• Nie Znaleziono Wyników

Nasza Pilica, 2015, nr 12 (22)

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Nasza Pilica, 2015, nr 12 (22)"

Copied!
28
0
0

Pełen tekst

(1)

W NUMERZE:

MIESIĘCZNIK GMINY PILICA ­ NR 1 2 (22) ­ GRUDZIEŃ/201 5 ­ EGZEMPLARZ BEZPŁATNY

str. 2 str. 4 str. 7 str. 1 3 str. 1 7 str. 24 str. 27 str. 28 INFORMACJE I AKTUALNOŚCI

NASZE BEZPIECZEŃSTWO KULTURA

NASZE MIEJSCOWOŚCI: DOBRAKÓW HISTORIA

KULINARIA NA FOTOGRAFII

NA STAREJ FOTOGRAFII

Z okazji nadchodzących Świąt Bożego Narodzenia pragnę złożyć wszystkim mieszkańcom Gminy Pilica najserdeczniejsze życzenia.

Zdrowia, szczęścia, pogody ducha, wiary i życzliwości, aby marzenia zmieniały się w rzeczywistość, a sukcesy przerosły oczekiwania.

Niech te święta będą okazją do zadumy, ale i radości z rodzinnego spotkania, a Nowy Rok 201 6 niech stanie się czasem pokoju oraz realizacji wszelkich zamierzeń.

Burmistrz Miasta i Gminy Pilica

Artur Janosik Przewodnicząca Rady

Miasta i Gminy Pilica Barbara Przybylik

Oczekując na zbliżające się Święta Bożego Narodzenia i Nowego Roku, życzę Państwu, aby okres świąteczny przebiegł w atmosferze pogodnej i rodzinnej, zaś rok 201 6 przyniósł wszystkim wiele pomyślnych i szczęśliwych chwil w życiu osobistym i zawodowym.

Stanisław Dąbrowa

Wicemarszałek Województwa Śląskiego

Z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia pragniemy złożyć Wszystkim naszym czytelnikom i sympatykom naj­

serdeczniejsze życzenia wesołych, zdrowych i spokojnych Świąt.

Życzymy Wam spokoju, serdeczności, rodzinnych rozmów przy wigilijnym stole i zapału do działania w nadchodzącym 201 6 roku. Niech betlejemska gwiazda ogrzewa Wasze serca żarem miłości, nadziei i pokoju przez cały rok, a świąteczny czas pozwoli Wam zregenerować siły, wzmocnić rodzinne więzi i radować się tym, co przynosi każdy dzień.

Redakcja

Kiedy pierwsza gwiazdka w noc wigilijną zabłyśnie, otwórzmy nasze serca, otoczmy miłością wszystkich naszych bliskich Niech ciepło, radość, życzliwość i szacunek zagoszczą w naszych domach nie tylko w czasie Świąt, ale w każdym dniu naszej pracy dla dobra innych.

Życzenia te z okazji Świąt Bożego Narodzenia składa:

Róża Kończyk

Radna Powiatu Zawierciańskiego

(2)

Nasza Pilica Informacje i aktualności

W numerze listopadowym informowaliśmy o obchodach Narodowego Święta Niepodległości w Pilicy. Nie tylko w „stolicy” gminy obchodzi się państwowe święta. Od lat w tym dniu społeczność Sierbowic składa wiązanki kwiatów pod pomnikiem ku czci ofiar wojny. W uroczystości biorą udział uczniowie i nauczyciele ze Szkoły Podstawowej nr 3 w Dzwono­

Sierbowicach, członkinie Koła Gospodyń Wiejskich oraz mieszkańcy. [Red]

AKTUALNOŚCI

11 LISTOPADA W SIERBOWICACH

ZJAZD ZMW

W dniu 1 4 listopada 201 5 r. w Katowicach odbył się zjazd wojewódzki Związku Młodzieży Wiejskiej (ZMW), na który między innymi został zaproszony Burmistrz Miasta i Gminy Pilica Artur Janosik. Na zjeździe delegaci ZMW z terenu województwa wybrali nowe władze na kolejną 3 letnią kadencję. Warto podkreślić iż szeregi Zarządu Wojewódzkiego ZMW zasilili delegaci reprezentujący struktury ZMW z terenu naszej gminy. [UMiG]

WIADOMOŚCI Z UMIG

EKOLOGIA

RAPORT Z WYKONANIA „PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY PILICA NA LATA 201 2­201 5 Z UWZGLĘDNIENIEM PERSPEKTYWY NA LATA 201 6­201 9”.

Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r.

Prawo Ochrony Środowiska w celu realizacji polityki ekologicznej państwa, został opracowany gminny program ochrony środowiska który jest aktualizowany co 4 lata. W 201 2 zatwierdzono uchwałą Rady Miasta i Gminy w Pilicy Nr XXI/1 72/201 2 z dn.

25.06.201 2 r. kolejną aktualizację na lata 201 2­201 5 z uwzględnieniem perspektywy na lata 201 6­201 9.

Wymieniona ustawa zobowiązuje do sporządzenia z Gminnego Programu Ochrony Środowiska raportu Uczestnicy obchodów Narodowego Święta

Niepodległości w Sierbowicach

W dniu 8 grudnia 201 5 roku dokonano uroczystego otwarcia i poświęcenia odcinka przebudowywanej drogi powiatowej nr 1 771 relacji Kleszczowa ­ Wierzbica ­ Dobraków ­ Otola.

Przedmiotowe zadanie zostało wykonane w ramach inwestycji Starostwa Powiatowego w Zawierciu, w trakcie którego wykonana została nawierzchnia bitumiczna, pobocza oraz zjazdy indywidualne.

Inwestycja realizowana była w trzech etapach: Etap I:

Kleszczowa ­ Wierzbica, Etap II: Wierzbica ­ Dobraków, Etap III: Dobraków ­ Otola. W uroczystości otwarcia drogi wzięli udział: Burmistrz Miasta i Gminy w Pilicy ­ Artur Janosik, Starosta Powiatu Zawier­

ciańskiego ­ Krzysztof Wrona, Wójt Gminy Żarnowiec ­ Eugeniusz Kapuśniak, Dyrektor Powiatowego Zarządu Dróg Henryk Goncerz, oraz sołtysi radni z Kleszczowej, Wierzbicy i Dobrakowa przy udziale mieszkańców. Poświęcenie drogi dokonał Proboszcz Parafii w Dobrakowie ks. Sławomir Janowski. [UMiG]

DROGA POWIATOWA KLESZCZOWA­OTOLA

Wójt Gminy Żarnowiec ­ Eugeniusz Kapuśniak, Dyrektor Powiatowego Zarządu Dróg Henryk Goncerz,

Burmistrz Miasta i Gminy w Pilicy ­ Artur Janosik, Starosta Powiatu Zawierciańskiego ­ Krzysztof Wrona,

ks. Sławomir Janowski. [fot. UMiG]

Burmistrz MiG Pilica Artur Janosik na zjeździe ZMW [fot. UMiG]

(3)

Nasza Pilica Informacje i aktualności z jego wykonania. Wobec powyższego wykonanie

rzeczowo­finansowe działań ujętych w programie za lata 201 3­201 4 przedstawia się następująco:

Powietrze atmosferyczne ­ Bieżące remonty odcinków dróg o złym stanie technicznym na terenie gminy Pilica: w 201 3 za kwotę: 69 000 zł; w 201 4 za kwotę: 369 000 zł.

Termomodernizacja budynków ­ 201 3 r. ­ Rozbudowa i przebudowa oraz zmiana sposobu użytkowania budynku remizy OSP w Kocikowie z przeznaczeniem na świetlicę wiejską – koszty realizacji 879 843 zł. Przebudowa i zmiana sposobu użytkowania budynku remizy, zlokalizowanego w miejscowości Dzwono­Sierbowice, z przez­

naczeniem na świetlicę wiejską. Łączne nakłady to kwota 651 325 zł. Rozbudowa i przebudowa oraz zmiana sposobu użytkowania budynku remizy OSP w miejscowości Dzwonowice z przeznaczeniem na świetlicę wiejską w 201 4 r. ­ 211 036 zł. Rozbudowa i przebudowa istniejącego budynku OSP z adaptacją istniejących pomieszczeń na potrzeby świetlicy wiejskiej w Solcy w 201 4 r. ­ 293 31 7 zł. Budowa instalacji gazowej w Zespole Szkół Nr 1 w Pilicy ­ koszty realizacji 95 000 zł. W 201 4 r. prowadzono działania edukacyjne i promocyjne ­ w zakresie kolektorów słonecznych czego efektem jest zawarcie 826 umów na wykonanie zadania pn. „Zwiększenie wykorzystania energii odnawialnej poprzez zakup i montaż kolektorów słonecznych w gminie Pilica”.

Ochrona wód powierzchniowych i pod­

ziemnych ­ Przebudowa (modernizacja) oczyszczalni ścieków w Pilicy ­ koszty realizacji w 201 4 r. ­ 1 959 800 zł; Promowanie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków – 201 3 r. ­ 1 4 szt., 201 4 r. ­ 38 szt.

Ochrona przyrody ­ Utrzymanie i pielęgnacja terenów zieleni ­ 201 3 r. ­ 53 000 zł.; 201 4 r. ­ 83  000 zł

Ochrona przed hałasem ­ Przebudowa ciągu dróg gminnych ul. Klasztorna, Reformacka, Targowa w m. Pilica z przedłużeniem ul. Klasztornej do wylotu na DW 790 w m. Biskupice ­ 201 4 r.­ 2 409 564 zł;

Remont drogi na Osiedlu Wilcze Doły ­ 201 4 r.

376 886 zł.

Edukacja ekologiczna ­ Edukacja ekologiczna prowadzona jest poprzez: organizowanie akcji

„Sprzątanie Świata” , „Dni Ziemi”, selektywną zbiórkę odpadów na terenie miasta Pilica (tzw. gniazda).

W roku 201 3 r. ­ wydano 1 0 660 zł. W szkołach i przedszkolu zorganizowano zbiórkę baterii których zebrano: w 201 3 r. ­ 86 kg, 201 4 r. – 1 80 kg. Za zebrane baterie dzieci i młodzież otrzymują nagrody.

Gospodarka odpadami ­ Od 1 lipca 201 3r.

został wprowadzony nowy system gospodarki odpadami. Podjęto stosowne uchwały w ustawowym terminie i przeprowadzono przetarg w wyniku którego został wybrany wykonawca odbierający odpady komunalne do lipca 201 5 r. Opracowano i rozdano ulotki mieszkańcom na temat selektywnej zbiórki odpadów. W 201 3 r. ilości wytworzonych odpadów komunalnych na terenie gminy, jakie zostały odebrane od właścicieli nieruchomości przedstawia tabela.

Kod odebranych odpadów komunalnych

Rodzaj odebranych odpadów komunalnych

Masa odebranych odpadów komu­­

nalnych [Mg]*

20 03 01 Nie segregowane (zmieszane)

odpady komunalne 1 474,6 20 03 07 Odpady wielkogabarytowe 2,1 1 5 01 07 Opakowania ze szkła 98,1

1 5 01 02 Opakowania z tworzyw

sztucznych 1 8,4

1 6 01 03 Zużyte opony 3,8

20 01 36

Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne inne niż wymienione w 20 01 21 , 20 01

23 i 20 01 35

0,4

20 02 01 Odpady ulegające

biodegradacji 22,9

Kod odebranych odpadów komunalnych

Rodzaj odebranych odpadów komunalnych

Masa odebranych odpadów komu­­

nalnych [Mg]*

20 03 01 Nie segregowane (zmieszane)

odpady komunalne 1 731 ,8 20 03 07 Odpady wielkogabarytowe 1 ,4 1 5 01 07 Opakowania ze szkła 203,2

1 5 01 02 Opakowania z tworzyw

sztucznych 1 48,4

1 6 01 03 Zużyte opony 6,8

20 01 36 Zmieszane odpady

opakowaniowe 0,8

20 02 01 Odpady ulegające

biodegradacji 51 ,3

W 201 4 r. ilości wytworzonych odpadów komunalnych na terenie gminy, jakie zostały odebrane od właścicieli nieruchomości przedstawia tabela.

Prowadzony jest monitoring zamkniętego zrekultywowanego składowiska odpadów. Koszty:

201 3 r. ­ 30 000 zł.; 201 4 r. ­ 30 000 zł. Corocznie opracowywana jest analiza stanu gospodarki od­

padami komunalnymi na terenie miasta i gminy Pilica która jest dostępna na stronie BIP Pilica. [UMiG]

* Mg ­ tona

(4)

Nasza Pilica Informacje i aktualności

NASZE BEZPIECZEŃSTWO NOWY RADIOWÓZ

Dzięki finansowej pomocy samorządów gmin Ogrodzieniec, Pilica i Żarnowiec Policja otrzymała nowoczesny radiowóz, który będzie patrolował teren działania policjantów z komisariatu w Ogrodzieńcu.

Połowę kosztów zakupu samochodu poniosła policja, a połowę samorządy. Nowy pojazd zastąpi używaną dotychczas wysłużoną 1 0­letnią Skodę. Nie­

oznakowany radiowóz będzie wykorzystywany przede wszystkim przez policjantów pionu kryminalnego.

Niezawodny pojazd to szansa by policjanci szybciej zareagowali na zgłaszane przestępstwa i docierali na miejsca zdarzeń co przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa mieszkańców i odwiedzających Jurę turystów. Komendant Powiatowy Policji w Zawierciu mł. insp. Ryszard Skowroński oraz Komendant Komisariatu Policji w Ogrodzieńcu podkom. Grzegorz Migdał zaprezentowali nabytek włodarzom trzech gmin i podziękowali za udzielone wsparcie finansowe.

[Red]

NASZ KOMENDANT

Rozmowa z komendantem Komisariatu Policji w Ogrodzieńcu podkomisarzem Grzegorzem Migdałem.

•  Nasza Pilica ­ Od kwietnia 201 5 r. pełni Pan funkcję Komendanta Komisariatu Policji w Ogrodzieńcu. Po reorganizacjach jakie zaszły na naszym terenie, dotyczące tegoż resortu można by rzec, iż jest Pan „naszym Komendantem”, a więc aby nasi czytelnicy mogli lepiej Pana poznać prosimy kilka słów o sobie, o przebiegu służby w Policji.

•  Komendant podkomisarz Grzegorz Migdał ­ Od wstąpienia do służby w Policji mija 1 2 lat i przez cały ten czas byłem i jestem związany z Komendą

Powiatową Policji w Zawierciu. Przez 7 lat pełniłem służbę w Wydziale Kryminalnym, przechodząc przez kolejne jej szczeble. Następne 3 lata pracowałem w Zespole Kryminalnym Komisariatu Policji w Szczekocinach. Ostatnie dwa lata służby przed objęciem obecnej funkcji pracowałem na stanowisku Dyżurnego KPP w Zawierciu. Moja praca polegała nie tylko na przyjmowaniu zgłoszeń z całego powiatu, ale także na bezpośrednim dozorowaniu wszystkich patroli pełniących służbę na naszym terenie.

•  NP ­ …A studia?

•  KGM ­ Zanim podjąłem decyzję o wstąpieniu do Policji, ukończyłem studia w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Częstochowie i zdobyłem tytuł magistra pedagogiki opiekuńczo­resocjalizacyjnej.

Będąc już pracownikiem Policji ukończyłem kolejne studia w Wyższej Szkole Policji w Szczytnie na kierunku Bezpieczeństwo Wewnętrzne. Kolejny etap studiów to Wyższa Szkoła Humanitas i ukończony kierunek Zarządzanie Zasobami Ludzkimi.

•  NP ­ Ma Pan także spory dorobek naukowy

•  KGM – Tak. Jestem autorem publikacji dotyczącej przestępstw znęcania się w rodzinach na terenie powiatu zawierciańskiego. Została ona wydana przez Wyższą Szkołę Policji w Szczytnie.

•  NP ­ Gratulujemy wydanej Publikacji. Mamy nadzieję, że będzie ona nie tylko publikacją … na półkę, ale faktycznie będzie pomocna w pracy.

•  KGM ­ Tak, notujemy przestępstwa przemocy wobec rodziny, przy cichym „przyzwoleniu” dalszej rodziny, sąsiadów (bo w sprawy rodzinne nie chcemy się mieszać). A tak naprawdę dzięki ludziom, którzy informują, iż w rodzinie dzieje się coś niedobrego, można wielu problemom zapobiec. Powoływane są zespoły ludzi opracowujących i zakładających tzw.

„niebieska kartę” dla rodzin, które są zagrożone przemocą. Rodziny te objęte są szczególną opieką, aby przywrócić ład i względny porządek. Czasem wystarczy dobra fachowa pomoc, czasem rozmowa, czasem interwencja już w postaci radiowozu na placu.

•  NP ­ Jak wygląda praca w komisariacie?

•  KGM ­ Komisariat policji w Ogrodzieńcu obejmuje swym zasięgiem trzy gminy: Ogrodzieniec, Żarnowiec i Pilicę. Policjanci pracują w zespołach: kryminalnym, dzielnicowym, ds. wykroczeń oraz patrolowo­

interwencyjnym. Policjanci pełnią służbę 7 dni w tygodniu 24 godz. na dobę. Całodobowo dwóch policjantów pełni patrol na komisariacie. Dodatkowo wszystkie zgłoszenia na telefon alarmowy 997 przyjmuje oficer dyżurny Komendy Powiatowej w Zawierciu. Jednak musimy zdawać sobie sprawę, iż Komisariat obejmuje swym działaniem bardzo rozległy teren, od Markowizny po Koryczany ­ to odległość około 60 km. Dlatego dzwoniąc pod numer alarmowy Prezentacja nowoczesnego radiowozu przed UMiG

w Pilicy. [fot. KPP Zawiercie]

(5)

Nasza Pilica Informacje i aktualności powinniśmy być świadomi czy: dane zdarzenie nosi

znamiona: wypadku, kolizji czy zdarzenia kryminalnego; czy wymaga natychmiastowej interwencji funkcjonariuszy, czy można sprawą zainteresować dzielnicowego kontaktując się z Nim na tel. Służbowy. Dla Pilicy jest to st. asp. Adam Adamczyk. Telefon: 798  031   267, @­mail:

adam.adamczyk@zawiercie.ka.policja.gov.pl. Ponadto Komendant Komisariatu przyjmuje interesantów w każdy poniedziałek pomiędzy godziną 1 2.00 a 1 8.00. Osoby, które chciałyby przekazać policjantom informacje pomocne w wykryciu sprawców przestępstw, a które jednocześnie z różnych względów chcą zachować anoni­

mowość, mogą skorzys­

tać z formu­

larza udostę­

pnionego na

stronie internetowej KPP w Zawierciu

„Powiadom nas”.

•  NP ­ Jak Pan ocenia kontakt ze społeczeństwem jeśli chodzi o dopływ informacji ?

•  KGM ­ Kontakt owszem jest, ale jeszcze zbyt mały.

•  NP ­ A jak Pan sądzi dlaczego?

•  KGM ­ Psychika ludzka jest taka: w grupie można powiedzieć dużo, bo odpowiedzialność się rozmywa.

Gorzej jeśli trzeba powiedzieć coś i wziąć za to odpowiedzialność. Wtedy człowiek traci pewność siebie.

•  NP ­ W społeczeństwie pokutuje przeświad­

czenie, że z „milicją się nie współpracuje”. Sprawy lepiej czasem załatwić samemu. Zmieniła się nazwa instytucji na „policję”, ale w psychice ludzi pozostał ślad…

•  KGM ­ Współpracując z policją możemy rozwiązać pojawiające się niepokojące zjawiska. Wielu przestępstwom i ludzkim tragediom można by było w porę zapobiec. Zwłaszcza modnym w tych czasach dopalaczom, nocnym burdom, wielu zniszczeniom.

•  NP ­ Jak wygląda ocena młodzieży naszej gminy?

Czy dużo wykroczeń ”ciężkiej" wagi?

•  KGM ­ Nie oceniam pilickiej młodzieży źle. Oprócz kilku przypadków spożycia alkoholu przez nieletnich, przypadku spożycia bliżej nieznanych substancji, niewielu przypadków jazdy bez uprawnień i kilku drobnych aktów wandalizmu większych przestępstw nie odnotowaliśmy.

•  NP ­ A jakie przestępstwa dominują na terenie objętym działaniem Pańskiego Komisariatu?

•  KGM ­ No tak… prawdziwą plagą jest jazda pod wpływem alkoholu zarówno autem, jak i maszynami rolniczymi; kradzieże z włamaniem do domów mieszkalnych, pomieszczeń gospodarczych i altanek (te są okradane często na skutek niewłaściwego zabezpieczenia) oraz kradzieże czy też skutek beztroski co jest bardzo trudne do udowodnienia, np.

po zostawieniu w lokalu telefonu, torebki z dokumentami. Zgłoszenie kradzieży, zgubienie czy skutek naszego roztargnienia? Bądźmy czujni.

Zabezpieczajmy dom przed dłuższym wyjazdem.

Spuśćmy żaluzje.

•  NP ­ No tak…ale spuszczone żaluzje działają w dwie strony, to może być znak, że nas nie ma w domu.

•  KGM ­ Wtedy pozostaje dobry życzliwy sąsiad.

•  NP ­ Komisariat mieści się w nowym lokalu

•  KGM ­ Tak. Wyremontowany według obowiązujących ujednoliconych norm, aby policjanci mogli na co dzień pracować w normalnych, godziwych warunkach.

•  NP ­ Otrzymali Państwo nowy radiowóz.

•  KGM ­ W połowie sfinansowany przez KW, a w połowie przez gospodarzy gmin Ogrodzieńca, Pilicy i Żarnowca. Symboliczna prezentacja nie­

oznakowanego samochodu odbyła się 2 grudnia.

Każdy z włodarzy dokonał „symbolicznego prze­

kazania” swojej części. Tak było również w Państwa gminie.

•  NP ­ Zbliżają się Święta, będziemy składać sobie życzenia. Czego Pan życzyłby mieszkańcom naszej gminy?

•  KGM ­ Żeby mieszkańcom żyło się bezpieczniej, żeby dzięki naszej pracy mieli poczucie bezpieczeństwa, żeby policja była dla nich oparciem w sytuacjach kryzysowych, a instytucja nasza była postrzegana jako ta, na którą można liczyć, nie tylko

„karząca” ale pomagająca ludziom.

•  NP ­ A sobie?

•  KGM ­ Prywatnie więcej czasu dla rodziny. Służ­

bowo, by mój Zespół był jak najlepiej postrzegany przez mieszkańców.

•  NP ­ Proszę przyjąć życzenia świąteczne dla Pana i Pańskiego Zespołu od redakcji gazety „Nasza Pilica”. Dziękujemy za rozmowę. [ANK]

KPP OSTRZEGA

FAŁSZYWY POLICJANT I WNUCZEK ZNÓW OSZUKUJĄ ­ W ostatnich dniach na terenie powiatu zawierciańskiego ujawnili się oszuści działający metodą „na policjanta”. Wczoraj przestępcy kilkakrotnie próbowali wyłudzić pieniądze od starszych osób. Na szczęście seniorzy zachowali czujność i nie dali się nabrać. Zawierciańscy policjanci ostrzegają Komendant Komisariatu

Policji w Ogrodzieńcu podkom. Grzegorz Migdał

(6)

Nasza Pilica Informacje i aktualności

przed przestępcami, którzy okradają starsze osoby.

Oszuści dzwonią do wybranej osoby, podając się za wnuczka lub coraz częściej za policjanta. Proszą o przekazanie dużej ilości gotówki nieznajomej osobie.

Wymyślają przeróżne historie, czasem wyglądające bardzo wiarygodnie. Wczoraj policjanci z wydziału kryminalnego w ostatniej chwili udaremnili przekazanie oszustowi 40 tys. złotych. 86­letni mężczyzna był przekonany, że w ten sposób pomoże Policji w zatrzymaniu przestępcy.

NIE DAJ SIĘ OSZUKAĆ – POWIEDZ NIE!

Pamiętaj, że niezależnie kto dzwoni i na jaki cel potrzebuje pieniędzy to pod żadnym pozorem nie należy przekazywać pieniędzy osobie nieznajomej !

Jak nie dać się oszukać?

•  dzwoni telefon,

•  ktoś mówi, że jest Twoim wnuczkiem, krewnym…coś się wydarzyło: wypadek, choroba

•  rozmówca się rozłącza, a za chwilę telefon dzwoni ponownie,

•  ktoś mówi, że trwa akcja policyjna, która pozwoli zatrzymać oszustów…

•  pada prośba o zachowanie wszystkiego w tajemnicy,

•  pilnie potrzebne są pieniądze lub wartościowe rzeczy, jeśli nie masz pieniędzy, pada prośba o zaciągnięcie kredytu,

•  rozmówca prosi Cię o przekazanie pieniędzy wskazanej osobie lub wykonanie przelewu,

Pomogłaś/eś, przekazałaś/eś pieniądze, czekasz… Uspokoiłaś/eś się, dopiero teraz dzwonisz do wnuczka, na policję … już wiesz, że dałaś/eś się oszukać… Straciłaś/eś wszystkie swoje oszczędności!

Nie musiało się tak stać. Bądź ostrożna/y, pamiętaj:

•  jeżeli rozmówca proponuje Ci, że możesz potwierdzić autentyczność dzwoniącego policjanta pod numerem 11 2 ­ zanim zadzwonisz pod ten telefon, sprawdź czy rozłączyłeś poprzednią rozmowę,

•  Policja nigdy w takich lub podobnych sytuacjach nie prosi o przekazanie pieniędzy,

•  nie działaj pochopnie pod presją czasu,

•  po rozmowie zadzwoń do kogoś bliskiego na znany Ci numer telefonu, by opowiedzieć o zdarzeniu – nie może być ono tajemnicą,

•  jeśli nie możesz skontaktować się z najbliższymi, niezwłocznie powiadom policję o takim zdarzeniu, dzwoniąc pod numer 11 2,

Nie dajmy przestępcom szansy! Nie pozwólmy,

aby zabrali oszczędności życia! Na Państwa sygnały policjanci czekają przez całą dobę. W przypadku jakichkolwiek podejrzeń, że nie jest to członek rodziny, czy prawdziwy funkcjonariusz tylko oszust lub w chwili, gdy telefonująca osoba postępuje w podany powyżej sposób PROSIMY O NATYCHMIASTOWE POWIADOMIENIE POLICJI.

NIE DAJMY SIĘ OKRAŚĆ PRZED ŚWIĘTAMI!

Każdego roku przed świętami odnotowujemy dużą liczbę włamań i kradzieży kieszonkowych. Okres gorączki przygotowań przedświątecznych sprzyja bowiem rabusiom... często z nieświadomą „pomocą”

samych okradzionych. Aby święta rzeczywiście przebiegły w szczęśliwej atmosferze, należy pamiętać o kilku fundamentalnych zasadach bezpieczeństwa.

Pośpiech i rozkojarzenie, to czynniki sprzyjające rabusiom. Złodzieje zbierają prawdziwe żniwo w supermarketach, na targowiskach, w autobusach komunikacji miejskiej i wszędzie tam, gdzie panuje tłok. Często sztucznie wywołany przez nich samych.

Bądźmy więc ostrożni i zwracajmy uwagę na to, co dzieje się wokół nas. Aby zapobiec kradzieży, powinniśmy odpowiednio zabezpieczyć swoje rzeczy.

Oto kilka podstawowych rad utrudniających życie złodziejom:

•  Pieniądze najlepiej schować do wewnętrznej kieszeni. Jeżeli wkładamy portfel, czy telefon komórkowy do torby lub plecaka to pamiętajmy, aby je zamykać i nosić przed sobą. Złodzieje najczęściej wybierają swoją ofiarę, którą obserwują przez pewien

(7)

Nasza Pilica Kultura czas. Patrzą, gdzie chowa pieniądze. Podchodzą

blisko i dotykając sprawdzają czy będzie reagować podczas kradzieży. Jeśli mamy na sobie grubą kurtkę, płaszcz czy kożuch, ich zadanie jest ułatwione. Nie należy również pozostawiać torebek w wózkach sklepowych bez nadzoru nawet na chwilę.

•  Podczas korzystania z bankomatów również możemy paść ofiarą złodziei i oszustów. Przestępcy zakładają nakładki ze skanerami na klawiatury i czytniki kart magnetycznych albo minikamery do przechwycenia numeru PIN. Jeśli mamy jakiekolwiek podejrzenia, należy podzielić się nimi z Policją lub pobliskim bankiem.

•  NIGDY nie należy zapisywać numeru PIN i przechowywać go razem z kartą bankomatową.

Łupem złodziei kieszonkowych padają nie tylko portfele czy telefony komórkowe. Z trudem zdobyte miejsce na parkingu supermarketu, szybko zamknięte auto, wrzucone bezwiednie do kieszeni kluczyki i już biegniemy po koszyk. To najczęstszy scenariusz przedświątecznych zakupów. Wiele osób myśli, że ich auto jest bezpieczne, gdyż ma doskonałe zabezpieczenia. Niestety, jeśli złodziej upatrzy sobie interesujący go pojazd, to zdobycie kluczyków z zewnętrznej kieszeni kurtki czy marynarki dla kieszonkowca nie stanowi dużego wyzwania.

A z oryginalnymi kluczykami najlepsze alarmy i immobilisery są bezwartościowe.

W podobny sposób mogą nam zostać skradzione klucze z domu, co w połączeniu ze zdobytym przez złodzieja adresem z naszych dokumentów, pozwala mu na szybkie przejęcie najcenniejszych przedmiotów z mieszkania. Nawet krótkotrwałe opuszczenie samochodu może skończyć się kłopotami, jeśli na siedzeniach pozostawimy wartościowe przedmioty. Torebki, teczki, laptopy, portfele, biżuteria, telefony, nawigacje GPS czy inne gadżety elektroniczne są wypatrywane w samochodach przez włamywaczy. Nawet jeśli w pozostawionej torbie czy kurtce nie ma niczego wartościowego, złodziej o tym nie wie, licząc na cenny łup. Często rozbita szyba jest dużo więcej warta, niż skradziony ze środka przedmiot. Najlepiej zabierać rzeczy ze sobą, ponieważ wkładając je do bagażnika, możemy już być obserwowani.

Mieszkanie, szczególnie w okresie świątecznym, to łakomy kąsek dla złodzieja.

Pamiętajmy, aby wyjeżdżając na święta do najbliższych, swoje mieszkanie pozostawić pod okiem przyjaznego sąsiada. Warto również zamontować dodatkowe zabezpieczenia w postaci alarmów

KULTURA

XII SPOTKANIA Z HISTORIĄ

Kolejne „Spotkania z historią i kulturą” miały nieco inny charakter gdyż odbyło się w ramach Dyskusyjnego Klubu Książki. Głównym tematem było spotkanie z Piotrem i Krzysztofem Ormanami, autorami książki „Wielka wojna na Jurze”. Jest to drugie, znacznie rozszerzone, wydanie książki.

Licząca obecnie niemal 800­stron monografia zawiera wiele informacji o wydarzeniach, które miały miejsce w naszej gminie 1 01 lat temu. Autorzy prowadzą w „Towarzystwie Jurajskim” tematy związane z opieką nad jurajskimi cmentarzami wojennymi i mogiłami żołnierskimi z roku 1 91 4. Obecnie prowadzone są prace przy renowacji cmentarza w Kotowicach (gmina Żarki). Autorzy od prawie 20 lat interesują się historią Jury, zwłaszcza historią militarną. Zajmują się także ochroną i opieką cmentarzy pochodzących z okresu I wojny. Duży fragment książki poświęcony więc jest jurajskim cmentarzom wojennym. Na spotkaniu dowiedzieliśmy się wielu ciekawych rzeczy, dotyczących historii naszego terenu. Dowiedzieliśmy się także o tym, iż dzięki m.in. digitalizacji archiwów, ciągle przybywa nowych informacji. Temat okazał się dla widzów interesujący i równocześnie mało znany..

Aleksander Kot tradycyjnie przygotował krótką i kamer. Należy jednak pamiętać, że dobrym sposobem na złodzieja jest wzajemna pomoc sąsiedzka. Bardzo ważne jest także zwracanie uwagi na osoby obce przebywające na naszej ulicy bez konkretnego celu, które mogą prowadzić obserwację.

Dotyczy to również obcych samochodów zaparkowanych lub przejeżdżających wolno w pobliżu posesji. Policjanci zalecają zapisanie tablic rejestracyjnych, koloru, marki i typu takiego podejrzanego pojazdu. W przypadku uzasadnionych podejrzeń należy niezwłocznie powiadomić Policję tel 11 2 lub 997.

Krzysztof Orman i Piotr Orman

(8)

Nasza Pilica Kultura

W niedzielne popołudnie 6 grudnia, bardzo licznie zgromadzeni w hali sportowej przy Zespole Szkół w Pilicy mieszkańcy naszej gminy, mogli poczuć klimat zbliżających się świąt. Występowały bowiem dzieci i młodzież z grup tanecznych działających przy Miejsko­Gminnej Bibliotece Publicznej w Pilicy. Tancerze występowali w czterech kategoriach wiekowych: 4­5 lat, 5­7 lat, 8­9 lat i starsze. Mali artyści wykonali układy taneczne, tematycznie związane z zimą, Świętami i Mikołajem.

Gościnnie wystąpili tancerze z Teatru „ACTUS ANIMI”

z Wolbromia. Organizatorami Koncertu Świątecznego byli: rodzice tańczących dzieci, Miejsko­Gminna Biblioteka Publiczna w Pilicy, Stowarzyszenie Przy­

jaciół „ACTUS ANIMI”. Patronem honorowym prelekcję dotyczącą naszego regionu. Tym razem były to wiadomości na temat historii Krzyża Niepodległości oraz ciekawostki dotyczące niezrealizowanych projektów cmentarzy wojennych u stóp zamku w Smoleniu i „zaginionego” pomnika Tadeusza Kościuszki, który w okresie odzyskiwania niepodległości przez Polskę miał stanąć na pilickim rynku.

Spotkanie było ilustrowane zdjęciami pokazującymi zniszczenia Pilicy w roku 1 91 4. Bardzo sympatycznym przerywnikiem było wykonanie przez uczestniczkę spotkania ­ Panią Irenę Szal pieśni patriotycznej, której dawno nauczył Ją ojciec żołnierz, legionista. Wysłuchaliśmy również jej wspomnień dotyczących udziału piliczan w walkach o niepodległość. Nasza kolekcja archiwaliów wzbogaciła się o kolejne unikalne fotografie o tematyce militarnej pokazujące piliczan w mundurach armii zaborczych i w uniformach z czasów walk o niepodległość. Na spotkaniu można było zakupić książkę i uzyskać dedykację podpisaną przez autorów. Na pamiątkę spotkania autorzy otrzymali od nas kubki z logo „Nasza Pilica”. [AK]

MŁODZI TANCERZE

Koncertu był Burmistrz Miasta i Gminy Artur Janosik, który wręczył okolicznościowe upominki tancerzom, a także złożył wszystkim życzenia z okazji nadchodzących Świąt. Nie zabrakło wizyty Świętego Mikołaja, to zasługa o. franciszkanów z klasztoru w Pilicy­Biskupicach, który obdarowywał słodkościami dzieci na widowni, a i goście mogli poczęstować się słodkimi wypiekami, kawą i herbatą ­ przygotowanymi przez rodziców tańczących dzieci. Było to naprawdę urocze grudniowe popołudnie. [AK]

PIERWSZE MIKOŁAJKI

Korzystając z okazji Mikołajek w dniu 6 grudnia reprezentanci KGW Wierbka, Ogniska Młodzieżowego oraz ZMW odwiedziło każdą członkinię, a także młodzież z Ogniska. Nie zapomniały o Burmistrzu, Pani Sekretarz, Przewodniczącej KGW, Prezesach OSP Wierbka, Klubu Sportowego LTS, Proboszczu Parafii, Pani Dyrektor ZS Wierbka ponieważ przez ostatni rok to właśnie oni wspomagali działalność Koła. Każda spotkana osoba mogła porozmawiać z Mikołajem i dostać słodki upominek. Więcej

o Mikołajkowej niespodziance na stronie kgwwierbka.blogspot.com. [IS]

ŚWIETLICA ŚRODOWISKOWA Uczestnicy imprezy otrzymali upominki z rąk

burmistrza Artura Janosik

W hali wystąpiło ponad 150 tancerzy

Uczestnicy zajęć w świetlicy środowiskowej prezentują swoje dzieła

(9)

Nasza Pilica Kultura W sobotę 21 listopada 2015 r. po raz kolejny

dzieci spotkały się na zajęciach świetlicowych w Świetlicy Wiejskiej w Sierbowicach. Zajęcia prowadziła pani Agnieszka Pasierbińska z ODR w Zawierciu. Wykonywały ozdoby choinkowe, towarzyszyły im panie z KGW z Sierbowic i rodzice.

Prace wykonywane były techniką quilling. Następnym tematem spotkania będą serduszka Walentynkowe, a kolejnym kwiaty z bibuły i krepiny na palmę wielkanocną. Zapraszamy do udziału w zajęciach chętne dzieci z wiosek naszej parafii w Dzwono­

Sierbowcach. [Zofia Michalik]

W BIBLIOTECE

W roku 201 5 Miejsko­Gminna Biblioteka Publiczna w Pilicy uczestniczyła w Programie Biblioteki Narodowej „Zakup nowości wydawniczych dla Bibliotek”. Celem Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa, jest upowszechnianie czytelnictwa poprzez wzbogacenie i odnowienie księgozbiorów polskich bibliotek publicznych. Program wspiera również publikację wartościowej literatury i czasopism o charakterze kulturalnym, a także szkolenia kadry bibliotekarskiej. Program obejmuje lata 201 4­2020.

W ramach Programu Miejsko­Gminna Biblioteka Publiczna w Pilicy otrzymała w 201 5 r. dofinansowanie w wysokości 6  430 zł. Zgodnie z obowiązującym biblioteki Regulaminem Programu pozyskaną dotację przeznaczono głównie na zakup nowości wydawniczych zarówno do Biblioteki w Pilicy jak i Filii w Sławniowie i Wierbce. Ogółem z programu zakupiono 420 książek, w tym aż 279 dla dzieci i młodzieży, ponieważ kładziemy szczególny nacisk na rozszerzenie i uaktualnienie oferty dla młodego czytelnika. [Red]

BIBLIOTEKA W NARODOWYM PROGRAMIE ROZWOJU CZYTELNICTWA

DKK

Niedawno w DKK czytaliśmy książkę Agnieszki Chylińskiej pt.

„Labirynt Lukrecji”. Książka ta nie przypomina poprzednich dzieł tej autorki. Jest bardziej tajemnicza, skomplikowana. Zawiera przepiękne ilustracje autorstwa Surena Vardaniana. W książce „Labirynt Lukrecji” poznacie Lukrecję i jej małomównych rodziców, którzy mieszkają w kamienicy niedaleko dużego parku. Dziewczynka często choruje. Chodzi do szkoły, której bardzo nie lubi. Jednym z ulubionych zajęć Lukrecji jest spędzanie czasu z tatą i jego książkami. Niestety prawie zawsze jest zajęty lub gdzieś wyjeżdża. Pewnej nocy we śnie Lukrecja

odkrywa tajemniczy labirynt. Znajduje w nim list, w którym jest napisane, że musi przestać mówić. Za każdym razem, gdy śni się jej labirynt, wchodzi do niego głębiej i znajduje kolejne liściki. Widzi, że jeśli robi to, co jest w nich napisane, to spotykają ją miłe oraz niezwykłe rzeczy. To pięknie ilustrowana książka, która opowiada o jesiennej szarudze i wiosennym ociepleniu, o dziecięcych smutkach i radościach, a przede wszystkim o tęsknocie każdego z nas za szczęściem. [Katarzyna Latacz]

SPOTKANIE Z BAJKĄ

Wspólna inicjatywa pracownic Miejsko­Gminnej Biblioteki Publicznej ­ Filia w Wierbce i nauczycieli Przedszkola im. Czesława Janczarskiego w Wierbce zaowocowała ciekawymi zajęciami dla najmłodszej grupy przedszkolaków, którą prowadzi Pani Teresa Banaś. Zajęcia miały na celu zapoznanie dzieci z literaturą. Maluchy wybrały się z nami w podróż do krainy baśni. Czytaliśmy bajkę „Trzy małe świnki”.

Przedszkolaki z ciekawością wysłuchały przygód rodzeństwa ­ trzech małych świnek, które dzięki sprytowi i wzajemnej trosce umknęły przed strasznym wilczyskiem. Słuchając bajki dzieci mogły obserwować ilustrację specjalnie przygotowaną na tą okazję.

Książka dostarczyła nam tematu do rozmowy z dziećmi na temat rodzeństwa. Doszliśmy do wniosku, że rodzeństwo to fantastyczna sprawa, dzieci doskonale wiedzą jakie wynikają z tego obowiązki: wspieranie się, wzajemna pomoc i troska oraz odpowiedzialność. Po rozmowie przyszedł czas na zabawę ruchową z piosenką „Rączki do góry…”, w której dzieci bardzo chętnie wzięły udział. Kolejnym etapem zabawy było wykonanie prac plastycznych nawiązujących do bajki. Każdy zrobił własnoręcznie swoją świnkę z papierowych elementów. Po skończonej pracy podpisane świnki zawisły na wystawie. Na koniec przyszedł czas na zabawę relaksacyjną „List do babci…”. Dzieciaki świetnie się

Pracownice MGBP w Pilicy z przedszkolakami

(10)

Nasza Pilica Oświata

bawiły rysując na plecach kolegów czytany list. Za wspaniałą zabawę, cierpliwość, zaangażowanie i uwagę, dzieci zostały nagrodzone słodkościami, zakładkami do książek oraz kolorowankami.

Chciałybyśmy, aby efektem czytania dzieciom w przedszkolu była popularyzacja głośnego czytania w domach. Pamiętajcie dzieci, że obiecaliście czytać z rodzicami w domu. A po książki zapraszamy do biblioteki. [ML]

OŚWIATA

LICEUM IM . KRÓLOWEJ ELŻBIETY Z PILCZY LEKCJE BIBLIOTECZNE W LICEUM

Bibliotekarz liceum, mgr Anna Jastrząb, we współpracy z Pedagogiczną Biblioteką Wojewódzką im. Józefa Lompy w Katowicach Filia Zawiercie, zapoczątkowała cykl historycznych lekcji bibliotecznych. Tematem pierwszej z nich była

”Tragedia Górnośląska 1 945”. Zajęcia obejmowały wykład i warsztaty. Uczniowie dowiedzieli się wielu ciekawych informacji dotyczących tych wydarzeń, bo tragedia ta należy do najmniej znanych kart w skomplikowanej historii Śląska. [IK]

LICEALIŚCI W AKCJI

1 7 listopada uczniowie klasy mundurowej pod opieką pana Mariusza Mendaka odwiedzili „młodszych kolegów” z przedszkola w Pilicy. Doświadczeni po wielu poligonach i kursach mundurowi licealiści przeprowadzili pokaz pierwszej pomocy przed­

medycznej. Podczas zajęć przedszkolaki dowiedziały się, jak wykonać resuscytację krążeniowo­oddechową i reagować w niebezpiecznych sytuacjach. Spotkanie było na pewno owocnym doświadczeniem dla obu stron. [IK]

LICEALISTKI W PROGRAMIE ,,PoczytajMY”

W ramach projektu Centrum Edukacji Obywatelskiej ,,PoczytajMY” uczennice liceum przygotowują spotkania czytelnicze dla dzieci z pilickiego przedszkola. Wspólne czytanie książek jest szansą do zaangażowania się młodzieży w działania na rzecz innych, kształtuje nawyk czytania, pozwala na rozwijanie umiejętności przydatnych młodzieży w dalszym życiu, takich jak umiejętność publicznego wystąpienia, planowania działań czy pracy w grupie. Czytanie wspiera też rozwój dzieci:

głośne czytanie maluchom rozwija ich wyobraźnię, pamięć, pomysłowość, wzbudza w nich ciekawość świata. Po lekturze razem się bawią, rysują, tańczą,

a także uczą! Spotkania, które już się odbyły, pozbawiły tremy uczestniczki programu i zmobilizowały do dalszej wytężonej pracy. [IK]

EWELINA RADOSZ STYPENDYSTKĄ

PREZESA RADY MINISTRÓW

25 listopada 201 5 r. w Akademii im. J. Długosza w Częstochowie odbyła się uroczystość wręczenia stypendiów Prezesa Rady Ministrów dla najzdolniejszych i najlepszych uczniów ze szkół ponadgimnazjalnych na rok szkolny 201 5/201 6.

Impreza została przygotowana przez Wydział Rozwoju Edukacji Kuratorium Oświaty w Katowicach, a uświetniona obecnością

Śląskiego Kuratora Oś­

wiaty Stanisława Fabera oraz Rektora AJD Zygmunta Bąka. Zgro­

madzeni wysłuchali też ciekawego wykładu dr Bogdana Wszołka pt.

„Złota era astronomii".

Wśród tego grona wyróżnionych znalazła się uczennica klasy IIIa Ewelina  Radosz. Gratulu­

jemy i życzymy suk­

cesów!!! [IK]

ZESPÓŁ SZKÓŁ NR 1 W PILICY

Troje uczniów Zespołu Szkół nr 1 w Pilicy zakwalifikowało się do kolejnych etapów wojewódzkich konkursów przedmiotowych. Magda­

lena Pleban weźmie udział w II etapie konkursu

"Z biologią za pan brat", organizowanego przez Pałac Młodzieży w Katowicach. Błażej Roch zakwalifikował się do rejonowego etapu Ogólnopolskiego Konkursu Historycznego „Losy żołnierza i dzieje oręża polskiego w latach 1 531 ­ 1 683”, a Patryk Kwiecień w konkursie matematycznym. [Red]

ZESPÓŁ SZKÓŁ NR 2 W WIERBCE

12 listopada 2015 r. w sali widowiskowej MOK w Zawierciu odbył się XIII Przegląd Kulturalny Świetlic Środowiskowych.

W tegorocznym Koncercie Finałowym pt.

„Chodź pomaluj mój świat – kolorowe piosenki” nasi przedstawiciele zaprezentowali się wspólnie ze świetlicą z Ogrodzieńca w utworze „Chodź pomaluj mój świat”. Ponadto piosenki pt.: „Gramy w kolory”

oraz „Nie poganiaj mnie, bo tracę oddech”

w wykonaniu naszych „piosenkarek” i „tancerek”

Ewelina Radosz

(11)

Nasza Pilica Z życia parafii podobały się publiczności. Koncert zorganizowany

przez Ośrodek Wsparcia Dziecka i Rodziny przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Zawierciu uświetnił występ harcerzy z Zawiercia. Jak co roku wszyscy świetnie się bawili. Do szkoły wróciliśmy z dyplomem i nagrodą. [Jadwiga Szota]

BARBÓRKA W PRZEDSZKOLACH

4 grudnia ­ św. Barbary ­ patronki wielu profesji i grup społecznych, którym sprzyja. Ustępuje ona pola jedynie św. Mikołajowi. Jest opiekunką między innymi:

architektów, cieśli, dekarzy, ludwisarzy, hutników, marynarzy, rzeźników, strażników, żeglarzy. Naj­

bardziej jednak znana jest św. Barbara jako patronka górników: węgla kamiennego i brunatnego, soli, rud żelaza, wszelkich kruszców, a także minerałów i skał.

Najbardziej popularny zawód górnika spotykany jest na Śląsku.

Co roku 4 grudnia odbywają się górnicze nabożeństwa i świeckie uroczystości barbórkowe z racji ich święta. A i u nas w Przedszkolach w Pilicy i w Wierbce, oraz w Szkole Podstawowej w Wierbce miały miejsce niecodzienne wizyty z okazji Barbórki.

Dzieci i młodzież naszych placówek odwiedził wyjątkowy gość ­ emerytowany pracownik ­ kierownik jednej z kopalń Pan Ryszard Barczyk. Wzbudził powszechny zachwyt wyglądem w pięknym galowym mundurze i oczywiście w czapce z białym pióropuszem, nie tylko wśród młodszego pokolenia.

Wszak na pilickiej ulicy górnik w galowym stroju? Ze szpadą? Toż to widok jak z filmu! Gość opowiadał o pracy górnika, o jej niebezpieczeństwach i trudach.

Oczywiście pytaniom ze strony słuchaczy nie było końca, wszyscy chcieli (nie wyłączając dziewczynek) zostać górnikami. Pan Barczyk objaśnił kolory pióropuszy – czy państwo wiedzą że: czarny ­ to kolor braci górników, czerwony ­ noszą członkowie orkiestry górniczej, od niedawna biało ­ czerwony zdobi czapkę kapelmistrza, dyrygenta orkiestry, biały pióropusz nosi

kierownictwo kopalni, zielony ­ pracownicy ministerstwa resortu górniczego. Nie mogło zabraknąć dla Gościa podziękowań, życzeń i wspólnych pamiątkowych zdjęć (patrz str. 27). [ANK]

Z ŻYCIA PARAFII

PIELGRZYMKA DO ZIEMI ŚWIĘTEJ

Pomysłodawcą i inicjatorem Pielgrzymki do Ziemi Świętej był proboszcz parafii Dobraków ks. Sławomir Janowski. Wraz z grupą parafian uczestnikami wyprawy w dniach 21 ­ 28 października byli również parafianie Lisowa, którym obecnie przewodniczy były proboszcz parafii Dobraków ks. Czesław Krzyszkowski.

Program pielgrzymki był bardzo bogaty.

Obejmował zwiedzanie najważniejszych miejsc kultu religijnego między innymi: Betlejem, Bazylikę Narodzenia Pańskiego, Górę Oliwną, Ogrody Getsemani z drzewami oliwnymi z czasów Pana Jezusa, Nazaret, Kafarnaum, zwiedzanie Starej Jerozolimy, odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych nad

Pamiątkowe zdjęcie uczestników wycieczki PILICKI RYNEK W ŚWIĄTECZNEJ SZACIE

Choinka, nastrój... tylko śniegu brak ... [Fot. SzK]

(12)

Nasza Pilica Z życia parafii

rzeką Jordan, odnowienie przysięgi małżeńskiej w Kanie Galilejskiej. Oczywiście podczas pielgrzymki nie mogło zabraknąć odprawienia nabożeństwa Drogi Krzyżowej, wejścia na Golgotę oraz zakończenia Drogi Krzyżowej przy Grobie Pańskim. Oprócz miejsc kultu religijnego uczestnicy mieli czas na zakupy na targu jerozolimskim, aby przywieźć sobie i bliskim pamiątki. Wielką frajdę sprawiła uczestnikom kąpiel w Morzu Martwym, bo pogoda w tamtej części świata zachęcała do takiego relaksu. Wielu z naszych rozmówców podkreśla, iż dzięki ks. Proboszczowi Sławomirowi Janowskiemu mogli przeżyć piękne, niezapomniane chwile. Wszyscy są zgodni, że była to ich „ pielgrzymka życia”.

Za naszym pośrednictwem cała grupa pragnie podziękować proboszczowi ks. Sławomirowi Janowskiemu”…za piękne doznania duchowe jakie mogli przeżyć odwiedzając święte miejsca związane z naszą wiarą. Przeżycia i wspomnienia pozwolą bardziej umocnić nas w wierze naszych ojców”.

[Bożena Witkowicz, Agata Czech]

Od stycznia do lipca 1 864 przełożonym klasztoru Bożego Grobu był urodzony w Pilicy o. Jukundyn Bielak, którego postać przedstawiliśmy szerzej w artykule „Pilickie ślady w Ziemi Świętej”

zamieszczonym w w numerze 3(1 3)/201 5. [Red]

Z WIZYTĄ W ŁAGIEWNIKACH

21 listopada z klasztoru o. franciszkanów wyjechała do Krakowa­Łagiewnik 60­osobowa pielgrzymka pod przewodnictwem o. Wacława Bujaka.

Głównym celem było zwiedzenie Centrum Jana Pawła II w Łagiewnikach. W Kaplicy Kapłańskiej grupa uczestniczyła w Mszy Świętej, którą celebrował o. Wacław. W kaplicy tej znajduje się płyta z grobu Jana Pawła II, relikwiarz księgi oraz papieski krzyż pastoralny. W górnej części świątyni znajduje się Sanktuarium św. Jana Pawła II. Wnętrze kościoła

zdobią przepiękne mozaiki autorstwa pochodzącego ze Słowenii artysty malarza o. Marko Ivana Rupnika SJ. Zwiedzono wystawę Całunu Turyńskiego wysłuchując obszernego wykładu na jego temat.

W miejscowej kawiarni przy kawie delektowano się słynnymi kremówkami. Po południu odwiedzono słynną dzielnicę żydowską ­ krakowski Kazimierz.

Podczas spaceru wąskimi, krętymi, urokliwymi uliczkami uczestnicy wyjazdu podziwiali piękno gotyckiego kościołów Bożego Ciała i św. Katarzyny, barokowego kościoła na Skałce oraz zwiedzili znajdującą się pod kościołem Kryptę Zasłużonych, w której spoczywają min. J. Długosz, J. I. Kraszewski, K. Szymanowski i St. Wypiański, Po spożyciu słynnych kazimierzowskich „zapiekanek z pieca”

wrócono do Pilicy. [Janina Grabowska]

ŚW. MIKOŁAJ W KOLEGIACIE

Święty Mikołaj po Mszy Świętej Roratniej o godz. 17.00 odwiedził naszą Kolegiatę, gdzie czekały już na niego dzieci. Wszyscy zgromadzeni odmówili modlitwę, po której ks. Piotr przywitał Mikołaja i przeprowadził z nim rozmowę po czym Św.

Mikołaj tradycyjnie spytał ks. Piotra czy dzieci w Naszej Pilickiej Parafii były grzeczne w tym 2015 roku. Ks. Wikary odpowiedział, że dzieciaki były grzeczne. Św. Mikołaj rozmawiał z dziećmi ale także przybył do nich z podarunkami. Podczas krótkiej wizyty dzieci z naszej parafii dowiedziały się kim był i skąd pochodził św. Mikołaj, biskup. Dzieci się bardzo ucieszyły z tej niezwykłej wizyty. Prezenty otrzymały wszystkie przybyłe dzieci, ministranci, młodzież działająca w parafii oraz ks. Proboszcz. Wszystkie dzieci, które uczestniczą w roratach ze swoimi lampionami adwentowymi otrzymały dodatkowo czekolady. Nie zabrakło pamiątkowych zdjęć z Mikołajem. Na koniec dzieci pięknie podziękowały i pożegnały się z Mikołajem. Spotkanie minęło w radosnej, przemiłej atmosferze. [Grzegorz Piąty]

Niezwykły gość pilickiej kolegiaty

(13)

Nasza Pilica Historia

Dobraków był wsią królewską a potem należał do uposażenia wojewodów krakowskich. Dzięki temu zachowało się wiele zapisów dokumentujących jego dzieje. Nie sposób zmieścić wszystkich wiadomości na kilku stronach. Dlatego niniejszy artykuł przedstawia jedynie zarys dziejów Dobrakowa.

Nazwa wsi pochodzi od imienia Dobrak (Dobrogost, Dobrosław). Być może któreś z tych imion nosił zasadźca tej wsi. Wieś była zapisywana w dokumentach_m.in. jako: Dobracow i Dobraczow

(1 257 r.), (1 376 r.), Dobrakouo (1 394 r.), Dobrakow (1 403 r.), Dobrzakow (1 473 r.), Dobrakowo (1 509 r.), Dobrakow (1 524 r.). Pierwszy bezsporny zapis dotyczący wsi pochodzi z roku 1 376 kiedy to Piotrasz z Dobrakowa procesuje się z Adamem ze Zbikał o dziedzinę w Dobrakowie. Dwa dokumenty dotyczące Dobrakowa, a wymieniające starsze daty są średniowiecznymi falsyfikatami. Według pierwszego w 1 257 r. Bolesław Wstydliwy nadaje klasztorowi Klarysek w Zawichoście dziesięcinę snopową m. in.

z Dobrakowa. Według drugiego w 1 262 r. Bolesław Wstydliwy, przenosząc klasztor Klarysek z Zawichostu do Skały zatwierdza mu m.in. dziesiecinę z Dobrakowa. W 1 382 r. Maciej, pleban żarnowiecki i kanonik krakowski, zastawia klasztorowi św. Andrzeja posiadane dziesięciny m. in. w Dobrakowie w zamian za 47 grzywien. Do ciekawszych wydarzeń doszło w roku 1 385 kiedy Piotr z Dobrakowa otrzymuje odszkodowanie od Ostasza z Dobrakowa i jego żony

Machny za zabitego brata i 3 rany otwarte. W 1 399 r.

Mikołaj Gloskowski sądzi się z Klichem z Dobrakowa o 7 ran, w tym 3 otwarte. W 1 398 Piotr/Pietrasz z Dobrakowa herbu Ostoja zaświadczył szlachectwo Marka z Bzowa h. Ostoja. W tym samym roku Maciek (Maczek) z Dobrakowa staje w sądzie przeciwko Szczepanowi z Niegowonic o naganienie szlachectwa.

Według prof. Kiryka silne rozgrodzenie wsi wśród rycerstwa zagrodowego pod koniec XIV wieku świadczyć musi o długiej już historii Dobrakowa.

W latach 1 376 ­ 1 41 0 jako właściciele lub dzierżawcy części Dobrakowa wymienione zostało wiele osób. Są wśród nich: Ostaszko, drugi Ostaszko, Piotr, Andrzej, Marcisz, Maciej, Wielisław, Klich z Balina i Mikosz, Marcin, Maćko ­ syn Stanisława Ostasza, Machna, wdowa po Ostaszu z Dobrakowa, a matka Macieja, Mikosz, Piotr, Dobiesław, Jakusz i jego żona Katarzyna, Krzywosąd z Dobrakowa, Bilanowic i Poręby Czarnej oraz Zygmunt, wszyscy piszący się

„z Dobrakowa”. 1 2 października 1 394 r. pleban pilicki Jan sądził się z Faliszkonem, Katarzyną, Falisławem i Leksandrem z Dobrakowa. Po 1 435 r. Wymienieni zostali Jakusz i jego syn Jan Goły, Katarzyna, wdowa po Jakuszu z Dobrakowa i jej syn Mikołaj. Swoistą specjalnością dobrakowian była posada woźnego sądowego w grodzie krakowskim. W 1 398 r. Pietrasz z Dobrakowa wybrany został komisarzem do poprowadzenia granic między Dulową i Łaziskam.

W 1 404 roku wymieniony jest Szpak, woźny sądowy z Dobrakowa. W dokumentach sądowych z roku 1 41 8 występuje kolejny woźny sądowy ­ Jan z Dobrakowa.

DOBRAKÓW

Nowy kościół w Dobrakowie ­ na ścianie frontowej wmurowana tablica z datą14 października 1979

Stary kościół w Dobrakowie

(14)

Nasza Pilica Historia

W latach 1 41 9­42 w dokumentach sądowych występuje woźny sądowy Stanisław z Dobrakowa zwany Kołosz. W latach 1 457­66 notowany jest kolejny woźny sądowy z Dobrakowa ­ Mikołaj. W 1 470 roku wymieniony jest jeszcze jeden woźny sądowy ­ Stanisław z Dobrakowa. W 1 433r. doszło do jakiś gwałtownych wydarzeń, których śladem jest pozew złożony przez Mikołaja, pełnomocnika klasztoru św.

Andrzeja w Krakowie, występującego przeciwko:

Piotrowi zagrodnikowi z Dobrakowa o dziesięcinę w zbożu wymłóconym wartą 1 6 grzywien; Maczkowi o zabraną gwałtem dziesięcinę w zbożu wymłóconym wartą 1 6 grzywien i Zadorze z Siadczy o dziesięcinę zabraną gwałtem z Dobrakowa również wartą 1 6 grzywien. W 1 448 odnotowano Jakuba z Dobrakowa, herbu lilia na tarczy (herb Gozdawa), który zaświadczył w Krakowie szlachectwo Soleckiego.

W 1 453 r. potwierdzone jest istotnienie w Dobrakowie folwarku. W 1 460 r. Stanisław z Dobrakowa herbu Gozdawa i jego bratanek Wojciech, sprzedają za 1 6 grzywien Andrzejowi, synowi Piotra z Dobrakowa również herbu Gozdawa, całą część swej dziedziny w Dobrakowie, a ten odsprzedaje ją Piotrowi Zebrzydowskiemu z Przechodów. W połowie XV wieku pleban w Żarnowcu pobiera dziesięcinę z Dobrakowa od 1 2 łanów kmiecych, karczmy i 4 zagrodników.

W 1 465 r. Jan z Siadczy zapisuje 1 00 grzywien posagu i tyleż wiana na połowie swych dóbr w Siadczy i Dobrakowie, swej żonie Barbarze, córce zmarłego chorążego krakowskiego Mikołaja Mokrskiego.

Według Liber beneficjorum Jana Długosza w 1 470 r..

dziedzicami byli bracia herbu Jelita ­ Przedbor,, Zbigniew i Jan z Siadczy. Dziesięcina snopowe ze wsi należały do klasztoru św. Andrzeja w Krakowie, a dziesięciny snopowe z 2 folwarków oddawane były plebanowi w Żarnowcu. W 1 473 r. Stanisław, syn Mikołaja, był studentem Akademii Krakowskiej. W roku 1 509 sąd komisarski krakowski daje Pawłowi Beskiemu prawo wwiązania się w dobra Anny, żony Mikołaja Detki z Dobrakowa, skonfiskowane za

niestawiennictwo na wyprawę. W 1 524 r. król Zygmunt Stary zezwolił Jakubowi Płazie z Mstyczowa na wykupienie wsi Dobraków z rąk Stanisława i Mikołaja Mokrskich. W 1 529 r. dziesięcina Snopowa z Dobrakowa, warta 20 groszy należy do plebana w Żarnowcu, a dziesięcina snopowa z ról folwarcznych w Dobrakowie, warta 24 gr ­ plebanowi w Kidowie.

Dobraków był do roku 1 531 własnością królewską.

Dzierżawcy procesują się i dokonują licznych transakcji sprzedaży części posiadłości w Dobrakowie bez formalnego zezwolenia królewskiego. W tym roku Zygmunt Stary zezwala braciom Staszkowskim:

Jakubowi kanonikowi krakowkiemu i sekretarzowi królewskiemu; Janowi, dowódcy artylerii królewskiej i Hieronimowi, dworzaninowi królewskiemu, na ustąpienie wojewodzie krakowskiemu Andrzejowi z Tęczyna części wsi Dobraków w zamian za połowę należącej do urzędu wojewody wsi Kowary w pow.

proszowickim. Od tego momentu część wsi staje się dobrem należącym do urzędu wojewody krakowskiego. Wg rejestru urzędu wojewody krakowskiego z 1 581 r. Dobraków płacił podatki od 5 i 1 /2 łanu kmiecego, 4 zagrodników z rolą i 2 komorników bez bydła. W roku 1 598 zostało potwierdzone uposażenie plebana żarnowieckiego dziesięciną z Dobrakowa.

Od 1 739 do 1 743 prepozyt pilicki, późniejszy prymas, ks. Adam hrabia Komorowski za 2 tys. zł rocznie wydzierżawił Dobraków wraz z Przychodami, Wierbką i częścią Kleszczowej, właścicielce Pilicy Marii z Wesslów Sobieskiej. W 1 760 r. Dobraków nadal należy do dóbr wojewody krakowskiego. Miały miejsce skargi poddanych na miejscowego plebana pełniącego też funkcję podstarościego, ks.

Lachowicza. W 1 781 r. została zawarta ugoda między wojewodą krakowskim Stanisławem Dembińskim, a poddanymi z klucza kroczyckiego, w tym z Dobrakowa dotycząca zamiany pańszczyzny na czynsz. W latach 1 783­1 789 dożywotnim posesorem Pomnik ofiar wojny 1939­1945 ustawiony w 1990 r.

Kapliczka z 1966 r. przy drodze Dobraków­Siadcza

(15)

Nasza Pilica Historia

Dobrakowa był Jan Ośmiałowski, który 3 listopada 1 771 r., w czasie zamachu konfederatów na Stanisława Augusta, wystąpił w jego obronie i został kilkakrotnie ranny. Sejm, realizując konstytucję

„Pamięć wierności” z 1 775 r., nadał mu klucz kroczycki wydzielony z dóbr urzędu wojewody krakowskiego. Od 1 784 roku trwał spór z Otolą o grunt zwany Pogorzelce. Według wyliczeń prof. F. Kiryka w latach 1 790­91 było tu od 72 do 76 gospodarstw, zamieszkałych przez 334 osoby, w tym 2 narodowości żydowskiej. Około 1 791 r. dzierżawcą folwarku był Łempicki, a ekonomem Łapanowski. Karczmę prowadził Głowania. W roku 1 792 wójtem był Stanisław Cieplak. W 1 81 3 rozesłano list gończy za Walentym Szywaczem oraz za kilkoma innymi mieszkańcami pobliskich wsi, którzy zdezerterowali z wojska. W 1 827 r. wieś liczyła 86 domów i 471 mieszkańców. W XIX w. wieś należała do powiatu olkuskiego, gminy i parafii Kidów. W II połowie XIX w.

istniał w Dobrakowie cmentarz choleryczny.

W powstaniu styczniowym wziął udział 23­letni włościanin Rudolf Wulf. Według opisu z 1 867 r.

dobrakowski folwark liczył 650 mórg, a wieś Dobraków 11 9 osad i 1 538 mórg gruntu. Był tu wówczas folwark o powierzchni 61 5 mórg. W 1 883 kilkanaście wsi, w tym Dobraków, zostało znacznie uszkodzonych przez trwające miesiąc ulewy. W 1 928 r. powstała straż pożarna. Inicjatorem jej założenia był ówczesny sołtys Jakub Kapuśniak, a pierwszy zarząd stanowili:

prezes ­ Julian Kozłowski, naczelnik ­ Wojciech Kapuśniak, wiceprezes ­ Józef Czech, sekretarz ­ Jan Poskart, gospodarz ­ Franciszek Kurpiś. Jednostka liczyła 32 członków, a jej wyposażenie stanowiła sikawka ręczna oraz podstawowy sprzęt pożarniczy.

31 października 1 928 r. Towarzystwo Ochotniczej Straży Pożarnej w Dobrakowie zostało wpisane do rejestru stowarzyszeń województwa kieleckiego.

Księga Adresowa z roku 1 930 wymienia: kowala Kuczerę, stolarza F. Witkowicza oraz I. Wyrwała zajmujacego się handlem wyrobami tytoniowymi.

W 1 932 r. powstała pilicka Spółdzielnia Mleczarska.

Dostawców mleka, m.in. z Dobrakowa, zobowiązano do wykupienia udziałów wysokości 1 5 zł od krowy.

W trakcie II wojny światowej zginęli: Stanisław Grabowski, Stefan Grabowski, Piotr Szywacz, Wincenty Koper, Bolesław Płoszaj i Franciszek Witkowicz. W Charkowie został zamordowany urodzony w Dobrakowie por. rez. Franciszek Kapuśniak. Podczas okupacji naczelnikiem OSP był Wincenty Jastrząb działającyw konspiracji pod pseudonimem "Wierzba".

W 1 948 r. powstała szkoła powszechna. 6 marca 1 949 zarząd świetlicy w Dobrakowie wystawił sztukę „Łobzowianie” Ludwika Władysława Anczyca.

Wkrótce wystawianie sztuki z nieznanych przyczyn zatrzymał cenzor ze Starostwa Powiatowego Olkuskiego. W 1 951 r. we wsi działał jeden warsztat rzemieślniczy, a jego własciciel należał do Cechu Rzemiosł Różnych w Wolbromiu. 6 października 1 954 r. utworzono gromadę Dobraków. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad Dobraków, Podleśna i Wierzbica, bez przysiółków Jastrzębie i Maleszyna należace wczesniej do zlikwidowanej gminy Kidów. Gromadzka Rada Narodowa liczyła 1 3 członków. 1 7 lipca 1 955 r. została otwarta drewniana strażnica OSP. 1 9 sierpnia 1 957 r. biskup Czesław Kaczmarek erygował parafię pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Dobrakowie. Okręg parafialny został wydzielony z parafii w Łanach Wielkich i z parafii w Kidowie, do której dotychczas należał Dobraków. Do parafii należą wsie: Dobraków, Podleśna i Otola. Początkowo funkcję kościoła parafialnego pełniła skromnie wyposażona stara, drewniana świątynia. W 1 958 r. jednostka OSP otrzymała pierwszy samochód pożarniczy. Ruszyła budowa zlewni mleka. 31 grudnia 1 961 r. zniesiono Gromadę Dobraków, a jej obszar włączono do nowo utworzonej gromady Otola. 1 962 r. ruszyła budowa zlewni mleka OSM Pilica. W 1 965 r. Strażacy otrzymali Figura Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej z ok. 1900

Remiza w Dobrakowie zmodernizowana w latach 2011­2012 na Dom Kultury

(16)

Nasza Pilica Historia

Dotychczas ukazały się monografie miejscowości:

Kleszczowa (nr 7/201 5), Kocikowa nr (8/201 5), Smoleń (nr 9/201 5), Solca i Jasieniec (1 0/201 5), Dzwono­

Sierbowice (11 /201 5) samochód pożarniczy marki Bedford. 4 lipca 1 976

roku podczas uroczystego otwarcia nowej remizy ślubowanie złożyły dwie drużyny młodzieżowe. W tym czasie prezesem OSP był Jan Czech, a naczelnikiem Ignacy Kazior. Budowa nowego kościoła była realizowana w latach 1 979­1 983, gdy proboszczem był ks. Aleksander Zaporowski. W 1 985 r. nowy kościół poświęcił bp Mieczysław Jaworski. 1 lipca 1 979 r.

miejscowa jednostka OSP otrzymała sztandar.

W latach 1 991 ­1 993 remiza OSP została rozbudowana. Prezesem jednostki był wówczas Eugeniusz Szywacz, a naczelnikiem Jan Mazur­

kiewicz. W roku 1 999 zamknięto szkołę podstawową.

Dzieci dowożone są do ZS w Wierbce. 30 marca 2001 r. jednostka OSP została wcielona do Krajowego Systemu Ratowniczo­Gaśniczego. W latach 201 0­

2011 remiza OSP została przekształcona w Wiejski Dom Kultury, który został otwarty 29 maja 2011 r.

Obecnie Dobraków liczy 1 32 gospodarstwa.

Kapliczka w Podleśnej ufundowana przez Wincentego i Maryjannę Grabowskich w 1900 r.

Kapliczka w Podleśnej z 1914 r. na pamiątkę Wojny Europejskiej ufundowana przez Mariannę i Franciszka

Szywacz

W Dobrakowie znajduje się zespół dawnego kościoła drewnianego konstrukcji zrębowej. Zbudo­

wany został w XVIII w. a powiększony ok. 1 950 r.

Wewnątrz znajdował się ołtarz z obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej. Drewniana dzwonnica o konstrukcji słupowej zbudowana została w połowie XIX w. Przed wejściem na plac kościelny stoi wysoki krzyż z ok. 1 920 r. Na krzyżu znajduje się płaskorzeźbiona Grupa Ukrzyżowania. Autorami Podleśna to dawna kolonia Dobrakowa. Nazwa typu etnograficznego określa położenie pod lasem.

Miejscowość została utworzona rozporządzeniem starosty kieleckiego z 7 sierpnia 1 937 r., odłączającym ją od Dobrakowa. Nigdy wcześniej nie była wzmiankowana w dokumentach. Wieś liczy obecnie 428 hektarów i 38 gospodarstw.

PODLEŚNA

CIEKAWE OBIEKTY

projektu nowego kościoła pw. Matki Boskiej Częstochowskiej byli: inż. Jan Głuch i inż. Roman Siwek. Kościół ma oryginalny kształt. Na frontonie kościoła znajduje się wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej, który pozostał na pamiątkę peregrynacji. W wystroju wnętrza dominuje drewno.

Autorem niemal wszystkich elementów drewnianych, figur i płaskorzeźb jest rzeźbiarz Antoni Toborowicz z Woli Libertowskiej. W ołtarzu głównym znajduje się krzyż, w ołtarzu bocznym Matka Boża Częstochowska oraz drugi patron kościoła, orędownik rolników, św.

Izydor. Dwie tablice ku czci Jana Pawła II ufundował jeden z parafian. A. Toborowicz jest również autorem drewnianej kapliczki na placu kościelnym wykonanej w 1 982 r. W pniu drzewa znajduje się rzeźba Chrystusa Frasobliwego, usytuowana przed wejściem na plac kościelny stoi kamienna figura Matki Boskiej Różańcowej zbudowana około 1 920 r. Obok kościoła znajduje się postawiony w 1 990 roku kamienny pomnik poświęcony mieszkańcom Dobrakowa ­ ofiarom II wojny światowej.

Podczas naszej wizyty w Dobrakowie i w Podleśnej naliczyliśmy blisko trzydzieści kapliczek i krzyży przydrożnych. Nie sposób jest przedstawić wszystkie w jednym artykule. W Dobrakowie najstarsze są: drewniana, słupowa kapliczka, z przełomu XIX i XX w. i dwie figury kamienne z ok.

1 900 r. usytuowane przy sąsiadujących ze sobą domach. Jedna z nich przedstawia Jezusa, a druga Matkę Boską Bolesną. Wykonane zostały przez W.

Gacza z Pilicy. W Podleśnej najstarsze są: kamienna figura z 1 900 r., fundacji Wincentego i Marianny Grabowskich, wykonana przez W. Gracza z Pilicy i kamienny krzyż z 1 891 r. którego fundatorem była rodzina Feliksa Kalamata. [AK&SZK]

(17)

Nasza Pilica Historia

598 lat temu,1 9 listopada 1 41 7 roku w Sanoku została koronowana Elżbieta z Piliczy, której imię nosi nasze Liceum Ogólnokształcące. Z tej okazji prezentujemy Państwu wiersz autorstwa Elżbiety Gacek ­ Lidera Klubu "Młodych Literatów"

Zawierciańskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku, członka Zarządu Towarzystwa Miłośników Ziemi Zawierciańskiej. Wiersz pochodzi z wydanego w roku 201 5 przez TMZZ tomiku "Życie słowem malowane czyli perełki literackie".

„Królowa ze Smolenia"

Piękna Elżbieto! Pani ze Smolenia!

Zdobyłaś serce samego króla!

Wielki Jagiełło zauroczony Twoją urodą i sztuką kochania

Wziął cię za żonę.

Rządziłaś Polską przez lata trzy.

Wyrosłaś, wśród jurajskich skał I ze Smolenia podążyłaś w dal

Aż do Krakowa.

Wawel zastąpił smoleński dwór A orzeł biały, herb ojcowski Topór.

Elżbieto! Królowo ze Smolenia!

Zwyczajna poddana panią na Wawelu!

Żyjesz w legendach, wśród jurajskich skał.

HISTORIA

ROCZNICA KORONACJI ELŻBIETY Z PILCZY

SPRAWIEDLIWY WŚRÓD NARODÓW ŚWIATA

Wizyta w Muzeum Holocaustu ­ Podczas pobytu w Jerozolimie pielgrzymi z Dobrakowa zwiedzali dzielnicę ormiańską i żydowską. Byli także pod „ŚCIANĄ PŁACZU”. W Jerozolimie znajduje się Instytut Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu ­ Yad Vashem. Na terenie Instytutu znajdują się między innymi, pomniki poświęcone zamordowanym w czasie Holocaustu dzieciom żydowskim, partyzantom, żołnierzom oraz Januszowi Korczakowi. Tam znajduje się oryginalny wagon bydlęcy, którym wywożono dzieci do obozów zagłady.

W całym Yad Vashem posadzone są drzewa, które symbolizują ludzi nie będących pochodzenia żydowskiego, którzy ratowali Żydów, bardzo często ryzykując własne życie. Ponieważ obszar do sadzenia drzew coraz bardziej się kurczy, to obecnie nazwiska osób odznaczonych medalem „Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata” umieszczone są na specjalnej tablicy – ścianie pamięci. Nasi pielgrzymi odwiedzili wszystkie te miejsca i jakież było ogromne zaskoczenie jednego z pielgrzymów Pana Andrzeja Czecha (s. Piotra i Bronisławy), który na tablicy pod literą „S” zobaczył uwiecznione nazwiska swojego wujostwa ze strony mamy Franciszka i Apolonii

Grafika autorstwa Elżbiety Gacek

Ściana pamięci osób odznaczonych medalem

„Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata” z personaliami rodziny Stolarczyków

Wagon bydlęcy, którym wywożono dzieci do obozów zagłady ­ eksponat w Muzeum Holocaustu

(18)

Nasza Pilica Historia

(z domu Gębka) Stolarczyk oraz ich syna ks. Witolda Stolarczyka. Trudno mu było ukryć zaskoczenie. Choć historię przechowywania Żydów w czasie II wojny znał z opowiadań, wiedział o tym iż żyjący dotychczas ks. Stolarczyk odebrał dla rodziców pośmiertne odznaczenie, to jak sam mówi „…wzruszenie, odebrało mu mowę. Nie spodziewał się ujrzeć nazwisko swoich bliskich, w tak odległym kraju…”

Wizyta w Yad Vashem nie była planowana w programie wyprawy. Nadszedł ostatni dzień pobytu na Pielgrzymce. Jednak do odlotu do kraju zostało jeszcze troszkę czasu i przewodnik postanowił, że odwiedzą właśnie to niezwykłe miejsce. I jak tu nie wierzyć w przeznaczenie? [Bożena Witkowicz, Agata Czech]

Przed wojną w Biskupicach mieszkał Bronisław Janus z żoną Heleną, synem Krzysztofem i rodzicami Marianną i Stanisławem. Ich dom był położony na skraju przysiółka Polska. W młynie w Maleszynie mieszkała żydowska rodzina Berlińskich. W Pilicy mieszkała rodzina Rusinków. Aba, jego żona Rywka z domu Grossmacht oraz córka Ester. Do stycznia 1 939 r. Aba Rusinek prowadził przedsiębiorstwo transportowe. Estera pracowała jako konduktorka w należących do firmy autobusach. Jesienią 1 942 r.

Janus na prośbę Berlińskiego przygotował ziemiankę w chlewie, w której ukryło się sześć osób narodowości żydowskiej. 1 2 stycznia 1 943 r. pod nieobecność Janusa, który pojechał na targ do Pilicy do gospodarstwa Janusów przybyło gestapo. Żydzi, ukrywający się u Janusów byli uzbrojeni. Dowodził nimi Oskar Zuckhaft. W grupie byli m.in.: Wolf Zeew Frucht (l.37), rzeźnik z Pilicy ­ Berek Rusinek (l.33), Paliwoda, Zorza i Żyd o pseudonimie „Marynarz”.

Doszło do wymiany ognia. Żandarmi podpalili

zabudowania. Kilku bojownikom udało się uciec.

Paliwoda zatrzymał się u znajomego chłopa, a pozostali uciekinierzy u chłopa nazwiskiem Głąb.

Uratowała się Estera, która uciekła z płonących zabudowań. Zamordowani zostali: Helena Janus, żona Bronisława; Krzysztof Janus (ur. ok. 1 940 r.), syn Bronisława i Heleny; Genowefa Janus (ur. ok. 1 940 r.), córka Anieli, siostry Bronisława, który przebywała na robotach przymusowych w Niemczech; Zofia Madej z domu Janus (ur. w 1 91 9 r.), córka Stanisława i Marianny, siostra Bronisława; Mieczysław Madej, mąż Zofii. W domu nie było Stanisława Janusa, ojca Bronisława i Zofii, który przebywał w pobliskiej leśniczówce. Bronisław Janus ukrywał się przed Niemcami do końca wojny. Po wojnie Estera Rusinek zamieszkała w Sosnowcu, wyszła za mąż za swojego szwagra Adolfa Berlińskiego, którego żona Chana i córka Hinda zginęły w Auschwitz, a później wyjechała do Izraela. W 1 995 r. złożyła w Katowicach zeznania przed Główną Komisją Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. 1 6 czerwca 1 997 r.

Instytut Yad Vashem podjął decyzję o przyznaniu Stanisławowi i Mariannie Janusom oraz ich synowi Bronisławowi tytułów Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. [AK]

Tekst o rodzinie Janusów oparty jest na zeznaniach uratowanej Estery Rusinek, różni się od informacji dotychczas zamieszczanych w literaturze.

PRZEDWOJENNY JAMES BOND Z PILICĄ W TLE W 1 91 9 r. w Centralnych Warsztatach Lotniczych w Warszawie ruszyła produkcja pierwszego polskiego samolotu wojskowego. Inż. K.

Słowik zbudował samolot CWL SK­1 Słowik, będący kopią niemieckiego samolotu Hannover­Roland CL­II.

Zbudowano go według odręcznych rysunków, wykonanych z natury z samolotów pozostawionych przez Niemców na lotnisku mokotowskim. Oryginalne samoloty niemieckie tego typu posiadały silnik Argus o mocy 11 8 kW. Centralne Warsztaty Lotnicze, chcąc zwiększyć osiągi, wyposażyły samolot w silnik Austro­

Daimler o mocy 1 62 kW pozostawiając niewzmacnioną konstrukcję płatowca. Samolot wykonał pierwszy lot 9 sierpnia 1 91 9 r. Niestety 23 sierpnia 1 91 9 r. podczas pokazu lotniczego na Polu Mokotowskim w Warszawie samolot prezentowany Naczelnikowi Państwa Józefowi Piłsudskiemu uległ katastrofie. Pilotował go ppor. pilot Kazimierz Jesionowski, a pasażerem był dyrektor CWL, a zarazem konstruktor maszyny Karol Słowik.

Podczas lotu od samolotu oderwały się skrzydła. Obaj lotnicy zginęli w szczątkach maszyny. Od tego wydarzenia datuje się niechęć Piłsudskiego do Pamiątkowa tablica na domu Janusów w Biskupicach

Cytaty

Powiązane dokumenty

Kolejny wizerunek Matki Bożej Śnieżnej znajduje się w kościele pw. Obraz również nie był nigdy badany przez historyków sztuki. Nie zdejmowano. 400 LAT NASZEJ MADONNY

W Urzędzie Miasta i Gminy w Pilicy odbyło się zebranie Zarządu Miejsko-Gminnego ZOSP RP oraz prezesów i naczelników jednostek OSP z terenu Gminy Pilica, którego celem

"Pielgrzym i Śmierć". Jest to epitafium dla Jana Zbigniewa Oleśnickiego umieszczone tu przez żonę, Annę Stanisławską. Postać Oleśnickiego żegnana jest przez

Ze szczególną troską dbamy o rozwój artystyczny naszych uczniów w różnych formach. Szkoła jest pomysłodawcą i organizatorem Gminnego Konkursu Recytatorskiego. W bieżącym

Wcześniej nie powinno się wchodzić do rzek i jezior gdyż według dawnych wierzeń woda nie ochrzczona przez Jana Chrzciciela jest pełna utopców, złych i podstępnych demonów

Odznaczenia wręczył Prezes Związku Pszczelarzy w Katowicach. W spotkaniu wzięli udział zaproszeni goście: Wicemarszałek Województwa Śląskiego Pan Stanisław Dąbrowa,

W Nikaragui w Święto Zmarłych przychodzi się na cmentarze po to, aby spać przez jedną noc przy grobach bliskich.. W Ekwadorze rodziny zasiadają przy stołach zastawionych

Nasza drużyna prowadzona przez trenerów Pawła Kaziora oraz Michała Kowalskiego zaprezentowała się bardzo dobrze.. Skrzaty Piliczanki spokojnie wyszły z grupy do półfinału, w