Siemens Building Technologies
1 958
QPA63.1 QPA63.2 QPA63.1/AUS
Czujniki CO 2 /VOC QPA63...
Czujniki przeznaczone do pomiaru jakości powietrza w pomieszczeniach lub w kanałach powietrznych
Sterowane mikroprocesorowo, selektywny fotoakustyczny czujnik CO2 oraz czuj- nik VOC1) z podgrzewanym elementem półprzewodnikowym (dwutlenek cyny) Napięcie zasilania 24 V AC, sygnały wyjściowe 0...10 V DC
1) VOC = volatile organic compounds (lotne substancje organiczne, zwane też gazem mieszanym)
Zastosowanie
Czujniki stosowane są w instalacjach wentylacji i klimatyzacji do zwiększenia komfortu i optymalizacji zużycia energii poprzez regulację wentylacji według zapotrzebowania.
Czujnik dokonuje pomiaru:
• Stężenia CO2 jako wskaźnik obecności osób w pomieszczeniach, w których obowią- zuje zakaz palenia tytoniu
• Stężenie VOC jako wskaźnik obecności palnych gazów i zapachów (dym tytoniowy, zapachy wydzielane przez ciało, substancje lotne wydzielane przez materiały) w po- wietrzu w pomieszczeniu
Czujnik można stosować:
• Jako czujnik pomieszczeniowy do pomiaru jakości powietrza w pomieszczeniu
• Jako czujnik kanałowy (wymaga zestawu montażowego ARG64) do pomiaru jakości powietrza wywiewanego w kanale powietrznym
Ze względu na promieniowanie słoneczne, czujniki nie mogą być stosowanie na kana- łach powietrznych w instalacjach dachowych (rooftop)
1958P01 1958P02 1958P03
Typowe obszary zastosowania:
• Do pomiaru stężenia CO2 i VOC
W salach przyjęć, salonach, pawilonach targowych i halach wystawienniczych, re- stauracjach, stołówkach, domach towarowych, pomieszczeniach handlowych i salach konferencyjnych. W takim przypadku wymagany jest konwerter sygnału zapotrzebo- wanie na wentylację AQP63.1, który na podstawie sygnału zawartości CO2 i VOC ob- licza sygnał sterujący dla regulatora wentylacji.
• Do pomiaru stężenia CO2
W pomieszczeniach z zakazem palenia tytoniu o zmiennej w czasie liczbie przebywa- jących osób, takich jak muzea, teatry, kina, audytoria.
Czujników nie można stosować jako urządzenia zabezpieczające np. ostrzegające przed obecnością gazu czy dymu!
Zestawienie typów
Oznaczenie typu Opis
QPA63.1 Czujnik CO2/VOC bez wskaźników LED QPA63.2 Czujnik CO2/VOC ze wskaźnikami LED
QPA63.1/AUS Czujnik CO2/VOC tylko do montażu na kanale z ARG64, bez wskaźników LED
ARG64 Kanałowy zestaw montażowy do QPA63...
Zamawianie
Przy zamawianiu należy podać nazwę i oznaczenie typu urządzenia, np.:
Czujnik CO2/VOC QPA63.1
Zestaw do montażu kanałowego ARG64 musi być zamawiany oddzielnie; dostarczany jest jako wersja standardowa (z wysoką, szarą pokrywą).
Urządzenia współpracujące
Czujniki mogą współpracować ze wszystkimi systemami i urządzeniami, do których można doprowadzić sygnał pomiarowy DC 0...10 V, takimi jak:
• Synco™, UNIGYR®, VISONIK® lub INTEGRAL
• TEC™, AEROGYR™ RWI65.02, POLYGYR® RWX…, DESIGO 30, CLASSIC RKN…
lub SED2
• Konwerter sygnału zapotrzebowania na wentylację AQP63.1 (karta katalogowa N1959) służący do przetwarzania sygnału pomiarowego CO2/VOC.
Dostępne są następujące przykładowe aplikacje
Nazwa Nr dokumentu
Aplikacja do AEROGYR RWI65.02 CM1A1958D1 Aplikacja do INTEGRAL RS CM1A1958D2 Aplikacja do POLYGYR RWX... CM1A1958D3 Aplikacja do UNIGYR EMS CM1A1958D4
Działanie
Czujnik dokonuje pomiaru stężenia CO2 i VOC w pomieszczeniu lub w kanale powie- trza wywiewanego.
• Stężenie CO2 jest obliczane przez czujnik. Dostępne jest ono jako sygnał wyjściowy (zacisk U2), który jest proporcjonalny do zawartości CO2 w otaczającym powietrzu.
Liczba świecących się diod LED jest proporcjonalna do stężenia CO2. Im gorsza ja- kość powietrza, tym więcej diod się świeci.
Uwaga!
• Zmierzone stężenie VOC jest dostępne na wyjściu czujnika (zacisk U1). Sygnał wyj- ściowy jest tu odwrotnie proporcjonalny do stężenia utlenialnych gazów (VOC), takich jak dym tytoniowy, CO, alkohole i zapachy wydzielane przez ciało. Oznacza to, że ze wzrostem stężenia VOC sygnał wyjściowy maleje w kierunku 0 V, a ze spadkiem stę- żenia wzrasta w kierunku 10 V. Do przetwarzania tego sygnału wymagany jest kon- werter sygnału zapotrzebowania na wentylację AQP63.1.
Wyjście CO2: Wyjście VOC:
10 8 6 4 2
0 0 800 1200 1600
400 2000 CO2[ppm]
U2 [V] U1 [V]
10
0 5
VOC-stůenie Powietrze
czyste Powietrze zanieczyszczone
1958D02pl
U1 Sygnał napięciowy na wyjściu U1 (VOC) [V]
U2 Sygnał napięciowy na wyjściu U2 (CO2) [V]
1 ppm = 1 część na milion
Budowa
Czujniki przeznaczone są do montażu na ścianie. Mogą być mocowane na typowych puszkach podłączeniowych dostępnych w handlu. Kable mogą być doprowadzone od tyłu (okablowanie podtynkowe), bądź od dołu lub od góry (okablowanie natynkowe) przez wyłamywane otwory.
Wszystkie zaciski są zabezpieczone przed błędnym okablowaniem.
Urządzenia składają się z dwóch głównych części: czteroczęściowej obudowy i pod- stawy montażowej. Obudowa i podstawa łączone są zatrzaskowo. W obudowie znajdu- ją się dwa elementy pomiarowe, układy elektroniczne i (zależnie od typu czujnika) ele- menty nastawcze oraz diody sygnalizacyjne LED.
Zaciski podłączeniowe znajdują się na podstawie montażowej czujnika.
Widok od przodu
1958Z01
1 2 3
1 Diody LED zielone : 0...1000 ppm CO2
2 Diody LED żółte : 1000...1400 ppm CO2
3 Diody LED pomarańczowe : 1400...2000 ppm CO2
Wykres działania
Legenda Objaśnienie
Czujnik QPA63...
Elementy wskaźnikowe (tylko QPA63.2)
Legenda
Większość elementów z tworzywa sztucznego posiada oznaczenie materiału zgodnie z ISO / DIS 11 469, co umożliwia ich utylizację bezpieczną dla środowiska.
Kanałowy zestaw montażowy przeznaczony jest do montażu czujników QPA63... na kanale powietrza wywiewanego. Składa się z dwuczęściowej obudowy wykonanej z tworzywa sztucznego z zamocowanym metalowym trzpieniem, na który nałożony jest nastawny kołnierz montażowy. Na końcu trzpienia znajduje się wlot powietrza (trzy otwory) i wylot. W dolnej części obudowy znajduje się płyta montażowa przeznaczona do zamocowania podstawy montażowej czujnika QPA63...
Górna część obudowy składa się ze zdejmowanej pokrywy, gumowej uszczelki i 4 śrub mocujących.
Dostępne są 2 wersje pokrywy:
A1: Z wysoką, szarą pokrywą (wersja standardowa)
A2: Z przeźroczystą pokrywą umożliwiającą odczyt wskaźników QPA63.2 Obudowa dostarczana jest z podłączonym 5-żyłowym kablem przyłączeniowym.
ARG64 z przezroczystą pokrywą ARG64 z przezroczystą pokrywą
bez QPA63... z zamontowanym QPA63.2
Elementy z tworzywa sztucznego posiadają oznaczenie materiału zgodnie z ISO / DIS 11 469, co umożliwia ich utylizację bezpieczną dla środowiska.
Wskazówki do projektowania
Czujniki CO2/VOC zasilane są napięciem 24 V AC.
• Napięcie zasilania musi spełniać wymagania dotyczące niskich napięć bezpiecznych (SELV) wg EN 60 730.
• Należy stosować transformatory bezpieczeństwa z podwójną izolacją wg EN 60 742;
muszą one być przewidziane na 100 % obciążenia.
Przy doborze transformatora i jego zabezpieczeń należy uwzględnić lokalne przepisy dotyczące bezpieczeństwa, a także pobór mocy przez QPA63...
Czujników CO2/VOC nie wolno stosować do pomiarów stężenia gazu istotnych ze względów bezpieczeństwa.
Ze względu na promieniowanie słoneczne, czujniki CO2/VOC nie mogą być stosowanie na kanałach powietrznych w instalacjach dachowych (rooftop)!
Przy montażu czujnika na kanale z wykorzystaniem zestawu montażowego ARG64:
1. Podczas montażu czujnika nie obracać trzpienia względem kierunku przepływu powietrza (maks. obrót ±10 °)
2. Maksymalna dopuszczalna prędkość powietrza w kanale = 5 m/s 3. Maksymalna dopuszczalna temperatura na zewnątrz i wewnątrz kanału
dla QPA63.1/AUS = 43 °C dla QPA63.1, QPA63.2 = 35 °C
4. Minimalna głębokość zanurzenia w kanale = 170 mm Utylizacja
Kanałowy zestaw montażowy ARG64
Utylizacja
Wskazówki do montażu
Miejsce montażu: w pomieszczeniu lub na kanale powietrze wywiewanego ( z wykorzy- staniem kanałowego zestawu montażowego ARG64).
Do montażu w pomieszczeniu należy wybrać miejsce o reprezentatywnej jakości po- wietrza, np. na otwartej ścianie na wysokości 1,5...3 m. Należy unikać montażu we wnękach, w regałach, za zasłonami itp. oraz w miejscach o stałej obecności osób.
Przestrzegać dopuszczalnych warunków środowiskowych.
Instrukcja montażu wydrukowana jest na opakowaniu.
Miejsce montażu: na kanale powietrza wywiewanego, w miarę możliwości możliwie blisko wylotu powietrza.
1958Z10
1958Z09
Przy montażu nie obracać trzpienia względem kierunku przepływu powietrza.
Zestaw montażowy ARG64 dostarczany jest z instrukcją montażu.
Wskazówki do uruchomienia
30 minut po włączeniu napięcia zasilania sprawdzić działanie czujnika CO2/VOC w następujący sposób:
• Sprawdzenie funkcji pomiaru CO2: chuchnąć na czujnik
• Sprawdzenie funkcji pomiaru VOC: przytrzymać przy czujniku watkę nasączoną al- koholem (lub wylot gazu z zapalniczki, bez płomienia)
Po osiągnięciu ustawionej w regulatorze nastawy poziomu przełączenia powinna włą- czyć się wentylacja.
Po załączeniu zasilania do QPA63.2, diody LED czujnika migają przez około 1 minutę.
Dane techniczne
Napięcie zasilania (SELV) 24 V AC ±20 %
Częstotliwość 50/60 Hz
Pobór mocy maks. 6 VA (3 W)
Zakres pomiarowy CO2 0...2000 ppm1)
Tolerancja ±100 ppm
Zakres pomiarowy VOC 0…10 VVOC
Dopuszczalna prędkość powietrza w kanale <8 m/s
Napięcie 0...10 V DC
Prąd ±1 mA
Czujnik QPA63...
Kanałowy zestaw montażowy ARG64 Dopuszczalne pozycje montażu
Nie dopuszczalne pozycje montażu i lokalizacja
Zasilanie
Zakres stosowania
Wyjścia wartości pomiarowych U1, U2
Dopuszczalne długości przewodów
kabel miedziany ∅0,5 mm 60 m
kabel miedziany 1,0 mm2 220 m
kabel miedziany 1,5 mm2 300 m
kabel miedziany 2,5 mm2 450 m
Stała czasowa t63 przy pomiarze CO2
w pomieszczeniu ≤8 min
w kanale ≤8 min przy vpow.≤ 0,2...8 m/s Zakres pomiaru czujnika ok. 400 m2 w otwartych pomiesz-
czeniach
Stabilność w czasie, dryft < ±150 ppm przez 8 lat
Konserwacja nie wymagana 2)
Zaciski śrubowe do przewodów 2 x 1,5 mm2 lub 1 x 2,5 mm2 Stopień ochrony obudowy
QPA63... bez ARG64 IP30 wg EN 60 529
QPA63... z ARG64 IP54 wg EN 60 529
Klasa bezpieczeństwa III wg EN 60 730 Praca
Warunki klimatyczne
Temperatura dla QPA63.1 i QPA63.2
montaż na ścianie −5...+45 °C
montaż na kanale −10...+35 °C
Temperatura dla QPA63.1/AUS
montaż na kanale −10...+43 °C
Wilgotność (bez skraplania) 5...95 % r.h.
Transport wg IEC 721-3-2
Warunki klimatyczne klasa 2K3
Temperatura −25...+70 °C
Wilgotność <95 % r.h.
Warunki mechaniczne klasa 2M2
Zgodność elektromagnetyczna
Emisja zakłóceń EN 50 081-1
Odporność na zakłócenia EN 50 082-1
Zgodność
Dyrektywa EMC 89/336/EEC
QPA63...
Przednia część obudowy ASA+PC, NCS S 0502-G (biały) Spodnia część obudowy ASA+PC, NCS 2801-Y43R (szary)
Podstawa PC, NCS 2801-Y43R (szary)
Czujnik (w całości) nie zawiera silikonu ARG64
Spodnia część obudowy PC, zbliżony do szarego RAL7037 Pokrywa, wersja standardowa PC, zbliżony do szarego RAL7035 Pokrywa, wersja przeźroczysta PC
QPA63… ok. 0,1 kg
ARG64 0,69 kg
1) 1 ppm = 1 część na milion
2) Czujniki QPA63 są urządzeniami bezobsługowymi. Nie zachodzi potrzeba ponownego kalibrowania czujnika.
Wysoka stabilność osiągnięta została dzięki opatentowanej fotoakustycznej metodzie pomiaru.
Dane funkcjonalne
Zaciski przyłączeniowe Rodzaj i klasa ochrony
Warunki środowiskowe
Normy i standardy
Materiały i kolory
Waga
Schemat połączeń
1958G01
G
M VOCU1 CO2U2 M
G, M Napięcie zasilania 24 V AC (SELV) G Napięcie systemowe
M Masa systemowa
U1 Sygnał wyjściowy „Wartość pomiarowa VOC" 0...10 V DC U2 Sygnał wyjściowy „Wartość pomiarowa CO2" 0...10 V DC M Masa pomiarowa (zaciski M są wewnątrz ze sobą połączone)
G M U2 U1
VOC CO2
1 2 3 4 5
B1 X1
M
A1
G M M B2 B1
1958G02E
(BN) (GN) (YE) (WH) (GY)
A1 Kanałowy zestaw montażowy ARG64 B1 Czujnik CO2/VOC (QPA63...)
X1 Listwa zaciskowa w zestawie montażowym ARG64
Oznaczenia przewodów podłączeniowych do ARG64:
G/brązowy (1) Napięcie systemu 24 V AC (SELV) M/zielony (2) Masa systemu 24 V AC (SELV) M/żółty (3) Masa pomiarowa (masa systemu)
B1/szary (5) Sygnał wyjściowy „Wartość pomiarowa VOC", 0...10 V DC B2/biały (4) Sygnał wyjściowy „Wartość pomiarowa CO2", 0...10 V DC QPA63...
Legenda
ARG64 z QPA63...
Legenda
Wymiary
100
90 42 56
60 4,2
9,5 56 60
1958M01
A1: 125
27,5
53,5
ø 30
42
125
1958M02
1 2 3 4 5 6 7 8
1500
320
25 max. 295
min. 170
A
B
A2: 76
Przekrój A−B
80 35 17,55 30
30 60
70,2 1958M03
Wymiary w mm
QPA63...
ARG64
A1 = z wysoką, szarą pokrywą (wersja standardowa) A2 = z przeźroczystą pokrywą