RUCH PRAWNICZY
E K O N O M I C Z N Y
I SOCJOLOGICZNY
ORGAN WYDZIAŁU PRAWNO-EKONOM. UNIWERSYTETU I WYŻSZEJ SZKOŁY HANDLOWEJ W POZNANIU
POŚWIĘCONY NAUCE I ŻYCIU
PRAWNEMU I GOSPODARCZEMU
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
WYCHODZI W PIERWSZYM MIESIĄCU KAŻD. KWARTAŁU
REDAKTOR NACZELNY
I K I E R O W N I K DZIAŁU P R A W N I C Z E G O P R O F . D R . A N T O N I P E R E T I A T K O W I C Z
KIEROWNICY DZIAŁÓW
EKONOMICZNEGO: PROF. NOWAKOWSKI, PROF. TAYLOR I PROF. L. ZALESKI // SAMORZĄDOWEGO : DR. J. HUBERT // SOCJOLOGICZNEGO: PROF. DR. J. BYSTROŃ I PROF. DR. CZ. ZNAMIEROWSKI // SĄDOWNICTWA: SĘDZIA SĄDU
NAJWYŻSZEGO W. MISZEWSKI
R O C Z N I K DZIESIĄTY
PIERWSZE P Ó Ł R O C Z E 1930
1 9 P O Z N A Ń 3 0
SKŁAD GŁÓWNY: KSIĘGARNIA ŚW. WOJCIECHA
KOMITET REDAKCYJNY:
Dyr. Adamczewski, † X. Prof. Adamski, Dr. Baumgarten, Dr. Begale,
Dyr. Biskupski, Prok. Błeszyński, Prof. Dr. Bossowski, Dyr. Brzeski,
Prof. Dr. Brzeski, Prof. Dr. Caro, St. Czarnowski, Dr.
Daszyń-ska-Golińska, Dr. Dbałowski, Dr. J. K. Gidyński, Prof. Dr. Gla
ser, Prof. Wł. Grabski, Dyr. Hebda, Prof. Horoszkiewicz, Dr. Ja
nicki, Dr. Jedlicki, Prof. Dr. Kasznica, Dr. R. Knapowski,
R. Kusztelan, P. Leśniowski, Dr. Leżański, Prof. Dr. Lisowski,
Cz. Madey, Prof. Dr. J. Makowski, Prof. Dr. Nadobnik, Prof. Dr.
Ohanowicz, B. Olszewicz, Dr. Wł. Orski, A. Ostrowski, Dr. Pacz
kowski, Dr. Porowski, J. Prokopowicz, Prez. Ratajski, Dr. Rosiński,
Prof. Dr. Rutkowski, Dyr. Samulski, Prof. Silnicki, Dr. Sławski, Dr.
Skorny, Prof. Dr. Stelmachowski, Prof. Dr. Sułkowski, T. Szczur
kiewicz, Prof. A. Szymański, W. Trampler, Rad. J. Typiak, Dr.
Urbański, Prof. Dr. Wasiutyński, Dyr. Waszyński, Rad. J.
Wen-gierow, Prof. Dr. Winiarski. Prof. Wojciechowski, Prez. Wyrzy
kowski, Prez. Zakrzewski, Prof. Dr. S. Zaleski, Rad. Z. Zaleski,
Prof. Dr. Znaniecki.
Sekretarz Redakcji i Redaktor odpowiedzialny
magister praw Marja Zakrzewska
Przy oprawie zeszytu 1—2 w jeden tom, należy usunąć kartę tytu
łową oraz wykaz treści poszczególnych zeszytów, umieszczając nato
miast poniższy wykaz treści wraz z kartą tytułową za I półrocze 1930
Treść rocznika dziesiątego
Pierwsze półrocze 1930
ANKIETA
W SPRAWIE REWIZJI KONSTYTUCJI POLSKIEJ Opinja prof. Dubanowicza
„ prof. Jaworskiego „ prof. Kulczyckiego „ prof. Maliniaka „ prof. Peretiatkowicza „ prof. Starzyńskiego
I. ARTYKUŁY
B a b i ń s k i Leon, radca: Drogi i kierunki współczesnego prawa lot niczego
B r z e s k i Tadeusz, prof.: Polityka pieniężna B y s t r o ń Jan St., prof.: Stypendja . . .
C y b i c h o w s k i Zygmunt, prof.: Geneza i rozwój prawa międzynaro dowego
C z u m a Ignacy, prof.: Podstawy romantyzmu prawniczego Wł. L. Ja worskiego
D a s z y ń s k a - G o l i ń s k a Zofja, prof.: Polityka społeczna a Polska E h r l i c h Ludwik, prof.: Zasada czystych rąk w prawie mniejszościowem G l a s s Jakób, sędzia S. N.: Praworządność w Polsce na tle organizacji
sądownictwa
H e y d e l Adam, prof.: Czy można opodatkowaniem obniżyć punkt Cournot'a
H u b e r t Juljan, Dr.: Zakład pracy jako pojęcie polskiego prawa pracy J a w o r s k i Władysław L., prof.: Hasła reformy konstytucji . . . . K i e r s k i Kazimierz, prez.: Polsko-niemiecki układ likwidacyjny K r z y w i c k i Ludwik, prof.: Zwrot w poglądach na istotę pierwotnej
więzi społecznej
K u l c z y c k i Ludwik, prof.: Kryzys państwa współczesnego . . . L e w i ń s k i Jan St., prof.: Powstanie pieniądza
M a k o w s k i Juljan, prof.: Układy Laterańskie wobec prawa narodów . N a d o b n i k Marcin, prof.: Powojenny rozwój ludności . . . .
Strona 297* 299* 304* 307* 319* 320* 3* 179* 253* 24* 38* 191* 47* 323* 201* 57* 80* 89* 262* 267* 216* 99* 229*
IV Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny
O h a n o w i c z Alfred, prof.: Wymowa (wymiar) w projekcie polskiego kodeksu cywilnego
P a c z k o w s k i Romuald, Dr.: Prawo zabudowy w mieście Poznaniu . P a y g e r t Kornel, Dr.: Z powodu aktywizacji bilansu handlowego w II
półroczu 1929
P e r e t i a t k o w i c z Antoni, prof.: Słowo wstępne
R u t k o w s k i Jan, prof.: Gospodarcze podłoże rozbiorów Polski . S c h i m m e l Jerzy, mag ekon.: Projekty budowlane
S t a r z y ń s k i Stanisław, prof.: O dążeniach do reformy ustroju w nie których państwach a zwłaszcza w Polsce, I
S t a r z y ń s k i Stanisław, prof.: O dążeniach do reformy ustroju w nie których państwach a zwłaszcza w Polsce, II
S u ł k o w s k i Józef, prof.: W sprawie unifikacji prawa wekslowego i czekowego
W a ś k o w s k i Eugenjusz, prof.: Sąd przysięgłych w procesie cywilnym W i n i a r s k i Bohdan, prof.: O kodyfikacji prawa międzynarodowego W o l t e r Władysław, prof.: Brak przestępności czynu i bezkarność
w projekcie kodeksu karnego
Z a w a d z k i Władysław, prof.: Zagadnienie bogactwa społecznego . Z n a m i e r o w s k i Czesław, prof.: Społeczne stanowienie norm . Z n a n i e c k i Florjan, prof.: O szczeblach rozwoju społecznego . Z o l l Fryderyk, prof.: Posiadanie w przyszłym kodeksie cywilnym polskim
II. PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA
A. DZIAŁ PRAWNICZY
A b r a h a m Wł.: Zagadnienie kodyfikacji prawa małżeńskiego, II wyd. (rec. X. Dr. A. Kubik)
A l l e r h a n d M.: Uwagi do regulaminu Sądu Najwyższego (rec. prof. Stelmachowski)
A u l a r d e t M i r k i n e - G u é t z e w i t c h B.: Les déclarations des droits de l'homme (rec. A. Miller)
B r a t k o E. : Ustawy i rozporządzenia odnoszące się do ruchu samocho dowego w Polsce
D e b i d o u r A.: Histoire diplomatique de l'Europe depuis le Congrès de Berlin jusqu'à nos jours (rec. Br. Bouffałł
D e r v i l l e z H.: L'oeuvre cinematographique et la propriété artistique (rec. J. Górski)
D r z e w i e c k i H.: Studja i materjały do dziejów notarjatu w Polsce (rec. prof. Stelmachowski)
F l a e s R.: Das Problem der Territorialkonflikte (rec. prof. St. Kutrzeba) G l a s s J.: Ustawa hipoteczna dla drobnej własności ziemskiej (rec.
prof. Stelmachowski) 105* 114* 373* 1* 236* 385* 123* 334* 357* 134* 144* 160* 246* 274* 285* 171* 246 259 2 4 9 249 259 11 259
Treść rocznika dziesiątego (pierwsze półrocze 1930) V
G o l d b a u m W.: Urheberrecht u. Urhebervertragsrecht, II wyd. (rec. J. Górski)
G o ł ą b St.: Ustrój Sądów powszechnych (rec. prof. Stelmachowski) . H a u s e r H.: Histoire diplomatique de l'Europe (rec. Br. Bouffałł) . H e ł c z y ń s k i Br.: Komercjalizacja przedsiębiorstw państwowych na
tle polskich przepisów prawnych (rec. adw. A. Chełmoński) J a w o r s k i Wł.: Reforma notarjatu (rec. prof. Stelmachowski) . K a c z k o w s k i J.: Rewizja przedsiębiorstw handlowych w obliczu pra
wa (rec. Dr. Br. Hełczyński)
K o d e k s k a r n y f a s z y s t o w s k i (rec. prof. J . J . Bossowski) . L e p a u l l e R. P.: Les droit de l'auteur sur son oeuvre (ree. J. Górski) L i b e r a C: Le régime juridique de la Vistule et du Niemen (rec. prof.
J. Makowski)
M i r k i n e - G u é t z e w i t c h B.: Les constitutions de l'Europe nouvelle - (rec. A. Miller)
M o v a t : A history of European diplomacy (rec. Br. Bouffałł) . P i c o n e - C h i o d o : La conception spiritualiste et la sociologie crimi
nelle (rec. mag. T. E. Kuczma)
P o l s k i e u s t a w y k a r n e d o d a t k o w e (rec. prof. J . J . Bossowski) P r z y b y ł o w s k i K.: Podstawowe zagadnienia z zakresu ochrony i po
siadania (rec. prof. Fr. Zoll)
R a p p a p o r t E. S.: Zagadnienie unifikacji międzynarodowego prawa karnego (rec. mag. T. E. Kuczma)
R a u l t J.: Le contrat d'édition en droit français (rec. J. Górski) . R e w i z j a K o n s t y t u c j i (rec. prof. A . Peretiatkowicz) . . . . S c z a n i e c k i St.: Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej o pra wie łowieckiem a ustawa łowiecka z dnia 15. lipca 1907 (rec. prez. S. Mrávincsics)
S m o g o r z e w s k i C: La Pologne, l'Allemagne et le Corridor (rec. prez. K. Kierski)
S p r a w y o b c e (rec. W . Polek)
W o l f E.: Strafrechtliche Schuldlehre (rec. prof. Wł. Wolter) . W r ó b l e w s k i Br.: Ujednostajnienie prawa karnego (rec. mag. T. E.
Kuczma)
B i b l j o g r a f j a
Prawo karne proces karny i inne nauki kryminologiczne . . . .
B. DZIAŁ EKONOMICZNY
B a t t a g l i a R.: Państwo, a kartele, koncerny i trusty (rec. St. Wy robisz)
B i e g e l e i s e n L. Wł.: Polityka gospodarcza Italji (rec. Dr. W. Krzy żanowski) 243 258 9 230 256 256 224 249 10 3 9 225 225 243 221 247 1 5 5 7 230 213 231 267 301
VI
Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologicznyB i e g e l e i s e n L. Wł.: Polityka gospodarcza a szkolnictwo zawodowe (rec. prof. T. Lulek)
C e z a k J.: Wykształcenie ekonomiczne a rozwój mocarstwowy Polski (rec. prof. T. Lulek)
D u b i e ń s k i A.: Stanowisko ministra skarbu przy ustalaniu i wykony waniu budżetu (rec. Dr. Ig. Weinfeld)
1 0 l a t M i n . P r a c y i O p i e k i S p o ł e c z n e j n a P . W . K . w Po znaniu (rec. prof. Z. Daszyńska-Golińska)
G r i m e s J. A. and C r a i g n e W. H.: Principles of Valuation (rec. Dr. St. Janicki)
H a n d b u c h d e r F i n a n z w i s s e n s c h a f t (rec. prof. Ig. Czuma) I n s t y t u t G o s p o d a r s t w a S p o ł e c z n e g o : Warunki życia ro
botniczego w Warszawie, Łodzi i Zagłębiu Dąbrowskiem w świetle ankiet 1927 r. (rec. Jerzy Wengierow)
J e z i o r a ń s k i J. A.: Sprawa ubezpieczania kredytów handlowych w Polsce (rec. Dr. L. Rosiński)
K r y z y s w ł ó k i e n n i c t w a ł ó d z k i e g o (rec. St. Czarnowski) K o s t a n e c k i A.: Problem ekonomji (rec. prof. L . Caro) . . . . L a c z y s ł a w A.: Zdobycz robotnicza (rec. J . Wengierow) . . . . O b e r l e n d e r L., S t e i n K., R i t t e r m a n n S., F r i e d i g e r B.,
Z a u b e r m a n A., L a n g e O.: Przewroty walutowe i gospodar cze po wielkiej wojnie (rec. St. Wyrobisz)
P e r e t z A.: O d kartelu d o koncernu (rec. St. Wyrobisz) . . . . P r z e w o d n i k P r z e m y s ł u i H a n d l u p o l s k i e g o . R o s s e t E.: Łódź — miasto pracy (rec. J. Wengierow)
S c h r a m m W.: Ceny gospodarstw wiejskich w latach 1926—28 (rec. inż. Strzeszewski)
S i e b e n e i c h e n A.: Le port de Dantzig (rec. Dr. St. Sławski) . S i e b e n e i c h e n A.: Udział Gdańska w handlu Polski (rec. Dr. L.
Rosiński)
S i e s s l é E.: Samorząd organizacyj ubezpieczeń społecznych (rec. J. Wengierow)
T e n n e n b a u m H.: Ośrodki dyspozycji gospodarczej w Polsce (rec. Dr. L. Rosiński)
W a z ę ż a k J.: Rozwój uposażenia arcybiskupstwa gnieźnieńskiego (rec. L. Koczy)
W e r y h a A.: Zastosowanie ubezpieczeń na życie do zagadnienia nad miernego podziału gruntów (rec. dyr. Ig. Biskupski) . . . . W o l s k i J.: Spółdzielnie pracy (rec. J . Wengierow) . . . W y r o b i s z St.: Etatyzm czyli liberalizm (rec. prof. Heydel) . Z i e l e n i e w s k i J.: Koncentracja produkcji (rec. Dr. W. Krzyżanowski)
317 317 29 312 40 32 45 31 280 13 308 260 270 24 310 279 42 291 311 15 274 296 314 15 18
Treść rocznika dziesiątego (pierwsze półrocze 1930) V I I
B i b l j o g r a f j a
Teorja ekonomji politycznej, historja nauki ekonomji, specjalne rozpra wy teoretyczne, encyklopedje, podręczniki, ogólna polityka ekono
miczna 19, Historja gospodarstwa społecznego 21,
Polityka agrarna, rolnictwo, leśnictwo, rybołówstwo, myśliwstwo . 22,
Górnictwo, przemysł, budownictwo, rzemiosło 24, Handel, polityka handlowa i komunikacja 26, Skarbowość, zagadnienia kredytowe, walutowe, bankowe i ubezpiecze
niowe . 37, Statystyka, polityka ludnościowa, wychodźtwo, geografja gospodarcza,
gospodarka światowa 42, Praca i opieka społeczna 48, Spółdzielczość, organizacja pracy 50,
Umiejętności handlowe 51,
C. DZIAŁ SAMORZĄDOWY
D o b r z y ń s k i W.: Opieka mieszkaniowa jako zadanie państwa i samo rządów (rec. Dr. Z. D. G.)
K a l e n d a r z S a m o r z ą d o w y na 1930 r. (rec. Dr. W. Dalbor) . P a m i ę t n i k Z j a z d u przedstawicieli Sejmików pow. (rec. radca
P. Typiak)
S ą d o w n i c t w o p r a c y w Polsce (rec. Dr. J . Hubert) . . . . S z a w l e s k i M.: Na przełomie naszego ustroju państwowego (rec.
prof. Wł. L. Jaworski)
W i n d a k i e w i c z K.: Prawo o związkach międzykomunalnych (rec. prez. Mrávincsics)
B i b l j o g r a f j a
I. Samorząd terytorjalny
Teorja, historja, specjalne rozprawy teoretyczne, zagadnienia ustro jowe, organizacje, sprawy urzędnicze, ogólna polityka komu
nalna 53, Przedsiębiorstwa komunalne, zakłady użyteczności publicznej, szkol
nictwo, opieka i szpitalnictwo, budownictwo 57, Finanse komunalne, polityka finansowa, budżety, ogólna gospodarka
komunalna 59,
II. Samorząd gospodarczy i samorząd pracy
Teorja, historja, specjalne rozprawy teoretyczne, Izby gospodarcze,
Izby pracy 65, 272 277 283 289 292 298 303 313 315 318 325 320 319 328 62 52 322 325 326 331
V I I I Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny
D. DZIAŁ SOCJOLOGICZNY
H a l b a n Z. : Społeczne ideały chrześcijaństwa w pierwszych wiekach (rec. X. Dr. Kubik)
L i p p m a n n W.: Preface to morals (rec. prof. Cz. Znamierowski) R o b a c k A.: The psychology of charakter (rec. prof. Cz. Znamierowski) v. W i e s e Leopold: Allgemeine Soziologie, II Teil, Gebildelehre (rec.
prof. Czesław Znamierowski)
B i b l j o g r a f j a
Wydawnictwa zbiorowe. Podręczniki. Historja socjologji . . . . 71,
Metodologia. Zagadnienia graniczne 71, Podłoże biologiczne. Warunki zewnętrzne 73,
Życie społeczne 74, Grupy i typy 78, Wytwory społeczne 82,
Varia 84,
III. PRZEGLĄD PRAWODAWSTWA
P r a w o s k a r b o w e przez Dr. R . Knapowskiego: I. Budżet
II. Wydatki
III. Dochody państwowe IV. Kredyt publiczny
K r o n i k a u s t a w o d a w c z a 86,
IV. SĄDOWNICTWO
A. PRZEGLĄD ORZECZNICTWA
O r z e c z n i c t w o k a r n e S ą d u N a j w y ż s z e g o (b. zabór
rosyjski) przez P. Leśniowskiego 87, O r z e c z n i c t w o k a r n e S ą d u N a j w y ż s z e g o (b. zabór
austrjacki) przez J. Prokopowicza 93, O r z e c z n i c t w o k a r n e S ą d u N a j w y ż s z e g o (b. zabór
pruski) przez Dr. R. Leżańskiego i St. Błeszyńskiego . . . 96, O r z e c z n i c t w o c y w i l n e S ą d u N a j w y ż s z e g o (b. zabór
rosyjski) przez W. Miszewskiego 101, O r z e c z n i c t w o c y w i l n e S ą d u N a j w y ż s z e g o (b. zabór
austrjacki) przez Dr. Wł. Dbałowskiego 106, O r z e c z n i c t w o c y w i l n e S ą d u N a j w y ż s z e g o (b. zabór
pruski) przez W. Tramplera 112, O r z e c z n i c t w o N a j w y ż s z e g o T r y b u n a ł u A d m i n i s t r a c y j n e g o przez Dr. Wł. Orskiego 117, 343 343 334 67 333 333 335 336 339 344 346 348 349 350 358 360 362 366 370 375 381 386 389
Treść rocznika dziesiątego (pierwsze półrocze 1930) IX
B. INNE SPRAWY SĄDOWE
Czy sędzia grodzki może stanowić orzekający sąd okręgowy, przez St. H e j m o w s k i e g o .
Niezawisłość sędziowska, jako funkcja sędziego przez W. M i s z e w -skiego
Zasady projektu ustawy o kosztach sądowych przez W. M i s z e w -s k i e g o
Z działalności zrzeszenia sędziów i prokuratorów przez W. M i s z e w -s k i e g o
V. KRONIKA
A. KRONIKA GOSPODARCZA
Rolnictwo i pokrewne gałęzie wytwórczości rolnej przez A. Ostrowskiego Handel przez R. Urbana
Stosunki walutowe przez Cz. Madeya i St. Warchoła . . . . 151, Spółdzielczość przez R. Kusztelana
Przemysł i górnictwo przez St. Czarnowskiego Ubezpieczenia prywatne przez dyr. Ig. Biskupskiego
B. KRONIKA SOCJALNA Praca przez J. Wengierowa
Opieka społeczna przez Z. Grzegorzewskiego Ubezpieczenia społeczne przez Dr. J. Baumgartena
C. KRONIKA SAMORZĄDOWA Samorząd ziemski przez P. Typiaka
Samorząd miejski przez M. Porowskiego
VI. MISCELLANEA
S. p. Maurice Hauriou przez A. Peretiatkowicza Z Komisji Kodyfikacyjnej:
1. Pokłosie prac dziesięciolecia przez St. E. Rappaporta . 2. Projekt kodeksu postępowania cywilnego — nota sumaryczna
przez Dr. Wł. Dbałowskiego Akademja ku czci śp. Rektora Fiericha Rozstrzygnięcie konkursu
Zjazd kandydatów adwokackich Kronika Socjologiczna:
1. Nowe czasopismo
2. Kongres socjologiczny w Hawanie Polemika (Dr. T. Sobolewski — prez. K. Kierski)
130 134 402 406 138 115 415 157 403 422 165 188 425 427 430 193 193 197 200 202 200 203 203 436
X Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny
Z Towarzystw prawniczych:
Komunikat Pol. Tow. Ustaw. kryminaln. przez St. E. Rappaporta Śląskie T-wo prawnicze
Sprawa praktyki kandydatów na stanowisku w urzędach publicznych Nowe pismo prawnicze J. J. Bossowskiego
X. Międzynarodowy Kongres karny i penitencjarny w Pradze Czeskiej Polski oddział Międzynarodowej Izby Handlowej i jego działalność wy
dawnicza przez L. Babińskiego
IV. Zjazd statystyków polskich w Łodzi przez E . Rosseta . . . . Doniosła inicjatywa
Fundusz wydawniczy „Ruchu" 203,
VII. PRZEGLĄD CZASOPISM OBCYCH
A . D z i a ł p r a w n i c z y B . D z i a ł e k o n o m i c z n y 445 447 448 450 451 457 459 460 205 208
