• Nie Znaleziono Wyników

W 65. rocznicę zbrodni wołyńskiej

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "W 65. rocznicę zbrodni wołyńskiej"

Copied!
5
0
0

Pełen tekst

(1)

Witold Gieszczyński

W 65. rocznicę zbrodni wołyńskiej

Echa Przeszłości 9, 418-421

2008

(2)

Witold Gieszczyński

In sty tu t H istorii i Stosunków Międzynarodowych U niw ersytet W arm ińsko-M azurski w Olsztynie

W 65. ROCZNICĘ ZBRODNI WOŁYŃSKIEJ

W 6 5 . r o c z n ic ę z b r o d n i w o ł y ń s k i e j w O l s z t y n i e o d b y ły s i ę u r o c z y s t o ś c i p a t r i o t y c z n e , z o r g a n i z o w a n e p r z e z T o w a r z y s t w o M i ł o ś n i k ó w W o ły n ia i P o l e ­ s ia . M s z ę ś w . w i n t e n c j i P o l a k ó w p o m o r d o w a n y c h n a k r e s a c h w s c h o d n i c h 1 3 l i p c a 2 0 0 8 r. o d p r a w i ł w o l s z t y ń s k i m k o ś c i e l e N S P J a b p s e n i o r m e t r o p o l i i w a r m i ń s k i e j k s . d r E d m u n d P i s z c z . P o n a b o ż e ń s t w i e u c z e s t n i c y u r o c z y s t o ś c i u d a l i s i ę n a c m e n t a r z k o m u n a l n y w O l s z t y n i e , g d z i e p o d s y m b o l i c z n ą M o g i ł ą P a m i ę c i K r e s o w e j z ło ż o n o w i ą z a n k i k w i a t ó w i z a p a l o n o z n ic z e . Z a r ó w n o w w y s t ą p i e n i a c h p r e z e s a o l s z t y ń s k i e g o T o w a r z y s t w a M i ł o ś n i k ó w W o ły n ia i P o l e s i a - J a n a R u t k o w s k i e g o , j a k r ó w n i e ż p e ł n o m o c n i k a w o j e w o d y w a r m i ń ­ s k o - m a z u r s k i e g o d s . k o m b a t a n t ó w i o s ó b r e p r e s j o n o w a n y c h - W ł a d y s ł a w a W a lc a p o j a w i ł a s i ę n u t a ż a l u i p r e t e n s j a , i ż o l u d o b ó j s t w i e n a W o ły n iu i w G a l ic j i W s c h o d n ie j w d a l s z y m c i ą g u m ó w i s i ę s t o s u n k o w o n i e w i e l e , a t r a g e d i a , j a k a s i ę t a m d o k o n a ł a , „ d o d z i ś n i e m a s w o j e j s p r a w ie d l iw e j o c e n y ”.

R z e c z j a s n a w o k r e s i e P R L p o d o b n e u r o c z y s t o ś c i z p r z y c z y n p o l it y c z n y c h n i e m o g ł y m i e ć c h a r a k t e r u o f ic j a ln e g o . J e d n a k w k i l k a n a ś c i e l a t p o u p a d k u r z ą ­ d ó w k o m u n i s t y c z n y c h i o d z y s k a n i u p r z e z P o l s k ę s u w e r e n n o ś c i , g d y n i e p o w i n ­ n o b y ć j u ż ż a d n y c h p r z e s z k ó d w u p o m i n a n i u s i ę o p r a w d ę i p a m i ę ć t y s i ę c y o fia r , m o ż n a o d n i e ś ć w r a ż e n i e , ż e p r a w d a o z b r o d n i, k t ó r a w 1 9 4 3 r. w y d a r z y ł a s i ę n a W o ły n iu , j e s t n a d a l „ n ie w y g o d n a ”, p o n i e w a ż - j a k t w i e r d z ą n i e k t ó r z y - m o g ł o b y t o m i e ć n i e k o r z y s t n y w p ł y w n a n a s z e b i e ż ą c e s t o s u n k i z n i e p o d l e g ł ą U k r a i n ą . C z y r z e c z y w i ś c i e w p o l s k i c h e l i t a c h p o l i t y c z n y c h p a n u j e w i e l k a z m o ­ w a m i l c z e n i a n a t e m a t z b r o d n i p o p e ł n i o n y c h p r z e z u k r a i ń s k i c h n a c j o n a l i ­ s t ó w ? I w r e s z c i e c z y w o b e c l u d o b ó j s t w a P o la k ó w , k t ó r e m i a ł o w ó w c z a s m i e j ­ s c e , p o s z e ś ć d z i e s i ę c i u p i ę c i u l a t a c h o d t y c h t r a g i c z n y c h w y d a r z e ń m o ż l i w a j e s t p r z y j a ź ń m i ę d z y P o l a k a m i a U k r a i ń c a m i o r a z c z y m o ż l i w e j e s t a u t e n ­ t y c z n e p o j e d n a n i e m i ę d z y o b o m a n a r o d a m i b e z d o t a r c i a d o p r a w d y ?

N a t e i p o d o b n e p y t a n i a s z u k a n o o d p o w i e d z i p o d c z a s d r u g ie j c z ę ś c i o l s z ­ t y ń s k i c h u r o c z y s t o ś c i z w i ą z a n y c h z e z b r o d n i ą w o ł y ń s k ą . J e d n y m z b a r d z ie j i n t e r e s u j ą c y c h p u n k t ó w s y m p o z j u m , k t ó r e z o r g a n i z o w a n o 2 9 l i s t o p a d a w o l s z t y ń s k i m U r z ę d z i e W o j e w ó d z k im , o k a z a ł s i ę w y k ł a d d r. L e o n a P o p k a z l u b e l s k i e g o O d d z i a ł u I n s t y t u t u P a m i ę c i N a r o d o w e j , p o ś w i ę c o n y z b r o d n io m p o p e ł n i o n y m p r z e z O U N - U P A n a W y ły n iu w 1 9 4 3 r ., k t ó r y o d l a t p r o w a d z i b a r d z o r z e t e l n e b a d a n i a n a t e n t e m a t . R ó w n i e w a ż k i m p u n k t e m o l s z t y ń s k i c h o b c h o d ó w , u p a m i ę t n i a j ą c y c h z b r o d n ię w o ł y ń s k ą , b y ło s p o t k a n i e a u t o r s k i e z k s . T a d e u s z e m I s a k o w i c z e m - Z a l e s k i m p o ł ą c z o n e z p r o m o c j ą j e g o n a j n o w ­ s z e j k s i ą ż k i , z a t y t u ł o w a n e j Przemilczane ludobójstwo na Kresach. O b a t e

(3)

w y s t ą p i e n i a w y w o ł a ł y w ś r ó d z e b r a n y c h g o r ą c ą d y s k u s j ę , d o t y c z ą c ą z a r ó w n o p r z e s z ł o ś c i , j a k i w s p ó ł c z e s n y c h s t o s u n k ó w p o l s k o - u k r a i ń s k i c h .

O b o k o k r e s ó w w s p ó ł p r a c y m i ę d z y P o l a k a m i a U k r a i ń c a m i n a p r z e s t r z e n i d z ie j ó w n i e b r a k o w a ł o t a k ż e d r a m a t y c z n y c h i k r w a w y c h w y d a r z e ń . P o z a ­ k o ń c z e n i u I w o j n y ś w i a t o w e j u z a s a d n i o n e a s p i r a c j e U k r a i ń c ó w d o p o s i a d a n i a w ł a s n e g o p a ń s t w a z o s t a ł y p o g r z e b a n e p r z e z b o l s z e w ik ó w . S p o r a l i c z b a l u d n o ­ ś c i u k r a i ń s k i e j z a m i e s z k i w a ł a r ó w n i e ż n a z i e m i a c h D r u g i e j R z e c z y p o s p o l i t e j , s t a n o w i ą c o k o ło 1 6 p r o c . o b y w a t e l i R z e c z y p o s p o l i t e j , j e d n a k w n i e k t ó r y c h w o j e w ó d z t w a c h s t a n o w i l i w i ę k s z o ś ć ( n p . w o j . w o ł y ń s k i m U k r a i ń c y l i c z y l i 6 8 p r o c . lu d n o ś c i) . R o d z iło t o n i e m a ł e p r o b le m y n a r o d o w o ś c i o w e n a k r e s a c h p o ł u d n i o w o - w s c h o d n i e j P o l s k i . K o n f l i k t y t e p o d s y c a l i u k r a i ń s c y n a c j o n a l i ś c i , s k u p i e n i p r z e d e w s z y s t k i m w u t w o r z o n e j w 1 9 2 9 r. O r g a n i z a c j i U k r a i ń s k i c h N a c j o n a l i s t ó w , k t ó r z y w w a l c e o n i e p o d l e g ł e p a ń s t w o o p i e r a l i s i ę n a s k r a j n i e n a c j o n a l i s t y c z n e j i d e o l o g i i D m y t r o D o n c o w a . N i e c o f a n o s i ę p r z y t y m p r z e d t e r r o r e m ( m .i n . n i e u d a n y z a m a c h n a m a r s z . J ó z e f a P i ł s u d s k i e g o 2 5 w r z e ś n i a 1 9 2 1 r ., z a b ó j s t w o p o s ł a T a d e u s z a H o ł ó w k i d o k o n a n e 2 9 s i e r p n i a 1 9 3 1 r ., c z y z a m a c h n a m i n i s t r a s p r a w w e w n ę t r z n y c h B r o n i s ł a w a P ie r a c k i e g o z 1 5 c z e r w c a 1 9 3 4 r .). C o z r o z u m i a ł e , t e r r o r y s t y c z n a d z i a ł a l n o ś ć u k r a i ń s k i c h n a c j o n a l i s t ó w w y w o ł y w a ł a r e p r e s j e z e s t r o n y w ł a d z p o l s k i c h . W y b u c h w o j n y w 1 9 3 9 r.

j e s z c z e b a r d z i e j p o g ł ę b i ł k o n f l i k t i w z a j e m n ą n i e c h ę ć m i ę d z y P o l a k a m i a U k r a i ń c a m i . S y t u a c j ę t ę d o d a t k o w o p o g a r s z a ł f a k t , ż e p o a t a k u T r z e c ie j R z e s z y n a Z w i ą z e k S o w i e c k i d z i a ł a c z e O U N - d ą ż ą c d o u t w o r z e n i a n i e p o d l e ­ g łe j U k r a i n y - p o s t a n o w i l i z w i ą z a ć s i ę z n a z i s t o w s k i m i N i e m c a m i , c h o c i a ż c i o s t a t n i n i e u z n a l i r z ą d u J a r o s ł a w a S t e ć k i u t w o r z o n e g o p r z e z b a n d e r o w c ó w ( O U N - B ) w e L w o w i e 3 0 c z e r w c a 1 9 4 1 r. W l a t a c h 1 9 4 1 - 1 9 4 2 w i e l u U k r a i ń ­ c ó w p o z o s t a w a ł o n a n i e m i e c k i e j s ł u ż b i e w f o r m a c j a c h p o l i c y j n y c h b i o r ą c c z y n n y u d z i a ł i w y k a z u j ą c s i ę w y j ą t k o w ą „ g o r l iw o ś c i ą ” w a k c j i e k s t e r m i n a ­ c y j n e j 2 0 0 t y s . w o ł y ń s k i c h Ż y d ó w . K o l e j n y m k r o k i e m m a j ą c y m - z d a n i e m k i e r o w n i c t w a O U N - d o p r o w a d z i ć d o u t w o r z e n i a j e d n o l it e j p o d w z g l ę d e m n a r o d o w o ś c i o w y m , n i e p o d le g łe j i z j e d n o c z o n e j U k r a i n y b y ło r o z p o c z ę c ie „ a k c ji a n t y p o l s k i e j ” , p o le g a j ą c e j n a f iz y c z n e j l i k w i d a c j i P o la k ó w (t z w . e t n i c z n e „ c z y s z ­ c z e n i e ” W o ły n ia ) , k t ó r z y c h o ć s t a n o w i l i t u m n i e j s z o ś ć (o k . 1 6 ,6 p r o c .) , to w w i e l u p r z y p a d k a c h o d p o k o le ń z a m i e s z k i w a l i t e z i e m i e .

P o d k o n i e c 1 9 4 2 r. r o z p o c z ę ł y s i ę p i e r w s z e a t a k i n a P o la k ó w , c h o ć s w o ­ i s t y m p r e l u d i u m d o „ a n t y p o ls k i e j a k c j i ” n a W o ły n iu s t a ł y s i ę m o r d y d o k o n a ­ n e z i m ą 1 9 4 3 r ., a z a w o ł a n i e Sm ert’ Lachom r e z u n i z U P A z a c z ę l i p r z e k u w a ć w c z y n . 9 l u t e g o 1 9 4 3 r. w P a r o ś l a c h , p o w . s a r n e ń s k i , b e s t i a l s k o z a m o r d o w a ­ n o 1 4 9 P o l a k ó w i 5 R o s j a n . Z k o l e i n a w i o s n ę 1 9 4 3 r. n a j k r w a w s z ą b y ł a r z e z d o k o n a n a p r z e z b a n d e r o w c ó w 2 3 k w i e t n i a 1 9 4 3 r. w J a n o w e j D o l i n i e , p o w . k o s t o p o l s k i , g d z i e ż y c i e s t r a c i ł o 6 0 8 o s ó b . B e z p o ś r e d n i o o d p o w i e d z i a l n y m i z a k r w a w e m o r d y d o k o n a n e n a P o l a k a c h b y l i p r z e d e w s z y s t k i m : d o w ó d c a w o ­ ł y ń s k i e j O U N - B i U P A R o m a n D m y t r o K ł a c z k i w ś k y j , p s . „ K ły m S a w u r ” o r a z k i e r u j ą c y O U N - B i U P A n a p ó ł n o c n o - w s c h o d n i m W o ły n iu I w a n Ł y t w y ń c z u k , p s . „ D u b o w y j ” . W s p ó ł o d p o w i e d z i a l n o ś ć z a p o g r o m y l u d n o ś c i p o l s k ie j n a W o ły ­

(4)

n i u i w G a l ic j i W s c h o d n ie j p o n o s i t a k ż e g ł ó w n y d o w ó d c a U P A R o m a n S z u c h e - w y c z , p s . „ T a r a s C z u p r y n k a ”. L u d n o ś ć p o l s k ą m o r d o w a n o w n i e z w y k l e b r u ­ t a l n y , w r ę c z b a r b a r z y ń s k i s p o s ó b . N i e r z a d k i m z j a w i s k i e m b y ł o m a s a k r o w a ­ n i e c i a ł l u d z k i c h , k t ó r e c z ę s t o k r o ć n o s i ł y ś l a d y z w y r o d n i a ł e g o o k r u c i e ń s t w a . W y d a j e s i ę , ż e U k r a i ń c y c e l o w o z a b i j a l i w t a k o k r u t n y s p o s ó b , k t ó r y m i a ł b u d z i ć p r z e r a ż e n i e i t y m s a m y m z m u s i ć P o l a k ó w d o o p u s z c z e n i a t y c h z i e m n a z a w s z e . J e d n a k o b o k o d d z i a ł ó w w o j s k o w y c h b e z p o ś r e d n i u d z i a ł w lu d o b ó j ­ s t w i e P o l a k ó w b r a l i t a k ż e u k r a i ń s c y c h ło p i , k t ó r z y z a r a z p o d o k o n a n e j r z e z i p r z y s t ę p o w a l i d o g r a b i e ż y m i e n i a n i s z c z ą c p r z y t y m w s z e l k i e ś l a d y p o l s k o ś c i . T y lk o n a W o ły n iu U k r a i ń c y z n i s z c z y l i p o n a d s t o k o ś c i o ł ó w o r a z z a m o r d o w a li , n i e r z a d k o w b e s t i a l s k i s p o s ó b , w i e l u k s i ę ż y r z y m s k o k a t o l i c k i c h , m .i n . S t a n i ­ s ł a w a D o b r z a ń s k i e g o , L u d w i k a W r o d a r c z y k a i i n n y c h . W t e n s p o s ó b p r a w i e 7 0 p r o c . p a r a f i i n a W o ły n iu w o g ó le p r z e s t a ł o i s t n i e ć . P o n a d t o z r ó w n a n o z z i e m i ą t y s i ą c e o s i e d l i , k t ó r y c h w ł a ś c i c i e l a m i b y l i p o l s c y c h ło p i . A p o g e u m m a s a k r y p r z y p a d ło n a m i e s i ą c e l e t n i e 1 9 4 3 r. T y lk o 1 1 l i p c a n a c j o n a l i ś c i z O U N - U P A z a a t a k o w a l i r ó w n o c z e ś n i e 1 6 7 m i e j s c o w o ś c i n a t e r e n i e p o w i a ­ t ó w : h o r o c h o w s k i e g o , k o w e l s k i e g o i w ł o d z i m i e r s k i e g o , m o r d u j ą c z a m i e s z k a ł ą t a m l u d n o ś ć p o l s k ą . D o k r w a w e j r z e z i d o s z ło m .i n . w P o r y c k u , k t ó r e s t a ł o s i ę s y m b o l e m t r a g e d i i P o l a k ó w n a W o ły n iu . S z u k a j ą c s c h r o n i e n i a w m i e j s c o w y m k o ś c i e l e p o n a d s t o o s ó b z o s t a ł o t a m z a m o r d o w a n y c h p r z e z u k r a i ń s k i c h n a c j o ­ n a l i s t ó w . L o s s w o i c h p a r a f i a n p o d z ie l ił r ó w n i e ż k s . B o l e s ł a w S z a w ł o w s k i , a p o d o b n y l o s s p o t k a ł r ó w n ie ż k s . J ó z e f a A l e k s a n d r o w ic z a z p o b l is k ie g o Z a b ło - c ia . P o n a d t o 1 1 l ip c a 1 9 4 3 r. z a a t a k o w a n o t a k ż e m .in . G u r ó w , N o w in y , O le ń , O r z e s z y n , R o m a n ó w k ę , S w o j c z ó w , W y g r a n k ę , Z a g a j e i w i e l e in n y c h , a z n a j d u j ą ­ c ą s i ę t a m l u d n o ś ć p o l s k ą w y m o r d o w a n o . S z a c u j e s i ę , ż e t y l k o t e g o d n i a ( 1 1 l i p c a 1 9 4 3 r .) z r ą k u k r a i ń s k i c h p o n i o s ł o ś m i e r ć 8 - 1 0 t y s . P o la k ó w . W lip c u 1 9 4 3 r. p a d ł a t e ż b a z a s a m o o b r o n y p o ls k ie j w H u c i e S t e p a ń s k i e j . G o d z i s i ę t a k ż e w s p o m n i e ć o p r z y p a d k a c h p o m o c y u d z ie la n e j p r z e z U k r a i ń c ó w p r z e ­ ś l a d o w a n y m P o la k o m , c o n i e r z a d k o r a t o w a ło i c h o d n i e c h y b n e j ś m i e r c i . Z r e s z ­ t ą w i e l u s p o ś r ó d „ s p r a w i e d l iw y c h ” z a p ła c i ło z a t o ż y c i e m . S z a c u j e s i ę , ż e w w y n i k u z o r g a n i z o w a n y c h i p l a n o w y c h a k c j i n a c j o n a l i s t ó w u k r a i ń s k i c h n a W o ły n iu z g in ę ło o k o ło 6 0 t y s . P o la k ó w , a d z i e s i ą t k i t y s i ę c y o s ó b r a t u j ą c ż y c ie z o s t a ł o z m u s z o n y c h d o o p u s z c z e n i a t y c h t e r e n ó w .

„ A k c ję a n t y p o l s k ą ” O U N - U P A k o n t y n u o w a ł a n a s t ę p n i e w M a ł o p o l s c e W s c h o d n ie j ( w o j. l w o w s k i e , s t a n i s ł a w o w s k i e , t a r n o p o l s k i e ) , p o d c z a s k tó r e j ś m i e r ć p o n i o s ł o o k . 4 0 t y s . o s ó b . W y s t a r c z y c h o ć b y p r z y p o m n i e ć t r a g e d i ę , k t ó r a r o z e g r a ł a s i ę w H u c i e P i e n i a c k i e j , p o w . B r o d y , g d z i e 2 8 l u t e g o 1 9 4 4 r.

ż o ł n i e r z e u k r a i ń s k i e j d y w i z j i S S „ G a l iz ie n ” ( „ H a ł y c z y n a ”) s p a l i l i c a ł ą w i e ś , a k i l k u s e t m i e s z k a ń c ó w z a m o r d o w a li . D o p o d o b n y c h m o r d ó w d o c h o d z ił o t a k ­ ż e w w i e l u i n n y c h m i e j s c o w o ś c i a c h ( m .i n . w K o r o ś c i a t y n i e z 2 8 / 2 9 l u t e g o 1 9 4 4 r .), g d z i e n i e o s z c z ę d z a n o z a r ó w n o m ę ż c z y z n , a l e t a k ż e k o b i e t i d z ie c i . M o r d o w a n o i c h t y l k o d l a t e g o , ż e b y l i P o la k a m i ! T o t e ż p r z y p o m o c y A K o r g a ­ n i z o w a n o r ó w n i e ż b a z y s a m o o b r o n y ( n p . P r z e b r a ż e , w p o w . ł u c k i m ) , w k t ó ­ r y c h p r z e d u k r a i ń s k ą n a p a ś c i ą m o g ł a s c h r o n i ć s i ę o k o l i c z n a l u d n o ś ć p o l s k a .

(5)

J e d n a k z o b a w y p r z e d a t a k a m i u k r a i ń s k i c h n a c j o n a l i s t ó w t y l k o w p i e r w s z e j p o ł o w i e 1 9 4 4 r. z t e r e n u M a ł o p o l s k i W s c h o d n ie j u c i e k ł o 3 0 0 t y s . P o la k ó w , c o w p r a k t y c e o z n a c z a ł o , ż e t e r e n y t e z o s t a ł y n i e m a l c a ł k o w i c i e o p u s z c z o n e p r z e z l u d n o ś ć p o l s k ą .

B i l a n s k o n f l i k t u p o l s k o - u k r a i ń s k i e g o j e s t p r z e r a ż a j ą c y . P r z y j m u j e s i ę , ż e w r a m a c h „ a k c ji a n t y p o l s k i e j ” n a W o ły n iu i w M a ł o p o l s c e W s c h o d n ie j n a c j o ­ n a l i ś c i u k r a i ń s c y z a m o r d o w a l i o k . 1 0 0 t y s . o s ó b . D o p u s z c z o n o s i ę t a m z o r g a ­ n i z o w a n e j , k r w a w e j c z y s t k i e t n i c z n e j P o l a k ó w m a j ą c e j c h a r a k t e r lu d o b ó j ­ s t w a . W n a s t ę p n y c h l a t a c h n i e b r a k o w a ł o t a k ż e o f i a r n a t z w . Z a k e r z o n iu , c z y l i n a z i e m i a c h d z i s i e j s z e j P o l s k i . D o k r w a w y c h w a l k p o l s k o - u k r a i ń s k i c h d o c h o d z ił o m . i n . w B i e s z c z a d a c h , n a P o g ó r z u P r z e m y s k i m , z i e m i r z e s z o w ­ s k i e j , Z a m o j s z c z y ź n i e i L u b e l s z c z y ź n i e . O b li c z a s i ę , ż e p o d c z a s I I w o j n y ś w i a ­ t o w e j z r ą k u k r a i ń s k i c h o g ó ł e m s t r a c i ł o ż y c i e 1 2 0 - 1 5 0 t y s . P o la k ó w , c h o ć n i e k t ó r e s z a c u n k i m ó w i ą n a w e t o 2 0 0 t y s . p o l s k i c h o f ia r . N a l e ż y d o d a ć , ż e o p r ó c z l u d n o ś c i p o l s k ie j z r ą k u k r a i ń s k i c h n a c j o n a l i s t ó w g i n ę l i r ó w n i e ż m .i n . C z e s i , S ło w a c y , W ę g r z y , R o s j a n i e , a t a k ż e p o l s c y O r m i a n i e , k t ó r y c h k r w a w e j m a s a k r y d o k o n a n o w K u t a c h n a d C z e r e m o s z e m n a P o k u c i u w k w i e t n i u 1 9 4 4 r.

W d y s k u s j i - c o z r o z u m i a ł e - p a d ł o w i e l e g o r z k i c h s ł ó w m ó w i ą c y c h o t y m , ż e k o n i e c z n e j e s t , a b y z b r o d n ie i z b r o d n ia r z y n a z w a ć p o i m i e n i u . S p o ś r ó d w i e l u o s ó b , k t ó r e z a b r a ł y g ł o s p r z e w a ż a ł a o p i n i a , ż e t o s a m i U k r a i ń ­ c y w i n n i s i ę u p o r a ć z e s w o j ą n i e ł a t w ą h i s t o r i ą n a j n o w s z ą , w t y m t a k ż e d o k o n a ć r z e t e l n e g o r a c h u n k u w s p r a w i e z b r o d n i d o k o n a n y c h p r z e z O U N - U P A . Z a p e w n e n i e b ę d z i e t o p r o c e s a n i p r o s t y , a n i s z y b k i , a l e n i e w ą t p l i w i e k o n i e c z n y , t y m b a r d z ie j i ż o r g a n i z a c j e u k r a i ń s k i c h n a c j o n a l i s t ó w p o w s z e c h ­ n i e u w a ż a s i ę z a z b r o d n ic z e , a z b r o d n i l u d o b ó j s t w a n i c n i e m o ż e u s p r a w i e d l i ­ w i ć , n a w e t i d e a u t w o r z e n i a S a m o s t i j n e j U k r a i n y . P o d o b n ie r z e c z s i ę m a z p r z y w ó d c a m i O U N - U P A , k t ó r z y d z is i a j n a U k r a i n i e u w a ż a n i s ą z a b o h a t e ­ r ó w n a r o d o w y c h , c z ę s t o b ę d ą c p a t r o n a m i u l i c , p l a c ó w i s z k ó ł , a n a i c h c z e ś ć w z n o s i s i ę p o m n i k i . D l a t e g o p r z e z t y c h , k t ó r z y c u d e m o c a l e l i z r z e z i w o ł y ń ­ s k i e j , a t a k ż e p r z e z r o d z i n y o f i a r u k r a i ń s k i e g o l u d o b ó j s t w a g l o r y f i k o w a n i e z b r o d n i a r z y o d b i e r a n e j e s t t o j a k o n a i g r a w a n i e s i ę z t y s i ę c y p o l s k i c h o fia r , k t ó r y c h s z c z ą t k i d o d n i a d z i s i e j s z e g o s p o c z y w a j ą w b e z i m i e n n y c h m o g i ła c h . C z y z a t e m w o g ó le j e s t m o ż l i w e , a b y p o g o d z ić t a k s k r a j n i e r ó ż n e r a c j e o b u s t r o n - c z a s p o k a ż e . Z p e w n o ś c i ą p r z y j a z n e s t o s u n k i p o l s k o - u k r a i ń s k i e s ą w a r t o ś c i ą s a m ą w s o b i e , j e d n a k n a l e ż y p a m i ę t a ć , ż e „ b r a t e r s k i e j w s p ó ł p r a c y ” n i e d a s i ę z b u d o w a ć n a k ł a m s t w i e i f a ł s z u , b o t y l k o p r a w d a m o ż e s t a n o w i ć d r o g ę d o p o j e d n a n i a m i ę d z y o b u n a r o d a m i .

Cytaty

Powiązane dokumenty

jem y przeszły i przyszły CZA S jako coś zupełnie norm alnego, coś, co m usi po sobie następow ać, bo z tego w łaśnie składa się nasze życie.. A naw et jeżeli

Wyłaniający się z analizy Chryzostomowych homilii pozytywny wizerunek żony, na który składają się różne sfery jej aktywności oraz pełnione przez nią funk- cje,

Model organizacyjny systemu bezpieczeństwa (8-E), obejmujący „twarde” i „miękkie” elementy bezpieczeństwa narodowego; PGO – potencjał gospodarczo-

Зоя Алексеевна пишет о том, что Александра Николаевна поступила вопреки воле отца, но по правилам женского медицинского института поступить туда можно

D¹¿y siê do po³¹czenia kluczowych twórców i u¿ytkowników SDI przez utworzenie sieci tematycznej jako platformy komunikacji i wymiany informacji pomiêdzy ró¿nego typu

Podobnie więc jak przed przeszło pół wiekiem kiedy z inicjatyw y Polskiego Towarzystwa Historycznego powstawało w roku 1900 Towarzystwo dla popierania nauki

Natomiast po II wojnie sytuacja była już łatwiejsza, gdyż istniał już aparat państwowy poprzednio uformowany i większość urzędni­ ków stawiła się do pracy, a niewielkie

Po co - okazało się półtora roku później, kiedy „dobrobyt” stanu wojennego retuszowano pojawieniem się tychże samych artykułów ze stemplami datowymi z okresu