Technika Poszukiwań Geologicznych Geotermia, Zrównoważony Rozwój nr 2/2018
249
1 Geotermia Mazowiecka SA, 96-320 Mszczonów, ul. Spółdzielcza 9a, e-mail: geotermia@geotermia.com.pl Jacek Banaś1, Marek Balcer1
Pasywacja siarczkowa stali węglowej w wodach geotermalnych
Badania korozji szeregu gatunków stali konstrukcyjnej i stali stopowej w instalacjach geotermalnych, prowadzone zarówno w laboratorium, jak i bezpośrednio w obiegu wody termalnej wskazują, że siarczki żelaza są podstawowym produktem korozji w tym bez- tlenowym środowisku. Warstewka siarczku może stanowić barierę dla roztwarzania meta- lu i mamy wtedy do czynienia ze zjawiskiem „pasywacji siarczkowej” – zjawiska analo- gicznego do pasywacji tlenkowej w środowiskach zawierających tlen. Budowa i stabilność warstewki, determinująca odporność na korozję, zależy od fizykochemicznych i hydrodyna- micznych warunków na granicy metal/woda. W prezentacji przedstawiono wybrane przykła- dy tworzenia warstw siarczkowych w instalacjach geotermalnych. Zaproponowano również mechanizm korozji wżerowej siarczkowych warstw pasywnych na stopach żelaza.
Słowa kluczowe: korozja, wody geotermalne, pasywacja siarczkowa
sulfide Passivation of carBon steel in geothermal waters
Corrosion investigations of a number grades of carbon steel and chromium nickel steel in geothermal installations, carried out both in the laboratory and “on line” conditions, indicate
that iron sulfides are the basic corrosion product in this anaerobic environment. The sulfide film formed on the metal surface may be a barrier to metal dissolution and we have to deal with the phenomenon of “sulfide passivation”, a phenomenon analogous to oxide passivation in oxygen containing media. The structure and stability of the film, which determines the resistance to corrosion, depends on the physicochemical and hydrodynamic conditions at the metal / water interface. The lecture presents selected examples of the formation of sulfide layers in geothermal installations. A mechanism of pitting corrosion of sulfide passive films on iron alloys has also been proposed.
Keywords: corrosion, geothermal waters, sulfide passivation
