S. M.
Prasa o adwokaturze
Palestra 19/7-8(211-212), 96-99
96 P rasa o a d w o ka tu rze N r 7-8 (211-212)
dotyczących dow odów w sp raw ie . G od n y bow iem p o d k reśle n ia w d an e j sp ra w ie je s t c h a ra k te r sp ra w y i je j w y ją tk o w e znaczenie dla p o k rzy w d zo nego (śm ierć syna w sk u te k u to n ię cia w b asen ie m iejskim ) oraz fa k t, że P r o k u r a tu r a W ojew ódzka — m im o nieuw zględnienia zażalen ia w n iesio n e go przez sam ego pokrzyw dzonego — zleciła P ro k u ra to ro w i P o w iato w em u w L. po d jęcie um orzonego dochodze n ia i jego uzupełnienie. P o za tym S ąd N ajw yższy, o rze k ają cy w te j sp raw ie , w y ra ził w iążący dla K o m isji D y scy p lin arn ej pogląd p ra w n y w p o w yższej k w estii tw ierd ząc, że „nie zm ienia p rzy ty m isto ty sp ra w y w y n ik a ją c a z o d w ołania obw inionego okoliczność, iż i to w znow ienie p o stę pow an ia k arn e g o zostało p rzez P r o k u r a tu r ę ponow nie u m o rzo n e”. S ąd N ajw yższy w y ra ził n astęp n ie w ażny pogląd, że „w tego ro d z a ju sp raw ac h , ze w zględu n a ich w agę, obow iązuje
ad w o k a ta szczególna sta ra n n o ść i su m ienność, k tó re j je d n a k obw iniony nie w y k a z a ł”.
W w y n ik u szczegółow ej analizy m a te ria łu sp ra w y W yższa K o m isja D ys cy p lin a rn a doszła do w niosku, że za chow anie się obw inionego, jego sto su n e k do sp ra w y i k lie n ta o raz do podstaw ow ych sw oich o bow iązków z a w odow ych było w y ra źn ie n ag an n e i że niedopełnienie przez obw inionego sw ych pow inności zaw odow ych n a r u szających in te re s o b y w a te la -k lie n ta pow inno się sp o tk a ć ze stosow ną r e p re sją d y scy p lin arn ą.
Z tych przeto w zględów W yższa K o m isja D y scy p lin arn a u zn a ła za nieo d zow ne w ym ierzen ie obw inionem u su row szej k a ry d y sc y p lin a rn e j o k reślo nej w se n ten c ji orzeczenia.
Opracował adw. W ładysław S ułkow ski w iceprezes WKD
R D A S A O A D W O K A T U R Z E
W tygo d n ik u „P raw o i Ż ycie” (nr 22 z d n ia 1 czerw ca br.) o p u b lik o w an o f ra g m e n ty u ch w a ły X P le n u m Z a rz ą d u G łów nego Z rzeszenia P ra w n ik ó w P olskich z dnia 16 m a ja 1975 r., z a o p a tru ją c je ty tu łe m Przygotowanie kadr do zawodów prawniczych. W spom niane p le n a rn e p osiedzenie Z arzą d u G łów nego Z P P b y ło p o św ięcone om ów ieniu p o trze b y m o d e rn izac ji studiów p raw n ic zy ch i sposobów p r z y go to w an ia do w y k o n y w an ia p rze z a b so lw en tó w ty c h stu d ió w zaw odu w o b ran y m k ie ru n k u .
A d w o k a tu ra je s t oczyw iście ży w o tn ie z a in te re so w an a p ro je k to w a n ą re fo rm ą u n iw ersy te ck ich stu d ió w p raw n ic zy ch i fo rm a m i p rzy g o to w an ia stu d e n tó w do p rac y zaw odow ej. Z asłu g u je za te m n a u w ag ę stanow isko, ja k ie w te j sp raw ie za ją ł Z a rz ą d G łów ny Z PP . O to n ie k tó re w y ją tk i z o m aw ianej u ch w ały :
„Z arząd G łów ny Z P P w y p o w ia d a się za cztero letn im je d n o lity m p ro g ra m em stu d ió w praw n iczy ch z u w zg lę d n ie n iem n a trzecim i czw arty m ro k u stu d ió w p rz e d m iotów szczegółowych, p o zw a lając y ch n a o kreśloną sp e cja liz ac ję i przyg o to w an ie do p rac y w w y b ra n y m p rzez stu d e n ta zaw odzie. M odernizacja stu d ió w praw n iczy ch p o w in n a zm ierzać do:
— położenia a k c e n tu n a p rz e d m io ty pod staw o w e (p ra w a m a te ria ln e g o i p ro c e sowego) ;
— ogran iczen ia w p ro g ra m a c h p rze d m io tó w t r e ś d histo ry czn y ch i rozszerzenia z a k re su w iedzy o p ań stw ie i p ra w ie w św iecie w spółczesnym (prow adzenie s tu diów p raw noporów naw czych);
— bliższego p ow iązania studiów teo re ty cz n y ch z dośw iadczeniam i p ra k ty k i w są d o w n ictw ie, p ro k u ra tu rz e , a rb itra ż u , a d w o k a tu rze, a d m in istra c ji p ań stw o w e j i go sp o d arczej, szerszego niż dotychczas w zbogacenia tre śc i n auczania o b ad a n ia em p i ryczne, o rg an ii/jw a n ia p ra k ty k stu d e n ck ich pod bezpośrednim k ie ru n k ie m p ra c o w n ik ó w nauk o w y ch ;
— ciągłego unow ocześniania procesu n au c z a n ia przez d oskonalenie pom ocy n a ukow ych, m etod i fo rm n auczania, w y m ag a n ia od stu d e n tó w k o rzy sta n ia z lit e r a tu r y k ra jo w e j i zag ranicznej;
— w p ro w a d ze n ia specjalizacji w określo n y ch k ie ru n k a c h w zależności od z a p o trze b o w an ia na abso lw en tó w stu d ió w p raw n iczy ch przez sądy, p r o k u ra tu rę , a d w o k a tu rę , a rb itra ż i ad m in istra cję , zw łaszcza do obsługi p ra w n e j.”
Z arzą d G iów ny Z P P w ypow iedział się ró w n ież w sp ra w ie zm ian w a p lik a c ji a b so lw en tó w stu d ió w praw niczych:
„Z a k ład a ją c, że celem studiów ' w yższych je s t p rzede w szystkim teo re ty cz n e p rz y g o to w an ie absolw entów , w d ra ża n ie do o kreślonego zaw odu pow inno zapew nić n ie zb ę d n e um iejętn o ści p ra k ty c z n e w o b ran y m zaw odzie praw niczym . Z ad an ie ta k ie m a ją spełniać a p lik ac je sądow e, p ro k u ra to rsk ie , a rb itra żo w e i adw okackie. P r o g ra m y a p lik a c ji ulegały ju ż w ielo k ro tn y m zm ianom . Słusznie zw rócono u w ag ę n a u p ra k ty c z n ie n ie przebiegu aplik acji. Is tn ie ją m ożliw ości sk ró ce n ia o k resu a p li k a c ji, o Czym św iadczą dośw iadczenia p ro k u ra tu ry . Z b ad a n ia w ym aga, czy a p li k a c ja sąd o w a nie p o ch łan ia zbyt dużo czasu n a czynności p o w ta rz a ją c e się (np. protok o ło w an ie), co nie pogłębia w iedzy a p lik a n ta i nie ro zw ija u m iejętnośoi z a w odow ych. N adal należy w ykazyw ać tro sk ę o do b ó r k a n d y d a tó w i rea liz a c ję p ro g ra m u ap lik ac ji. W prow adzanie zasady ob jęcia p a tro n a te m przez rad c ó w p r a w nych a p lik a n tó w rad co w sk ich pozw oli n a lepsze przygotow anie ich do zaw odu ra d c y praw nego. O d ręb n ą kateg o rię a p lik a c ji stan o w i a p lik ac ja ad w o k ack a, tr w a ją c a (dotychczas) trz y la ta, poprzedzona d w u le tn ią ap lik a c ją sądow ą. R ozw ażenia w y m ag a k w e stia sk rócenia o k resu tej a p lik a c ji i um ożliw ienia dopływ u now ej k a d r y do a d w o k a tu ry . Z ach o w u jąc różnorodność ap lik ac ji n ależałoby dążyć do zbliżenia w ym ag ań i poziom u przy g o to w y w an ia do poszczególnych zaw odów p r a w niczych. Istn ie ją c a dotychczas raż ąca rozpiętość o k resu ap lik ac ji w a d w o k a tu rze o raz w pozostałych zaw odach nie z n a jd u je u za sa d n ien ia . W now ych a k ta c h p r a w nych o ad w o k a tu rz e i obsłudze p raw n ej n ależało b y p rzy ją ć zasadę p o zw alającą ab so lw en to m stu d ió w praw n iczy ch na a p lik a c ję ad w o k a ck ą i rad co w sk ą b ez p o śred nio po u kończeniu stu d ió w .”
Z arząd G łów ny Z P P dał jednocześnie w y ra z w pod jętej uchw ale p o trze b ie z in sty tu c jo n a liz o w a n ia ak c ji dosko n alen ia zaw odow ego p raw ników , stw ierd zając:
„ Isto tn ą rolę w d o skonaleniu zaw odow ym p ra w n ik ó w spełnia Z rzeszenie P r a w n ik ó w P olskich, o rg an iz u jąc różne fo rm y szkolenia. D ziałalność t a będzie n a d a l p rzez Z rzeszenie ro zw ija n a zarów no w celu pogłębienia w iedzy p raw n ik ó w , ja k i szkolenia osób z różnych zaw odów p ozapraw niczych. R a cjo n aln e i now oczesne d o sk o n a len ie zaw odów p raw niczych w sk az u je n a potrzebę i celow ość u tw o rze n ia C e n tra ln e g o O środka D oskonalenia K a d r P ra w n icz y ch ja k o ośrodka w y sp e c ja li zow anego.”
W ty m sam y m num erze o rg an u prasow ego Z P P zam ieszczono in te re su ją c y a r ty k u ł P io tra A m b r o z i e w i e ż a pt. Uczyć prawa czy — przepisów, w k tó ry m p rze d staw io n o tezy p ro je k to w a n e j refo rm y stu d ió w p raw n iczy ch o raz uw agi, ja k ie tezy te w y w o łały w śro d o w isk u p raw n iczy m i w to k u o b rad o statn ieg o p le n a rn e g o p osiedzenia Z arzą d u G łów nego ZPP.
98 Prasa o a d w okaturze N r 7-3 (211-212) *
Z o kazji ju b ileu sz u X X X -lecia istnienia Z rzeszenia P raw n ik ó w P olskich p r e zes Z arzą d u G łów nego Z P P prof. d r A dam Ł o p a t k a p rzedstaw ił w okolicz nościow ym a rty k u le pt. ZPP m a 30 lat („P raw o i Życie” n r 21 z dnia 25 m a ja br.) d o ro b ek te j o rg an iz ac ji i je j drogi rozwojowe.
W w ypow iedzi te j znalazły się także n iek tó re w ą tk i dotyczące ad w okatury: „Z rzeszenie naw iązyw ało do postępow ych i patriotycznych trad y c ji p raw n ic tw a polskiego z czasów rozbiorów , a zwłaszcza z okresu m iędzyw ojennego 20-leoia. T ra d y cje te były szczególnie żyw e w środow isku adw okackim . B yły to tra d y c je zw iąz k ó w p ra w n ic tw a z w a lk ą narodow ow yzw oleńczą narodu, z w alką klasy robotniczej i ch ło p stw a o p raw o do ludzkiego życia i o w ładzę dla ludu. Były to rów nież t r a dycje w a lk i d em o k ra tó w z ten d en cjam i w ładzy nie liczącej się z głosem społeczeń stw a czy w ręcz z te n d en c jam i faszystow skim i. Były to w reszcie trad y c je o fia rn e j w a lk i sil ludow ych przeciw ko okupantow i hitlerow skiem u. P ow stając w 1945 r., Z rzeszenie m iało głębokie korzenie w polskim środow isku praw niczym .”
„N ależy ’w spom nieć i o w yd atn y m udziale Z PP w socjalistycznym p rze k szta ł ca n iu się tzw . tra d y c y jn y c h zaw odów praw niczych, zwłaszcza w procesie uspołecz n ie n ia ad w o k a tu ry .”
N ależy nadm ienić, że w czasie uroczystego spotkania założycieli i działaczy Z P P odbytego z o kazji ju b ileu sz u X X X -lecia n astąpiło m.in. w ręczenie ustanow ionego z o k az ji tego ju b ileu sz u m e d a lu pam iątkow ego Z PP k ilk u n a stu zasłużonym w ro z w o ju Z rzeszenia osobom , w tym adw. dro w i Z. Czeszejce, prezesow i NRA, i prof. d ro w i J. Jodłow skiem u, członkow i K om itetu R edakcyjnego „P alestry ”. Je d n y m i z założycieli Z rzeszenia byli: zm arła kilkanaście la t tem u adw. H elena W iew iórska, były ad w o k a t S tan isław G ross (obecnie em. sędzia Sądu Najwyższego) i adw . Je rz y D obrow olski.
*
Nie la d a zaszczytnej oceny doczekała się in icjatyw a O środka Badawczego A dw o k a tu r y p rz y NRA co do pow ołania Zespołu do S p ra w Wymowy Sądow ej. W d zien n ik u „E cho K ra k o w a ” (nr 111 z dnia 17/18 m a ja br.) L esław S a j d a k w felieto n ie pt. W obronie słowa o k reślił te n zespól ja k o „u nikalną w św iecie placów kę z a j m u ją c ą się p ro b le m a ty k ą przem ów ień sądow ych od strony popraw ności ję z y k a ”. A u to r felieto n u p o p a rł p o d jęte przez OBA k ro k i zm ierzające do p o dniesienia k u ltu r y języ k a, pisząc:
„K ryzys k u ltu ry języka, zw łaszcza zaś języka m ówionego, odczuw alny je s t do tk liw ie w codziennych ko n tak tach . P roblem n ab iera jeszcze głębszego znaczenia, gdy dotyczy środow isk, gdzie słowo je st narzędziem pracy. W szczególności chodzi tu o p rze d staw ic ie li zaw odów praw niczych: adw okatów , p ro k u ra to ró w i sędziów, k tó rz y poprzez to, co m ów ią i ja k m ów ią, w p ły w ają na losy ludzkie, k s z ta łtu ją p o sta w y społeczne i etyczne. O pinia w tej k w estii O środka Badaw czego A d w o k a tu r y p rz y N aczelnej R adzie A dw okackiej je s t jednoznaczna: przem ów ienia w y g ła szane na salach sądow ych przez ap lik an tó w adw okackich i adw okatów są ch a o ty c z ne i z a w ie ra ją błędy logiczne w rozum ow aniu.”
„ J a k p o d k re śla ją znaw cy zagadnienia, n a gorszym — ja k czytam y w felieto n ie — od p rzem ó w ień adw okackich poziomie są przem ów ienia p ro k u ra to rsk ie, a i te... są lepsze od u stn y c h uzasad n ień w yroków w ygłaszanych przez sędziów. O gólny sposób w y stą p ień p rzed naszym sądem je st ta k pod względem form y ja k i treści n a n iew łaściw y m poziom ie. Co gorsza, system atycznie ulega on obniżaniu.”
W ytyczone przez O środek B adaw czy A d w o k a tu ry cele działalności w zak resie rew a lo ry z a c ji m ow y sądow ej zostały w o m aw ian y m felieto n ie p rzed staw io n e n a stęp u jąco :
„N ajb ard ziej bezp o śred n im celem now o pow ołanego Z espołu do S p ra w W ym ow y S ądow ej będzie osiągnięcie w iększej skuteczności w y stą p ień adw okackich n a salach sądow ych. N ato m iast szerszym celem zespołu je s t podniesienie poziom u w ym ow y w działalności społecznej. N ow a p lacó w k a nie ograniczy się do pracy z p ra w n i k am i; p la n u je się ró w n ież w p ro w ad zen ie zajęć z re to ry k i i ery sty k i w środow iskach n auczycielskim i dzien n ik arsk im . N a raz ie je d n a k w alk a o k u ltu rę słow a rozpo częła się od m łodych praw ników — stu d e n tó w W ydziału P ra w a i A d m in is tra cji U W .”
W y rażo n a pod a d re se m OBA p o chw ała zachęci n ie w ą tp liw ie do dalszego in te n - syw nego działania.
S . M .
Z życia izb adwokackich
I z b a g d a ń s k a W d n iu 3 m a ja br. odbyło się Z g ro m ad zen ie D elegatów W ojew ódzkiej I z b y A dw okackiej w G dańsku. W zięli w n im udział rów nież: prezes S ąd u W oje w ódzkiego w G dańsku, zastępca szefa P ro k u r a tu r y W ojew ódzkiej, p rz e d s ta w iciel M in istra S praw iedliw ości, p rze d sta w ic ie l KW P Z P R i in n i zaproszeni goście. P rz y b y ł ta k ż e w iceprezes NRA adw . d r Z dzisław K rzem iński.
S p raw o zd an ie z działalności R ady A dw okackiej w G d ań sk u za ro k 1974 złożył d ziekan R ady adw . B ronisław A u g u s t y n i a k . O bszerne fra g m e n ty sw ego przem ó w ien ia pośw ięcił dzie k a n zadaniom a d w o k a tu ry , je j m iejscu w system ie organów ochrony p raw n ej P R L i w społeczeństw ie.
P rz e m a w ia li też liczni d y sk u ta n ci. G łos z a b ra ł m .in. prezes S ąd u W oje
w ódzkiego w G dań sk u sędzia Ję d rz e j W i t k o w s k i . K ierow nictw i S ądu W ojew ódzkiego w G dańsku — stw ie r dził on — przy w iązu je ogrom ną w agę do p raw idłow o pojętego w sp ó łd ziałan ia sądów i ad w o k a tu ry . W dalszych częś ciach swego w y stą p ien ia prezes W it k ow ski p o inform ow ał uczestników ze b ra n ia o sta n ie zw alczania przestępczo ści w w ojew ództw ie gdańskim , o d y k to w an ej przez potrzeby społeczne poli tyce k a rn e j oraz o dążeniach do o b n i żenia społecznych kosztów w y m ia ru spraw iedliw ości.
W p rzem ó w ien iu adw. d ra Z. K r z e m i ń s k i e g o szczególnie za in te re so w ały zeb ran y ch in fo rm acje o k o n ta k ta ch a d w o k a tu ry polskiej z a d w o k a tu ra m i za granicą. adw. L.O. I z b a k i e l e c k a W d n iu 27 k w ie tn ia b r. odbyło się w g m a ch u S ąd u W ojew ódzkiego Z g ro m a d z e n ie D elegatów W ojew ódzkiej Iz b y A d w o k ack iej w K ielcach. P o rz ą d e k
o b rad Z gro m ad zen ia p rze w id y w a ł: zło żenie sp raw o zd a ń R ady A d w o k ack iej,
K o m isji D y scy p lin arn ej i K om isji R e w izy jn ej, d y sk u sję n a d pow yższym i