Przedmiotowe Zasady Oceniania z fizyki rok szkolny 2019/2020 Klasa VII mgr Anna Majewska

(1)

Przedmiotowe Zasady Oceniania z fizyki rok szkolny 2019/2020

Klasa VII mgr Anna Majewska

I. Cele Przedmiotowych Zasad Oceniania z fizyki:

a) poinformowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i postępach w tym zakresie,

b) pomoc uczniowi w planowaniu pracy i rozwoju, c) motywowanie ucznia do dalszej pracy,

d) informowanie na bieżąco rodziców (prawnych opiekunów) o postępach ich dzieci, trudnościach oraz specjalnych uzdolnieniach,

e) umożliwienie nauczycielowi doskonalenie organizacji i metod pracy dydaktyczno – wychowawczej,

f) dostarczenie informacji o możliwościach poprawy oceny.

II. Formy sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów.

Sprawdzanie poziomu i umiejętności uczniów odbywa się w formie:

a) pisemnej : - sprawdziany - kartkówki - prace domowe - prace dodatkowe b) ustnej:

- odpowiedzi uczniów, oceniając na stopień odpowiedź ustną nauczyciel bierze pod uwagę:

zawartość rzeczową, argumentację, stosowanie języka przedmiotu, sposób prezentacji, umiejętność formułowania myśli

- aktywność uczniów na lekcji

 przygotowanie do lekcji, udział w lekcji – ocenianie w skali 1 do 6 lub plusami: za 5 plusów uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą

 praca w grupach

 zaangażowanie w pogłębianie wiedzy fizycznej

 za zgłoszony brak przygotowania do lekcji tj. brak zeszytu lub brak zadania uczeń otrzymuje bz za trzy braki otrzymuje ocenę niedostateczną

- aktywność uczniów poza zajęciami obowiązkowymi:

 udział i znaczne sukcesy w konkursach szkolnych i pozaszkolnych z uwzględnieniem ocen 4, 5 i 6.

III. Kryteria oceny odpowiedzi pisemnych.

Sprawdzian jest formą sprawdzenia wiedzy z wyznaczonej partii materiału i trwa 1 godzinę lekcyjną

- w ciągu semestru może być przeprowadzone1-3 sprawdzianów

(2)

- w przypadku powtarzającej się dwa razy jednodniowej nieobecności ucznia w dniu sprawdzianu nauczyciel ma prawo sprawdzić wiedzę i umiejętności ucznia następnego dnia, dotyczy to również zwolnień z lekcji, na której ma się odbyć praca klasowa lub sprawdzian - nieobecni i otrzymujący ocenę niedostateczną piszą pracę pisemną w terminie do 14 dni od powrotu lub oddania prac

- niezaliczenie sprawdzianu w obowiązującym terminie jest równoznaczne z uzyskaniem oceny niedostatecznej.

- sprawdzian poprzedza lekcja utrwalająca

- uczniowie znają zakres sprawdzanej wiedzy i umiejętności

- nauczyciel o terminie sprawdzianu powiadamia uczniów z tygodniowym wyprzedzeniem, dokonując odpowiedniego wpisu do dziennika.

Sposobem oceny prac jest system punktowy:

· 100% - celujący

· 91% – 99% - bardzo dobry

· 75% - 90% - dobry

· 51% - 74% - dostateczny

· 35% - 50 % - dopuszczający

· 0% - 34% - niedostateczny

Kartkówka jest formą sprawdzania wiadomości i umiejętności z kilku ostatnich lekcji i jest zapowiadana lub nie jest zapowiadana przez nauczyciela

- kartkówka trwa 10 – 20 minut

-w przypadku nieobecności ucznia o pisaniu przez niego kartkówki decyduje nauczyciel Nauczyciel ma prawo przerwać sprawdzian uczniowi, jeśli stwierdzi, że zachowanie uczniów nie gwarantuje samodzielności pracy. Uczniowie, w stosunku do których nauczyciel podejrzewa brak samodzielności w pisaniu sprawdzianu powinni zostać odpytani z zakresu sprawdzianu w najbliższym możliwym czasie w obecności klasy.

Stwierdzenie faktu odpisywania podczas sprawdzianu pisemnego może być podstawą ustalenia stopnia niedostatecznego bez możliwości poprawy.

IV. Sposoby poprawy oceny i uzupełniania zaległości.

a) uczeń ma możliwość poprawienia każdego sprawdzianu w ciągu 2 tygodni po oddaniu pracy w wyznaczonym wolnym czasie ucznia i nauczyciela

b) uczeń nieobecny na sprawdzianie z powodu uzasadnionej nieobecności zobowiązany jest do napisania zaległych prac pisemnych w terminie uzgodnionym z nauczycielem c) uczeń poprawia tylko raz sprawdzian, jeżeli uczeń ponownie otrzyma ocenę

niedostateczną nauczyciel wpisuje tylko jedną jedynkę, jeżeli otrzyma ocenę pozytywną to wpisywane są dwie oceny

d) uczeń za celowe utrudnianie prowadzenia lekcji oraz utrudnianie uczenia się innym traci możliwość poprawiania oceny ze sprawdzianu.

V. Nieprzygotowanie do lekcji.

1. Uczeń ma prawo być nieprzygotowany do lekcji bezpośrednio po usprawiedliwionej nieobecności jedynie z powodu ważnych przypadków losowych

2. Uczeń ma prawo w ciągu półrocza dwukrotnie zgłosić nieprzygotowanie do lekcji.

Przez nieprzygotowanie do lekcji rozumiemy: brak pracy domowej, brak zeszytu oraz

(3)

brak przygotowania do odpowiedzi. Kolejne nieprzygotowanie jest jednoznaczne z otrzymaniem oceny niedostatecznej.

VI. Zasady ustalania ocen półrocznych i rocznych.

1. Przy wystawianiu oceny śródrocznej (rocznej) nauczyciel uwzględnia postępy ucznia.

Kluczowe do wystawiania ocen śródrocznych i rocznych są oceny ze sprawdzianów pisemnych.

2. Śródroczna i roczna (końcowa) ocena nie jest wynikiem obliczenia średniej arytmetycznej ocen cząstkowych, a kluczowe do ich wystawienia są oceny ze sprawdzianów pisemnych.

3. Ocenę śródroczną (roczną) wystawia nauczyciel najpóźniej na tydzień przed posiedzeniem klasyfikacyjnej rady pedagogicznej i przekazuje informację o ocenie uczniowi.

VIII. Warunki i tryb uzyskania wyższej niż przewidywanej rocznej oceny klasyfikacyjnej z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych.

1. Uczeń lub jego rodzice mogą zgłosić zastrzeżenia do dyrektora szkoły, jeżeli uznają, że roczna ocena klasyfikacyjna z zajęć edukacyjnych zostały ustalone niezgodnie z przepisami dotyczącymi trybu ustalania tych ocen.

2. Wniosek o ustalenie wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych należy złożyć w terminie do dwóch dni od dnia otrzymania informacji o przewidywanych dla ucznia rocznych ocenach klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych do nauczyciela przedmiotu.

3. Wniosek musi zawierać uzasadnienie oraz określenie oceny, o jaką uczeń się ubiega.

4. Nauczyciel uczący danego przedmiotu do 2 dni od momentu zgłoszenia przez ucznia zastrzeżeń, sprawdza, czy uczeń spełnia określone w PZO warunki. Jeżeli uczeń nie spełnia tych warunków, wniosek jest rozpatrzony negatywnie. Jeśli spełnione zostały warunki określone w PZO wniosek zostaje rozpatrzony pozytywnie.

5. Jeśli wniosek jest rozpatrzony pozytywnie, nauczyciel prowadzący dane zajęcia pisemnie określa zakres materiału oraz konieczne wymagania do uzyskania oceny wskazanej we wniosku i przeprowadza wszystkie czynności dotyczące poprawy oceny.

6. Jeżeli ocena nie uległa zmianie uczeń, jego rodzice (prawni opiekunowie) mają prawo wystąpić z wnioskiem do Dyrektora Szkoły o ustalenie oceny wyższej niż proponowana na świadectwie w terminie do 2 dni od daty jej otrzymania.

7. W przypadku stwierdzenia, że roczna ocena klasyfikacyjna z zajęć zostały ustalone niezgodnie z przepisami dotyczącymi trybu ustalania tych ocen, dyrektor szkoły powołuje komisję, która w przypadku rocznej oceny klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych - przeprowadza sprawdzian wiadomości i umiejętności ucznia oraz ustala roczną, ocenę klasyfikacyjną z danych zajęć edukacyjnych.

8. Sprawdzian wiadomości i umiejętności ucznia przeprowadza się w formie pisemnej i ustnej.

(4)

9. Sprawdzian wiadomości i umiejętności ucznia przeprowadza się w terminie 5 dni od dnia zgłoszenia zastrzeżeń. Termin sprawdzianu uzgadnia się z uczniem i jego rodzicami.

10. Ze sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia sporządza się protokół, zawierający:

1) nazwę zajęć edukacyjnych, z których był przeprowadzony sprawdzian;

2) imiona i nazwiska osób wchodzących w skład komisji;

3) termin sprawdzianu;

4) imię i nazwisko ucznia;

5) zadania sprawdzające;

6) ustaloną ocenę klasyfikacyjną.

IX. Szczegółowe wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych ocen, wynikających z realizowanej podstawy programowej. (dokument pochodzi ze strony wydawnictwa WSiP)

1. Wykonujemy pomiary Temat

według programu

Wymagania konieczne (dopuszczająca)

Uczeń:

Wymagania podstawowe (dostateczna)

Uczeń:

Wymagania rozszerzone

(dobra) Uczeń:

Wymagania dopełniające

(b. dobra i celująca)

Uczeń:

1.1.

Wielkości fizyczne, które mierzysz na co dzień

 wymienia przyrządy, za pomocą których mierzymy długość, temperatur ę, czas, szybkość i masę

 mierzy długość, temperatur ę, czas, szybkość i masę

 wymienia jednostki mierzonych wielkości

 podaje zakres pomiarowy

 odczytuje najmniejszą działkę przyrządu i podaje dokładność przyrządu

 dobiera do danego pomiaru przyrząd o odpowiedni m zakresie i dokładności

 oblicza wartość najbardziej zbliżoną do rzeczywistej wartości mierzonej wielkości, jako średnią

 zapisuje różnice między wartością końcową i początkowa wielkości fizycznej (np. )

 wyjaśnia, co to znaczy wyzerować przyrząd pomiarowy

 opisuje doświadcze nie

Celsjusza i objaśnia utworzoną przez niego skalę temperatur

 wyjaśnia na przykładach przyczyny występowa nia

niepewnośc i

pomiarowy ch

 posługuje się wagą laboratoryj ną

 wyjaśnia na przykładzie znaczenie pojęcia względności

 oblicza niepewność pomiarową i zapisuje wynik wraz

(5)

przyrządu arytmetycz ną wyników

 przelicza jednostki długości, czasu i masy

z

niepewnośc ią

1.2. Pomiar wartości siły ciężkości

 mierzy wartość siły w

niutonach za pomocą siłomierza

 oblicza wartość ciężaru posługując się wzorem

 podaje źródło siły ciężkości i poprawnie zaczepia wektor do ciała, na które działa siła

ciężkości

 wykazuje doświadczal nie, że wartość siły ciężkości jest wprost proporcjon alna do masy ciała

 uzasadnia potrzebę wprowadze nia siły jako wielkości wektorowej

 podaje cechy wielkości wektorowej

 przekształca wzór

i obl icza masę ciała, znając wartość jego ciężaru

 podaje przykłady skutków działania siły ciężkości

 rysuje wektor obrazujący siłę o zadanej wartości (przyjmując odpowiedni ą

jednostkę)

1.3.

Wyznaczanie gęstości substancji

 odczytuje gęstość substancji z tabeli

 mierzy objętość ciał o nieregularn ych

kształtach za pomocą menzurki

 wyznacza doświadczal nie gęstość ciała stałego o

regularnych kształtach

 oblicza gęstość substancji ze wzoru

 szacuje niepewnośc i

i obli cza każdą z wielkości fizycznych w tym wzorze

 wyznacza doświadczal nie gęstość cieczy

 odróżnia mierzenie wielkości

 przelicza gęstość wyrażoną w kg/m³ na g/cm³ i na odwrót

(6)

pomiarowe przy pomiarach masy i objętości

fizycznej od jej

wyznaczani a, czyli pomiaru pośredniego 1.4. Pomiar

ciśnienia

 wykazuje, że skutek nacisku na podłoże, ciała o ciężarze

zależy od

wielkości powierzchni zetknięcia ciała z podłożem

 podaje jednostkę ciśnienia i jej

wielokrotno ści

 mierzy ciśnienie w oponie samochodo wej

 mierzy ciśnienie atmosferycz ne za pomocą barometru

 oblicza ciśnienie za pomocą wzoru

 przelicza jednostki ciśnienia

i obli cza każdą z wielkości występując ych w tym wzorze

 opisuje zależność ciśnienia atmosferycz nego od wysokości nad poziomem morza

 rozpoznaje w swoim otoczeniu zjawiska, w których istotną rolę odgrywa ciśnienie atmosferycz ne i

urządzenia, do działania których jest ono

niezbędne

 wyznacza doświadczal nie

ciśnienie atmosferycz ne za pomocą strzykawki i siłomierza

1.5.

Sporządzamy wykresy

 na

przykładach wyjaśnia znaczenie pojęcia

„zależność jednej wielkości

 na

podstawie wyników zgromadzo nych w tabeli sporządza samodzielni

 wykazuje, że jeśli dwie wielkości są do siebie wprost proporcjon alne, to wykres

 wyciąga wnioski o wartościach wielkości fizycznych na

podstawie kąta

(7)

fizycznej od drugiej

e wykres zależności jednej wielkości fizycznej od drugiej

zależności jednej od drugiej jest półprostą wychodzącą z początku układu osi

nachylenia wykresu do osi

poziomej

2. Niektóre właściwości fizyczne ciał

Temat według programu

Wymagania konieczne (dopuszczająca) Uczeń:

Wymagania podstawowe (dostateczna) Uczeń:

Wymagania dopełniające (b. dobra i celująca) Uczeń:

2.1. Trzy stany skupienia ciał

 wymienia stany skupienia ciał i podaje ich przykłady

 podaje przykłady ciał kruchych, sprężysty ch i plastyczn ych

 opisuje stałość objętości i

nieściśliw ość cieczy

 wykazuje doświadc zalnie ściśliwoś ć gazów

 wykazuje doświadczal nie

zachowanie objętości ciała stałego przy zmianie jego kształtu

 podaje przykłady zmian właściwości ciał

spowodowa nych zmianą temperatury

 opisuje właściwości plazmy

2.2. Zmiany stanów skupienia ciał

 podaje przykłady topnienia ,

krzepnięc ia, parowani a,

skraplani a,

sublimacj i i

resublim acji

 podaje temperat

 wymienia i opisuje zmiany stanów skupienia ciał

 odróżnia wodę w stanie gazowym (jako niewidoc zną) od mgły i chmur

 opisuje zależność szybkości parowania od

temperatury

 demonstruje zjawiska topnienia, wrzenia i skraplania

 opisuje zależność temperatury wrzenia od ciśnienia

 wyjaśnia przyczyny skraplania pary wodnej

zawartej w powietrzu, np.

na okularach, szklankach i potwierdza to doświadczalnie

 opisuje zmiany

(8)

ury krzepnięc ia i wrzenia wody

 odczytuje z tabeli temperat ury topnienia i wrzenia

objętości ciał podczas topnienia i krzepnięcia

2.3.

Rozszerzalność temperaturowa ciał

 podaje przykłady rozszerza lności temperat urowej w życiu codzienn ym i technice

 podaje przykłady rozszerza lności temperat urowej ciał stałych, cieczy i gazów

 opisuje anomaln ą

rozszerza lność wody i jej znaczeni e w przyrodzi e

 opisuje zachowa nie taśmy bimetalic znej przy jej ogrzewa niu

 wyjaśnia zachowanie taśmy bimetaliczne j podczas jej ogrzewania

 wymienia zastosowani a praktyczne taśmy bimetaliczne j

 za pomocą symboli i

lub i zapisuje fakt, że przyrost długości drutów lub objętości cieczy jest wprost

proporcjonalny do przyrostu temperatury

 wykorzystuje do obliczeń prostą

proporcjonalno ść przyrostu długości do przyrostu temperatury

3. Cząsteczkowa budowa ciał Temat według

programu

Uczeń:

(9)

3.1.

Cząsteczkowa budowa ciał

 podaje przykład zjawiska lub doświad czenia dowodzą cego cząstecz kowej budowy materii

 opisuje zjawisko dyfuzji

 przelicza temperatur ę wyrażoną w skali Celsjusza na tę samą temperatur ę w skali Kelvina i na odwrót

 wykazuje doświadczalnie zależność szybkości dyfuzji od temperatury

 opisuje związek średniej

szybkości cząsteczek gazu lub cieczy z jego

temperaturą

 uzasadnia wprowad zenie skali Kelvina

3.2. Siły

międzycząstecz- kowe

 podaje przyczyn y tego, że ciała stałe i ciecze nie rozpadaj ą się na oddzieln e cząstecz ki

 wyjaśnia rolę mydła i detergen tów

 na

wybranym przykładzie opisuje zjawisko napięcia powierzchn iowego, demonstruj ąc

odpowiedni e

doświadcze nie

 podaje przykłady działania sił spójności i sił przylegania

 demonstruje skutki działania sił

międzycząstecz kowych

3.3, 3.4.

Różnice w budowie ciał stałych, cieczy i gazów.

Gaz w zamkniętym zbiorniku

 podaje przykład y

atomów i

cząstecz ek

 podaje przykład y

pierwiast ków i związkó w chemicz

 podaje przykłady, w jaki sposób można zmienić ciśnienie gazu w zamknięty m zbiorniku

 wyjaśnia

pojęcia: atomu, cząsteczki, pierwiastka i związku chemicznego

 objaśnia, co to znaczy, że ciało stałe ma budowę krystaliczną

 wymienia i objaśnia sposoby zwiększania

(10)

nych

 opisuje różnice w

budowie ciał stałych, cieczy i gazów

 wyjaśnia, dlaczego na wewnętr zne ściany zbiornika gaz wywiera parcie

ciśnienia gazu w zamkniętym zbiorniku

4. Jak opisujemy ruch?

Temat według programu

Uczeń:

4.1, 4.2. Układ odniesienia.

Tor ruchu, droga

 opisuje ruch ciała w

podanym układzie odniesien ia

 rozróżnia pojęcia tor ruchu i droga

 podaje przykłady ruchu, którego tor jest linią prostą

 klasyfikuje ruchy ze względu na kształt toru

 wybiera układ odniesienia i opisuje ruch w tym układzie

 wyjaśnia, co to znaczy, że spoczynek i ruch są względne

 opisuje

położenie ciała za pomocą współrzędnej x

 oblicza

przebytą przez ciało drogę jako

(11)

4.3. Ruch prostoliniowy jednostajny

 podaje przykłady ruchu prostolini owego jednostaj nego

 na podstawi e różnych wykresó w

odcz ytuje drogę przebywa ną przez ciało w różnyc h

odstępac h czasu

 wymienia cechy charakter yzujące ruch prostolini owy jednostaj ny

 doświadczalnie bada ruch jednostajny prostoliniowy i formułuje wniosek, że

 sporządza wykres zależności

na podstawie wyników doświadczenia zgromadzonyc h w tabeli

 na

podstawie znajomości drogi przebytej ruchem jednostajny m w

określonym czasie t, oblicza drogę przebytą przez ciało w

dowolnym innym czasie

4.4. Wartość prędkości w ruchu

jednostajnym prostoliniowym

 zapisuje wzór i nazywa występuj ące w nim wielkości

 oblicza wartość prędkości ze wzoru

 oblicza drogę przebytą przez ciało na podstawie wykresu zależności

 wartość prędkości w km/h wyraża w m/s

 sporządza wykres zależności na podstawie danych z tabeli

 przekształca wzór i oblicza każdą z występujących w nim

wielkości

 podaje interpretacj ę fizyczną pojęcia szybkości

 wartość prędkości w km/h wyraża w m/s i na odwrót

4.5. Prędkość w ruchu

jednostajnym prostoliniowym

 uzasadnia potrzebę wprowadz enia do opisu ruchu wielkości wektorow ej –

 opisuje ruch prostoliniowy jednostajny z użyciem pojęcia prędkości

 rysuje wektor obrazujący prędkość o zadanej wartości (przyjmuje odpowiedni ą

(12)

prędkości

 na

przykładzi e

wymienia cechy prędkości jako wielkości wektorow ej

jednostkę)

4.6. Ruch zmienny

 oblicza średnią wartość prędkości

 planuje czas podróży na

podstawie mapy i oszacowa nej średniej szybkości pojazdu

 wyznacza doświadcz alnie średnią wartość prędkości biegu, pływania lub jazdy na rowerze

 wykonuje zadania

obliczeniowe z użyciem średniej wartości prędkości

 wyjaśnia różnicę między szybkością średnią i chwilową

4.7, 4.8. Ruch prostoliniowy jednostajnie przyspieszony.

Przyspieszenie w ruchu

prostoliniowym jednostajnie przyspieszonym

 podaje przykłady ruchu przyspies zonego i opóźnion ego

 z

wykresu zależnośc i

odczytuje

 opisuje ruch jednostaj nie przyspiesz ony

 podaje jednostki przyspiesz enia

 sporządza wykres zależności dla ruchu jednostajnie przyspieszoneg o

 odczytuje zmianę wartości prędkości z wykresu

i oblicza każdą wielkość z tego wzoru

 podaje interpretacj ę fizyczną pojęcia przyspiesze nia

(13)

przyrosty szybkości w

określon ych jednako wych odstępac h czasu

 podaje wzór na wartość przyspies zenia

 posługuje się

pojęciem wartości przyspies zenia do opisu ruchu jednostaj nie przyspies zonego

zależności dla ruchu jednostajnie przyspieszoneg o

dla ruchu jednostajnie przyspieszoneg o

 opisuje spadek swobodny

 wykonuje zadania obliczeniow e dotyczące ruchu jednostajni e

przyspieszo nego

4.10. Ruch jednostajnie opóźniony

 podaje wzór na wartość przyspies zenia w ruchu jednostaj nie opóźnion ym

 z

wykresu zależnośc i

odczytuje jednako we

 sporządza wykres zależności dla ruchu jednostajnie opóźnionego

 przekształca wzór i oblicza każdą z wielkości występującą w tym wzorze

 wykonuje zadania obliczeniow e dotyczące ruchu jednostajni e

przyspieszo nego

 podaje interpretacj ę fizyczną pojęcia przyspiesze nia w ruchu jednostajni e

opóźniony

(14)

ubytki szybkości w

określon ych jednako wych odstępac h czasu

m

5. Siły w przyrodzie Temat

Uczeń:

Wymagania dopełniające (b. dobra i celująca)

Uczeń:

5.1. Rodzaje i skutki oddziaływań

 na

przykładac h

rozpoznaje oddziaływ ania bezpośred nie i na odległość

 wymienia różne rodzaje oddziaływ ania ciał

 podaje przykłady statycznyc h i

dynamiczn ych skutków oddziaływ ań

 podaje przykłady układów ciał wzajemnie oddziałującyc h, wskazuje siły

wewnętrzne i zewnętrzne w każdym układzie

 na dowolnym przykładzie wskazuje siły wzajemnego oddziaływani a ciał

5.2. Siła wypadkowa.

Siły

równoważąc e się

 podaje przykład dwóch sił równoważ ących się

 oblicza wartość i określa zwrot wypadkow ej dwóch

 podaje przykład kilku sił

działających na ciało wzdłuż jednej prostej, które się

równoważą

 oblicza

 oblicza niepewności pomiarowe sumy i różnicy wartości dwóch sił

(15)

sił

działającyc h na ciało wzdłuż jednej prostej – o zwrotach zgodnych i przeciwnyc h

wartość i określa zwrot wypadkowej kilku sił działających na ciało wzdłuż jednej prostej – o zwrotach zgodnych i przeciwnych

5.3.

Pierwsza zasada dynamiki Newtona

 na prostych przykładac h ciał spoczywaj ących wskazuje siły równoważ ące się

 analizuje zachowani e się ciał na

podstawie pierwszej zasady dynamiki

 opisuje doświadczeni e

potwierdzając e pierwszą zasadę dynamiki

 na

przykładzie opisuje zjawisko bezwładności 5.4. Trzecia

zasada dynamiki Newtona

 ilustruje na

przykładac h pierwszą i trzecią zasadę dynamiki

 wykazuje doświadcz alnie, że siły wzajemne go

oddziaływ ania mają jednakowe wartości, ten sam kierunek, przeciwne zwroty i różne punkty przyłożeni a

 opisuje wzaje mne oddziały wanie ciał na podstawie trz eciej zasady dynamiki Ne wtona

 na dowolnym przykładzie wskazuje siły wzajemnego oddziaływani a, rysuje je i podaje ich cechy

 opisuje zjaw isko odrzutu

(16)

5.5. Siły sprężystości

 podaje przykłady występow ania sił sprężystoś ci w otoczeniu

 wymienia siły działające na

ciężarek wiszący na sprężynie

 wyjaśnia spoczynek ciężarka wiszącego na

sprężynie na

podstawie pierwszej zasady dynamiki

 wyjaśnia, że na skutek rozciągania lub ściskania ciała

pojawiają się siły dążące do przywrócenia początkowyc h jego rozmiarów i kształtów, czyli siły sprężystości działające na rozciągające lub ściskające ciało

 przeprowad za

rozumowani e

prowadzące do wniosku, że wartość siły

sprężystości działającej na ciało wiszące na sprężynie jest wprost proporcjona lna do wydłużenia sprężyny

5.6. Siła oporu powietrza i siła tarcia

 podaje przykłady, w których na ciała poruszając e się w powietrzu działa siła oporu powietrza

 wymienia niektóre sposoby zmniejszan ia i

zwiększani a tarcia

 podaje przykłady pożyteczny ch i

szkodliwyc h skutków działania sił tarcia

 podaje przykłady świadcząc e o tym, że wartość siły oporu powietrza wzrasta wraz ze wzrostem szybkości ciała

 wykazuje doświadcz alnie, że siły tarcia występują ce przy toczeniu mają mniejsze wartości niż przy przesuwan iu jednego ciała po

 doświadczalni e bada siłę oporu powietrza i formułuje wnioski

 podaje przyczyny występowani a sił tarcia

 wykazuje doświadczal nie, że wartość siły tarcia kinetyczneg o nie zależy od pola powierzchni styku ciał przesuwając ych się względem siebie, a zależy od rodzaju powierzchni ciał trących o siebie i wartości siły dociskającej te ciała do siebie

(17)

drugim

5.7. Prawo Pascala.

Ciśnienie hydrostatycz ne

 podaje przykłady parcia gazów i cieczy na ściany i dno zbiornika

 podaje przykłady wykorzyst ania prawa Pascala

 demonstru je i

objaśnia prawo Pascala

 demonstruje zależność ciśnienia hydrostatyczn ego od wysokości słupa cieczy

 oblicza ciśnienie słupa cieczy na dnie cylindryczneg o naczynia ze wzoru p = d · g · h

 objaśnia zasadę działania podnośnika hydrauliczne go i hamulca samochodo wego

 wykorzystuj e wzór na ciśnienie hydrostatycz ne w

zadaniach obliczeniow ych

5.8. Siła wyporu

 podaje i objaśnia wzór na wartość siły wyporu

 podaje warunek pływania i tonięcia ciała zanurzone go w cieczy

 wyznacza doświadcz alnie gęstość ciała z wykorzyst aniem prawa Archimede sa

 wyjaśnia pływanie i tonięcie ciał wykorzystują c pierwszą zasadę dynamiki

 wykorzystuj e wzór na wartość siły wyporu do wykonywani a obliczeń

 objaśnia praktyczne znaczenie występowan ia w

przyrodzie siły wyporu 5.9. Druga

zasada dynamiki Newtona

 opisuje ruch ciała pod

działaniem stałej siły wypadkow ej

zwróconej tak samo jak prędkość

 ilustruje na

przykładac h drugą zasadę dynamiki

 oblicza każdą z wielkości we wzorze

 z wykresu a(F) oblicza masę ciała

 podaje wymiar 1 niutona

 przez porównanie wzorów

i uzasadnia, że

(18)

 zapisuje wzorem drugą zasadę dynamiki i odczytuje ten zapis

współczynni k g to wartość przyspieszen ia, z jakim ciała spadają swobodnie

6. Praca, moc, energia mechaniczna Temat

Uczeń:

6.1, 6.2.

Praca

mechaniczna.

Moc

 podaje przykłady wykonania pracy w sensie fizycznym

 podaje jednostkę pracy 1 J

 wyjaśnia, co to znaczy, że urządzenia pracują z różną mocą

 podaje jednostki mocy i przelicza je

 oblicza pracę ze wzoru

 oblicza moc ze wzoru

 oblicza każdą z wielkości we wzorze

 objaśnia sens fizyczny pojęcia mocy

 oblicza każdą z wielkości ze wzoru

 podaje ograniczeni a

stosowalno ści wzoru

oraz , odczytuje i oblicza pracę na podstawie tych wykresów oblicza moc na podstawie wykresu zależności

6.3. Energia mechaniczna

 wyjaśnia, co to znaczy, że ciało ma energię mechaniczn ą

 podaje przykłady energii w przyrodzie i sposoby jej wykorzysty wania

 podaje

 wyjaśnia pojęcia układu ciał wzajemnie oddziałując ych oraz sił wewnętrzn ych w

(19)

przykłady zmiany energii mechaniczn ej na skutek wykonanej pracy

układzie i zewnętrzny ch spoza układu

 wyjaśnia i zapisuje związek 6.4. Energia

potencjalna i energia kinetyczna

 podaje przykłady ciał mających energię potencjalną ciężkości i energię kinetyczną

 wymienia czynności, które należy wykonać, by zmienić energię potencjalną ciała i energię kinetyczną tego ciała

 wyjaśnia pojęcie poziomu zerowego

 oblicza energię potencjalną grawitacji ze wzoru

i en ergię kinetyczną ze wzoru

 oblicza energię potencjalną względem dowolnie wybranego poziomu zerowego

 wykonuje zadania, obliczając każdą z wielkości występując ych we wzorach na energię kinetyczną i potencjalną ciężkości

6.5. Zasada zachowania energii mechanicznej

 podaje przykłady przemiany energii potencjalne j w

kinetyczną i na odwrót, z

zastosowan iem zasady zachowania energii

 podaje przykłady sytuacji, w których zasada zachowania energii mechaniczn ej nie jest spełniona

 stosuje zasadę zachowania energii mechaniczn ej do rozwiązywa nia zadań obliczeniow ych

 objaśnia i oblicza sprawność

(20)

mechaniczn ej

urządzenia mechaniczn ego