Wyższa Szkoła Edukacji Integracyjnej i Interkulturowej w Poznaniu
Koncepcja
Niepublicznego Przedszkola Integracyjno-Terapeutycznego
„Miś”
w Poznaniu , ul. Berwińskiego 2/4
Przedstawiona koncepcja opiera się na założeniach naukowych i wieloletnim doświadczeniu terapeutycznym autorki. Odpowiada na realne zapotrzebowanie rodziców oraz potrzeby terapeutyczne dzieci. Poniższa propozycja może by modyfikowana i dostosowywana pod względem wyłącznie organizacyjnym, w zależności od możliwości lokalowych i organizacyjnych przedszkola.
1.
Założenia
Przedszkole ma charakter integracyjno – terapeutyczny i realizuje założenia edukacji włączającej1.
Współczesne warunki wzrastania i rozwoju dzieci dalece odbiegają od dzieciństwa ich rodziców. Mimo pozornie znacznie bezpieczniejszych i zdrowszych uwarunkowań, co raz częściej diagnozujemy u dzieci opóźnienia i zaburzenia w rozwoju. Znaczna część dzieci prezentuje opóźnienie w rozwoju językowym, w kształtowaniu się lateralizacji, trudności w nauce czytania i pisania. Zatrważająco wzrasta liczba dzieci, u których diagnozuje się zaburzenia ze spektrum autyzmu czy całościowe zaburzenia rozwoju.
1 Opracowanie zestawu wskaźników – dla obszaru edukacji włączającej w Europie; European Agency for Development in Special Needs Education 2009, s.13-14
We wszystkich problemach rozwojowych wspólnym mianownikiem ustalania terapii jest konieczność jej wczesnego rozpoczynania. Skuteczność prowadzonych zajęć, czy to w terapii opóźnionego rozwoju mowy, alalii, ryzyka dysleksji czy autyzmu zależy od wczesnego ich rozpoczęcia.
Dziś powszechnie mówi się o potrzebie diagnozowania ryzyka zaburzeń rozwojowych.
Znane są objawy, które często już w wieku poniemowlęcym wskazują, iż u danego dziecka MOŻE rozwinąć się, i zostać w późniejszych latach zdiagnozowane, określone zaburzenie.
Zasadnym jest zatem podejmowanie działań wspierających rozwój, aby nie dopuścić do realizacji niekorzystnego scenariusza.
Co raz więcej odchyleń i zaburzeń w rozwoju jest diagnozowanych wcześnie.
Zaburzenia ze spektrum autyzmu rozpoznaje się współcześnie u dzieci przed trzecim rokiem życia. Wymaga to podjęcia natychmiastowej, kompleksowej i intensywnej terapii.
Przyjmujemy, iż jednym z najważniejszych zadań rozwojowych wieku przedszkolnego jest opanowanie posługiwania się językiem ojczystym we wszystkich jego poziomach.
Nauczanie języków obcych, zwłaszcza w odniesieniu do dzieci z zaburzeniami, we wczesnym wieku przedszkolnym intensyfikuje ich trudności językowe. Dlatego zajęcia z języka angielskiego prowadzone będą wyłącznie dla tych dzieci, u których nie stwierdza się opóźnienia rozwoju językowego w zakresie języka ojczystego i których rodzice wyrażą zgodę.
Nieprawidłowości w rozwoju językowym są składową wielu jednostek diagnostycznych a osiągnięcie właściwego poziomu w rozwoju językowym w wieku przedszkolnym jest gwarantem powodzenia w nauce szkolnej i uniknięcia specyficznych trudności w nauce.
Zgodnie z powyższymi przyjmujemy, iż wiek przedszkolny (2 – 2,5 do 5 lat) jest najważniejszym okresem w rozwoju, w którym można i należy: wspomagać naturalne dynamizmy rozwojowe dziecka, rozpoznawać ryzyko powstawania zaburzeń w rozwoju oraz prowadzić intensywną terapię zdiagnozowanych niepełnosprawności.
Realizując założenia edukacji inkluzywnej (włączającej) zakładamy, iż każde dziecko ma prawo do wychowania, wzrastania i terapii (jeśli takowej potrzebuje) oraz dostosowanych dla jego potrzeb warunków w środowisku rodzinnym i placówkach najbliższych miejscu zamieszkania. Wiedząc, że współcześnie wielu rodziców nie znajduje skutecznej pomocy dla własnych dzieci w pobliżu miejsca zamieszkania, zmuszonych jest z niej rezygnować, bądź umieszczać dzieci w placówkach specjalnych, zakładamy, że każde dziecko zgłoszone do przedszkola „Miś” znajdzie w nim warunki odpowiadające na jego potrzeby.
Tworzymy pierwsze w Poznaniu przedszkole, w którym dzieci pełnosprawne, zdolne oraz dzieci z zaburzeniami rozwoju i niepełnosprawne (zwłaszcza z autyzmem) znajdą dostosowane dla swoich potrzeb metody i formy pracy, gdzie wyznacznikiem zajęć proponowanych dzieciom nie będzie moda, ale realne, oparte na naukowych założeniach, odpowiadające na potrzeby rozwojowe dzieci działania.
Nadrzędnym sposobem myślenia o rozwoju dziecka jest podejście humanistyczne, zdefiniowane i poparte licznymi propozycjami terapeutycznymi przez Panią prof. dr hab.
Jadwigę Cieszyńską, twórczynię Szkoły Krakowskiej.
2.
Cele
Przedszkole realizuje następujące cele:
I. Wynikające z Podstawy Programowej Wychowania Przedszkolnego (Załączniki do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. Dziennik Ustaw z dnia 15 stycznia 2009 r. Nr 4, poz. 17):
1) wspomaganie dzieci w rozwijaniu uzdolnień oraz kształtowanie czynności intelektualnych potrzebnych im w codziennych sytuacjach i w dalszej edukacji;
2) budowanie systemu wartości, w tym wychowywanie dzieci tak, żeby lepiej orientowały się w tym, co jest dobre, a co złe;
3) kształtowanie u dzieci odporności emocjonalnej koniecznej do racjonalnego radzenia sobie w nowych i trudnych sytuacjach, w tym także do łagodnego znoszenia stresów i porażek;
4) rozwijanie umiejętności społecznych dzieci, które są niezbędne w poprawnych relacjach z dziećmi i dorosłymi;
5) stwarzanie warunków sprzyjających wspólnej i zgodnej zabawie oraz nauce dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych;
6) troska o zdrowie dzieci i ich sprawność fizyczną; zachęcanie do uczestnictwa w zabawach i grach sportowych;
7) budowanie dziecięcej wiedzy o świecie społecznym, przyrodniczym i technicznym oraz rozwijanie umiejętności prezentowania swoich przemyśleń w sposób zrozumiały dla innych;
8) wprowadzenie dzieci w świat wartości estetycznych i rozwijanie umiejętności wypowiadania się poprzez muzykę, małe formy teatralne oraz sztuki plastyczne;
9) kształtowanie u dzieci poczucia przynależności społecznej (do rodziny, grupy rówieśniczej i wspólnoty narodowej) oraz postawy patriotycznej;
10) zapewnienie dzieciom lepszych szans edukacyjnych poprzez wspieranie ich ciekawości, aktywności i samodzielności, a także kształtowanie tych wiadomości i umiejętności, które są ważne w edukacji szkolnej.
II. Terapeutyczne:
1) Zapewnienie każdemu dziecku przychodzącemu do przedszkola diagnozy poziomu rozwoju oraz jego ewentualnych specjalnych potrzeb edukacyjnych;
2) Intensywne wspieranie rozwoju mowy dla każdego dziecka poprzez prowadzenie zajęć z zakresu profilaktyki logopedycznej dla wszystkich dzieci, terapii logopedycznej dla dzieci ze zdiagnozowanymi zaburzeniami, intensywnej terapii procesów lewopółkulowych dla dzieci z autyzmem i innych tego wymagających;
3) Wczesną diagnozę lateralizacji oraz wspieranie rozwoju i terapię dla dzieci z lateralizacja nieustaloną, skrzyżowaną oraz dzieci leworęcznych;
4) Prowadzenie badań przesiewowych z zakresu ryzyka dysleksji (test SWM) oraz prowadzenie zajęć wspierających procesy lewopółkulowe dla dzieci zdiagnozowanym ryzykiem wystąpienia dysleksji;
5) Prowadzenie wobec wszystkich dzieci wczesnej nauki czytania metodą sylabową (Symultaniczno – Sekwencyjna Metoda Wczesnej Nauki Czytania prof. J.
Cieszyńskiej);
6) Prowadzenie pomocy psychologiczno – pedagogicznej dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi zgodnie z przepisami zawartymi w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. Nr 228, poz. 1487)
III. Integracyjne:
1) Wychowanie i edukacja w grupie rówieśników niezależnie od poziomu psychofizycznego funkcjonowania oraz pochodzenia dziecka;
2) Tworzenie właściwego klimatu edukacyjnego i wychowawczego wobec dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi;
3) Sprzyjanie wielokulturowości (tworzenie oferty wychowawczej i edukacyjnej wobec dzieci wywodzących się ze środowisk imigracyjnych)2;
4) Organizacja i prowadzenie systemowego wspierania rodziców;
5) Organizacja wsparcia dla środowiska lokalnego, z którego pochodzą dzieci;
3.
Oferta programowa
Przedszkole oferuje:
Zajęcia w ramach opłaty podstawowej:
1)
Zajęcia realizujące założenia Podstawy Programowej Wychowania Przedszkolnego – dla wszystkich dzieci; w odniesieniu do dzieci ze SPE w ramach podstawy przewidziana jest indywidualizacja i dostosowywanie zgodnie z opracowanymi dla dzieci KIPU (Kartami Indywidualnych Potrzeb Ucznia) oraz IPET (Indywidualnymi Programami Edukacyjno – Terapeutycznymi)
2)
Zapewnienie każdemu dziecku przychodzącemu do przedszkola diagnozy poziomu rozwoju oraz jego ewentualnych specjalnych potrzeb edukacyjnych
3)
Zajęcia wspierające rozwój:
2 Wielokulturowość a Edukacja Uczniów ze Specjalnymi Potrzebami, European Agency for Development in Special Needs Education 2009, s.40-41.
Profilaktyka i terapia logopedyczna,
Zajęcia o charakterze terapeutycznym dla dzieci z ryzyka dysleksji, z opóźnionym rozwojem mowy, z nieustaloną lateralizacją, z dyspraksją, dzieci leworęcznych, dzieci z zaburzeniami emocjonalnymi,
Rytmika z elementami tańca,
Metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne,
Zajęcia plastyczne,
Zajęcia teatralno-ruchowe,
Nauka czytania metodą sylabową (Symultaniczno – Sekwencyjna Metoda Wczesnej Nauki Czytania prof. J. Cieszyńskiej),
Zajęcia kulinarne uwzględniające kształtowanie właściwego podejścia do odżywiania i zdrowego stylu życia
- dla wszystkich dzieci, których rodzice wyrażą zgodę na uczestnictwo dziecka w zajęciach;
Zajęcia dodatkowo płatne:
1)
Integracja sensoryczna
2)
Język angielski – dla dzieci bez opóźnień w zakresie rozwoju języka ojczystego;
3)
Gimnastyka korekcyjna – dla dzieci z wadami postawy;
4)
Dogoterapia – dla dzieci wymagających tego rodzaju wsparcia
5)Arteterapia
6)
Karate
Wszelkie zajęcia o charakterze terapeutycznym są projektowane w oparciu o wnikliwą diagnozę wstępną i omawiane z rodzicami. Rodzice otrzymują zalecenia do pracy z dzieckiem w domu.
Współpraca z rodzicami:
1)
Comiesięczne spotkania z wychowawcą grupy w celu omówienia bieżących potrzeb i osiągnięć dzieci;
2)
Szkolenia dotyczące problemów wychowawczych i strategii postępowania z dziećmi;
3)
Grupa wsparcia dla rodziców dzieci niepełnosprawnych;
4)
Organizowanie niezbędnych konsultacji lekarskich, dietetycznych i innych wynikających z potrzeb dziecka
Współpraca ze środowiskiem lokalnym
5)
Organizowanie, w zależności od potrzeb, szkoleń kursów i warsztatów dotyczących sytuacji dziecka i jego rodziny
6)
Opiniowanie poziomu funkcjonowania dziecka
7)
Współpraca ze szkołą, do której przejdzie wychowanek w celu ustalenia optymalnego sposobu postępowania z dzieckiem
4.
Organizacja
Przedszkole prowadzi następujące formy organizacyjne:
1) Grupy integracyjne – 10 dzieci w normie + od 1 do 4 dzieci z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego + 1 dziecko wysokofunkcjonujące z autyzmem; 1 nauczyciel prowadzący + 1 nauczyciel wspomagający + 1 pomoc
2) Grupy terapeutyczne – dla dzieci z autyzmem – 4 dzieci – 1 nauczyciel + 2 pomoce – na cały czas pobytu w przedszkolu;
3) Grupy socjalizacyjne – dla dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu – organizowane zajęcia o charakterze zabawowym, dla dzieci z grup terapeutycznych, trwające nie dłużej niż 1 godz.
dziennie w grupie 10 dzieci w normie.
4) Zajęcia dla dzieci nie uczestniczących w grupie – dziecko przebywa na terenie przedszkola pod opieką rodzica/opiekuna wyłącznie w czasie trwania indywidualnych zajęć terapeutycznych;
Podczas zajęć terapeutycznych dziecko przebywa pod opieką osoby prowadzącej zajęcia, odpowiedzialnej za doprowadzenie i odprowadzenie dziecka na zajęcia.
5.
Podsumowanie
Przedszkole odpowiada na bieżące problemy i zapotrzebowania wychowanków i ich rodzin. Ideą realizacji profilu terapeutycznego jest stosowanie wybranego podejścia (humanistycznego, terapii neurobiologicznej) i ścisłej współpracy ze specjalistami koniecznymi ze względu na potrzeby dziecka.
Każda rodzina znajdzie tu miejsce dla rozwoju, wsparcia i terapii swojego dziecka.
Opracowanie dr Justyna Leszka
