WPŁYW STOSOWANIA PREPARATÓW WAPNOWIT I CALCINIT NA PĘKANIE OWOCÓW CZEREŚNI ODMIANY ‘BURLAT’

(1)

Rocz. AR Pozn. CCCLXXXIII, Ogrodn. 41: 291-296

PIOTR CHEŁPIŃSKI, JANUSZ LEWANDOWSKI, JAN GEMBARA, GRZEGORZ MIKICIUK

WPŁYW STOSOWANIA PREPARATÓW WAPNOWIT I CALCINIT NA PĘKANIE OWOCÓW

CZEREŚNI ODMIANY ‘BURLAT’

Z Katedry Sadownictwa Akademii Rolniczej w Szczecinie

ABSTRACT. The research was conducted from 2005 to 2006 on sweet cherry trees ‘Burlat’ variety, previously grafted onto P-HL A stock. The trees were sprayed with Wapnowit and Wapnowit + Calcinit five times at preharvest time spraying with Wapnowit and Wapnowit + Calcinit was applied five times. On the basis of the conducted experiments it was found that applied chemicals did not affect the fruit size of sweet cherry fruit ‘Burlat’ variety. The impact of Wapnowit and Wapnowit with Calcinit on reduction in sweet cherry fruit cracking has been proved.

Key words: sweet cherry fruit cracking, Wapnowit, Calcinit, ‘Burlat’

Wstęp

Poważnym problemem w uprawie czereśni jest pękanie owoców. Od dawna prowa- dzone są badania, które mają wyjaśnić przyczyny i mechanizm pękania oraz ograniczyć powstałe straty. Celem niniejszej pracy było określenie wpływu stosowania preparatów:

Wapnowit i Wapnowit + Calcinit na pękanie owoców czereśni odmiany ‘Burlat’, szcze- pionej na podkładce P-HL A.

Materiał i metody

Badania przeprowadzono w latach 2005-2006 w miejscowości Karwowo, na ośmio-

letnich drzewach czereśni odmiany ‘Burlat’, szczepionych na podkładce P-HL A. Do-

świadczenie założono w układzie bloków losowych, w pięciu powtórzeniach (jedno

(2)

drzewo stanowiło jedno powtórzenie). Drzewa zostały posadzone w rozstawie 4 × 3 m na glebie wytworzonej z gliny średniej pochodzenia zwałowego, zaliczanej do II klasy bonitacyjnej (kompleks pszenny dobry). Zastosowany w doświadczeniu preparat Wap- nowit zawiera 17% wapnia, 10% azotu, 0,8% magnezu, 0,05% boru, 0,02% miedzi i 0,02% cynku. Calcinit jest saletrą wapniową zawierajacą 15,5% azotu i 19% wapnia.

Drzewa opryskano badanymi preparatami pięciokrotnie przed dojrzałością zbiorczą (Wapnowitem w ilości 0,4%, Calcinitem w stężeniu 0,6%). Część owoców przed zbio- rem (na drzewie) została zwilżona wodą przez 12 i 24 h, część po zbiorze moczono w wodzie przez 12 i 24 h. Do oceny różnic miedzy średnimi użyto testu Tukeya, przyj- mując poziom istotności 5%.

Wyniki i dyskusja

Na podstawie przeprowadzonych badań nie stwierdzono istotnego wpływu stosowa- nych preparatów na masę owoców czereśni odmiany ‘Burlat’ (tab. 1). Wermund i in.

(2005) po zastosowaniu preparatów wapniowych uzyskali zmniejszenie masy owoców o 4% w stosunku do kontroli. Jak podają Demirsoy i Bilgener (1998 a, b), zastosowa- nie Ca(OH)

2

było przyczyną zwiększenia masy owoców, natomiast stosowanie Ca(OH)

2

w połączeniu z GA

3

(kwasem giberelinowym) w zależności od roku badań zwiększało lub zmniejszało masę owoców czereśni.

Tabela 1 Liczba owoców popękanych oraz masa 1 owocu w zależności od zastosowanego preparatu

Amount of cracked fruit and weight of 1 piece in relation to applied chemicals

Średnia masa owocu Average weight of

one piece of fruit (g)

Masa owocu w porównaniu z kontrolą Fruit weight in comparison with a control sample

(%)

Owoce niepopękane

(szt.) Uncracked fruit

(pcs.)

Procent owoców popękanych w porównaniu

z kontrolą The percentage of cracked fruit in comparison with a control

sample Zastosowany

preparat Chemicals

applied

2005 2006 2005 2006 2005 2006 2005 2006 Wapnowit 5,82 a 5,48 a 87,5 105,4 98 b 100 a 16,7 0 Wapnowit +

Calcinit 6,80 a 4,90 a 102,3 94,2 98 b 100 a 16,7 0 Kontrola

Control 6,65 a 5,20 a 100 100 88 a 100 a 100 100 Takimi samymi literami oznaczono średnie nie różniące się przy poziomie ufności α = 0,05.

Means marked with the same letter do not differ at the level of α = 0.05.

(3)

Zastosowanie Wapnowitu oraz Wapnowitu + Calcinitu w pierwszym roku badań w sposób istotny chroniło owoce przed pękaniem (tab. 1). W drugim roku badań nie stwierdzono wpływu badanych preparatów na pękanie owoców. Brak popękanych owo- ców w 2006 roku był rezultatem słonecznej, bezdeszczowej pogody podczas dojrzewania.

W celu wyeliminowania warunków pogodowych i sprawdzenia wpływu badanych nawozów na pękanie zastosowano moczenie zebranych owoców w wodzie. Wyniki przedstawione w tabelach 2 i 3 wskazują na istotny wpływ badanych preparatów na ogra- niczenie pękania owoców czereśni poddanych moczeniu w wodzie przez 12 oraz 24 h. Po 12 h moczenia liczba popękanych owoców opryskanych Wapnowitem oraz Wapnowitem + Calcinitem była podobna i istotnie mniejsza od liczby popękanych owoców z drzew kontrolnych. Po moczeniu przez 24 h pękanie owoców najbardziej ograniczyło nawożenie Wapnowitem, zaś istotnie największą liczbą popękanych owoców charakteryzowały się owoce z drzew, na których nie zastosowano oprysku nawozami zawierającymi wapń.

Tabela 2 Liczba owoców popękanych w zależności od zastosowanego preparatu po 12-godzinnym

moczeniu

Amount of cracked fruit in relation to applied chemicals after 12-hour soaking

Owoce popękane (szt.) Cracked fruit

(pcs.)

Owoce niepopękane

(pcs.)

Procent owoców popękanych

w próbie The percentage of cracked fruit in a sample

sample Zastosowany

preparat Chemicals

applied

2005 2006 2005 2006 2005 2006 2005 2006 Wapnowit 6,0 b 14,0 b 44,0 b 36,0 b 12 28 37,5 60,9 Wapnowit +

Calcinit

8,0 b 12,0 b 42,0 b 38,0 b 16 24 50,0 52,2

Kontrola

Control 16,0 a 23,0 a 34,0 a 27,0 a 32 46 100,0 100,0 Objaśnienia jak w tabeli 1.

Explanations as in Table 1.

W przeprowadzonym doświadczeniu badano również wpływ preparatu Wapnowit na pękanie owoców zwilżonych na drzewie. Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, iż zastosowanie Wapnowitu w sposób istotny, w stosunku do kontroli, zmniejszyło liczbę popękanych owoców na drzewie (tab. 4, 5). Podobne wyniki badań uzyskali Fernandez i Flore (1998), według których zastosowanie oprysku 1% CaCl

2

było przyczyną ograniczenia pękania owoców czereśni. Potwierdzają to również bada-

nia Sitarka i Grzyba (1999), którzy badali wpływ oprysku preparatami zawierającymi

wapń na pękanie owoców. Według tych autorów preparaty Stopit i Seniphos powodo-

wały redukcję liczby uszkodzonych owoców czereśni.

(4)

Tabela 3 Liczba owoców popękanych w zależności od zastosowanego preparatu po 24-godzinnym

moczeniu

Amount of cracked fruit in relation to applied chemicals after 24-hour soaking

(pcs.)

Owoce niepopękane

(pcs.)

sample Zastosowany

preparat Chemicals

applied

2005 2006 2005 2006 2005 2006 2005 2006 Wapnowit 7,0 b 17,0 b 43 b 33,0 b 14 34 38,9 62,3 Wapnowit +

Calcinit

10,0 b 20,0 b 40 b 30,0 b 20 40 55,6 74,0

Kontrola Control

18,0 a 27,0 a 32 a 23,0 a 36 54 100,0 100,0

Objaśnienia jak w tabeli 1.

Tabela 4 Liczba owoców popękanych po 12-godzinnym zwilżeniu owoców na drzewie

Amount of cracked fruit after 12-hour fruit sprinkling on the tree

(pcs.)

Owoce niepopękane

(pcs.)

sample Zastosowany

preparat Chemicals

applied

2005 2006 2005 2006 2005 2006 2005 2006

Wapnowit 14 b 0 a 34 b 50 a 28 0 60,87 0

Kontrola

Control 23 a 0 a 27 a 50 a 46 0 100 100

(5)

Tabela 5 Liczba owoców popękanych po 24-godzinnym zwilżeniu owoców na drzewie

Amount of cracked fruit after 24-hour fruit sprinkling on the tree

(pcs.)

Owoce niepopękane

(pcs.)

sample Zastosowany

preparat Chemicals

applied

2005 2006 2005 2006 2005 2006 2005 2006

Wapnowit 17 b 5 b 33 b 45 b 34 10 60,71 25

Kontrola

Control 28 a 20 a 22 a 30 a 56 40 100 100

Wnioski

1. Zastosowane preparaty nie wpłynęły na masę owoców czereśni odmiany ‘Burlat’.

2. Wapnowit oraz wapnowit z calcinitem ograniczyły pękanie owoców w porówna- niu do kontroli.

Literatura

Demirsoy L.K., Bilgener S. (1998 a): The effects of preharvest Calcium Hydroxide applications on cracking in 0900 ‘Ziraat’, ‘Lambert’ and ‘Van’ sweet cherries. Acta Hort. 468: 657-662.

Demirsoy L.K., Bilgener S. (1998 b): The effects of preharvest chemical applications on crack- ing and fruit quality in 0900 ‘Ziraat’, ‘Lambert’ and ‘Van’ sweet cherries. Acta Hort. 468:

663-669.

Fernandez R.T., Flore J.A. (1998): Intermittent application of CACL2 to control rain cracking of sweet cherry. Acta Hort. 468: 683-689.

Sitarek M., Grzyb Z.S. (1999): Wstępne wyniki wpływu opryskiwania drzew preparatami Seni- phos i Stopit na ograniczenie stopnia spękania owoców czereśni. Zesz. Nauk. AR Krak. 351:

297-300.

Wermund U., Holland A., Reardon S. (2005): Cracking susceptibility of sweet cherries in the United Kingdom in relation to calcium application and covering systems. Acta Hort. 667:

475-481.

(6)

INFLUENCE OF WAPNOWIT AND CALCINIT ON CRACKING OF CHERRY FRUITS CV. ‘BURLAT’

S u m m a r y

The research was conducted from 2005 to 2006 on eight-year-old sweet cherry trees ‘Burlat’

variety, which had been previously grafted onto P-HL A stock. The experiment was performed on random samples with five trials (one tree was one trial). The trees were planted at intervals of 4 by 3 m. They were sprayed with the examined chemicals five times at the preharvest time (with Wapnowit – 0.04 l/10 1 H2O, Calcinit in solution of 0.6%). Some fruit was sprinkled with water for 12 and 24 h before harvesting (on trees). Some fruit was soaked in water for 12 and 24 h after harvesting. To assess the differences in averages, Tukey’s test was applied, assuming the signifi- cance level at 5%. On the basis of the conducted research it was found that the applied chemicals did not affect the fruit size of sweet cherry ‘Burlat’ variety. The impact of Wapnowit and Wap- nowit with Calcinit on reduction in sweet cherry fruit cracking has been proved.