MARIAN OCHMAŃSKI -

Alkoholizm i Narkomania 3120/95

R

e c c

z

c

Piotr Kowolik Uniwersytet

MARIAN OCHMAŃSKI -

NADUŻYWANIE ALKOHOLU PRZEZ OJCÓW A SYTUACJA DOMOWA I

SZKOLNA DZIECI. LUBLIN 1993, WYDAWNICTWO UNIWERSYTETU

MARII CURIE-SKŁODOWSKIEJ

Alkohol

ludzkim od zarania dziejów i

wany w celach religijnych, leczniczych i odzywczych.

naduzywania al- koholu przez ojców na

i

dzieci stanowi od dawna przedmiot zainteresowania wielu badaczy

Recenzowana praca stanowi

ukazania problemu ogólnokrajowego,ja- kimjest naduzywanie alkoholu przez ojców rodzin i

z niego konse- kwencje.

Praca

z

poprzedzonych

zawiera

czenie i wnioski oraz

Rozdział

I - "Rodzina jako

wychowawcze" (s. 7-37).

Na kartach tego

autor definiuje

przedstawiajej

zarysowuje

modelu rodziny w

historycznym, przecho- dzi

do charakterystyki modelu rodziny

Kolejno oma- wia funkcje rodziny, tj.

kulturalne

tuje

problem postaw rodzicielskich w procesie wychowawczym.

Na kartach

II - "Problemy naduzywania alkoholu w rodzinie w

świetle

literatury" (s. 39-85). Autor

i omawia typy choroby alkoho- lowej i fazy jej

faza

(od kilku

do ki)kulat);

faza ostrzegawcza - zwiastunowa (zaczyna

reagowania

na alkohol; trwa od

roku do

lat);

Piotr Kowolik

faza krytyczna - ostra (stanowi

prawdziwego

faza

tzw.

pijackie" (degradacja moralna, picie np.

do

"borygo",

majaczenie, halucynoza alkoholowa,

zespół

amnestyczny Korsakowa

opilczy).

Ponadto omówiono

alkoholu przez kobiety,

i dzieci w

polskiej literatury

wiele

i ich wyniki. Na tym tle zarysowano

dziecka w rodzinie z problemem alkoholowym;

powodzenia i niepowodzenia dydaktyczno - wychowawcze dzieci z rodzin nadu-

żywających

alkohol.

tego

zamyka rejestr

profilak- tyczno-kompensacyjnych, które powinny

charakter profilaktyczny, wcze- snej interwencji i

wobec

alkoholu.

W rozdziale III - "Problematyka i procedura badawcza" (s. 87-98) autor zary-

sował założone

problemy badawcze, hipotezy robocze i zmienne jak

metody, techniki i

badawcze. Badania opisane na kartach tej pracy au- tor

w latach 1984 - 1990 na populacji 640 dzieci z klas VIl- VIII z terenu województw:

lubelskiego, siedleckiego i zamojskiego.

"Środowisko rodzinne badanych dzieci" to tytuł rozdziału czwartego (s. 99- 147). Rodzina stanowi interpersonalny system stosunków

system

i pewnego rodzaju

Dla dziecka nieko- rzystnajest taka sytuacja

rodziny, która powoduje brak stabilizacji stosunków uczuciowych

rodzicami a dzieckiem i

taka sytuacja, która te stosunki pogarsza. Wiele matek

z rodzin

cych alkoholu nie ma wolnego wyboru

prowadzeniem domu, zajmo- waniem

wychowaniem

potomstwa i

Z

przeprowadzonych przez autora w rodzinach, w których

oboje

kowie,

ta

nie tylko w

bezpośrednim

wychowaniu dzieci, ale

w jej funkcjach, w trudnych pra- cach domowych. Praca zawodowa matek prowadzi do jej wielorakiej roli. Sy- tuacja materialno -mieszkaniowa badanych rodzin z grupy podstawowej i po- równawczej

W zdecydowanie gorszej sytuacji

dzieci z rodzin, których ojcowie

alkoholu.

tych ro- dzinniewiele

pod

zarobków rodzinom bez problemu al- koholowego, cijednak górowali nad

aJkoholulepszym gospo- darowaniem

co

na zapewnienie

dzieciom lep- szych warunków materialnych i mieszkaniowych. Matka jest

dziec-

kuniż

ojciec. Wrogi stosunek rodziców do siebie wytwarza ogólne

trzne

w rodzinie.

142

Recenz,ja ksiązki: Marian Ochmański

Rozdział

V - "Sytuacja szkolna dzieci z rodzin

i

wających

alkoholu" (s. 149-193). W zakresie

rachunkowych ogólnie uznawanajest przez licznych badaczy

uczniów z rodzin normalnych nad uczniami, których ojcowie

alkoholu. Uczniowie ci

rozumienia i

matematycznego.

Nietowarzyskość

jest jednym z objawów nieprzystosowania

Uczniowie, których ojcowie

dydaktyczno-wychowawczych. Niewielkijest odsetek badanych uczniów

podstawowych, których ojcowie

alkoholu,

kont y-

llllować naukę.

Do

maturalnych wybiera

11,5%

i 16,7%

Znacznie

odsetek uczniów z rodzin niealkoholicz- nych pragnie

% i 23,5%

W zak06czeniu i wnioskach autor stwierdza,

zaprezentowane w pracy wyniki badail w zdecydowanej

przypadków

wnioski (8)

dopomóc czytelnikowi w uchwyceniu

omawianej problematyki. Zgromadzone wyniki wska-

zująna

skomplikowany charakter tego zagadnienia i

dalszych badaJ1 w tej dziedzinie.

Praca M. Ochma6skiego ma charakter teoretyczny i empiryczno-praktyczny.

AutOl' w pracy

do wyników bada6 ameryka6skich. Porównu- je je z uzyskanymi przez siebie wynikami. Praca napisana jest z

o polskim nauczycielu, psychologu, pedagogu, psychiatrze, o rodzicach, studentach psy- chopedagogiki i pedagogiki opieklll1czo-wychowawczej, a

o

ruchu antyalkoholowego, prelegentach TWP itp.

Recenzowana

jest

przedstawienia

czesnych

na

alkoholu,jego

i

z tym szkodliwe następstwa spoleczne. Wychodzi naprzeciw zapotrzebowaniom da publikacje empiryczne

alkoholu za-

graża

nie tylko zdrowiu tizycznemu i psychicznemu jednostki, lecz pozbawiaro-

dzinęjej najważniejszej funkcji,jakąjest prawidłowo

i skutecznie realizowany proces wychowania dziecka.

Książka

odpowiada na zapotrzebowanie

zawiera ona bowiem bo- gactwo

informacji

pra- cy sprawiaj ak najlepsze

na czytelniku. Pod

edytorskim bez zarzutu.

143