Roman Nir
"Selected bibliography of sources :
the Polish American Community in
the Greater Buffalo", ed. by Ellen
Marie Kuznicki, New York 1976 :
[recenzja]
Studia Theologica Varsaviensia 19/1, 303-305
145]
R E C E N Z J E303
ny m a n k am e n t. W P olsce w o sta tn ic h la ta c h ogrom nie rozw inęły się- b a d a n ia n a d religioznaw stw em . U k azu je się szereg p ra c ciekaw ych i oryg in aln y ch , n ie ste ty nie w chodzą n a d a l do m iędzynarodow ej bib lio grafii.
L ite ra tu r a ^została w b ib lio g ra fii ro zp la n o w an a w je d e n a stu rozdzia łach. Oto wyikaz zagadnień. R ozdział I. O gólna lite ra tu r a . 1. E n cy k lo p edie i słow niki. 2. P u b lik a c je in fo rm ac y jn e. 3. P sychologia religii.. 4. Filozofia religii. 5. S ocjologia religii. 6. F enom enologia religii. 7. R óż ne in n e zag ad n ien ia. R ozdział II. P re h isto ry c z n a i p ie rw o tn a relig ia. 1. P re h isto ry c z n a religia. 2. P ie rw o tn a relig ia. 3. R eligia w e w czesnej E uropie. R ozdział III. R eligia w starożytności. 1. O gólna lite ra tu ra .. 2. Egi.pt. 3. M ezopotam ia. 4. Ira n . 5. A zja M niejsza. 6. G reck a i R zym ska religia. 7. H elle ń sk a relig ia. R ozdział IV. Ju d aizm . 1. P ism a, 2. Q u m ran . 3. In sty tu c je . 4. Filozofia. 5. H isto ria . R odział V. C h rz e śc ija ń stw o. 1. P oczątki. 2. L ite ra tu ra p atry sty c z n a . 3. A pokryfy. 4. M onastycz na. 5. Kościół, teologia. R ozdział VI. Islam . 1. P re -Is la m A rabia. 2. P is m a, w czesny Islam . 3. Teologia i filozofia. 4. M istycyzm . 5. H isto ria . Rozdział VII. H induizm . R ozdział V III. B uddyzm . R ozdział IX. C hińskie religie. R ozdział X. Ja p o ń sk ie religie. R ozdział X I. M niejsze relig ie.
T ru d n o w yobrazić sobie b a d a n ia n ad h isto rią religii bez znajom ości m o n u m e n ta ln e j i m ięd zy n aro d o w ej b ib lio g ra fii h isto rii religii.
R o m a n N i r
Selected bibliography of sources. The Polish American Com
munity in the Greater Buffalo,
N ew York Area. Edited by
Sister Ellen Marie Kuznioki CSSF. Professional and Busines
smen's Association, Inc. Buffalo, NY. 1976 s. 70.
B a d a n ia naid g ru p a m i etnicznym i w S ta n a c h Z jednoczonych, są in sp ira c ją dla p o d ejm o w an ia p ra c d o k u m e n tac y jn o -in fo rm a cy jn y c h . D y n am icz n y rozw ój św iadom ości am ery k a n ó w polskiego pochodzenia, zw iększył za in te re so w an ie P olo n ii A m e ry k a ń sk ie j jej przeszłością i ro lą ja k ą sp e łn ia li i sp e łn ia ją w życiu A m eryki. W o sta tn ic h la ta c h u k azało się k ilk a p rac bib lio g raficzn y ch P olonii A m ery k a ń sk iej, k tó re z różnego p u n k tu w idzenia r e je s tr u ją p iśm iennictw o 1.
, 1 P o ró w n a j m. in.: P o lo n ica in E n g li s h a n n o t a t e d C a ta l o g u e o j th e
A r c h i v e s a n d M u s e u m o f t h e P o li s h R o m a n C a th o l ic U nio n. By A l
phonse S. W o l a n i n , C hicago 1945 s. 186; P o lo n ic a A m e r i c a n a a n n o
t a t e d c a ta l o g u e o f t h e A r c h i v e s a n d M u s e u m o f t h e P o li s h R o m a n C a th o l ic U n io n . By A lphonse S. W o l a n i n , C hicago 1950 s. 295; P o lish .
3 0 4 R O M A N N I R [ 4 6 ]
B ib lio g rafia se le k ty w n a s. M arti K użnickiej m a sw oją h istorię. W 1972 roku, T ow arzystw o P ro fessio n al and B usin essm en ’s A ssociation Inc., of W estern N ew Y ork, rozpoczęło b ad a n ia n ad g ru p am i etn icz n y m i w S ta n a c h Z jednoczonych. W śród p lanów b adaw czych zn alazł się ró w n ież p ro je k t o p raco w an ia b ib lio g ra fii lo k a ln ej Polonii. S tu d en c i po d k ie ro w n ic tw em S ta n isła w a Fram czyka opraco w ali w stę p n y szkic
B i b l i o g r a p h y o f S o u r c e s — T h e P o lish A m e r i c a n C o m m u n i t y in th e G r e a t e r B u f f a l o, N ew Y ork A re a ” . B ibliografia ta zgrom adziła obszerną lite r a tu r ę p o lo n ijn ej społeczności w B uffalo. P rio ry te t z a jm u ją po z y c je dotyczące h isto rii po lo n ijn y ch p a ra fii w diecezji B uffalo i życia społecznego. P o d a n a je st w b ib lio g ra fii p rzede w szystkim lite r a tu r a w języku an g ielsk im i dlatego dostęp n a d la w iększości czytelników .
B ib lio g rafia h isto rii P olo n ii A m e ry k a ń sk ie j w okolicach B uffalo nie ■objęła sw ym za k rese m w szy stk ich dziedzin życia polonijnego. Nie uw zg lęd n io n o ta k ic h za g ad n ień ja k w k ład P olonii w up rzem y sło w ien ie reg io n u , p raca, życie so cjaln e i inne asp ek ty h isto rii społecznej. A u to rk a je d n a k stw ierd za, że obecnie p row adzi się d o k u m e n tac ję tych dziedzin.
K w e re n d ą b ib lio g raficzn ą nie zostały o bjęte czasopism a w j. polskim
1
niem ieckim , szczególnie te o sta tn ie z a w ie ra ją dużo m a te ria łu do h i s to rii P olo n ii w B uffalo. B ra k k om pletów i tru d n o śc i d o ta rc ia do ro cz n ik ó w gazet, sta n ęły na przeszkodzie k w eren d y . O czywiście te n m a n k a m e n t u je m n ie odbił się n a kom p letn o ści b ibliografii.O gólnie m ożna ocenić, że b ib lio g ra fia jest w ykazem n ajw a żn iejsz ej lite r a tu r y dotyczącej h isto rii P olo n ii w okolicach B uffalo. P rzy źró d łow ych o p raco w an iach nie m ożna pop rzestać tylk o na lite ra tu rz e z n a j d u ją c e j się w b ibliografii.
B ib lio g rafia se le k ty w n a o bjęła 648 pozycji. W p ierw szej części zo s ta ły zam ieszczone sam oistne d ru k i w liczbie 293 pozycji. W d ru g iej a r ty k u ły 355 pozycji. Osobno podano w ykaz po lo n ijn y ch czasopism i bib lio tek . Z p ra sy p o lo n ijn ej z a sta ły uw zględnione n a s tę p u ją c e czaso p ism a : A m -P ol E agle — B uffalo, NY; Ave M aria —· B uffalo, N. Y; D zienik dla W szystkich — B uffalo N. Y; P o lak w A m eryce — B u f falo, N. Y; T eleg ram — B uffalo N. Y; U nia P o lsk a — B uffalo N. Y. In d e x te m aty cz n y posiada n a s tę p u ją c e zag ad n ien ia: osiągnięcia P o lonii, pochodzenie, a m e ry k a n iz a c ja , assy m ilaeja, B uffalo — ogólna in fo rm a c ja , bisnes, uroczystości p olonijne b isk u p i — duchow ieństw o ko n g resy — zjazdy, k u ltu ra , ekonom ika, ed u k a cja, za g ad n ien ia etniczne,
B o o k s in E n g li s h 1945—1971. By J a n in a H o s k i n s . W ashington 1974
s. 163; P o lish A m e r i c a n H i s t o r y a n d C u ltu r e . A c la s sifie d B ib l io g r a
p h y . By Jo se p h W. Ż u r a w s k i . C hicago 1975 s. 218; G u id e to N a z a r e t h L i t e r a t u r e 1873—1973. By S. M ary J a n e M e n z e n s k a , P h ila
[47]
R E C E N Z J E305
felicja n k i, fra n ciszk an ie, fra n ciszk an k i, dziedzictw o, h isto ria Pois k o - -A m e ry k a ń sk a w ogólności, im ig ra c ja i im igranci, u n ia pracy, b ib lio te k i, obrona narodow ości, o rg an izacje p olonijne, p a ra fie — h istoria, ju b ileu sz e: W niebow zięcie N. M. P., Bożego C iała, Ś w iętych A postołów P io tra i P aw ła, św. K rzyża — S alam an ca, M. B. C zęstochow skiej ■— N. T o n aw a rd a , K rólow ej P okoju, K rólow ej R óżańca Sw., N a jś w ię t szego S erca — B a ta v ia, św. W ojciecha, św. A n d rz eja-S lo a n , św. A u g u sty n a — D epew , św. B a rb a ry — Laokaw am na, św. K azim ierza, św. F lo rian a , św. Ja d w ig i — D u n k irk , św. Ja c k a — D u n k irk , św. Jacika — L ac k w an n a, św. J a n a G w alb e rta, św. J a n a K antego, św. Jo z a fa ta , św. Ł ukasza, św. P io tra i P a w ła — D epew , św. S ta n isła w a Bp., św. S ta n i sław a K o stk i — N iag a ra F alls, św. W alentego, P rz em ien ie n ia P a ń s k ie go, pionierzy P olonii, P olska, P o lsk o -A m e ry k a ń sk i R zy m sk o -K ato lick i Kościół, szkoły języka polskiego, P olsk o -N aro d o w y K ato lick i Kościół, p o lity k a, P o lo n ia w B uffalo — ogólne in fo rm ac je, s ta ty s ty k a urodzeń, p rasa , p u b lik a cje, p ro g ra m radiow y, zakony, sio stry zakonne, życie soc jalne, sp o rt, d o k u m e n ta c ja , piśm iennictw o, d ziałalność m łodzieżow a.
B adacz z a jm u ją c y się P olo n ią w B uffalo o trzy m ał ogólny p rze w o d n ik lite r a tu ry tego reg io n u po rok 1975. B ib lio g rafia pow inna stać się in sp ira c ją do ogłoszenia podobnego in fo rm a to ra dla C hicago i D etroit.
R o m a n N i r
