Tekst źródłowy N 5
Benito Mussolini, Doktryna faszyzmu
12. - Państwo faszystowskie, najwyższa i najpotężniejsza forma osobowości jest siłą, ale siłą duchową. Skupia ona wszystkie formy moralnego i intelektualnego życia człowieka.
Nie może się więc ograniczyć do zwykłych czynności utrzymania porządku i sprawowania opieki, jak tego chciał liberalizm. Nie jest prostym mechanizmem, który ograniczałby sferę domniemanych swobód indywidualnych. Jest formą i normą wewnętrzną, jest ujęciem w karby dyscypliny całego człowieka, przenika tak wolę, jak i rozum. Jego zasada, ożywiająca go centralna idea, najistotniejsze natchnienie osobowości ludzkiej, żyjącej we wspólnocie obywatelskiej, zstępuje do głębi i zagnieżdża się w tak w sercu człowieka czynu, jak i myśliciela, tak artysty, jak i uczonego: ona, co jest istotą duszy.
13. - Faszyzm [...] jest nie tylko prawodawcą i założycielem instytucji, lecz wychowawcą i krzewicielem życia duchowego. Chce odnowić nie formy życia człowieka, lecz treść, człowieka, charakter, wiarę. I w tym celu pragnie karności i autorytetu, które by zstąpiły w dusze i zdobyły w nich rząd niezaprzeczony. Przeto jest jego symbolem pęk rózg liktorskich, symbol jedności, siły i sprawiedliwości.
1. Na czym polegać ma według Mussoliniego totalny charakter państwa faszystowskiego?
2. W czym, zdaniem Mussoliniego, zawiera się istota faszyzmu?
Ad. 1. Państwo faszystowskie ma:
- obejmować wszelkie formy moralnego i intelektualnego życia człowieka, - ujmować w karby dyscypliny każdego człowieka,
- przenikać jego wolę i umysł, - egzekwować karniość i autorytet.
Ad. 2. Istota faszyzmu to, według Mussoliniego, ogarniećie i podporządkowanie sobie wszelkich sfer życia jednostki dla dobra państwa. Faszyzm to ideologia narzucająca rozwiązania prawne, instytucjeoraz zasady wychowania i życia duchowego.