Uchwały Wydziału Wykonawczego
Naczelnej Rady Adwokackiej
Palestra 6/10(58), 104-110
1962
I%IACZ£LI%IA K A D
/1
A D W O K A C K A
U chw ały W ydziału W yko n aw czeg o N a cz e ln e j Rady Adw okackiej
1. WYDALENIE SIĘ ADWOKATA ZE SWOJEJ SIEDZIBY POZA GRANICE KRA JU W W ARUNKACH WSKAZUJĄCYCH N A W YSTĄPIENIE Z ADWOKATURY PRL MOŻE BYĆ OCENIANE JAKO ZGŁOSZENIE W YSTĄPIENIA Z ADWOKA TURY STOSOWNIE DO ART. 73 UST. 1 PKT 2 USTAW Y O USTROJU ADWO
KATURY
(uchwała W ydziału W ykonawczego N aczelnej Rady Adwokackiej iz dnia '7 w rześn ia 19S2 r.)
W ydział W ykonawczy N aczelnej Rady A dw okackiej, po rozpoznaniu spraw y sk reśleń iz lis ty adw okatów tych osób, których w yjazd za granicę w skazuje »a w ystąp ien ie z .adwokatury,
p o s t a n o w i ł : .
na zasadzie art. 32 uist. 1 pkt 3 u. o u. a. w yjaśnić, że w yd alen ie się adwokata ze sw ojej siedzib y poza granice kraju w warunkach w skazujących na w ystąp ien ie z adwokatury w PRL m oże być oceniane jako zgłoszenie w ystąpienia z adwo katury stosow n ie do art. 73 ust. 1 p k t 2 u. o u. a.
U z a s a d n i e n i e
Rada Adwokacka w N pism em z dnia 9 lipca 1962 r. zwróciła się d o Naczelnej R ady Adwokackiej o w yjaśnienie, ozy dopuszczalne jest (i ew entualnie na jakiej p odstaw ie prawnej) sk reślan ie z listy adwokatów adwokata, który w yjech ał na pobyt sta ły za granicę P aństw a P olsk iego (do Brazylii), m im o mpływiu roku n ie powraca d o P olski, od dnia w yjazdu n ie opłaca sfciadek na rzecz Rady, n ie p o inform ow ał jej o miejsiau sw ego zam ieszkania, przed w yjazdem sam ustanow ił suibstytuta i w skazał go Radzie Adw okackiej, w reszcie Wbrew oświadczeniu nie pow rócił do Polski w e w skazanym iprzez sieb ie term inie.
Zasadę wyrażoną w yżej w sentencji W ydział W ykonawczy u stalił już poprzednio w sw ojej u ch w ale z dnia 15 cizeirwoa 1902 r., a (to w zw iązku ze sprawą dotyczącą Bziby A dw okackiej W E.
W konkretnym w ypadku n ależy w ięc zbadać szczegółowo (np. w drodze zażą dania w yjaśnień od danego adwokarta, jeżeli jego adres zagraniczny jest znany, od członków jego rodziny p ozostałych w kraju oraz od m iejscowych kolegów - - adwokat ów znających stosunki osob iste adwokata przebyw ającego za granicą) warunki i ce le w yjazdu adw okata za granicę toraz jego osiedlenia s ię i zatrud nienia iza granicą, by n astępnie na p odstaw ie tak poczynionych u staleń podjąć u ch w ałę o ew entualnym skreśleniu adw okata z listy w razie stw ierdzenia akolicz- nośici w skazujących na w ystąpienie a adwokatury w Polsce.
Nr 10 (58) U chw ały W yd zia łu W yko n a w czeg o N R A 105
2. FORMA UDZIELENIA OSTRZEŻENIA DZIEKAŃSKIEGO (ART. 50 USTAWY
O USTROJU ADWOKATURY)
(u/chwała W ydziału W ykonawczego Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia 7' w rześnia 1962 r.)
W ydział W ykonawczy Naczelnej Rady Adwokackiej, po rozpoznaniu spraw y form y ostrzeżenia dziekańskiego przew idzianego w art. 59 u. o u. a.,
p o s t a n o w i ł:
na zasadzie art. 32 us»t. 1 p k t 3 u.o m. a. w yjaśnić, że: /
1) ostrzeżenie d ziekań skie (art. 59 u. o u. a.) pow inno być udzielane n a p iśm ie ew entualnie w form ie u stn ej, ale z uczynieniem odpow iedniej adnotacji w aktach osobowych adwokata; cetrzeŻEaia ntis w p isu je się do wykazu karalności dyscyplinarnej;
2) jeżeli ostrzeżenie dziekańskie zostało u-dzieiloine w związku ze skargą osoby pokrzywdzonej, to o fakcie udzielenia ostrzeżenia należy ją zawiadomić.
U z a s a d n i e n i e
Przepisy ustaw y o ustroju adwokatury nie precyzują form y, w jakiej ma być u dzielone ostrzeżenie dziekańskie przew idziane w ant. 59 tejże ustaw y. Również regulam in rad adwokackich z li3.X.l!9i51 r. („Palestra” nr 5/59, str. 72 i in.) n ie ustala, czy ostrzeżenie ma ibyć udzielon e .usbnie czy też w fomii!® pisem nej, ogra niczając się d o stw ierdzenia, że k ary porządkowej ostrzeżenia n ie w pisuje się do wykaizu karalności dyscyplinarnej (§ 43 tegoż regulaminu).
Zdarza się dość często, że rzecznicy dyscyplinarni, w ydając jw atenow iem e o um o rzeniu dochodzenia, przekazują jednocześnie akta spraw y dziekanow i rady ad w o kackiej celem ewćmtuauiiego udzielenia ostrzeżenia, będącego w yrazem dyskrecjo nalnej w ład zy dziekana .(§ 27 regulam inu pracy rzeczników dyscyplinarnych — „Palestra” nr 1/61, str. 91). Również w ojew ódzkie k om isje dyscyplinarne, zatw ier dzając post-accwieaie rzecznika o um orzeniu «postępowania dyscyplinarnego, k ie rują nieraz, ak ta spraw y do dziekana z w nioskiem o -rozważenie, czy n ie należy zastosow ać ostrzeżenia z art. 59 u.o u.a.
O- treści tego rodzaju postanow ień są zaw iadam iani pokrzywdzeni. P ow staje przy tym wątpliwość,, czy w razie skorzystania przez dcile&sna z jego luiprawra.oń przewidzianych w art. 59 -u.ou.a. n ależy zaw iadom ić pokrzywćiaceiego, że -dziekan ufizilelilł •cstrzeżćnia. W edług dotychczasowej prgktyki w niektórych izbach adwo kackich tego rodzaju zaw iadom ienia n ie m iały m iejsca, w sk u tsk czego osoba ża ląca s-ię na adwokata i zawiadom iona, że przekazano akta sprawy dziekanow i, nie w iedziała, czy ó z ie f e n zdecydow ał s.ię na udzielenie ostrzeżenia.
U dzielenie ostrzeżenia członkowi izby świad-czy o tym , że — zdaniem dziekana rady adwokackiej — m iało m iejsce drobniejsze uchybienie przez adwokata jego obowiązkom zawodowym. Jeśli udzielenie ostrzeżenia ns-stąpił-o na skutek sitargi osoby, która czuje się pokrzywdzona postępowaniem adwokata, to ssano udzie-ieme ostrzeżenia świadczy o słuszności skargi. Osoba żaląca się n a adwokata ma in teres w tym , żeby d-cwi-edzieć się, czy ostrzeżenie było udzielone. Zarazem zaw ia- dom-ieine o ostrzeżeniu stanow ić może pew nego rodzaju zadośćuczynienie dla osoby, która czuje się pokrzywdzona, brak zaś uzasadnienia na to, aby zatajać
106 N aczelna Rada A d w o ka c ka Nr 10 (58) tprzed csobąi żalącą s ię na adwokata, że dziekan, uznając choćby w części słu sz n ość skargi, udzielił adwokatow i ©strzeżenia.
Biorąc pow yższe pod uwagę, W ydział W ykonawczy postanow ił jak w yżej.
3. ADWOKACI NIE WYKONUJĄCY ZAWODU NIE POWINNI BYĆ W YZNA CZANI OBROŃCAMI Z URZĘDU W SPRAWACH KARNYCH ANI PEŁNOMOC NIKAM I Z UKZĘDU W SPRAWACH CYWILNYCH, JAK RÓWNIEŻ NIE MOGĄ
WYSTĘPOWAĆ W CHARAKTERZE SUBSTYTUTÓW INNYCH ADWOKATOW. <uchwaCa W ydziału W ykonawczego N aczelnej Rady Adwokackiej z dnia 7 w rześ
nia 1962 r.).
W ydział W ykonawczy N aczelnej Rady A dw okackiej, pa rozpoznaniu spraw y z odw ołania adw. X od u ch w ały Rady Adwokackiej w W arszawie z dnia 4 k w ie tnia 1562 r. w yznaczającej go pełnom ocnikiem z urzędu,
p o s t a n o w i ł :
zaiskarżcną uchw ałę Rady Adw okackiej w W arszaw ie u ch ylić i w yjaśnić, że adwo k aci n ie w ykon ujący zawodu, w szczególności w zw iązku z ograniczeniam i zaw ar tym i w uchw ale Nr 533 Riady M inistrów z dn. 13.XII.196l r. w sp raw ie obsługi p raw nej przietisiębłorstw państw ow ych, zjednoczeń oraz banków piaństwowych (MOTitor Polski Nr 96, poz. 40i8) — nie pow inni być wyznaczani obrońcami z urzę d u w sprawach karnych a,ni pełnom ocnikam i w spraw ach cyw ilnych, jak rów n ie ż n ie m ogą w ystęp ow ać w charakterze su bstytutów innych adw okatów w spra w ach kannych, cyw ilnych i adm inistracyjnych.
U z a s a d n i e n i e
Adw. X wysitąpił w luitym T962 r. z Zespołu A dw okackiego Nr Y w Warszawce a zaniechał w ykonyw ania zaw odu adwokackiego, a to w zw iązku z treścią u ch w a ły Rady M inistrów Nr 533, gdyż jest zatrudniony w charakterze radcy praw nego n a półtcra etatu.
W m arcu br. skarżący w yznaczony został przez Radę Adwokacką w W arszawie pełnom ocnikiem z urzędu w spraw ie rozpoznawanej przez Izbę Cyw ilną Sądu N aj w yższego. N adesłaną mu w ty m przedm iocie d ecyzję zwróoił on Radzie A dw okac k iej w yjaśniając, że w obec n iew yk onyw ania zaw odu n ie może być wyznaczany pełnom ocnikiem z urzędu.
W zaskarżonej u ch w ale Rada Adwokacka postanow iła zająć stanow isko, że nie m a przeszkód do w yznaczania obrońcą z urzędu adwckaita n ie należącego do z ss- poOu adw okackiego i n ie prow adzącego k ancelarii indyw idualnej.
Od u ch w ały tej odw ołał się adw. X tw ierdząc, że aczkolw iek u ch w ała pod w zględem form alnym jest zgodna z przepisam i praw a, to jednak w sytuacji s w e go zatrudnienia jako radcy, całk ow icie zaabsorbow anego tym zajęciem , nie ma on m ożliw ości pom ieszczenia w czasie dodatkowych zajęć. N ie m oże być ta k ie zm u szan y d o angażow ania swioiim kosztem su bstytut a do sp raw y z urzędu, gdyż łą czyłob y s ię ito z koniecznością panoszenia w ydatków z racji figurow ania na liście adw okatów , do czego n a p odstaw ie u .ou ja. nie m oże ibyć zobow iązyw any.
W ydział W ykonaw czy N aczelnej Rady Adw okackiej zw ażył, co następuje:
iczę-Nr 10 (58) Uch w a ły W yd zia łu W yko n a w c zeg o N R A 107 n iam i zaw artym i w u ch w ale Nr 533 Rady M inistrów n ie w ykonują zawodu, jest •perszy aniżeli tylko funkcja pełnom ocnika z urzędu w spraw ie cyw iln ej. Obej m u je on rów nież obrony z urzędu w tgprawach kannych, a także w ystęp ow an ie w sądach i przed urzędami na zaisadzie su'hstytuicji adw okatów w ykonujących zawód. D latego też W ydział W ykonawczy w yszedł poza ram y konkretnego w y padku, alby w rozstrzygnięciu dać w ytyczn e także wobec innych nasuw ających s ię kw estii.
Rozważając je, W ydział W ykonaw czy pomija przesłanki, na których m ogłaby się oprzeć odpow iedź n a pytainie, czy u ch w ała Rady W arszawskiej jest, jak to tw ierdzi iskarżący, ipod w zględem form alnym zgodna z przepisam i prawa. Pom i n ięc ie tej strony zagadnienia jest o tyle słuszne, że iz punktu w idzenia praktycz n ego n ależy stać n a stanow isku w ażności u ch w ały Nr 533 w zakresie ograniczeń praw a adwokata, n aw et w zestaw ien iu z treścią art. 60 ust. 3 u.o u.a., która przecież n ie ogranicza adwokata w ykonującego zaw ód w razie p ełn ien ia także czynności radcy prawnego. W iadomo, że u p odstaw uchwały Nr 533 leżała in tencja jak n ajlep szego .zorganizowania obsłuigi 'prawnej jednostek gospodarki uspołecznionej. Gwa rancją tego m a toyć ześrodkowamie całej uwagi radcy praw nego na interesach jed nostki, w .której jest zatrudniony, da s ię za ś to osiągnąć jed ynie przez zakaz zajm ow ania się in teresam i .prawnymi .poszczególnych ob yw ateli lub n a w e t ^nnych jednostek gospodarki uspołecznionej, jeżeli w ykraczałoby to poza norm y czasu przew idziane uchwałą.
Z tego punktu w idzenia uznać trzeba, że w ykonyw anie przez adwokata, ogra niczonego u chw ałą jedynie d o pełnienia funkcji radcy prawnego, czynności obrońcy bądź pełnom ocnika z urzędu godzi w in tencję tejże uchw ały, m ającej na celu od sunięcie adwckata-radicy praw nego od prow adzenia jakichkolw iek sp raw osób p ry watnych.
Podobna sytuacja zachodzi w ted y, gd y adwokat-radca praw ny, który zad ek la row ał zaniechanie w ykonyw ania zawodu, podejm uje isię staw ania z substytucji adw okatów n ie ulegających ograniczeniom w w ykon yw aniu zawodu.
W obu pow yższych sytuacjach m iałoby m iejsce faktyczne w ykon yw anie prak tyk i, co n ie dałoby się pogodzić z intencją i celem u ch w ały Nr 533. Nadto m ożli w ość w ykon yw ania pow yższych czynności odpłatnie, zachodząca zarówno przy obronach z urzędu, jak i p rzy prow adzeniu sp raw z sutrtytuicj.i, prow adzić by m o- £ ła d o pow stania zjaw isk, których w ład ze sam orządu n ie m ogłyby tolerować.
Z przytoczonych w zględów W ydział W ykonawczy — ,pcza rozstrzygnięciem od w ołania — postanow ił jak w yżej.
4. INTERPRETACJA UCHWAŁY WYDZIAŁU WYKONAWCZEGO NACZELNEJ BADY ADWOKACKIEJ z 29.XII.1901 R. W SPRAWIE SIEDZIB ADWOKATOW
NIE WYKONUJĄCYCH ZAWODU.
(uchwała! W ydziału W ykonaw czego N aczelnej Rady Adwokackiej z dnia 7 w rześ n ia il962 r.).
W ydział W ykonaw czy Naczelnej R ady A dw okackiej, p o rozpoznaniu sp raw y stosow ania u ch w ały Wydziallu W ykonawczego z dn. 29.XII.1961 r., dotyczącej sie
108 N aczelna Rada A d w o ka cka Nr 10 (58) dziby adwokatów n ie w ykonujących zawodu, do adwokatów , co d o w pisu k tó rych na lis tę adwokatów danej izby zgłosił sprzeciw, M inister Spraw iedliw ości w trybie art. 47 u.o u.a.,
p o s t a n o w i ł :
Ł V
w yjaśnić, że p k t 2 i 3 uchw ały W ydziału W ykonawczego NRA z dnia 29 grud
nia 196il r., poz. 3 („Palesfcra” n r 1—2/62, śtr. 179) n ie mogą 'uprawniać d o w pisu adw okata na listę adwokacką izby, w której adwokat ten faktyaznde m ieszka i praieujie, jeż eli przeciw ko w p isow i w tejże izbie zgłosił w sw oim cza sie sprze ciw M inister Spraw iedliw ości w trybie, art. 47 lu.ou.a., a (przyczyny, k tóre ten
Eprzieciw spow odow ały, nadal trwają.
U z a s a d n i e n i e
U chw ałą z d nia 29.XII.1961 r. W ydział W ykonawczy NRA esofoowiiązał ad w o k atów n ie w ykonujących praktyki adwokackiej a zam ieszkałych i pracujących poiza granicam i izby adwokackiej, w (której są w pisani na lis tę adw okatów , aby bądź izłożyli w niosek o przeniesien ie siedzib y do Saby adw okackiej, na której te renie zam ieszkują, bądź też zam ieszkali na (terenie izby adw okackiej w łaściw ej
dla ich siedziby. Jednocześnie W ydział W ykonawczy NRA zlecił nadom adwokac kim , aby pczytywniie załatw iały w nioski o w p is na listę ariwokattów zigOoszone p rzez osoby, io których m owa w yżej.
W uzasaidnieniu tej uchw ały podkreślono, że dotyczy on a adw okatów , którzy bądź (ograniczają isiię do w ykon yw ania funkcji radcy praw nego, bądź pracują w urzędach państw ow ych '(art. 3 usitawy z dn. 19.XI.1&56 r. o zmiennie u.ofu.a.), bądź w reszcie nie w ykonują zawodu z innych przyczyn <inp. podesizły w ie k łuibi trw ały wpadek sił fizycznych).
W trakcie w ykonyw ania tej uchw ały W ydziału W ykonaw czego NRA pow stała
w ątp liw ość, czy stosuje się ona do adwokatów, co do w p isu których n a lis tę danej izby adwokackiej zgłosił 'sprzeciw Minister S praw iedliw ości w tryb ie ant. 47 u.o u.a.
W szczególności R a d a Adwokacka w K rakow ie izapytuje, jak n ależy postąpić
w obec w niosku adw. X , która m a sied zib ę w A w oj. b., a obecnie złożyła w niosek o w pis ma listę adwokatów Izby c. Adw. X u zysk ała w praw dzie w p is n a listę adw o katów Izby c., lecz Mimiater Spra w iedli wościi decyzją z dnia 7.IH.1981 x. sprze ciw ił (się temu' w pisow i ze w zględu na to, że mąż adw. X jest sędzią Sądiu W oje w ódzkiego w C.
W zw iązku ;z pyfcniem Rady A dwokackiej w C W ydalał W ykonaw czy NRA w y jaśnia, co następuje:
Orglina sam orządu adwck3ickiego nie są uprawnione d o (podejmowania uchwał,
które .poizcstawalyby w sprzeczności k decyzjam i Miiniistra Siprawiedldwośai jako
wLadzy nadzorczej nad adwokaturą. Uchwala W ydziału W ykonaw czego NRA z dnia 23.X II.1961 r. m iała na celu lik w id ację fikcyjnych siedzib adwokackich i uzgodnie nie w p isów na listę adw okatów ® faktycznym m iejscem pracy i zam ieszkania adwo kata. M e było d n ie .mogło b yć celem om aw ianej uchwały nanusz©iue 'sprzoeiwów założonych pirzez M inistra S praw iedliw ości na podstaw ie art. 47 .u,o u .a.
N aw iasow o należy zaznaczyć, że ico do adw. X zachodzi w ątp liw ość, czy moż n a ją zaliczyć do kategorii adwokatów, o których m ów i pkt 2 powyższej u ch w ały Wydzdału W ykonawczego. M ianow icie adw. X złożyła ślu bow an ie 26.V.-l'96ł r., w dniu 14.X..1961 r. zaw iadom iła Radę Adwokacką w D, że w ykon uje prak tyk ę
in-Nr 10 (58) U c h w a ł y W y d z i a ł u W y k o n a w c z e g o N R A
■ — 1~
109
dywiidualną w A, i dopiero pism em z dnia 14.X I.1961 r,„ poinform ow ała Radę, że z pow odu choroby n ie będzie wylkonywała zawodu do toońca 1961 r. Z pow yż szego w ynika, że adw. X ty lk o z pow odu choroby miie w ykonyw ała -czasowo prak tyki p rzez k itea m iesięcy, natom iast n ie zostało ustalone, .aby m iała ona stałe zatruriinieniie na teren ie m. C.
Z tyich przyczyn) W ydział W ykcnawczy postanow ił jak w yżej.
5. APLIKANCI ADWOKACCY W PISANI N A LISTĘ PRZED DNIEM 1 LIPCA 1961 R. OBOWIĄZANI SĄ ODBYĆ 3-LETNIĄ APLIKACJĘ ADWOKACKĄ, CHOCIAŻBY MIELI UKOŃCZONĄ APLIKACJĘ SĄDOWĄ (ART. 106 UST. 2
U.O U.A.)
(uchw ała W ydziału W ykonawczego Naczelneji Rady Adwokackiej z dnia 7 w rześ
nia 1962 r.)
W ydział W ykonawczy N aczelnej Rady Adwokackiej, .po ro-zipo-znaniu spraw y z odwołania ejpl. adw. Y od uchw ały Rady Adwokackiej w A z dnia 22 czerw ca 1962 r. odm awiającej dopuszczenia do egzam inu adwokackiego w jesiennej sesji egzam inacyjnej 1962 r.,
)
i p o s t a n o w i ł : odw ołanie apl. adw. Y pozostaw ić bez uwzględnienia.
U z a s a d n i e n i e
Ob. Y w pisana została na lis tę aplikantów adwokackich uchwałą Rady A dw o kackiej wfe W rocławiu z 28.VI.li960 r. i rozpoczęła odbyw anie aplikacji w dn. 27.VII.1960 x.
O becnie w ystąp iła ona z w nioskiem o dopuszczenie jeji do egzam inu po ukoń czeniu dw uletniej aplikacji, tj. już w jesiennej sesji egzam inacyjnej 1962 r., a to,,, na tej .podstawie, że przed rozpoczęciem aplikacji adwokackiej odbyła aplikację sądową izafcończoną egzam inem sędziowskim.
Rada A dw okacka w e W rocławiu, opierając ®:ę na p rzepisie art. 105 uist. 2 u.o u.a., w n iosek p ow yższy załatw iła odm ownie.
Rozpatrując odiwołanie apł. adw. Y od powyższej uchw ały Rady Adwokackiej w e W rocławiu, W ydział W ykonawczy zważył, oo następuje:
Wnioseik skarżącej o dopuszczenie jej d o egzam inu adwokackiego oparty został na p rzepisie art. 40 ust. 1 p k t .5 u.o u.a., ustanaw iającym d w u letn i termin aplika cja adwokackiej. Przepis ten , k tóry w szed ł w życie stosow nie do art. 105 ust. 1 u.o u.a. i § 25 mozip. Miin. Spraw iedliw ości z dn. 7.XL196>0 r. (Dz. U. Nr 51, ipez. 301)
r. d niem 1 lip ca 1961 r., dotyczy ty lk o tych aplikantów adwokackich, którzy w p i
sani zostali n a listę aplikantów po tej dacie. Jeśli chodzi o aplikantów ad w o kackich, 'którzy — jak skarżąca — zostali w pisani na lis tę aplikantów przed 1.V II.1961 r., to stosow n ie do art. 105 ust. 2 u.o u.a. odbyw ają on i aplikację ad w okacką ma zasadach obowiązujących do dnia w ejścia w życie obecneg ustaw y
0 ustroju adw okatury, a izatem obow iązuje ich trzyletnia aplikacja adwokacka.
trzy-110 N aczelna Rada A d w o ka c ka Nr 10 (5#)
le tn ie j aplikacji do 2 la t z tej racji, że skarżąca m a za isdbą aplikacj ę sądową zakończoną egzam inem sędziow skim , przepis -bowiem cyt. arb. 105 ust. 2. u.oiu.a., je śli chodzi o aplikantów adw okackich, którzy rozpoczęli aplikację przed l.V II. J901 r., n ie azymi żadnej różnicy pom iędzy tym i, którzy m ają i którzy n ie m ają ukończonej aplikacji sądowej.
W 'tym staoie nzeczy należało uznać zaskarżoną uchw ałę za zigodną z obow iązu jącym i przepisam i i tym sam ym pozostaw ić odw ołanie bez uw zględnienia.