — 68,62

R y n e k k o k s u , o ile chodzi o ryn ek k ra jo w y , stał pod znakiem z łe g o stanu zatrudnienia w p rzem yśle, konsum ującym koks, z w ła s z c z a w p rzem y śle ż ela zn y m jako g łó w n y m konsum encie koksu. N atom iast zdołano um ieścić zagran icą, a m ia n ow icie w y łą c z n ie na rynkach północnych, o k o ło 45 000 t koksu w ię c e j niż w roku u biegłym . D la przem ysłu b r y k ie to w e g o o k a z y w a ł r y n e k p a liw a w porów naniu z rokiem u biegłym słabszą p o ­ jem ność, tak że producenci musieli uciec się do og ra n iczeń ruchu i produkcji.

W z ra s ta ją c e pogarszan ie się sytuacji na ś w ia to w y m rynku że la za od biło Się silnie ró w n ie ż na górn oślą ­ skim p r z e m y ś l e ż e l a z n y m .

(8)

— IX -

P r o d u k c j a za k ła d ó w górnośląskich w y n o s iła :

W roku W zrost lub spadek w r. 1930

1930 1929 w stosunku do r. 1929

t t + t ~t~ o/o

że la zo w a lc o w a n e . ... 671585 635 940 + 35 645 + 5,61 w y r o b y g o t o w e ... 161 375 201 701 — 40 326 — 19,99

J a k k olw iek produkcja żela za w a k o w a n e g o w y k a z u je w r. 1930 w stosunku do r. 1929 w z r o s t o 35 645 t, rezultat zb y tu b y ł naogół n ie za d o w a la ją c y . C a łk o w ity z b y t żela za w a lc o w a n e g o w y n o s ił w r. 1930 622 864 t w stosunku 578 987 t w r. 1929. Z teg o w y s ł a n o d o k r a j u w r. 1930 287 056 t w stosunku do 429 397 t w r. 1929, a w ię c 142 341 t = 33,15 % m n i e j, natom iast e k s p o r t o w a n o z a g r a n i c ę 335 808 t w sto­

sunku do 149 590 t, t. zn. 186 218

i

— 124,49% w i ę c e j . Znacznie z w ię k s z o n y eksport nie z d o ła ł jednak — w o b e c ostry ch stosunków kon ku rencyjnych i w a lk i na cen y na m ię d zy n a ro d o w y m rynku żela zn y m — p o w e to ­ w a ć ubytku silnie osłabionej konsum cji k ra jo w ej. K o n s u m c j a ż e l a z a w P o l s c e na g ło w ę ludności spadla z 30,28 k g w r. 1929 na 20,49 k g w r. 1930, t. zn. o 9,79 k g = 32,33%. C ofn ięcie się konsum cji że la za p olega p rz e d e w s z y s tk ie m na bardzo znaczn em zw oln ien iu tem pa p a ń s tw o w y c h in w e s ty c y j k o le jo w y c h , nadto ogóln ie na słab ym ruchu b u d ow la n ym i n ie w y s ta rc za ją c y m stanie zatrudnienia g a łę z i przem ysłu konsum ujących ż e la zo . K r y ty c z n ą sytu ację na k ra jo w y m rynku że la za ośw ietla ją najdobitniej w p ł y w y z a m ó w ień do S y n d y ­ katu P o lsk ich Hut Ż ela zn ych . Z a m ów ien ia w y n o s iły w r. 1930 369 902 t w stosunku do 508 304 t w r. 1929.

Spadek za m ó w ień w y n o s ił zatem 138 402 t c z y li 27,2%. Za m ów ien ia d z ie liły się jak następuje:

W roku Spadek w r. 1930

1930 1929 w stosunku do r. 1929

t t t °/o

O d b io rc y p r y w a t n i ... 294 341 405 431 — 111 090 — 27,4 R z ą d ... 71 999 97 044 — 25 045 — 25,8 Z a k ła d y S y n d y k a t u ... ... ...3 562________________5 829______________ — • 2 267__________ — ■ 38,9

R a z e m : 369 902 508 304 — 138 402 — 27,2

G łó w n y m od biorcą za g ra n iczn y m żela za w a lc o w a n e g o b y ła R osja, dokąd ek sp ortow a n o w r. 1930 289 961 t w stosunku do 84 031 t w t . 1929, t. zn. 205 930 t

=*

245,06% w ię c e j, c z y li 86,3°/0 i 56,2% 'C ałk ow itego eksportu g ó rn oślą sk ieg o w w y m ie n io n y ch latach. Inne ryn k i w sku tek nadm iernej p o d a ży żela za z e stron y kon­

kurujących k r a jó w nie o k a z y w a ły z w ię k s z o n e g o popytu na ż e la zo górnośląskie, z w y ją tk ie m państw ba łtyck ich , S z w a jc a rji i A m e r y k i P o łu d n iow ej.

W p r a w d z ie c e n a z a s a d n i c z a ż e l a z a s z t a b o w e g o w z b y c i e k r a j o w y m , n otow an a p rzez S y n d y k a t P o lsk ich Hut Ż ela zn ych w y n o s z ą c a 350 zł loco C h eb zie , nom inalnie nie zm ieniła się w roku s p ra w o z d a w c zy m , niem niej utarg p rzec iętn y ze sp rze d a ży w e w n ę trz n e j uległ ob n iżce w o b e c w p ro w a d ze n ia sp ecjaln ego rabatu w w y s o k o ś c i 5 z ł od tonny dla w s z y s tk ic h k a te g o r y j o d b io rc ó w i p rod u k tów zs y n d y k a liz o - w an ych , ja k o też innych specjalnych u stępstw cen n ik ow ych . P o d naciskiem syndykatu p rz e p ro w a d z o n a została r ó w n ie ż ob n iżk a cen d etailiezn yeh żela za p rz y s p rze d a ży ze sk ła d ów hu rtow nyeh . N o to w a n ie za t ang. (1016 k g ) ż e l a z a s z t a b o w e g o f o b A n t w e r p j a b rzm iało w styczniu 1930 6,17 083 £, w grudniu 1930 4,25 000 £, spadek cen y w ok resie od styczn ia do grudnia 1930 w y n o s ił zatem 1,92 083 £ = 31,13%. W c z e r w c u 1931 cena osiągn ęła punkt n ajn iższy i w y n o s iła w ó w c z a s 3,37 000 £.

Z a r o b k i rob otn icze w hutnictw ie Żelaznem p o zo s ta ły b ez zm iany.

W sk u tek p o go rszen ia się stanu zatrudnienia w hutach żela zn y ch m usiały jednak za k ła d y w n iek tórych oddziałach ruchu zre d u k o w a ć z a ł o g ę . D la tego liczba robotn ik ów , która w r. 1930 w y n o s iła 30376 w stosunku do 33 586 w r. 1929, okazuje u bytek o 3 210 = 9,6% .

N a d z w y c z a j n ie k o rzys tn ie k s zta łto w a ł się r o z w ó j górn ośląsk iego p r z e m y s ł u c y n k o w e g o . Ś w ia ­ to w a konsumcja cynku b y ła w d a lszym cią gu zn iżk o w a , co p o cią g n ęło za sobą w ciągu r. 1930 spadek c e n y nie- n o to w a n y do tych czas n ig d y w historii przem ysłu c y n k o w e g o . P rz e d s ię b io rs tw a produkcji cynku p o n iosły w sku ­ tek teg o bardzo znaczne straty.

(9)

W szczeg ó ln o śc i produkcja p rzem ysłu c y n k o w e g o ob ra z następu jący:

górn ośląsk iego p rzed staw iała w latach 1930 i 1929

W roku W zrost lub spadek w roku

1930 1929 1930 w stosunku do r. 1929

t t ± t ± 0/o

1. R u d y c y n k o w e (u ż y tk o w e ) . . . 379 161 301 866 + 77 295 + 25,61

2. K w a s s ia rk o w y , 50° B e . . . . 224 990 295 179 — 70 189 — 23,78

3. C y n k ... . . . 158 606 147 271 + 11335 + 7,70

4. P y ł c y n k o w y ... . . . 7126 7 272 — 146 — 2,01

5. T le n ek cynku . . . . . 50 685 39 810 + 10 875 + 27,32

6. K a d m ... . . . 93 949 kg 3 584 k g + 90 365 kg + 2521,34

7. B la c h y c y n k o w e . . . . . 15 700 16 278 — 578 — 3,55

Z w ię k s ze n ie się w y d o b y c ia rud c y n k o w y c h , zw ła s zc za galmanu, n a leży p rzy p isa ć w ię k s ze j produkcji tlenku, natom iast w ię k s zą produkcję cynku w zm ożon em u zastosow aniu m eto d y ele k tro lity czn e j. N a tlenki cynku p o w s ta ło w ię k s z e z a p o trz e b o w a n ie w zw ią zk u ze w zm o żo n ą produkcją cynku ele k tro lity c zn e g o , a n a d z w y c za jn y w z r o s t produkcji kadmu jest n astępstw em stosow an ia na w ię k s zą skalę m eto d y elek trolity czn ej.

C a łk o w ity z b y t cynku i prod u k tów c y n k o w y c h p rzed staw iał się jak następuje:

W roku W zrost lub spadek w roku

1930 1929 1930 w stosunku do r. 1929

t t ± t + o/o

1. K w a s s ia rk o w y , 50° Be . . . 197 599 249 403 — 51 804 — 20,77

2. C y n k ... . . . 131685 129 618 + 2 067 + 1,59

3. P y ł c y n k o w y ... 6 612 7 749 — 1 137 — 14,67

4. K a d m ... . . . 55 794 k g 3 965 k g + 51 829 kg + 1307,16

5. B la c h y c y n k o w e . . . . . 15 454 16 316 — 862 — 5,28

Z b y t w k r a j u i z a g r a n i c ą p rzed sta w ia ją dane n a stęp u jące:

W roku W zrost lub spadek w roku

1930 1929 1930 w stosunku do r. 1929

t t

±

t + °/o

Z b y t k r a j o w y :

1. K w a s s i a r k o w y ... . . . 177 059 232 395 — 55 336 — 23,81

2. C y n k ... . . . 9 904 9 621 + 283 + 2,94

3. P y ł c y n k o w y ... . . . 199 162 + 37 + 22,84

4. K a d m ... ... . . . . 1 257 kg 3 235 k g — 1 978 kg — 61,14

5. B la c h y c y n k o w e . . . . . 3 085 2 870 + 215 + 7,49

W y w ó z :

1. K w a s s i a r k o w y ... . . 20 540 17 008 + 3 532 + 20,77

2. C y n k ... . . 121781 119 997 + 1 784 + 1,49

3. P y ł c y n k o w y ... . . 6 413 7 587 — 1 174 — 15,47

4. K a d m ... . . 54 537 kg 730 kg + 53 807 k g —

5. B la c h y c y n k o w e . . . . 12 369 13 446 — 1077 — 8,01

R y n e k k r a jo w y nie p rzy n ió sł p o p ra w y zap otrzeb ow a n ia na prod u k ty p rzem ysłu c y n k o w e g o . F a b ry k i sztu cznych n a w o z ó w , p rzera b ia jące k w a s s ia rk o w y , m usiały o g ra n iczy ć , w c z ęś ci n a w e t zupełnie w s trz y m a ć sw ą produkcję, p o n ie w a ż roln ictw o, znajdujące się w ciężk iej w a lc e o sw o ją eg zy sten c ję, nie m ogło pochłonąć całej produkcji n a w o zó w .

N a d z w y c z a j trudna sytuacja na m ię d zy n a ro d o w y m rynku c y n k o w y m — górnośląski p rzem y sł c y n k o w y ek s p o rto w a ł w r. 1930 o k o ło 93°/0 c a łk o w ite g o s w e g o zbytu — w y n ik a n a jw y ra źn ie j z r o z w o j u c e n c y n k u . N a g ie łd z ie londyńskiej n otow an o za t ang. (1016 k g ) w styczniu 1930 (cena p rzec iętn a ) 19,93 750 £, w grudniu 1930 13,98 813 £ ; spadek cen y w y n o s ił p rzeto 5,94 937 £ = 29,8%. Cena gru d n iow a nie ozn aczała jednak je s zc ze n a jm n iejszego poziom u, k tó r y został o s ią g n ię ty dopiero w maju 1931, g d y n otow a n ie w y n o s iło je s zc ze tylk o 10,67 971 £ w przeciętn ej m iesięcznej. N astąpił potem okres p ew n ej p o p r a w y i c e n y o s ią g n ę ły do lipea 1931 p oziom 12,54 075 £. D a ls z y r o z w ó j cen na rynku c y n k o w y m z a le ż y od p r z y s z łe g o u norm ow ania produkcji

(10)

- XI -

i zbytu. R o zw ią z a n ie tej k w estii, n a d z w y c za j doniosłej dla p rzem ysłu c y n k o w e g o , jest zadaniem M ię d z y n a r o ­ d o w e g o K artelu C y n k o w e g o , k tó r y po długich i ciężk ich rokow an iach doszed ł w re s z c ie do skutku w lecie 1931.

Z a r o b k i t a r y fo w e ro b o tn ik ó w w kopalniach rudy i w hutach cynku p o zo s ta ły p r z e z c a ły rok bez zm ian y na p o ziom ie r. 1929.

N atom iast w z g lę d y g o sp o d a rcze nie p o z w o liły uniknąć redukcji z a ł o g i . W kopalniach rudy nastąpiło zm n iejszen ie lic z b y ro b o tn ik ó w z 4 913 w r. 1929 do 4 594 w r. 1930, t. zn. o 319 = 6 ,5°/0, w hutach cyn k u zm n iejszen ie z 9 891 w r. 1929 do 9 129 w r. 1930, t. zn. o 762 =

7,7%.

P o d o b n y p rze b ie g r o z w o ju jak w hutach cynku daje się z a u w a ż y ć w h u t a c h o ł o w i u i s r e b r a . W y d o b y c ie i produkcja w y k a z a ły następujące w y n ik i:

W roku W zrost lub spadek w roku

1930 1929 1930 w stosunku do r. 1929

t t

±

t + °/o

1. R u d y o ło w iu ( u ż y t k o w e ) ... 12 627 12 640 — 13 — 0,10 2. O łó w s u r o w y ... 40 377 35 789 + 4 588 + 12,82 3. O łó w na s p r z e d a ż ... 27 783 25 117 + 2 666 + 10,61 4. G l e j t a ... 1 071 1 177 — 106 — 9,01 5. M i n j a ... 883 855 + 28 + 3,27 6. S reb ro ... 17 377 k g 11 696 k g + 5 681 k g + 48,57

O c a ł k o w i t y m z b y c i e inform ują dane następujące:

W roku W zrost łub spadek w roku

1930 1929 1930 w stosunku do r. 1929

t t ± t ± °/o

1. O łó w na s p r z e d a ż ... 23 545 26131 — 2 586 — 9,90 2. G l e j t a ... 979 1 144 — 165 — 14,42

3. 770 >881 — 111 — 12,60

4. S reb ro ... 17 599 kg 11 504 kg + 6095 k g + 52,98 Z c a łk o w ite g o zbytu p rzy p a d a 'na z b y t k r a j o w y w z g l. w y w ó z :

W roku W zrost lub spadek w roku

1930 1929 1930 w stosunku do r. 1929

t t ± t + O/o

1. O ł ó w n a s p r z e d a ż :

Z b y t k r a j o w y ... 8 044 9 981 — 1 937 — 19,41

W y w ó z ...■ 15 501 16 150 — 649 — 4,02

2. G l e j t a :

Z b y t k r a j o w y ... 539 567 28 — 4,94

W y w ó z ... 440 577 — 137 — 23,74

3. M i n j a :

Z b yt k r a j o w y ... 443 502 — 59 — 11,75

W y w ó z ... 327 379 — 52 — 13,72

4.

S r e b r o :

Z b y t k r a j o w y ... 597 k g 9 571 k g — 8 974 kg — 93,76 W y w ó z ... 17 002 kg 1 933 kg + 15 069 kg + 779,57 Z w y ją tk ie m srebra, w e w s z y s tk ic h produktach z a z n a c z y ł się spadek zbytu, k tó re g o p r z y c z y n ą jest p rze- d ew szy stk iem zm n iejszen ie się za p o trzeb o w a n ia na o ł ó w i w y r o b y o ło w ia n e . S re b ro w y w o ż o n o w y łą c z n ie do N iem iec.

A c z k o lw ie k ś w ia to w a produkcja o ło w iu b y ła w r. 1930 o 4,86

%

słabsza aniżeli w r. 1929, ce n y oło w iu m ia ły w dalszym ciągu silnie z n iżk o w ą tendencję w sku tek nadm iernej p od a ży. G iełda londyńska n otow a ła (za t ang. = 1016 k g ) w styczniu 1930 21,55 825 £, w grudniu 1930 15,28 721 £, c o od p ow iad a sp ad k ow i cen do końca roku s p r a w o z d a w c z e g o o 6,27 104 £ — 29,09%. W następnych m iesiącach c e n y o ło w iu , podobnie jak

(11)

cen y cynku, o s ią g a ły s w ó j stan n a jn iższy w maju 1931, w k tó ry m cena p rzeciętn a w y n o s iła ty lk o je s z c z e 11,63 438 £, a w ię c od początku r. 1930 doznała p ogo rszen ia o 9,92387 £ = 46,03

%.

D o lipca 1931 cen y stopnio­

w o o d z y s k a ły p oziom 12,81 521 £. W k a żd y m ra zie cen y o ło w iu w roku s p r a w o z d a w c z y m u tr z y m y w a ły się na w y ż s z y m p oziom ie aniżeli ce n y cynku.

Z a r o b k i r o b o t n i k ó w w hutach o ło w iu i srebra p o zo s ta ły ró w n ie ż bez zm iany, natom iast z w ię k ­ s z y ła się z a ł o g a z 707 rob o tn ik ów w r. 1929 do 748 w r. 1930, t. zn. o 41 = 5,80°/o.

O p o zo s ta ły c h g a łęzia ch p rzem y słu nadm ienim y k rótk o co następuje:

P r z e m y s ł m a t e r j a ł ó w w y b u c h o w y c h , k tó r y obejm uje tr z y zak ła d y, jest d o sta w cą w s zelk ic h m a terja ió w w y b u c h o w y c h u ży w a n y c h w g ó r n ic tw ie i jest p rzeto pod w z g lę d e m gosp odarki produkcji ściśle z w ią z a n y z r o z w o je m k r a jo w y c h kopalń w ę g la i rudy. W y r o b y w spom n ianych fa b ry k znajdują jednak z b y t i zagran icą i z d o ła ły pom im o trudności u trzym a ć ten z b y t w roku s p ra w o z d a w c zy m .

E l e k t r o w n i e p o tra fiły w c a łe j pełni o d p o w ie d zie ć sta w ia n y m im żądaniom .

M n iej p o m y śln y r o z w ó j za z n a c z y ł się w p r z e m y ś l e e l e k t r o c h e m i c z n y m . N a jw a żn ie jsze w y ­ ro b y te g o przem ysłu , karbid dla kopalń w ę g la , ferrosiłieju m i podobne s to p y dla p rzem ysłu hutniczego i innych, ora z z w ią z k i a z o to w e ró żn e g o rodzaju dla ro ln ictw a , m iały z b y t od p ow ied n io o g ra n iczo n y w sku tek spadku produkcji w tych g a łęzia ch przem ysłu.

*

C o do fo r m y i treści S ta ty s ty k i n iniejszej n a le ż y z a zn a czy ć , ż e jest ona op ra co w a n a w e d łu g w zo ru w y ­ dania za rok 1929. Z e w z g lę d ó w o s zc zę d n o ś c io w y c h skrócono lub opuszczono niektóre tabele.

K a t o w i c e, kon iec sierpnia 1931 r. G Ó R N O Ś L Ą S K I Z W I Ą Z E K

P R Z E M Y S Ł O W C Ó W G Ó R N I C Z O - H U T N I C Z Y C H , Z. Z.

(12)

O G Ó L N E ZESTAWI ENI A D O T Y C Z Ą C E P R Z E MYS Ł U

G Ó R N I C Z O - H U T N I C Z E G O N A G Ó R N Y M ŚLĄSKU

(13)

W y k a z P R Z E M Y S Ł G Ó R N I C Z O - H U T N I C Z Y G Ó R N E G O Ś L Ą S K A

Z a r z ą d w y m i ę n i o n y

Nr.

bie­

żący Nazw a przedsiębiorstwa Kopalnie

w ęgla kamien­

nego

Kopalnie rudy żelaznej i łomy dolomitu

Kopalnie rudy cynkowej

i ołowianej

Koksownie i destylarnie

smoły

Fabryki

brykietów W ielkie piece

1 2 3 4 5 6 7 8

1 M. Adler i J. Panots/ki, 9p. z o. P., Odlewnia żelaza i fabryka maszyn

Huta (Pawia, Ż o ry (G. Ś.)

— — — —

2 S. Blochi Tarnowskie Góry

Kopalnie rudy żelaznej S. Bloch

Tarnowskie G ó ry 1)

3 Chemiczna Fabryka

daw.n. Karol Scharff i S.p., Sp. Akc., K ato wioe'-Bog u c ice

— — — — — —

4 Benno Cohn i Sp., Tarnowskie G óry 1. P iek ary Rud­

ne z łomami dolomitu

2. Tarnowskie G óry pole po­

łudniowe (B o - browniki/Ko- palniaSegeth)

3. Tarnowskie G ó ry ipole po­

łudniowe (Ra- dzionik ów/Na­

kło)

5 Czecho-Sł-owacka Spółka Akcyjna — Zachodni Czeski Zw iązek Górniczy A k cyjn y w Pradze, Dyrekcja Górn.

G orzyczki, P oczta G orzyce

F ryd eryk 2) — — -- — --

6 Czernickie T o w a rzy stw o W ęglo w e, Sp. Akc., Górny iNiewiadom

Hoym — — -- — --

7 D yrekcja Kopalń i Hut Księcia Donnersmarcka, Świętochłow ice

1. Bliicher 2. Niemcy 3 Donnersmarck 4. Śląsk

-

;

8 D yrekcja Kopalń

Księcia Pszczyńskiego, Katowice I

1. Zjedn. A le ­ ksander 2. Bóer

3. Zjedn. Brade 4. Emanueli 5. Książę 6. S zy b y Piast

9 Fabryka Palenisk Mechanicznych, T . z o. p „ M ikołów

1) W y d o b y c ie rudy żelaznej zastanowiono. — 2) Od marca 1923 r. nieczynna.

o g ó l n y I

W E D Ł U G P R Z E D S I Ę B I O R S T W I G A Ł Ę Z I P R Z E M Y S Ł U

w k o l u m n i e 2 e k s p 1 o a t u J e

Odlewnie żelaza, stali

i metali

Stalownie i w alcow nie

D ziały fabrykacji hut żelaznych

Prażeln ie blendy cynko­

w e j

Huty cynku W alcow n ie cynku

Huty ołowiu

i srebra Inne zakłady Nr.

bie­

żący

9 10 lii 12 13 14 15 16 17

Adler &Panotski odlew nia żelaza

— — — — — — 1

— — — — 2

— — — — — — — Chemiczna Fa­

b ryka sztucz­

nych n aw ozów 3

" 4

5

— — — — — — — 6

— —

Guidotto Guidotto

— — —

7

8

Fabryka rusztów rucho­

mych (odlewnia żelaza)

— — — — — — — 9

(14)

- 4 —

Z a r z ą d w y m i e n i o n j Nr.

bie­

żący

Nazw a przedsiębiorstwa

Kopalnie w ęgla kamien­

nego

Kopalnie rudy żelaznej i łom y dolomitu

Kopalnie rudy cynkowej

i ołowianej

Koksownie i destylarnie

smoły

Fahryki

brykietów W ielkie piece

1 2 3 4 5 6 7 8

10 Spotka Akcyjna Ferrum,

Katow ice-Bogucice

11 A. Fitzner nast., Odlewnia Żelaza i Fabryka budowy Maszyn,

Strzybnica

— — ■ — — — —

12 Fitznerowsika Fabryka Śrub i Nitów, Sp. z -ogr. odp., Siemianowice

— — — — — —

13 W . Fitzner, Sp. z ogr. od;p., Siemianowice

— —■ — — — —

14 Giesche Spółka Akcyjna, K a to w ice I 1. Kleofas 2. Giesche i R e ­

zerw a

— Szarlej B iały — — —

15 G odula Spółka Akcyjna, Chebzie 1. Godulla 2. Gotthard 3. Lithandra

— — Gotthard

(koksownia) — —

16 Górnośląskie Zjednoczone Huty Królewska i Laura Sp. Akc.

Górniczo-Hutnicza, Katow ice I

1. Dętneńsko 2. Hr. Laura

3. Huta Laura 4. Richter

1. Ł om y dolo­

mitu Anto­

niów 2. Łom w apie­

nia Maciej- kow ice

1. Dębieńsko (koksownia) 2. Huta K ró­

lewska (koksownia)

1. Huta K ró ­ lewska 2. Huta Laura

_

5

-

w k o 1 u m n i e 2 e k s p 1 o a t u j e

Odlewnie żelaza, stali

i metali

Stalownie i w alcownie

Działy fabrykacji -hut żelaznych

Prażelnie blendy cynko­

wej

Huty cynku W alcow nie cyniku

Huty ołowiu

i srebra Inne -zakłady Nr.

bie­

żący

9 10 11 12 13 14 15 16 17

Ferrum (odlewnia żela­

za i stali, mała besemernia)

Ferrum:

a) Prasa i ku­

źnica b) W alcow nia

rur

c) Prasa do rur d ) S.pawalniarur e) Fabrykacja

drobnych w y ­ robów żela­

znych

10

A. Fitzner (odlew nia)

A. Fitzner Nast.:

a) Zakład budo­

w y maszyn b) W arsztat na­

p raw y ma­

szyn

11

— — Fitznerowska

Fatbryka Śrub i N itów

-- - — ' ' 12

W . Fitzner a ) W alcow nia

rur

b) Prasa do rur c) Spawalnia rur d) W arsztaty

konstrukcyjne (fabryka k o­

tłów )

13

1. Recke 2. Lieres 3. Saeger

1. Bernharda 2 .P a w e łz fa b ry -

ką szamoty 3. Uthemann 4. Zakład cynku

elektrolitycz­

nego

Szopienice W alther

Croneck

Zakład tlenku cynkow ego

■Szarlej .Biały 14

— — — — — — — — 15

1.Huta Zgoda (odlewnia że ­ laza, stali i me­

tali, mała be­

semernia) 2. Huta K ró lew ­

ska (odlew nia metali)

1.Huta K-rólew- ska'(stalownia i w alcow nia) 2. Huta Laura

(stalownia i w alcow nia)

1. Huta Zgoda:

a) W arsztaty konstrukcyjne b) Zaikła-d bu­

d ow y maszyn c ) Zaikład na­

praw y ma­

szyn

2. Huta K rólew ­ ska:

a) Prasa b) W arsztaty

konstrukcyjne 3. Huta Laura:

a) W alcow nia rur

b) Prasa do rur c) Spawalnia rur d) Fabrykacja

drobnych w y ­ robów żela­

znych e ) Cynkownia f) Fabryka

drutu

16

(15)

- 6 -

Z a r z ą d w y m i ę n i o n y

Nr.

bie­

żący

Nazw a przedsiębiorstwa

Kopalnie w ęgla kamien­

nego

Kopalnie rudy żelaznej i łom y dolomitu

Kopalnie rudy cynkowej

i ołowianej

Koksownie i destylarnie

smoły

Fabryki

brykietów W ielkie piece

1 2 3 4 5 6 7 8

17 The Henckel v. Donnersmarck- Beuthen Estates, Ltd., Tarnowskie G óry (K arlu szow iec)

Radzionków — — — — —

18 Huta Pokój, Śląskie Za/kłady Górniczo-Hutnicze S. A., Katow ice I

Łom y dolo­

mitu w B ó­

br owniku

Huta Pokój (koksownia i de- stylam ia smoły)

Huta Pokój

19 Katow icka Sp. Akc. dla Górnictwa i Hutnictwa, Katow ice I

1. Ferdynand 2. Filorentyna 3. M ysłow ice

Ł om y dolomitu Sucha Góra

1. Huta Bethlen- Falva

(koksownia) 2. Huta Huber-

tus

(koksownia)

— 1. Huta Bethlen-

Falva 2. Huta Huber-

tus1)

20 H. K oetz Nast. T o w . Akc.

Fabryka maszyn i kotłów parowych, M ikołów

— — — — - —

I

1) W 1930 r. zniesiono.

— 7 —

k o l u m n i e 2 e k s p l o a t u j e

Odlewnie żelaza, stali

i metali

Stalownie i walcow nie

D ziały fabrykacji hut żelaznych

Prażelnie blendy cynko­

w ej

Huty cynku W alcow nie cynku

Huty ołowiu

i srebra Inne zakfady Nr.

bie­

żący

10 11 12 13 14 15 16 17

Huta Pokój (odlew nia me­

tali)

1. Huta Baildon {stalow n ia i walcow nia)

2. Huta P okój (stalownia i w alcow nia)

1. Huta Bethlen- Falva '(odle­

wnia żelaza i metali)

2. Huta Huber- tus (odlewnia żelaza, stali i m etali)

1. Huita BetMen- Falva (s ta ­ lownia i w al­

cow nia)

2. Huta Bismar- ka (stalownia i w alcow n ia)

3. Huta Huber- tus (stalow ­ nia)

4. Huta iMarta (w a lco w n ia )

5. Huta Silesia (w alcow nia bilach cien­

kich)

Fabrykam aszyn i kotłów paro­

wych T o w . Akc. M i­

k ołów (odlewnia żela­

za i metali)

1. Huta Baildon:

a) Prasa i kuź­

nica b) W alcow n ia

na zimno c) Fa!bryka św i­

d rów d) Ksziałtow nia e) Fabryka łań­

cuchów 2. Huta Pok ój:

a ) Prasa i ku ź­

nica b) W arsztaty

konstrukcyjne c) Fabrykacja

w y ro b ó w bla­

szanych d) Fabrykacja

/pil

1. Huta Bethlen- Falva:

a) Prasa i kuź­

nica b) W alcow nia

na'zimno 2. Huta Bismar-

ka:

a)lPrasa i kuź­

nica b) W alcow nia

rur

c) (Prasa do,rur d ) Spawalnia rur e) Apretura i

ksztaltow.nia 3. Huta Huber-

tus ('w arszta­

ty konstruk­

cyjn e) 4. Huta Silesia

(Fabrykacja w y ro b ó w blaszanych i em aljowan.)

Fabryka ma­

szyn i kotłów parowych:

a) W arsztaty konstrukcyjne b) Fabryka ko­

tłów

W apienniki Nakło i Szarlej

Fabryka tlenu

Fabryka tlenu i Fabryka

wodoru

17

18

19

20

(16)

— 8 —

Z a r z ą d w y m i e n i o n y

Nr.

bie­

żący

N azw a przedsiębiorstwa Kopalnie węgla kamien­

nego

Kopalnie rudy żelaznej i tomy dolomitu

Kopalnie rudy cynkowej

i ołowianej

Koksownie i destylarnie

smoły

Fabryki

brykietów W ielkie piece

1 2 3 4 5 6 7 8

21 Lignoza, Spotka Akcyjna, K atow ice I — — — — — —

22 OfoerschlesischesKraftwerk, Sp. Akc., K atow ice I

__

_ _

__ __

23 „O sw a g “

Sp. Akcyjna, W y r y G. Śl.

24 Państw ow a Fabryka Zw iązków A zotow ych, C horzów

— — — — — —

25 Piotrow icka Fabryka Maszyn, Sp. Akc., ('dawniej Stephan, Frolich a Klupfel)

P iotrow ice Śląskie

26 Polska Huta Skarbowa Ołowiu i Srebra, Sp. dz„ Sp. Akc., Tarn ow ­ skie G óry w Strzybnicy (G. Śląsk)

— — — — — —

27 Polskie Kopalinie Skarbowe na G ór­

nym Śląsku, Spółka D zierżaw na — Spotka Akcyjna, Królewska Huta

1. B ielszow ice 2. Knurów 3. K r ó l2)

Knurów (koksownia)

Król

28 Rybnicka Fabryka Maszyn, Sp. z ogr. odp., Rybnik

— — — — — —

29 Rybnickie G w arectw o W ęglow e, K atow ice I

1. Anna 2. Ema 3. Romer 4. Charlotta

— — Ko,p. Ema

(koksownia i de- stylarnia sm oły)

1. Kop. Ema 2. Kop. Romer

30 „Sam “ Sp. Akc. iMunstermann,

K atow ice I — —- — — --- --

31 Śląskie Kopalnie i Cynkownie, Sp. Akc., Katowice I

1. Andaluzja 2. Matylda

1. C ecylja 2. Paulina 3) 3. Zakłady

Szarlejskiego T ow a rzystw a budow y pod­

ziemnej

') Uruchomiona 1 .1.1930 r. — 2) P ole Południowe tej kopalni zastawiono całkowicie dn. 1 grudnia 1928 r. — 3) Unieruchomiona dn. 31. I. 1930 r, i

- 9 —

W k o ł u m n i e 2 e k s p l o a t u i e •

Odlewnie żelaza, stali

i metali

Stalownie i w alcow nie

D ziały fabrykacji hut żelaznych

P rażeln ie blendy cynko­

w ej

Huty cynku W alcow n ie cynku

Huty ołow iu

i srebra Inne zakłady Nr.

bie­

żący

9 10 11 12 tl3 14 15 16 17

1. Fabryki M a­

teriałów W y ­ buchowych w K ryw a łd zie, Pn iow cu i Sta­

rym Bieruniu 2. Fabryka pa­

pieru w Pn iow cu

21

— — — — — — — Elektrow nia

C horzów

22

1. Fabryka ma­

teria łó w w y ­ buchowych 2. Fabryka

amonjaku syn­

tetyczn ego 1) 23

— — — — — — — Fabryka Z w ią z ­

k ó w A zo to w ych w C horzow ie

24

P iotrow ick a Fa­

b ryk a M aszyn:

a) Spawalnia,rur to) W a rs zta ty

konstrukcyjne c) Fabrykacja

drobnych w y ­ rob ów żela­

znych d) Fabrykacja

w y ro b ó w b la - szanych e) Cynkow nia

Polska Huta Skarbow a

Polska Huta Skarbow a

25

26

1. Fabryka tlenu 2. Fabryka am o­

njaku synte­

tyczn ego 3. Fabryka siar­

czanu amo­

now ego

27

Rybnicka S pół­

ka B u d ow y M a­

szyn (odlew nia żelaza i metali)

Rybnicka Spotka Budowy Maszyn:

a) W arsztat konstrukcyjny ib) Zakfad budo­

w y m aszyn c) W a rszta t na­

prawy maszyn

28

29

Huta Ludwik (odlew nia żela ­

za i metali)

— — 1. Kunegunda

2. Ł azarza 3. Silesia

1. Hugo 2. Kunegunda 3. Ł azarza 4. Ro.zamunda 5. Silesia 6. Zakład cynku

elek trolitycz­

nego Kam ień6)

1. Huta A n to ­ n ia 1) 2. Kunegunda4) 3. Silesia

— 1. Huta tlenku

cyn k ow ego Lipiny 2. Fabryka siar­

czanów Lipiny 3. Fabryka k w a ­

su solnego Huta Ł a za rza

30

31

4) Narazie nieczynna. — 5) Uruchomiony dn, 1. VI. 30 r.

(17)

— 10 —

Nr.

bie­

żący

N azw a przedsiębiorstwa

Z a r z ą d w y m i e n i o n

Kopalnie węgla kamien­

nego

Kopalnie rudy .żelaznej i tomy dolomitu

Kopalnie

•udy cynków i ołowiane)

Koksownie i destylarnie

smoły

Fabryki

brykietów W ielk ie piece

6 7 8

— -- -- '

— — —

— — —

— — —

— — —

— Kop. W ujek —

W olfgang (koksow nia)

— — —

32 Spółka dla przedsiębiorstw górniczych i budow y szybów , Sp. z o . p.,

Katowice I

33

34

35

Vereinigte Oberschl.Huttenwerke A.G.

GleLwitz, Abteilung Erzbergbau, Tarnowskie G óry

W aleska Kopalnią W ęgla, Sp. Akc., Łaziska Średnie

W irek Kopalnie, Sp. Akc., Chebzie

36

37

Zakłady Elektro, Sp. z o. p„

Łaziska Średnie

Zakłady Hohenlohego — Hohenlohe- W erke, Sp. Akc., W eln ow iec

38 Zarząd Zakładów P rzem ysłow ych Mikołaja hr. Ballestrema, Ruda

39 Z w iązek Koksowni, Sp. z o. p., K atow ice I

W aleska

1.Błoigosławień' stwo Boże (H r , Artur) 2. Hilleibrand 3. W irek (Hugo

i Zwang)

Łom y dolomitu Blechówka

1. Maks 2. Hohenlohe-

Fanny 3. W ujek

1. Pokój 2. Hr. Franci­

szek 3. W olfgan g 4. W a w el 5. Eminencja

1. B rzozow ice 2. Kramers-

gliick ')

*) Unieruchomiona dn. 1. XI. 30 r.

w k o l u m n i e 2 e k s p 1 o a t u j e

Odlewnie żelaza, stali

i metali

Stalownie i w alcownie

D ziały fabrykacji hut żelaznych

Prażelnie blendy cynko­

w ej

Huty cynku W alcow n ie cynku

Huty ołowiu

i srebra Inne zakłady Nr.

bie­

żący

9 10 11 12 13 14 15 16 17

Przedsiębior­

stwo do pogłę­

biania i budo­

w y szybów , wykonanie wszelkich w ier­

ceń, robót gór­

niczych, studni artezyjskich, chodników po­

przecznych itp.

32

33

— — — — — — — 34

— — — — — — 35

— — — — — — — Elektrownia

i Stapialnia 3 )

— — — Scheller Hohenlohe Hohenlohe — Zakład tlenku

cynkow ego Christian Kraft

37

— — — — — — — Elektrownia

Mikołaj

33

— — — — — — — 1. Chemiczna

Fabryka P rze tw o ró w Sm ołow ych i Fabryka Benzolu 2. Zakłady Im­

pregnacyjne 3. Fabryka T e k ­

tur Sm ołow- cow ych

39

(18)

- 12 -

W y k a z

N a jw a ż n ie js z e g łó w n e d a n e statystyczne G ó r n o ś lą s k ie g o

Rodzaj zakładów

Ilość zakładów

(z tego czynne)

C

1928

igólna iloś robotnik óv

1929 ć /

1930

O u i P

1928

gólna ilość rzędników racownikó

1929 w

1930

sur zarób 1928

?oczna ogóln na wy.płaoon ców robotnic

1929 zł

a ych zy c h 1)

1930 zł

A. P R Z E M Y Ś L W Ę G L O W Y

I. Kopalnie w ęgla kamiennego . . 44 (44) 77 559 86 529 81498 4 760 5 127 4 955 201 576 860 255 706 434 222 221 555

II. Koksownie, destylarnie smoły i fabryki benzolu:

a) K o k s o w n i e ... 9 (9 ) 2 559 2 613 2 308

225 249 245

7 859 145 9 498 820 8 511 130

b) Destylarnie smoły i fabryki benzolu ...

3 (3 ) 392 410 387 1 118 994 1 265 067 1 192 084

III. B r y k i e t o w n i e ... 4 (3 ) 192 256 267 - *) - ' ) - J) 447 575 720 011 573 575

B. P R Z E M Y S Ł ŻE LA ZA

I. Kopalnie rudy żelazne?, łom y dolomitu i wapienniki:

a) Kopalnie rudy żelaznej . . . 3 (3 ) 101 67 41 86 337 64 751 49 363

b) Łom y dolomitu i w ap ien ia3) 6 (5 ) 554 473 353

16 16 14

775 309 774 218 574 088

c) W a p i e n n i k i ... 2 (1 ) 45 72 72 93 560 131 689 129 859

*) Zarobki brutto składają się z Wszelkich zarobków w gotów ce (łącznie z odszkodowaniem za urlop) plus wartość w ęgla deputatowego, tystyką. — 4) W artość nie wyszczególniona, ponieważ waipień jest głów nie surowcem do wyrobu wapna.

13 -

o g ó l n y I I

P r z e m y s łu G ó r n ic z o -H u t n ic z e g o za r o k 1 9 3 0 W yd o b ycie w zgl. produkcja

Wyroby

1928 t

Ilość

1929

t 1930

t

W artość pieniężna w ydobycia w zgl. produkcji 1928

O gółem zł

za t zł

1929 Ogółem

za t zł

1930 Ogółem

za t zł

30 167 240 34 127 550 28 158 379 517 663 988 17,16 660835 427 19,36 525 332 840 18,66

Koks w k a w a ł k a c h ... 1 126 286 1 279 305 931 419 42 562 174 37,79 53 920 204 42,15 38 064 575 40,87 Koks drobny ... 429 400 461198 545 997 14 981 816 34,89 17 991 087 39,01 18 774 730 34,39 K o k s i k ... ... 32 917 27 391 19 840 846 046 25,67 772 646 28,21 547 845 27,61 Miał k o k s o w y ... .... . 79 382 90 122 84 666 980 929 12,36 1 440 710 15,99 1 245 510 14,71 Smoła s u r o w a ... .... 78 689 86 832 79 852 11 275 307 143,29 11 279 716 129,90 8 007 455 100,28 Naftailina s u r o w a ... .... 1 053 1 302 967 191403 181,77 236 847 181,91 184 552 190,85 Benzol s u r o w y ... . 21 144 23 082 25 090 10 800 140 510,79 13 203 1,67 572,01 12 621 743 503,06

Siarczan amonowy . . . 24 832 25 864 24 561 8 733 366 351„70 8 662 262 334,92 6 452 417 262,71

Amoniak s y n t e t y c z n y ... 11 768 10 281 8 990 4 115 795 349,74 3 289 920 320,00 2 368 865 263,50

Odpadki z płóczek o l e j i... 425 575 39 64 778 152,42 66 909 1(16,36 2 558 65,59

P a k ... 1 264 1089 535 153 678 121,58 105 071 96,48 5;1 880 96,97

Gaz koksowniany (św ietlny) . . . 694 341 115 782 419 476 694 307 978 7 059 231 10,17 8 653 664 11,06 8 006 189 11,53

za °/oo m3 za % o m3 za % o m3

Smoła preparowana i smoła zgęsz-

czona ... 24 515 23 243 21 197 6 140 771 250,49 4111 237 176,88 3 494 195 164,84 Oleje smołowe wszelk. rodź. (bez

benzolu) ... 27 843 31 430 23 726 9 742 253 349,90 9 428 741 299,99 6 405 504 269,98 P a k ... 37 632 41814 40 500 3 479 171 92,45 3 6,79 641 88,00 3 645 036 90,00

Naftalina surowa (handlowa) . . 2 392 2 651 1 915 584 088 244,18 724 9,29 273,45 517 873 270,43

390 501 595 161 850 415,,00 250 350 500,00 297 231 499,55

Zasady p i r y d y n o w e ... 111 112 71 356 160 3 208,64 351 994 3 143,00 202 776 2 856,00 Fenole (kwas karbolow y krysta­

liczny i k rezole) ... 1 351 1 297 696 2 161 440 1 599,88 2 152 854 1 660,00 1 095 625 1 574,17 Benzole gotow e wszslk. rodź. . . 15 585 13 897 ,13 329 11 232 984 720,76 10 449 165 751,90 8 663 720 649,99

Siarczan a m o n o w y ... 204 194 160 77 406 379,44 67 795 349,00 57 528 359,55

Inne w y ro b y gotow e . . . 1 076 966 591 432 818 402,25 390 841 404,60 291 753 493,66

B ryk iety z w ęgla kamiennego . . 264 352 352 096 234 123 6 439 957 24,36 9 637 242 27,37 6 543 352 27,95

17 250 11 927 8 285 202 959 11,77 137 391 11,52 98 928 11,94

Dolomit ... .... 379 872 336 647 233 491 1 788190 4,71 1 707 085 5,07 1 152 321 4,94

60 431 61 195 43 280 292 214 4,84 303 787 4,96 207 957 4,80

3 149 2 495 2 825 15 745 5,00 12 475 5,00 14 124 5,00

22 452 30 458 25 550 4) — 4) — 4) —

W apno w kawałkach . . . 11 480 1 896

14 859 2 664

12 2

218 776

324 551 27 779

28,27 14,65

461 767 42 467

31,08 15,94

386 912 41 128

31,67 14,82

2) W ykazano przy kopalniach w ęgla kamiennego. — s) Uwzględniono tutaj tylko zakłady eksploatowane p ize z przedsiębiorstwa objęte sta-

(19)

- 14 -

Rodzaj zakładów

Ilość

zakładów Ogólna ilość

robotników

Ogólna ilość urzędników i pracowników

Roczna ogólna suma wypłaconych zarobków robotniczych (z tego

czynne) 1928 1929 1930

♦ 1928 1929 1930 1928

1929 zł

1930 zł

II. Zakłady w ielkopiecow e . . . 5 (3 ) 1 671 2 171 1 791 6 246 240 8 946 191 6 948 326

III. Odlewnie żelaza, stali i metalu 12 (12) 1595 2 307 2184 4 322 621 6 791 342 5 782 792

IV. Stalownie i w alcownie . . . . 9 (8 ) 16 093 14 686 14 160 54 913 677 51 476 118 49 909 491

V . D ziały fabrykacji w yro b ó w go­

tow ych :

1. P ra sy i k u ź n i c e ... 7 (7 ) 1 149 1574 1 450 2 592 2 846 2 622 4 172 545 6 237 650 5 085 575

2. W alcow n ie na zimno . . . 3 (3 ) 197 342 330 643 162 1 243 135 1 193 376

3. W alcow nie rur, prasy do

rur, spawalnie rur . . . . 5 (5 ) 1779 3 214 2 504 5 494 454 10 442 434 7 779 086

4. W arsztaty konstrukcyjne 7 (7 ) 2 581 3 529 3 025 7 234 482 11 033 323 9 170 494

5. Zakłady budowy maszyn . 5 (5 ) 802 806 796 1 879 076 2 267 259 2 214163

6. Fabryki małych artykułów

ż e l a z n y c h ... 4 (4 ) 900 972 823 1 673 066 2 071 632 1 657 069

7. Fabryki w y ro b ó w blaszanych 4 (4 ) 2 609 2 676 2 047 4 886 767 5 425 925 3 915 531

8. Inne działy dalszej obróbki 6 (6 ) 441 676 565 935 168 1 934 575 1 694 371

9. Razem d zia ły fabrykacji w y ­

robów gotow ych . . . 41 (41) 10458 13 789 11540 26 918 720 40 655 933 32 709 665

10. W arsztaty mechaniczne . . 1 (1 ) 165 295 344 623 724 1 278 060 1 423 979

11. D ziały w agonow e . . . . 1(1) 231 312 332 737 787 1 101 485 1 174 908

'VI. Oddziały uboczne hut żelaznych (Fabryki tlenu, wodoru i ocyn­

kowania najem n ego)3) . . . . 3 (3 ) 22 26 25 106 454 133 803 132 491

C. P R Z E M Y S Ł C YN K U I O Ł O W IU I. Kopalnie rudy cynkow ej i oło­

wianej ... 6 (6 ) 5 401 4 913 4 594 359 367 334 *) - *) - 4) -

*) Łącznie z odlewam i stalowemi z odlewni stali i stalowni. —■ s) W ytw orzon o z w yro b ó w kutych i prasowanych oddziału prasy i kuźnice, czących zarobków w tych gałęziach ruchu nie posiadamy w komplecie i dlatego nie m o ż e m y ich opublikować. — 5) Danych dotyczących wartó-

- 15 -

W y d o b y c ie w zgl. produkcja W artość pieniężna w yd ob ycia w zgl. produkcji

W yroby

Ilość 1928 1929 1930

1928 t

1929

t 1930

t

Ogółem zl

za t zł

Ogółem zł

za t zl

Ogółem zl

za t zl

S u r ó w k a ...

P rodukty uboczne: Żużle użytkow e, G rzyb w ielkopiecow y, pył cynkow y

463 805 145 123 166

476 059 125 927

983

323 674 107 60il 459

91 794 121 153 590 2174

197,91 1,06 13,10

94 703 450 494 525 70 962

198,93 3,93 72,19

63 672 597 428 016 33 048

196,72 3,98 72,00

Leizna II. stopu . . . . O d lew y stalowe . . . . . . . O d lew y metalowe różnego rodzaju

27 514 6 495

796

28 178 7 898 815

19 964 8 975 594

12 669 882 5 067 821 3 265 707

460,49 780,26 4 102,65

13 911 628 6 674 991 3 466 924

493,71 845,15 4 253,89

9 758 951 6 530 283 2 151 807

488,83 727,61 3 622,57

O d lew y stalowe . . . . Półfab ryk aty w alców , na sprzedaż

G otow e w y ro b y w alcowane . . .

*) 936 582 11 875 77 666 689 922

*) 899 459 10 755 99 881 621 389

*) 903 097 3 022 70 572 671 585

4 872 814 22 418 528 293 265 507

410,34 288,65 425,07

5 665 206 29 179 114 268 633 725

526,75 292,14 432,31

2 008 006 2& 148 284 239 292 972

664,46 285,50 356,31

Produkty uboczne:

a) Żużle u ż y t k o w e ...

b) W itrjol ż e l a z a ...

81 711 2 321

88 626 1 913

75 033 1357

1 296 556 1,27 906

15,87 55,11

1 298 887 107 775

14,66 56,34

1 553 752 88 205

20,71 65,00

Osie kolejow e, obręcze kolejow e (bandaże), koła kolej, (bose, t. j.

t e z o b ręczy), inne w y r o b y kute

ii p r a s o w a n e ... 35 428 39 716 36 118 35 360 719 998,10 38 618 794 972,40 29 434 982 814,97 W y r o b y w alcow ane i ciągnione na

z i m n o ... 7 585 8 400 7 637 6 242 259 822,97 6 913 383 823,02 5 691 984 745,32 Rury spawane i ciągnione bez szwu 71 555 75 159 54 789 43 029 854 601,35 49 698 458 661,24 37 476 102 684,01 Kctły, zbiorniki i t. p., oprócz wa-

35 79)2 36 805 24 073 37 004 866 1 033,89 41 786 309 I 135,34 28 891 285 1 200,15 M aszyny, obrabiarki, mechanizmy

5 989 6 461 5 949 6 942 514 1 159,21 8 708 981 1 347,93 9 461 233 1 590,39

G w oździe, haki, śruby, nakrętki itp. 10 523 10669 6 596 7 081 720 672,98 6 730 792 630,87 5 031 362 762,79

Blachy ocynkowane, ocynowane itp., naczynia go to w e i surowe, inne

w y r o b y z b l a c h y ... 18 088 16 989 19 036 25 744 267 1 423,28 23 255 040 1 368,83 25 961 344 1 363,F0 Obrobione sztuki kute, drut cią­

gniony, łańcuchy, św idry, krążki, ramy do lokom otyw, piłki, rury żłobkowane, okucia, kołnierze,

sprężyny, 'resory i t. d ... 6 743 7 503 7 177 10 681 813 1584,13 13 296 595 1 772,17 9 170 246 1 277,73

191 703 201 701 161 375 172 088 012 897,68 189 008 352 937,07 151 118 538 936,44 Obrobione osie kolejowe, obręcze,

koła i sztuki k u t e ...

W a g o n y kolejow e, nowe sztuk W agon y kolejow e z repar. ,, W agoniki i wózki, nowe „

2) 4 019 29 534 302

2) 4 956 52 168 1 377

2) 5 799 177 157 278

3 775 271 464 000 1 345 800 288 200

939,36 16 000,00

540,00

4 913 986 1 472 000 192 000 3 092 000

991,52 28 308,00

2 245,00

3 747 735 4 925 000 190 000 831000

646,27 27 825,00

2 989,00

Tlen ...m3 W o d ó r ... m3 Ocynkowanie najemne . . . . .

401 650 170 683 7 083

447 956 146 751 6 227

377 878 142 149 4 054

530 601 190 599 1 456 580

1,32 1,12 205,64

597 413 198 114 1 268 953

1,33 1,35 203,78

487 622 170 266 738 955

1,29 1,20 182,28

P iryt, m arkazyt i t. p. . . .

35 941 210 337 12 961 6 778

116 843 185 023 12 640 5 316

214 046 165 115

— ) 12 627 4 787

— 6) - — s) - —

3) Ilość robotników oraz ogólna suma zarobków robotniczych ocynkowania najemnego są wykazane w dziale V. poz. nr. 7. — *) Danych doty- ści tych produktów nie .posiadamy w komplecie i dlatego nie m ożem y ich opublikować.

(20)

_

16- —

Rodzaj .zakładów

Ilość zakładów

(z tego

czynne) 1928

Ogólna ilość robotników

1929 1930

Ogólna ilość urzędników i pracowników

19,28 1929 1930

Roczna ogólna suma w ypłaconych zarobków robotniczych 1928

zl

1929 zl

1930 zł

II. Prażelnie blendy cynkow ej 9 (9 ) 2 609 2 851 2 365

III. Huty cynku 12 (12) 6916 6528 6 231

IV. W alcow n ie blachy cynkow ej

V . Huty ołowiu 1 srebra .

5 (3 )

2 (2)

423

899

512

707

533

748

719

50

D. INNE G AŁĘZIE PR Z E M Y S Ł U Fabryki m ateriałów wybuchowych, Elektrownie i P rzem ysł elektro­

chemiczny ... 9 (9 ) 4 520 5 310 5 077 616

Razem: ,186 (178) 132 405 144 827 134 850 4) 9 337

726

58

744

695

56

766

4) 10 13 3 4) 9 687

l) -

13 196 750 16 671 927 15 093 026

1) Danych dotyczących zarobków w tych gałęziach ruchu nie iposiadamy w komplecie i dlatego nie m ożem y ich opublikować. — 5) Danych produkcję w łaściw ych elektrowni. Energia elektryczna, w ytw o rzo n a w centralach elektrycznych kopalń w ęgla kamiennego, wykazana je,st na

4) a) z tego b yło urzędników i pracowników: techn. kupieckich b) Mość urzędników i pracow ników zatrudnionych ponadto w 1928 r. 5 663 3 674

w 1929 r. 6 183 3 950

W 1930 r. 5 989 3 687

- 17 -

W y d o b y cie w zgl. produkcj1 W artość pieniężna w yd ob ycia w zgl. produkcji

Ilość 1928 19 29 1930

W y r o b y

1928 t

1929 t

1930 t

O gółem zł

za t zł

Ogółem zł

za t z?

Ogółem zł

za t zł

K w as siarkowy, 50° B ć ...

B ezw odn y płynny kwas siarkow y

Siarczan a m o n u ...

270 467 4 568 1 075

8120

295 179 4 307 1 256 8 215 7 287 7133

2.24 990 4 794 1 177 3 924 11 003 2 904

Cynk d e s t y l o w a n y ...

O łów (o łó w c y n k o w y ) ...

Kadm (w kg) . ...

Kamienie ogniotrw ałe . . . . .

140 777 181 169 7 553 594 4 213 18 588

147 271 131 7 272

494 3 584 1.2 124

158 606 101 157 7126 438 93 949 1895 4 374

Cynk prasowany ...

W y ro b y z blachy cynkow ej . . . O łów (ołów c y n k o w y ) ...

14153 180 82

16 278 107 114

15 700 137 28 128

36 373 35 789 40 377

Z t e g o :

O ł ó w i f a b r y k a t y o ł o w i a ­ n e p r ,z « z n a c z o n e n a

s p r z e d a ż

O łów r a f i n o w a n y ...

Inne w y r o b y z o ło w iu ...

22149 1 818 856 69 1 229 1045

22 764 1 281 1 072 182 1 177 855

26 313 803 667 1071 883

6 939 11 696 17 377

133 736 155 544 544 655

141 838 163 327 674 596

76194 79 314 544 127 Kwas azotow y HiN Oj ...

Azotan s o d o w y ...

Azotan a m o n o w y ...

7 525 313 3 906

11310 656 5 613

14 201 7 372 4152

Saletra chorzowska „N itrofos"

S a l e t r z a k ...

9 562

2 638 15 400

2154 13 665

317 Amoniak skroplony N H3 . . . .

W od a amoniakalna 1NH3 ...

Amoniak b e z w o d n y ...

3 726 5 312

87 5 756 0,729

86 5 014 14 1 804

9 094

2 033 8 350

1442 148 9 324 Smoła .p ie r w s z o r z ę d n a ...

N aw óz m i e s z a n y ... ....

3 000 49 726 632

4 351 70 414 396

2 629 43 318 83 Fluorkrzemian s o d u ...

Prąd roboczy i św ietlny KW h

103 3) 570010 170

153 8) 715 429 430

135 3) 586 876 697

dotyczących wartości tych produktów nie posiadamy w komplecie i dlatego nie m ożem y ich opublikować. — s) W tern miejscu w ykazano tylko stronie 30.

w D yrekcjach Generalnych w zgl. Centralnych w ynosiła: techn. kupieckich razem w 1928 r. 431 2 085 2 516 w 1929 r. 409 2 277 2 686 w 1930 r. 399 2 255 2 654

(21)

ZESTAWIENIA SZCZEGÓŁOWE DOTYCZĄCE POSZCZEGÓLNYCH ZAKŁADÓW PRZEMYSŁU GÓRNICZO-HUTNICZEGO

NA GÓRNYM ŚLĄSKU

(22)

T A B E LA I.

A L F A B E T Y C Z N Y SPIS K O P A L Ń W Ę G L A K A M I E N N E G O Z N A J D U J Ą C Y C H S IĘ W R U C H U

I. Kopalnie węgla kamiennego

1 2 3 4 5 6 7 8

| Nr.bieżący

Nazw a kopalni M iejscowość Po-wiat

Główna stacja kolejowa

Stacja kolejowa wąskotorowa

W łaściciel Reprezentant

w zgl. przedstawiciel

1 Zjedn. Aleksan­

der

Łaziska Średnie P szczyna Dla kop.

Aleksander:

M ikołów : dla kop.

Szczęście H enryka i Szczęść Boże:

Łaziska

Ks. Pszczyński Dr. Jan Henryk

Ks. Pszczyński

2 Andaluzja Kamień Świętochło­

w ice

B rzeziny Śl. Andaluzja Wąska

Śląskie Kopalnie i Cyn- kownie, Spółka Akcyjna,

K atow ice 1

Zarząd

3 Anna P s zó w Rybnik Kopalnia

Anna

— Rybnickie Gwarectwo

W ęg lo w e, Katow ice I

Generalny D yrektor b. Asesor G órniczy Dr. Inż.

h. c. Wachsmann, K atow ice I

4 B ielszow ice B ielszow ice Katowice Bielszowice Państwo Polskie

D zierżaw ca:

Polskie Kopalnie Skarbowe na Górnym Śląsku, Spółka D zierżaw na —

Spółka Akcyjna, Królewska Huta

Generalny D yrektor Inż. Fr. Michel, Królewska Huta

5 Bliicher Boguszowice Rybnik N iedobczyce Guidotto Hr. Ilenckel Ks.

Donnersmarck i K raft Hr.

Henckel Donnersmarck na świeriklańcu

Generalny D yrektor Radca Trybunału Handlowego Vogt i Starszy D yrektor Kopalni Starszy Radca Górniczy

Buzek, Świętochłowice

6 Błogosławień­

stw o Boże (Hr. Artur)

N ow aw ieś Katowice W irek

N ow ow iejski

W irek Now ow iejski

W ąski

W irek Kopalnie Spółka Akcyjna, Chebzie

Zarząd

7 Bóer Kostuchna Pszczyna Kostuchna — Ks. Pszczyński Dr. Jan Henryk

Ks. Pszczyński

8 Zjedn. Brade Łaziska Górne Pszczyna Dla kop.

Brade:

Kop. Brada dla kop.

K rólew icz:

Łaziska

9 Charlotta R ydu łtow y Rybnik R ydułtow y — Rybnickie G warectwo

W ęglo w e, K atow ice I

Generalny D yrektor b. Asesor G órniczy Dr. Inż.

h. c. Wachsmann, Katow ice I

to Debieńsko Czerwionka Rybnik Czerwionka Górnośląskie Zjednoczone

Huty Królew ska i Laura, Sp. Akc. Górniczo-Hutnicza,

Katowice I

Zarząd

Cytaty

Powiązane dokumenty

nia zaangażowania członków rodziny poprzez przyjęcie przez przedsiębiorstwo strategii internacjonalizacji oraz postrzeganie internacjonalizacji w kategoriach szansy

 prowadzi rachunki bieżące zrzeszonych banków spółdzielczych, na których zrzeszone banki spółdzielcze utrzymują rezerwy obowiązkowe oraz przeprowadzają za

3/ funkcjonalne szerokie - sieć ryków finansowych, pośredników finansowych oraz innych instytucji, dzięki którym realizowane są wszystkie plany finansowe gospodarstw

spotykanym podziałem jest wyodrębnienie danych opisujących rynek (historyczne obciążenie, rezerwy, zdolności wytwórcze generatorów, import, eksport, ogranicze- nia

Równie ważną przestrzenią turystyczną jest zja- wisko/miejsce określane przez MacCannella mianem „inscenizacji”, opisywane w nastę- pujący sposób: „odwiedza się je

Przywołani już przeze mnie O’Connell i Airey piszą, że: „Istnieje wiele symboli przejścia, ale brama lub drzwi to motyw archetypiczny – wejście do innego świata

[r]

W obu okresach badawczych do metod dzielenia się wiedzą stosowanych przez więcej niż 50% badanych firm należały przekazywanie wiedzy przez pracowników uczestniczących w