ROK VII
1927
RUCH PRAWNICZY
EKONOMICZNY
I SOCJOLOGICZNY
ORGAN
WYDZIAŁU PRAWNO - EKONOMICZNEOO U N I W E R S Y T E T U P O Z N A Ń S K I E O O
POŚWIĘCONY NAUCE i ŻYCIU
PRAWNEMU i GOSPODARCZEMU
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
WYCHODZI W PIERWSZYM MIESIĄCU KAŻD. KWARTAŁU
REDAKTOR NACZELNY I KIEROWNIK DZIAŁU PRAWNICZEGO:
PROF. DR. ANTONI PERETIATKOWICZ
EKONOMICZNEGO: Prof. Dr. S. NOWAKOWSKI SOCJOLOGICZNEGO: Prof. Dr. I. ST. BYSTROŃ
KIEROWNICY DZIAŁÓW: i Prof. Dr. Cz. ZNAMIEROWSKI SĄDOWNICTWA: Sędzia SąduNajw. W.M1SZEWSKI
ROCZNIK SIÓDMY 1927
PIERWSZE PÓŁROCZE
POZNAŃ 1927
SKŁAD GŁÓWNY: KSIĘGARNIA ŚW. WOJCIECHA
Komitet Redakcyjny:
Dyr. Adamczewski, Ks. Prof. Adamski, Dr. Baumgarten, Dr. Begale,
Prof. Dr. Bossowski, W. Bronowski, Dyr. Brzeski, Prof. Dr. Brzeski,
Dr. Całkosiński, Prof. Dr. Caro, St. Czarnowski, Dr.
Daszyńska-Golińska, Dr. Dbałowski, R. Dunin, Dr. K. Gidyński, Dyr. Glabisz,
Prof. Dr. Glaser, Prof. Wł. Grabski, Dyr. Hebda, Prof.
Horosz-kiewicz, J. Hubert, Dr. Janicki, Prof. Dr. Kasznica, R. Kusztelan,
P. Leśniowski, Dr. Leżański, Prof. Dr. Lisowski, Dr. J. Makowski,
Prof. Dr. Nadobnik, Prof. Dr. Ohanowicz, Dr. Wł. Orski, A.
Ostrowski, Dr. Paczkowski, Dyr. St. Pawłowski, B. Pohorecki,
Dr. Porowski, Dr. Pernaczyński, J. Prokopowicz, Prez. Ratajski,
Dr. Rosiński, Prof. Dr. Rutkowski, Dyr. Samulski, Dr. Sławski,
Dr. Skorny, Prof. Dr. Stelmachowski, Dyr. Stelmachowski, Prof.
Dr. Sułkowski, M. Szawleski, T. Szczurkiewicz, Prez. W.
Szul-czewski, Prof. A. Szymański, Prof. Dr. Taylor, W. Trampler,
Dr. Urbański, Prof. Dr. Wasiutyński, Dyr. Waszyński, Prof. Dr.
Winiarski, Prez. Wyrzykowski, Prez. Zakrzewski, Prof. Dr. S.
Zaleski, rad. Z. Zaleski, Prof. Dr. Znaniecki.
Sekret arka Redakcji :
magister praw Marja Zakrzewska
...
Przy oprawie zeszytów (1 i 2) w jeden tom należy
usunąć kartę tytułową oraz wykaz treści zeszytów po
szczególnych, umieszczając natomiast poniższy wy
kaz treści wraz z kartą tytuł. za pierwsze półrocze 1927
Treść rocznika siódmego (1927)
Pierwsze półrocze
I. Artykuły
C b e ł m o ń s k i Adam adw.: Komercjalizacja polskich kolei pań
stwowych 53* D e m b i ń s k i Stefan adw.: Stwierdzenie obywatelstwa , likwidacja
dóbr niemieckich 22* G r a b s k i Władysław prof.: Druga inflacja polska . . . 104*
L i s o w s k i Zygmunt prof.: Dwie opinje w sprawie rozporządzeń Pre
zydenta (art. 44 Konstytucji). 1* M a k a r e w i c z Juljusz prof.:: Zbrodnie stanu a Kom. Kodyf. R. P. 73*
M a k o w s k i Wacław prof.: O radzie prawniczej kilka uwag . . . 88* O h a n o w i c z Alfred prof.: W sprawie listów zastawnych dolarowych
i żytnich Poza. Ziemstwa Kredytowego 53* S i e m i e ń s k i Józef: Historja prawno-polityczna Polski
poroz-biorowej 95* S z t u r m de S z t r e m Edward: Ku statystyce produkcji przemy
słowej 116* T a y l o r Edward prof.: Przyczyny spadku złotego 59*
X. X.: Kontrola faktyczna w ustawie o kontroli państwowej . . . 9*
II. Przegląd piśmiennictwa
A. Dział prawniczy
A l l e r h a n d M.: Prawo małżeńskie obowiązujące na Spiszu i Orawie 287 B a u d o u i n d e C o u r t e n a y - G r z e g o r z e w s k a : Zbiór przepi
sów prawnych, tyczących pracy na roli (rec. J. Hubert) . . . 11 B e n i s A.: Ochrona krajobrazu we Włoszech a prawo własności . . 255
B i u l e t y n p o l i t y c z n y 5 B r z e s k i J.: Przepisy przewozowe . . . . • 260
B u s t a m a n t e y S i r v e n : La cour permanente de justice
interna-tionale (rec. prof. Winiarski) . . . 5 1 C h e c h l i ń s k i M.: Addenda do ustawodawstwa handlowego . . 259
IV Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny C z e ż o w s k i T.: Zbiór ustaw i rozporządzeń o studjach uniwersy
teckich 11 C y b i c h o w s k i Z.: Polskie prawo państwowe (rec. prof. Starzyński) 1
D ą b r o w s k i W!.: Autonomja woj. śląskiego 5 D b a ł o w s k i Wł. i P r z e w o r s k i J.: Kodeks cywilny (austrjacki) 256
D e m o k r a t i e und P a r l a m e n t a r i s m u s 10 D r z e w i e c k i H.: Zarys dziejów notarjatu w Polsce . . . . 260
E h r 1 i c h L.: Gdańsk (rec. Dr. J. Makowski) 47 H a n o t a u x G.: Histoire de la Fondation de la Troisieme République 8
H a t s c h e k J.: Völkerrecht im Grundsatz 67
H a u s w a l d E.: Wynalazki i patenty 256 H e c h t H.: Die Prinzipien des Arbeitsrechts d. Gegenwart (rec. Dr.
J. Hubert) . 17 H ö i j e r O.: La salution pacifique des litiges internationaux avant
et depuis la société des Nations (rec. prof. B. Winiarski) . . 51 H u b e r t Réné: Le principe d'autorité dans l'organisation démocratique 9 J a w o r s k i Wł. L.: Reforma rolna (rec. prof. Ohanowicz) . . . 242 K a f t a l A.: Lotnictwo a prawo cywilne (rec. Dr. Gidyński) . . . 248 K a s k e 1 W.: Arbeitsrecht (rec. Dr. J . Hubert) . . . 2 0
K o m a r n i c k i W.: O zmianie Konstytucji polskiej 5 K o p c z y ń s k i J.: Przepisy normujące prawa emerytalne
funkcjo-narjuszów państwowych i wojska 12 L i p i ń s k i Ed.: Ustawodawstwo robotnicze (rec. Dr. J. Hubert) . . 13
Ł a d a J.: Rozporz. Prezydenta Rzplitej z 14/V 1924 o przerachowaniu
zobowiązań prywatno-prawnych . . . 287
M a k a r e w i c z J.: Monarchja czy republika 6 M a k o w s k i J.: Współczesne formy sądownictwa międzynarodowego
(rec. prof. B. Winiarski) 51 M e l s b a c h E.: Deutsches Arbeitsrecht (rec. Dr. J . Hubert) . . . 2 2
M u s z a l s k i E.: Rozpoczęcie i wypowiedzenie wojny (rec. Dr. J.
Makowski) 50 P e r e t i a t k o w i c z A.: Współczesna encyklopedja polityczna . . 6
P e r e t i a t k o w i c z A.: Nowy tekst konstytucji i ustawa o pełno
mocnictwach 6 P o d c z a s k i J. i Ś l i w i ń s k i St.: Ustawa karno-skarbowa . . . 235
P o l i t i s N.: L a justice internationale (rec. prof. Winiarski) . . . 5 1
P o l s k a u s t a w a o p r a w i e a u t o r s k i e m 251
P r e z z o l i n i G.: Faszyzm 7 P r z y b y ł a w s k i K.: Klauzula „rebus sic stantibus" w rozwoju hi
storycznym (rec. prof. Ohanowicz) 242 R e n o u v i n P.: Les origines immédiates de la guerre 66
S a i n t T h o m a s d ' A q u i n : D u gouvernement royal . . . . 1 0
Treść rocznika siódmego (I. półrocze) V S ł a w s k i St.: Gdańsk, Polska a Niemcy . . 64
S o k o l n i c k i M.: Polska w pamiętnikach wielkiej wojny . . . . 65 S t a r z y ń s k i St.: Powojenny ustrój państw europejskich . . . 7 S w o b o d a E.: Das allgemeine bürgerliche Gesetzbuch im Lichte
d. Lehren Kants (rec. prof. Ohanowicz) ,. 258 T a u b e n s c h l a g G.: Prawo karno-skarbowe 236 T a u b e n s c h l a g G.: Rekurs administracyjny (rec. prof.
Wasiu-tyński 16 W e h r W.: O prawie zawierania umów międzynarodowych (rec. prof.
W. Bronowski) 61 W i ś l i c k i J.: Konkordat (rec. X. Dr. Karłowski) 7
Z b i ó r o r z e c z e ń S ą d u N a j w y ż s z e g o (cywilne) . . . 261 Z é v a è s A.: Histoire de la Troisième République 10
Bibliografia
Prawo konstytucyjne i administracyjne 25 Prawo karne, proces karny i inne nauki kryminologiczne . . . . 236
B.
Dział ekonomiczny
B a l u k i e w i c z i P i e k a ł k i e w i c z : O programie gospodarczym
Polski (rec. prof. Taylor) 268 B r z u z a J.: Przepisy rachunkowo-kasowe (rec. Ig. Weinfeld) . . 287
C a r o L.: Zasady nauki ekonomji społecznej (rec. prof. Z.
Daszyńska-Golińska) 68 C z a u d e r n a R.: Przepisy dla kas skarbowych i centralnej kasy skar
bowej (rec. Ig. Weinfeld) 287 D i a m a n d Wł.: O programie gospodarczym Polski (rec. prof. Taylor) 267
L e s f r o n t i è r e s a n c i e n n e s et a c t u e l l e s de la
Repu-blique de Pologne 300 G l a b i s z L.: O kierunek naszej przyszłej polityki w handlu zagra
nicznym 79 G r a b i a ń s k i H.: O programie gospodarczym Polski (rec. prof.
Taylor) 268 K a l e n d a r z s k a r b o w y na rok 1927 289
K r z e m i c k i St. i S z y d ł o w s k i W.: Kodeks stemplowy (rec.
prof. Michalski) 288 K r z y ż a n o w s k i W.: Organizacja zakładów Forda (rec. prof.
E. Taylor) 106 K u l i s c h e r J.: Russische Wirtschaftgeschichte . . . 274
M a c h K.: Geografja handlowa w zarysie 101 M a y b a u m H.: Die Entstehung d. Gutsherrschaft im nordwestlichen
VI Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny
N i e d z i a ł k o w s k i M.: Teorja i praktyka socjalizmu (rec. prof.
X. A. Szymański) 270 P o n i k o w s k i W.: Dochód czysty i jego składniki jako miary po
wodzenia kierunków wytwórczości rolniczej (rec. prof. W.
Schramm) 277 P s z c z ó ł k o w s k i St.: Stabilizacja złotego (rec. prof. Taylor) . . 85
R e p e c z k o A.: Gospodarka finansowa i budżet W. M. Gdańska za
1926/27 r. (rec. Dr. Knapowski) 91 R o s e n k r a n z A.: Taryfa opłat stemplowych (rec. Dr. Knapowski) 90
R o ś c i s z e w s k i St.: O programie gospodarczym Polski (rec. prof.
Taylor) 268 R z ó s k a J.: Niemieckie cła zbożowe (rec. Dr. A. Całkosiński) . . 74
S p r a w o z d a n i e B a n k u P o l s k i e g o (rec. Dr. Całkosiński) . . 289
S z a w l e s k i M.: Kwestja emigracyjna w Polsce 96 T o m a n e k Fr.: Handel towarowy i pieniężny oraz jego organizacja
(rec. Dr. St. Rosiński) 82 U m i a s t o w s k i R.: Granice polityczne naturalne i obronne w czasie
pokoju i wojny (rec. B. Olszewicz) 98 W e i n f e l d Ig.: Skarbowość polska (rec. prof. St. Zaleski) . . . 9 0
Z w e i g F.: Uniwersalizm w ekonomji (rec. prof. Taylor) . . . . 6 7 Z w e i g F.: O programie gospodarczym Polski (rec. prof. E. Taylor) 261
Bibliografia
Teorja ekonomji politycznej, historji nauki ekonomji, specjalne rozprawy teoretyczne, encyklopedje, podręczniki, ogólna po
lityka ekonomiczna 72, 373 Historja gospodarstwa społecznego . . . 7 3 , 376 Polityka agrarna, rolnictwo, leśnictwo, rybołóstwo 76, 280 Górnictwo, przemysł, rzemiosło 77, 282 Handel, polityka handlowa i komunikacje 82, 284 Skarbowość, zagadnienia kredytowe, walutowe, bankowe, i ubezpie
czeniowe . 92, 293 Statystyka, polityka ludnościowa, wychodźtwo 97, 298 Geografja gospodarcza i polityczna, gospodarka światowa . . . 102, 301 Organizacja pracy, polityka socjalna i samorządowa . . . . 106, 304 Spółdzielczość 109, 306
C. Dział socjologiczny
B a s l e r A.: Einführung in die Rassen u. Gesellschaftsphysiologie (rec.
prof. Bystroń) . 310 B o u g l é C. i R a f f a u l t J.: Elements de sociologie (rec. prof. J. By
Treść rocznika siódmego (I. półrocze) VII D o b r z y ń s k a - R y b i c k a : Wybory powszechne w świetle psycho
logii społecznej i etyki (rec. T. Szczurkiewicz) . . . 120 F r e u d S.: Massenpsychologie u. Ich-Analyse (rec. T. Szczurkiewicz) 123
G ü n t h e r H.: Rassenkunde Europas 118 H a n d w ö r t e r b u c h d. S e x u a l w i s s e n s c h a f t (rec. prof.
J. Bystroń) 310 N i o r a d z e G.: Der Schamanismus b. den sibirischen Völkern . . 321
R y b a r s k i R.: Naród, jednostka i klasa (rec. prof. Znamierowski) . 316
S c h m i d t M.: Völkerkunde (rec. prof. Bystroń) 127 Z n a m i e r o w s k i Cz.: Socjologja a psychologja społeczna (rec. T.
Szczurkiewicz) 114
Bibliografia
Wydawnictwa zbiorowe. Podręczniki i systemy. Historja socjologji
i krytyka 114, 308 Metodologja. Zagadnienia graniczne i ogólne . 116, 308 Podłoże biologiczne. Warunki zewnętrzne 119, 314 Życie społeczne 122, 315 Grupy i typy. 126, 319 Wytwory społeczne 129, 322 Varia 130, 323
III. Przegląd prawodawstwa
P r a w o k o n s t y t u c y j n e przez Prof. A. Peretiatkowicza . . 325
Zmiana Konstytucji . . 325 Nadzwyczajne pełnomocnictwa dla Prezydenta 328
Zwierzchność sił zbrojnych 328 P r a w o a d m i n i s t r a c y j n e przez Prof. T. Hilarowicza
Sprawy organizacyjne 329
Sprawy urzędnicze 342
Z o b o w i ą z a n i a m i ę d z y n a r o d o w e P o l s k i przez Dr. J. Makowskiego
Umowy o charakterze politycznym 347 Umowy handlowe i finansowe 347
Umowy konsularne 350 Umowy prawne 351 Umowy komunikacyjne i graniczne 352
Umowy sanitarne 353 Umowy różne 354 K r o n i k a u s t a w o d a w c z a . . . 132,354
VIII Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny
IV. Sądownictwo
A. Przegląd orzecznictwa
O r z e c z n i c t w o k a r n e S ą d u N a j w y ż s z e g o (b. zabór
rosyjski) przez P. Leśniowskiego 135, 356 O r z e c z n i c t w o k a r n e S ą d u N a j w y ż s z e g o (b. zabór
austrjacki) przez J. Prokopowicza 142, 362 O r z e c z n i c t w o k a r n e S ą d u N a j w y ż s z e g o (b. zabór
pruski) przez Dr. J. Leżańskiego 147, 366 O r z e c z n i c t w o S ą d u N a j w y ż s z e g o w sędziowskich
sprawach dyscyplinarnych z Ziem Zachodnich Rzplitej pol
skiej przez Dr. R . Leżańskiego . . . 155 O r z e c z n i c t w o c y w i l n e S ą d u N a j w y ż s z e g o (b. za
bór rosyjski) przez W. Miszewskiego 158, 379 O r z e c z n i c t w o c y w i l n e S ą d u N a j w y ż s z e g o (b. za
bór austrjacki) przez Dr. Wł. Dbałowskiego 165, 387 O r z e c z n i c t w o c y w i l n e S ą d u N a j w y ż s z e g o (b. za
bór, pruski) przez W. Tramplera 170, 393 O r z e c z n i c t w o N a j w y ż s z e g o T r y b u n a ł u A d m i
n i s t r a c y j n e g o przez Dr. Wł. Orskiego . . . 174, 397
B. Inne sprawy sadowe
Zaprzeczenie wyrokowi sądu duchownego mocy prawnej na tle prawa
małżeńskiego z r. 1836 przez W. Miszewskiego 183 Kilka uwag dotyczących zmian przepisów dochodzenia w proj. Ust.
post. karnego przez H. Angiewicza 405 Dowód przesłuchania stron pod przysięgą przez Dr. Wł. Dymka . . 411
Z życia korporacyjnego przez W. Miszewskiego 417
V. Kronika ekonomiczna
Rolnictwo i pokrewne gałęzie wytwórczości rolnej przez A. Ostrow
skiego 187 Przemysł i górnictwo przez St. Czarnowskiego 189
Handel przez R. Urbana 194 Stosunki robotnicze przez prof. A. Szymańskiego 217
Stosunki walutowe przez Dr. M. Szawleskiego i Cz. Madeya . . 199, 419
Spółdzielczość przez R. Kusztelana 423 Kronika samorządowa przez Z. Zaleskiego i M. Porowskiego . . 202, 430
Treść rocznika siódmego (I. półrocze)
IX
VI. Miscellanea
Z Komisji Kodyfikacyjnej przez St. E. Rappaporta 207 Komisja współpracy prawniczej międzynarodowej 213 Międzynarodowa konferencja prawa karnego w Warszawie . . . . 214
Polemika: 1. (prof. Krzyżanowski — prof. L. Caro); 2. (J. St. Cezak — F. B.); 3 (St. Pszczółkowski — prof. dr. E. Taylor) . . 214, 438
Czasopisma prawnicze 221 II.Zjazd Słowiańskich Geografów i Etnografów w Polsce 1927 r. . . 222
Stała Delegacja Zrzeszeń i Instytucyj prawniczych Rzplitej Polskiej
przez St. E. Rappaporta 224 Stowarzyszenie kandydatów adwokackich w Krakowie 226
S. p. Romuald Mielczarski przez R. Kusztelana 435 Polski Komitet propagandy XIII Międzynarodowego Kongresu Rol
niczego 443 VI Międzynarodowy Targ Poznański 444
Zbiór zasadniczych wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego
w Poznaniu 446 Fundusz wydawniczy „Ruchu" 227, 446
Sprawozdanie „Ruchu" za r. 1926 446
VII. Przegląd czasopism obcych*
A. Dział prawniczy 228 B. Dział ekonomiczny 231
* W celu możliwie dokładnego zestawienia bibljografji, począwszy od n-ru 1-go „Ruchu" 1927, przegląd czasopism polskich, odpowiednio rozklasy-fikowany, umieszczony został w przeglądzie piśmiennictwa w dziale bibljo grafji literatury polskiej.
