Dziś w numerze dodatek: KULTURA i SZTUKA
ARA7 UWnAU/MIfTUfA DZIEŃ BYDGOSKI - DZIEŃ GRUDZIĄDZKI - GAZETA GDAŃSKA - GAZETA MORSKA unAŁ WIUAWniŁIWA. DZIEŃ TCZEWSKI . DZIEH KUJAWSKI - GAZETA MOGILEŃSKA —
1 Administracja« Toruń, ul. Bydgoska 56.— Telefony redakcyjne« 10-91 ogólny (czynny w dzień I w nocy), 10-92 sekretarz redakcji.
10*93 redaktor naczelny. Telefony administracyjne« 10-94 biuro administracji, 10-95 kierownik administracji, 12-48 ffllja miejska administracji*
■ Fil ja Administracji« Królowej Jadwigi nr. 12/14, wejście od ul. Małe Garbary nr. 2. — Konto czekowe P. K. O. 160-315» |
— immfimnzmro.rrr'~timniiiaiii ii im...ii min im iii u mu 11 iirMnirniMwirn
Zapowiedź doniosłych posunięć gospodarczych Rządu
Pożyczka wewnętrzna na ożywienie życia gospodarczego
Wczorajsze przemówienie p. Premiera Prof. Dr. L. Kozłowskiego w Senacie
Na wczorajszem plenarnem posiedzeniu Senatu p. Prezes Rady Ministrów, prof. dr.
Leon Kozłowski wygłosił następujące, ob
szerne exposé:
Wysoka Izbo!
W’ czasie pracy nad preliminarzem bud
żetowym na rok 1935-36 poddaliście Pano
wie bardzo obszernym rozważaniom cało
kształt nasze.] sytuacji gospodarczej. Była
mowa o wszystkich niemal podstawowych problemach polityki ekonomicznej Państwa które pozostają w bliższym lub dalszym związku z budżetem.
Na uwagi podniesione przez niektórych z Panów odpowiadali już ministrowie resor towi, nie będę więc do tych spraw powracał.
Chciałbym tylko niejako na marginesie skusji uczynić dwa spostrzeżenia. dy-
Zdarza się, że dyskutując poszczególne I rządów rozpoczęła już na moje zlecenie pra- jadnienia gospodarcze, nie widzi się ich ce nad zaradnieniem i w najbliższym cza-
Konieczność trzymania się ram koncepcji generalnej
Proszę Panów! Rozpatrując poszczególne zagadnienia polityki gospodarczej Państwa, musimy się trzymać jednej myśli przewod
niej, jednej koncepcji generalnej. Nie wol
no nam w rządzeniu Państwem przerzucać się co chwila od jednej koncepcji do dru- Gtej. Dlatego też — jak to miałem już moż
ność kiedyś podkreślić — Rząd mój nie po
szedł na wyszukiwanie nowych koncepcyj
i metod rządzenia na odcinku gospodar
czym, ale uważa się za kontynuatora tej po
lityki, której mocne zręby założone zostały przez gabinety moich poprzedników. Tylko konsekwentne trzymanie się tej polityki, której zasady są już dostatecznie znane Wy sokiej Izbie — przynieść może krajowi po
żytek w sensie przezwyciężenia tych trud
ności, jakie przeżywamy.
zagadnienia gospodarcze, nie widzi się ich związku z temi generalnemi, zasadniczemi koncepcjami polityki państwowej. Niezro
zumienie lub nieuwzględnianie tych za
sad uniemożliwia oczywiście porozumienie.
Hierarchja celów i hierarchia potrzeb
Inną podstawową zasadą jest przestrze
ganie hierarchji celów, do których się dąży i hierarchji potrzeb, jakie pragnie się zaspo
koić w danych warunkach i w określonych możliwościach. Zdarza się, że ze spraw na- ogół drobnych, drugo lub trzeciorzędnych czyni się sprawy zasadnicze i domaga się, aby właśnie te sprawy postawić na. czele pracv. Zapomina się, że poza temi sprawami istnieją inne, stokroć pilniejsze i ważniejsze że właśnie te inne sprawy często warunku
ją załatwienie pierwszych.
Twórczych wysiłków Narodu nie wolno sprowadzać na fałszywą drogą
Proszę Panów! Jestem zdania, że jeśli chodzi o całość społeczeństwa polskiego, to rozumie ono cele i sens poczynań Rządu.
Społeczeństwo rozumie coraz lepiej sytua
cję Państwa i obecne jego trudności i zda- je sobie dobrze z tego sprawę, że tylko dużą pracą i planowym, zdyscyplinowanym wysil kiem trudności te będzie można opanować i przezwyciężyć.
Naród polski jest pracowity i umie być dyscyplinowany. Źle czyni ten, kto tę natu
ralną, tkwiącą w naszym narodzie pracowi
tość 1 dyscyplinę usiłuje osłabić przez przedstawienie fałszywego obrazu — sytua-
cji Państwa i szerzenie najrozmaitszych wątpliwości, oddalających uwagę od kon
sekwentnego wysiłku walki z trudnościami.
Przemawiając do Panów, przemawiam zarazem do całego narodu. Chciałbym, aby świadomość celów, które sobie stawiamy i świadomość prac, które prowadzimy, możli
wie jaknajszerzej przenikała do wszyst
kich warstw naszego społeczeństwa. Chcial- bym, aby umiało ono odróżniać rzeczy waż
ne od mniej ważnych, aby rozumiało, że je
żeli się czegoś jeszcze nie robi, to w więk
szości wypadków dlatego, że tego w chwili obecnej zrobić nie można.
Ogólna ocena sytuacji gospodarczej
Jestem zdania, że obrana przez nas meto da walki z przesileniem gospodarczem jest słuszna. Powiedzieliśmy sobie, że z przesilę nia gospodarczego wyjść musimy własnemi siłami. Cały nasz system polityki ekonomi
cznej. z której wykluczyliśmy takie metody, jak np. restrykcje walutowe, dąży do roz
budowania naszych stosunków z zagranicą.
Wbrew tendencjom autarchicznym w świę
cie. Polska dąży do powiększenia obrotów handlowych z innemi krajami. Pozytywna współpraca z zagranicą w zakresie wymia
ny towarów i w zakresie ruchu kapitałów jest jednym z podstawowych wytycznych programu Rządu. Byliśmy świadomi jed
nak tego, że zaburzenia, które kryzys eko
nomiczny wywołał w stosunkach między
narodowych, nie tak łatwo dadzą się usu
nąć. Z chwilą, gdy potargane zostały naj
bardziej zasadnicze więzy wymiany mię
dzynarodowej, gdy pękaniu poszczególnych ogniw tej wymiany towarzyszyć poczęły nieraz trudności ogólne — jasne się stało, że nie wolno nam liczyć na pomoc z zewnątrz.
Hasło oparcia się tylko o własne siły i moż
liwości w pracach nad przywróceniem gos
podarstwu Polski równowagi stało się naka zem rozsądku.
Pięć lat mozolnych naszych wysiłków w walce z kryzysem, dokonanych pod tern hasłem, nie zostały zmarnowane. Były one całkowicie wypełnione pracami nad wyrów
nywaniem licznych dysproporcyj. które wy
stąpiły w nowym układzie stosunków gos
podarczych ukształtowanym przez kryzys.
Wyrównywanie dyspronorcyj ekonomicznych
Wyrównywanie tych dy .proporcyj nie było w naszych warunkach rzeczą łatwą.
Państwo i społeczeństwo w niedostatecznej wysokości posiadało rezerwy kapitałowe, które mogłyby być rzucoi ia szalę. Z ko
nieczności trzeba się było \ rczyć i ograni
czać. Trzeba było wielki wysiłków, aby
budżety ciał publicznych, budżety przedsię
biorstw i warsztatów wytwórczych, i budże
ty osób prywatnych, dostosować do nowych warunków. Trzeba to było czynić w ten spo
sób, aby nie zniszczyć podstawowych warto
ści. na których bazuje się życie ekonomicz
ne całego kraju.
Proszę Panów! Mam wrażenie, że wszyst
kie te procesy wyrównawcze, cały ten apa-
rat środków, które wprawiliśmy w ruch, ce
lem wyrównania najbardziej jaskrawych dysproporcyj, przystosowanie do siebie po
szczególnych kółek i elementów mechaniz
mu obrotu gospodarczego, z których jedne nadmiernie się skurczyły, inne zaś nadmier nie rozrosły, że cały ten — jak mówię — aparat środków pozwolił nam już na uzys
kanie bardzo poważnych osiągnięć, leżących dziś u podstawy procesów ożywczych.
Jeżeli dzisiejszą naszą sytuację gospodar
czą cechują takie objawy, jak całkowita pe
wność naszej waluty, znaczna poprawa na rvnku finansowo-kapitałowym, wzrost pro
dukcji i zatrudnienia, zwiększony eksport zagraniczny — mimo niezniesionych przesz
kód i ograniczeń w wymianie międzynaro
dowej — to wszystkie te itp. korzystne obja
wy zawdzięczamy przedewszystkiem dale
ko już zaawansowanym procesom przysto
sowawczym.
Nie znaczy to — oczywiście — abyśmy w dziedzinie tych procesów przystosowaw
czy eh zrobili wszystko. Istnieją jeszcze po-
• ważne wybujałości i garby, które należy wy- I ciąć. Istnieją doły, które trzeba zasypać.
Nożyce cen
Dziedziną, w której wysiłki rządu nie dały rezultatów pozytywnych jest rozwar
cie nożyc między cenami rolniczemi i cena
mi przeraysłowemi. Zniżka cen przemysło
wych nie nadąża za zniżką cen rolniczych, i powściągliwy optymizm, do którego jeste
śmy uprawnieni przy ocenie gospodarki miast i przemysłu, jest hamowany stałem ubożeniem wsi. Ceny rolnicze, związane z cenami światowemi, w roku bieżącym do
znały katastrofalnego spadku w dziedzinie żywca, co znów głęboko poderwało kalku
lację rolnika.
Metody dotychczasowe podniesienia cen rolniczych są nietylko utrzymane, ale na
wet rozbudowane. Akcja interwencyjna na rynku zbożowym i mięsnym jest prowadzo
na dalej. Są uzyskiwane rynki zbytu dla naszych wytworów rolniczych. Traktaty
handlowe z Anglją i Hiszpanją są traktata
mi rolniczemi, a hiszpański rozszerza dość znacznie nasze możliwości zbytu. Również w Niemczech ulokowane zostały dość po
ważne ilości zboża. Ceny jednak światowe dla obu zbóż ozimych utrzymują się na ni
skim poziomie, a ceny mięsa spadły kata
strofalnie.
Polityka preferencyj surowców krajo
wych jest stale rozwijana. Po linji tej po
lityki idą projekty opodatkowania i podnie
sienia cła na tłuszcze. Akcja oddłużenia rol
nictwa zaczyna wydawać rezultaty i daje ulgę w spłacie zobowiązań rolniczych. Wszy slkie te środki działanie, chociaż dają rezul
taty, okazują się jednak niewystarczające, i sięgnąć musimy po nowy środek, jakim jest I obniżenie świadczeń pieniężnych rolnika.
Trzeba zmnieiszyć świadczenia pieniężne wsi
Stan jest taki, że złotówka na wsi jest inną złotówką, niż w mieście. Złotówka na wsi to duży pieniądz. Dzieje się to wsku
tek spadku cen wytworów rolnictwa; za tym spadkiem cen, nie podążyły jednak świadczenia pieniężne, gotówkowe naszej wsi. Niskie ceny rolnicze, a sztywne świad
czenia rolnictwa mają, jako swe następ
stwo, wzmożoną podaż produktów rolnych ria rynek. Jest to podaż głodowa, wywoła
na zmniejszeniem konsumcjl wewnętrzne1
samego rolnictwa. Uważam zatem za konie
czne dążenie dzisiaj do zmniejszenia świad
czeń pieniężnych rolników, co musi mieć, jako następstwo zmniejszenie się podaży produktów rolnych na rynek.
Rozumiem to więc nietylko. jako akcję ulgi bezpośredniej w świadczeniach, ale także jako jeszcze jeden aktualny i sku
teczny środek interwencyjny, który pośred
nio oddziała na podniesienie cen. Specjalna komisja finansowo > oddłużeniowa samo*
sie wydane zostaną pierwsze zarządzenia zmniejszające gotówkowe świadczenia rol
nictwa.
Hierarchja celów, na które idą te świad
czenia, musi być jednak zachowaną. Skre
śleniu ulec muszą gotówkowe świadczenia na rzecz ubezpieczeń społecznych, a zastą
pione one być winny świadczeniami w natu
rze dla starców i kalek.
Druga dziedzina — to świadczenia n?
rzecz samorządów. Świadczenia te na wsi przekraczają często wielokrotnie świadcze
nia na rzecz państwa, a ciężar ten jest sta
nowczo nie do zniesienia. Istnieje w tej dzie
dzinie podatek nazwany wyrównawczym.
Podatek ten, to podatek od deficytu, a więc w znacznej części podatek od głupoty i nie
dołęstwa kierowników' gospodarki samorzą
dowej. Istnieją świadczenia bezpodstawni*
nakładane na gminę. Wznoszone są przez wzniosłych ideologów wspaniałe gmachy szkolne, budowane drogo za pieniądze wy
ciskane przez sekwestratorów z doliczaniem kar i kosztów egzekucji. Płacone są pensje i emerytury pracownikom samorządu wiej
skiego i małomiasteczkowego, niepozosta- jąco w żadnym stosunku do małomiastecz
kowych i wiejskich kosztów utrzymania. Te rażące i szkodliwe przerosty, z których tyl
ko niektóre wymieniłem, kładą się cięża
rem niesprawiedliwym i krzywdzącym na zubożałą, w naturalnej gospodarce żyjącą wieś.
Przerost budżetów samo
rządowych
Jako występek będę traktował podwyż
szanie i przekraczanie budżetów samorzą
dów, użyję wszystkich środków do obniżki tych budżetów i to obniżki znacznej.
Wybujałości i przerosty budżetów samo
rządu są w bardzo wielu wypadkach rezul
tatem gonienia za popularnością i chęcią popisania się ze strony różnych lokalnych działaczy. Jakaś doktryna, fikcja, czy fał
szywa ambicja kierownika samorządu po
grąża dany samorząd w długi i wydatki, kładące się ciężarem nie do zniesienia na.
ogół płatników.
Samorząd jest szkołą obywatelską i te
renem, na którym społeczeństwo zdaje egza
min ze swej dojrzałości w rządzeniu. Rząd, który dokonał wielkiego wysiłku obniżenia wydatków administracyjnych Państwa, ma prawo żądać, aby społeczeństwo podjęło ten sam wysiłek na terenie samorządu; ob
niżenie bowiem istotne świadczeń pienięż
nych rolnictwa jest tylko wówczas możliwe, gdy wysiłek Rządu zbiegnie się z wysiłkiem całego społeczeństwa. Egzekutor sprzeda
jący za bezcen produkty, a nieraz i dobytek rolnika, egzekwuje w przeważającej liczbie wypadków ciężary lokalnych samorządów o nadmiernie wysokich budżetach. Rolą spo
łeczeństwa reprezentowanego w samorzą
dzie jest właśnie czuwanie nad tem, aby ta gospodarka była oszczędna i praktyczna.
Konieczne prace na wsi, drogi, szkoły, meljoracje, a więc prace podnoszące kultu
rę i stwarzające możliwości poprawy, chcę oprzeć nie na świadczeniach w pieniądzu, którego niema i który jest drogi, lecz na pracy na rzecz dobra powszechnego, i to jest uzasadnieniem ustawy szarwarkowej, któ
rą Rząd wnosi do Sejmu.
Trzecia, w sumie swojej najmniejsza gru
pa świadczeń wsi na rzecz Państwa — ja
ko w hierarchii potrzeb najważniejsza, ulec zmniejszeniu nie może. W tej jednak dzie
dzinie idziemy w kierunku uczynienia pła
cenia mniej nieznośnem i bardziej sprawie- dliwem; projekt ustawy o podatku grunto
wym, zgłoszony do Sejmu, jest podstawą dla zasadniczej reformy w tej dziedzinie.
Konsekwencją rozwarcia nożyc cen wy
tworów rolniczych i przemysłowych musi (Ciąg dalszy na str. 2).
2 CZWARTEK, DNIA 28 LUTEGO 1935 R.
(Ciąg dalszy ze strony 1).
być zamykanie nożyc także od strony ob
niżki cen przemysłowych. Rząd poczynił w tej dziedzinie duży wysiłek przez obniżkę taryf kolejowych i obniżkę szeregu wytwo-
Konieczność usprawnienia handlu artykułami rolniczemi
W akcji zamykania nożyc cen Rząd zai
nicjował prace nad przeprowadzeniem re
formy wymiany między wsią i miastem.
Wymiana ta jest zbyt kosztowna i nadmier
nie obciążona różnemi kosztami nbocznemi.
Przykładem może tu służyć cena mięsa.
Istnieje stanowczo zbyt wielka dyspro
porcja między ceną mięsa płaconą rolniko
wi, a ceną płaconą przez konsumenta miej
skiego. Przyczyna tej rozpiętości, krzywdzą-
Kapitał zorganizowany i niezorganizowany
Działalność interwencyjną Państwa na rzecz podwyższenia w dochodzie społecznym udziału rolnictwa —- uważam za najistotniej sze zagadnienia postawione przez kryzys do rozwiązania — nietylko przed nami, lecz przed całym światem.
Uważna analiza zjawisk, rozgrywających się na świecie, musi doprowadzić do wnio
sku, że walka o podział dochodów, hamują
ca rozwój gospodarstwa, rozgrywa się obe
cnie raczej nie wedle wzoru marksowskie- go. Powiedziałbym, że dziś nietyle kapitał walczy z pracą, ile kapitał zorganizowany walczy z kapitałem niezorganizowanym. Ka pita! jest tem droższy — im jest go mniej.
Podział dochoc
Najróżnorodniej szemi środkami kapitał zorganizowany próbuje zachować zyski dro
gą przerzucania swoich strat na kapitał nie
zorganizowany, czyli przedewszystkiem na rolnictwo. Stąd pochodzą owe niszczące „no
życe cen“. W ten to właśnie sposób powsta- je istotny front obecnego kryzysu, front:
Ubezpieczenia społeczne
Konieczność odciążenia ludności świad
czeniami na rzecz samorządu i polityka zniżki cen wytworów przemysłu łączy się w planie Rządu z rewizją nadmiernie, w stosunku do naszych zasobów, rozbudowa
nego systemu ubezpieczeń społecznych. Jak Panowie wiecie, uważam to zagadnienie za jedno z najważniejszych zadań mego Rzą
du.
Mówiłem już o nlem publicznie parokro
tnie. Nie będę się powtarzał. Rząd uznał za konieczne rewizję ustawodawstwa ubezpie
czeniowego przeprowadzić stopniowo, eta
pami, tak, aby do każdego zarządzenia usta
wowego, przed jego wydaniem przygotować cały aparat wykonawczy. To zwalnia nasze tempo pracy, ale jednocześnie daje maksi
mum gwarancji przeprowadzenia reformy w taki sposób, aby zamierzenia Rządu zosta
ły przeprowadzone sprawnie i dokładnie.
Jeżeli chodzi o zarządzenia zrealizowane dotychczas — droga przez nas wybrana o- kazała się słuszną. Mam na myśli pierw
szą wydaną nowelę do ustawy t. zw. scale
niowej.
Wobec całego ogromu zadań, które ocze
kują swego rozwiązania, ma ona — jak to już mówiłem — znaczenie stosunkowo nie
wielkie; niemniej jednak chcę Panom za
komunikować, że po jej wprowadzeniu, wy
łączyła ona z pod przymusu ubezpieczenia około 170 tysięcy osób, roczny zaś przypis składek na rzecz Zakładu Ubezpieczeń zmniejszył się o ca 25 miljonów złotych.
Mimo to ustawa weszła w życie, nie wywo
łując żadnych większych kompllkacyj.
Obecnie przeprowadzana jest reorgani
zacja lecznictwa ubezpieczeniowego. Dzi
siejszy system ubezpieczenia chorobowego kosztuje nas około 100 miljonów złotych ro
cznie. Gdyby cala ludność nasza tak drogo płaciła za swoje lecznictwo — Polska mu- siałaby wydawać rocznie około 1 miljarda złotych na koszt obsługi swoich chorych.
Nasz ubezpieczony, którego zarobki stoją niejednokrotnie na poziomie zaledwie wy
starczającym na czarny chleb codzienny, chciałby mieć poprostu najpierw pewność pracy i zarobek ciągły, potem zarobek, pod
ciągający do poziomu zarobków europej
skich, a dopiero po osiągnięciu i utrwaleniu tego może zechce pozwolić sobie na wzbu
dzanie podziwu społeczeństw o wiele, wiele bogatszych, urządzeniami swoich ambulato- rjów. W tych 100 miljonach złotych jest du
ża część haraczu, który Polska płaci dok
trynerstwa od swego zarania niepodległości Zdawałoby się, że to co mówię, to rzeczy tak zrozumiałe i proste, że wręcz przez nikogo nie mogą być kwestionowane.
POKOJE
czyste, ciepłe, wygodne i ciche z woda bieląca i telefonami
w Warszawie
ulica Chmielna Nr. 31
obok Dworca Centralnego
e>Ieca
BiO Zarząd
68$
Hotelu Royal
rów i surowców przemysłowych, a ostatnio artykułów monopolowych. Akcja ta będzie dalej prowadzona. Wysiłek w tym kierunku nie będzie osłabiony i szereg nowych obni
żek zostanie przeprowadzony.
cej zarówno producenta, jak i konsumenta, tkwi w złej organizacji pośrednictwa han
dlowego.
Sprawą tą zajął się ostatnio zarząd m.
st. Warszawy.
Nie zapominajmy, że dochód brutto z wy twórczości zwierzęcej wynosi w Polsce oko
ło 45 proc, dochodu z całej produkcji rolni
czej i że głównym producentem w tej dzie
dzinie są małe warsztaty rolne. W 1931 r.
Tem tańszy — im jest go więcej. Im świat się bardziej inwestuje — tem zysk odrzuca
ny przez kapitał musi być mniejszy.
Całość zjawisk, jakie obserwujemy, daje się sprowadzić do prób ochrony rentowno
ści swego kapitału przez tę część jego po
siadaczy, która może to uczynić. A mogą to uczynić posiadacze kapitału zorganizowane
go, czyli przedewszystkiem kapitału prze
mysłowego.
Czynią to więc — bądź w formie karte
li, czy trustów, bądź poprzez zwykłe ograni
czenie produkcji, bądź poprzez owładnięcie aparatem kredytowym.
lu społecznego
miasto-wieś, który dziś przysłania dawny front: kapitał-praca.
Walka ta jest bezpłodna i niszcząca, gdyż zbyt wielki udział w dochodzie ogólnym, ja
ki zapewnia sobie kapitał zorganizowany — prowadzi do bezrobocia: zarówno kapitału, jak 1 pracy, zarówno fabryk, jak 1 robotni
Reforma lecznictwa, o której mówię, win
na nam dać oszczędność znaczną, sięgającą ponad 25 proc, dzisiejszych kosztów. Ponad
to — zdaniem ekspertów — reforma ta mo
że wywołać przejściowo trudności, ale w nl- czem wartości lecznictwa nie naruszy, a na
wet winna ją podnieść. Mimo to wypada przezwyciężać ogromne trudności, jakie do
ktrynerstwo stawia tej akcji.
Oświadczam, ie wszystkie trudności bę
dą przez Rząd usunięte i reforma lecznio- czne.
Zaległości podatkowe
Sprawa, która ciąży w sposób nieznośny na życiu gospodarczem, a w wielu wypad
kach jest hamulcem dla inicjatywy i zwię
kszenia obrotów, to sprawa zaległości podat
kowych. Zaległości w podatkach państwo
wych, świadczeniach samorządowych i składkach ubezpieczeniowych wynoszą ol
brzymią sumę 1.300 mil jonów złotych. Przy
czyny powstania tych zaległości są rozmai
te. Podatki z okresów lepszej konjunktury musiały być płacone w konjunkturze gor
szej. Płatnicy w okresie dobrej konjunktury lekceważyli podatki, a urzędy nie wywie
rały dość silnego nacisku, wreszcie w wie
lu wypadkach przez urzędy skarbowe źle robiono wymiary. Od szeregu lat, zarówno sprawność ściągania podatków, jak i zasa
dy wymiaru o tyle postąpiły naprzód, że nadszedł czas uregulowania tego problemu.
Chodzi o odciążenie siły płatniczej społe
czeństwa od zobowiązań, powstałych w la
tach przeszłych i skierowanie jej do rea
lizacji należności bieżących. Oczywiście nie może być mowy o zwykłem skreśleniu żale głości. Projekt uregulowania tej sprawy zmniejsza zaległości tym płatnikom, którzy w ciągu 2 ostatnich lat uiśoili równowartość bieżących wymiarów, niezależnie od tego, na jakie okresy dokonane przez nich wpła
ty zostały zaliczone; powtóre — projekt u- moźllwia wszystkim płatnikom, którzy w roku budżetowym 1934—35 uregulują oraz w ciągu przyszłych lat budżetowych będą płacili bieżące podatki, skreślenie bardzo znaczne, bo sięgające 70 proc, dawnych za
ległości i jeszcze duże ulgi w spłacie pozo
Trzeba nastawić się na normalna prace i odrabiać straty
Proszę Panów, rząd widzi i zdaje sobie sprawę z przerostów i dysproporcyj, istnie
jących w życiu. Zdaje sobie sprawę z trud
ności, w Jakich znajduje się rolnictwo. Rząd jest zdecydowany dalej walkę z temi prze
rostami i dysproporcjami prowadzić i do arsenału dotychczasowych środków dołą
cza nowe: obniżenie świadczeń rolnictwa na rzecz samorządu, obniżenie przypisu skład
ki, a nawet skasowanie ubezpieczeń społe
cznych na wsi i wreszcie zdecydowane ul
gi w zaległościach podatkowych. Są to rze
czy istotne i ważne. Stawiane też być muszą I
Pożyczka inwestycyjna
Proszę Panów! Ponieważ — Jak mówi
łem — dla inwestycyj w Polsce są w chwili obecnej odpowiednie warunki, znajdujące między innemi swój wyraz w niskich ce
nach materjałów inwestycyjnych, z drugiej zaś strony — ponieważ są po temu możliwo
ści finansowe, uważam, że PAŃSTWO MO
ŻE I POWINNO PODJĄĆ SZERSZĄ NIŻ DOTYCHCZAS INICJATYWĘ INWESTY
CYJNĄ. DLATEGO TEŻ RZĄD POSTANO
WIŁ WYPUŚCIĆ POŻYCZKĘ INWESTY
CYJNĄ.
przypadało na nie 91,9 proc, trzody chlew
nej, 84,9 proc, owiec i 91,6 proc, bydła roga
tego, przyczem z produkcji zwierzęcej ma
łych warsztatów rolnych 75—85 proc, idzie na rynek.
Dopiero reorganizując i usprawniając handel poszczególnemi artykułami, tworząc racjonalne urządzenia, służące celom han
dlowym, będziemy mogli usunąć działanie na ceny licznych nonsensów i organicznych wad, tkwiących w aparacie wymiany, a przez to wyrównać dysproporcję cen i zbli
żyć cenę kotleta cielęcego, płaconą w mie
ście do ceny cielęcia płaconej rolnikowi.
Jeżeli tych rzeczy nie zrobimy, zaniedba
my bardzo ważny czynnik dla podniesienia dochodowości rolnictwa, a więc odbudowy dla produkcji przemysłowej, rozległego ryn
ku konsumcyjnego naszej wsi.
ka. I nad światem nachyla się groźne wid
mo drugiego, obok rolnictwa, jeszcze bar
dziej nieszczęśliwego parjasa obecnych cza- sów — widmo bezrobotnego. Stosunkowe po
większenie udziału kapitału zorganizowane
go w dochodzie społecznym — to zarazem obniżenie globalnego całego dochodu. Sztu
cznie uzyskiwana rentowność pewnych form kapitału — to ogólna nędza.
Dlatego, jeśli spojrzeć głębiej, interwen
cja większości państw zmierza w gruncie rzeczy do jednego celu — do takiej korekty- wy podziału dochodu narodowego, któraby podnosiła udział rolnictwa. Niema innej drogi do podniesienia całości dochodu społe
cznego, jak naturalny 1 sprawiedliwy jego podział między miasto i wieś, między rol
nictwo 1 przemysł.
Jeśli Panowie tak rozumieją hasło „fron
tem do wsi“, przypisywane memu Rządowi, to zgadzam się na nie. Uczynimy to nie dla wyborów i nie dla szukania idealnej spra
wiedliwości nawet — lecz dlatęgo, iż tędy prowadzi, zdaniem naszem, najkrótsza dro
ga do podniesienia powszechnego dobro
bytu.
twa ubezpieczeniowego według planu opra
cowanego w Rządzie zostanie w kraju wpro
wadzona.
Jednocześnie z temi pracami prowadzo
na jest praca nad dalszą nowelizacją usta
wy scaleniowej. Jestem w możności oświad
czyć Wysokiej Izbie, że już w pierwszych tygodniach przyszłego roku budżetowego Rząd zamierza dość znacznie obniżyć rocz
ny ogólny przypis na ubezpieczenia społe-
stałych — 30 proc. W ten sposób te bardzo wielkie ulgi w zaległościach uzyskają cl, którzy płacili bieżące wymiary i płacić bę
dą wymiary przyszłe.
Nie skorzystają z ulg płatnicy, nieregu- lujący bieżącyoh należności, które wraz z zaległościami będą od nich przymusowo ściągane. W ten sposób zostaną załatwione nietylko zaległości w podatkach państwo
wych, lecz także we wszystkich daninach samorządowych, a także należności insty- tucyj ubezpieczeń społecznych, przedewszy
stkiem zaś należności z ubezpieczeń choro
bowych.
Tą drogą, protegując sumiennego płat
nika, umożliwiamy warsztatom produkcji pozbycie się długów publicznych za cenę punktualnego spełniania podstawowego o- bowlązku obywatelskiego płacenia bieżą
cych podatków.
Zasady powyższe, wyprowadzające do
brego płatnika z matni zaległości podatko
wych, będą dużym krokiem naprzód w kie
runku poprawy ogólnej polityki podatko
wej. Z uregulowaniem zaległości podatko
wych idzie bowiem w parze cały szereg u- proszczeń zawiłej rachunkowości podatko
wej i nowa, wprowadzona niedawno, ordy
nacja podatkowa. A jeżeli weźmiecie, Pano
wie, pod uwagę nowy projekt ustawy o po
datku gruntowym t nową klasyfikację grun
tów — to x tych dokonanych i dokonywują- cych się reform i zarządzeń wynika wnio
sek, że rząd wszedł Już na drogę reformy podatkowej i dostosowuje politykę podatko
wą do zmienionej sytuacji gospodarczej.
na pierwszym planie prac rządu.
Uważam jednakże, że czas już dzisiaj nastawić się jednocześnie na normalną pra
cę i odrabiać, — stopniowo oczywiście i o- strożnie, — to, co straciliśmy w okresie zastoju.
Zwiększenie się obrotów gospodarczych
Stąd wynika problem zwiększenia obro
tów gospodarczych. To obroty, jak już za
znaczyłem, zwiększyły się i zwiększają się dzięki dokonanym pracom przystosowaw-
Rząd zwróci się do kraju o zakupienie tej pożyczki.
Z obliczeń naszych wynika, że w kraju istnieją wystarczające środki, pozwalające pikryć projektowaną przez nas kwotę emi
sji pożyczki inwestycyjnej, bez szkody dla kapitałów obrotowych życia gospodarczego.
Pragnę mocno podkreślić, że POŻYCZKA TA PÓJDZIE JEDYNIE NA CELE INWE
STYCYJNE. Budżet państwowy jest opano
wany. Niedobór, który w naszym budżecie jeszcze istnieje, nie budzi obaw 1 da się po-
Wobec znacznie zwiększonego zapotrze
bowania na znaną SÓL MÓRSZYŃSKĄ przeczyszczającą. Zarząd Zdrojowiska Mor- szyn od 1 stycznia^ rb. obniżył cenę na zł.
2,80 za flakon.
czym. W wielu gałęziach produkcji, które u- miały zniżyć swe koszta i dostosować ceny do dzisiejszych możliwości finansowych konsumenta, mamy wyraźny już wzrost u-
targów. . „ .
W ślad zatem idzie wzrost produkcji i wzrost zatrudnienia.
Ten wzrost jest dość pokaźny. Dość po wiedzieć, że według miarodajnej statystyki zatrudnienia, prowadzonej w związku z u- bezpieczeniem na wypadek bezrobocia, ilość pracowników ubezpieczonych, wynosząca w grudniu 1932 r. 742.000 osób, wzrosła w gru
dniu 1934 r. do ilości 835.000, a więc bezma ła o 100.000 osób. Ten wzrost zatrudnienia jest od szeregu miesięey zjawiskiem stałem Rosną nietylko nasze obroty wewnętrzne, ale i obroty w handlu zagranicznym.
Jeżeli pomimo utrudnień i przeszkód w roku 1934 r. potrafiliśmy podnieść kwotę na szego eksportu, to również nie dla czego in
nego, ale dlatego, że eksportujące gałęzie produkcji umiały przystosować się do sytu
acji na rynkach międzynarodowych i umia
ły konkurować z ceną.
Czynne saldo naszego bilansu handlowe
go, osiągnięte m. in. dzięki wzrostowi eks
portu — pozwoliło nam zrównoważyć nasz bilans płatniczy.
Stwierdzam, że bilans ten jest całkowicie zrównoważony. Świadczy o tem przedewszy
stkiem kształtowanie się rezerw złota i de
wiz w Banku Polskim, które to rezerwy spełniają rolę regulatora salda bilansu płat
niczego.
Czynniki zwiększenia obrotów gospodarczych
Proszę Panów! Czas już przystąpić do prac, które mogłyby pobudzić zdrowe ten
dencje wzrostu obrotów gospodarczych.
Naród nasz musi więcej produkować, aby móc więcej zarabiać, zużytkować naturalne bogactwa swego kraju i zatrudnić ręce łak
nące pracy. Jestem przekonany, że rzutka 1 kalkulująca z ołówkiem w ręku inicjatywa prywatna ma w Polsce duże jeszcze i nie
wykorzystane możliwości. Wskażę choćby na dziedzinę przetwórstwa płodów rolni
czych, gdzie produkować można nietylko dla rynku wewnętrznego, ale i na eksport.
Rolą państwa nie jest ani zajmowanie się produkcja ani branie na siebie pośredni
ctwa; Państwo czynić to powinno tylko w razie konieczności i rolę swoją ograniczać do stwarzania lepszych warunków dla ini
cjatywy społecznej. Stwierdzam, że szero
kie pole dla inicjatywy prywatnej w Polsce istnieje przedewszystkiem w handlu oraz w przetwórstwie.
Umiejętne wykorzystanie przez inicjaty
wę prywatną nowych otwierających się możliwości, to pierwsza droga zwiększenia obrotów gospodarczych.
Druga droga — to zagadnienie inwesty- cyj. Wydaje mi się, że w wyniku tych wszy
stkich procesów, przez które przeszliśmy, — wytworzyła się dziś w Polsce dosyć korzyst
na konjunktura inwestyjna. Nietylko jest po temu pora, ale są również, jak mi się zdaje —■ po temu możliwości.
Nasza baza kapitałowa zwiększa sie
To, co jest największą silą obecną nasze
go gospodarstwa narodowego, to odbywają- oy się u nas stały przyrost własnych środ
ków kapitałowych. Zdecydowana polityka rządu, zmierzająca do utrzymania stałości waluty i ochrony aparatu bankowego, dała nam w konsekwencji przezwyciężenie kry
zysu psychicznego, odwrót z tezauryzacji, pobudzenie oszczędności i znaczny przyrost wkładów w instytucjach, trudniących się zbieraniem kapitałów.
Proces przyrostu wkładów bankowych rozpoczął się w Polsce już w roku 1932 i trwa nieprzerwanie do dnia dzisiejszego.
Nawet dewaluacja dolara, w którym pewne koła naszej publiczności lokowały swe ka
pitały, nie powstrzymała tego przyrostu.
Rokrocznie z zaoszczędzonej części docho du społecznego przyrastają środki kapita
łowe, których wzrost równoznaczny jest ze stałem zwiększaniem się naszych własnych możliwości finansowych
Jest oczywiście dużą przesadą,, że te przy
rastające środki kapitałowe zdrenowuje państwo na cele budżotowe. Państwo korzy
sta z tych środków, podobnie jak korzystać z nich może każdy solidny pożyczkobiorca.
Banki poszukują pożyczkobiorców i do
brych papierów dla lokaty funduszów. Po
dobnie poszukują tych papierów inne insty
tucje kapitałowe. Stąd też papiery państwo
we, naprzykład bony skarbowe, znajdują dziś łatwy zbyt.
Poza tem jednak pozostają w instytu
cjach kapitałowych duże kwoty, które mogą być obrócone na cele dobrze przemyślanych rentownych i korzystnych inwestycyj. To są dziś te smary, które nagromadziły się i któ
re mogą być zużyte dla celów naoliwenia tłoków naszej maszynerji gospodarczej i wzmożenia jej obrotów.
kryć operacjami kredytowemi, nie nastrę
czaj ącenii dziś dla Ministerstwa Skarbu większych trudności.
POŻYCZKA PÓJDZIE NA OŻYWIENIE ŻYCIA GOSPODARCZEGO, NA ZWIĘKSZE
NIE OBROTÓW GOSPODARCZYCH.
Z projektowanej kwoty przeznaczamy 50 miljonów zł. na drogi, około 50 miljonów zł.
na regulaoje rzek i prace wodne i resztę na inne urządzenia, służące życiu gospodarcze
mu.50 miljonów ii. prtesnaoeonych na rogw-
CZWARTEK, DNIA 28 LUTEGO 1935 R. 3 9 lację rzek i prace wodne, to przedewszyst-
kiem uporządkowanie górnego biegu Wisły i Jej dopływów, w pierwszej linji uregulo
wanie dorzecza Dunajca. *Prace to stawiam w pierwszej kolejności z tej prostej przy
czyny, że powódź tegoroczna wyrządziła nam większe szkody niż koszt regulacji, któ raby powódź zatrzymała, że nadto dopiero opanowanie górnej Wisły pozwoli na prze
prowadzenie regulacji jej środkowego i dol
nego biegu.
Pożyczka inwestycyjna
Do pobudzenia obrotów gospodarczych w drodze pożyczki inwestycyjnej Rząd przy
wiązuje dużą wagę, z tą sprawą wiąże się bowiem również problem zatrudnienia bez
robotnych.
Mówiłem już, jako o zjawisku dodatniem, o wzroście zatrudnienia w kraju. Mimo to, znany jest Wysokiej Izbie stan bezrobocia w Polsce, zasilanego stałym dopływem spro- letaryzowanej ludności wsi i drobnych mia
steczek. Dostarczenie pracy tym, którzy pra
cy tej dzisiaj nie mają, Rząd uważa za spra
wę bardzo pilną. Zawsze jednak uważaliś
my, że racjonalna walka z bezrobociem po
lega na tworzeniu zdrowych warunków roz
woju życia gospodarczego kraju. Tylko roz
wijający się przemysł, umiejący przystoso
wać się do dzisiejszych warunków, produ
kujący tanio i znajdujący przez taniość swe
go towaru zbyt na rynkach odbiorczych, za
pewnić może wchłonięcie elementów bezro
botnych.
POŻYCZKA INWESTYCYJNA I ZWIĄ
ZANE Z NIĄ PRACE, TO NIE SZTUCZNE NAKRĘCANIE KONJUNKTURY, A RACJO
NALNE SKIEROWANIE GROMADZĄCYCH SIĘ OSZCZĘDNOŚCI I KAPITAŁÓW ORAZ
Z obrad plenarnych Senatu
Defflac|a musi objąć wszystkie czynniki życia gospodarczego
Warszawa, 27. 2. (PAT). Senat na dzi- siejszem posiedzeniu plenarnem przystąpił do debaty nad preliminarzem budżetowym Państwa na rok 1935-36. Na ławach rządo
wych zasiedli członkowie gabinetu z pre
zesem Rady Ministrów prof. dr. L. Kozłow
skim na czele, przybył również prezes N.
I. K. dr. Krzemieński, liczni podsekretarze stanu, posłowie oraz urzędnicy państwowi.
Senatorowie przybyli prawie w komple
cie. W lożv prasowej zjawili się liczni dziennikarze krajowi i zagraniczni. Ga- lerja przepełniona była publicznością.
Po złożeniu ślubowania przez senator- kę Józefę Bramowską (BBWR), która we
szła do Senatu na miejsce sen. Kołłątaj- Srzedniękiego, zabrał głos marszałek Wł.
Raczkiewicz, który wygłosił dłuższe prze
mówienie poświęcone pamięci śp. Bolesła
wa Limanowskiego. Zkolei senat przystą
pił do porządku dziennego tj. do sprawo
zdania Komisji Skarbowo-Budżetowej o projekcie ustawy skarbowej i preliminarza budżetowego na rok 1935-36. Sprawozdaw
ca generalny w zastępstwie chorego sen.
Szarskiego, przewodniczący Komisji Skar
bowo-Budżetowej sen. Popławski wygłosił dłuższe przemówienie. Mówca podniósł doniosłość podpisanego traktatu angielsko- polskiego. Fakt ten dowodzi najlepiej, że Polska polityka dewizowa jest prawidłowa.
Do największych wydarzeń ub. okresu budżetowego mówca zalicza dekret oddłu
żeniowy rolnictwa, poświęcając przy tej okazji dłuższą część swojego przemówienia rozpatrzeniu położenia rolnictwa. Hasło:
„Frontem ku wsi“ nie powinno być jedno
cześnie skierowane przeciwko miastu. De- fJacja, aby spełniła swój cel, musi objąć wszystkie czynniki życia gospodarczego. Do tego jeszcze nie doszliśmy. M&my bowiem deflację na pewnych odcinkach i mamy
16-letni chłopiec skazany na do
żywotnie wiezienie
xa zamroienle swych małych sio
strzyczek w lodowni
Sacramento (Kalifornja), 27. 2. (PAT).
Sąd tutejszy skazał na dożywotnie więzienie 16-letniego chłopca, który za mordował dwie swoje siostry, jedną w wieku 6 a drugą 7 lat, zaniknąwszy je w lodowni, gdzie je zamroził.
O niesamowitem tem morderstwie donosiliśmy swego czasu szczegółowo w depeszy własnej.
Prawo serii ■■■
Śmierć narciarza norweskiego podczas wykonywania skoków
Oslo, 27. 2. (PAT). W Harendal (Norwe- gja) na skoczni narciarskiej skoczek Al
bert Dalsruud próbował ustanowić nowy rekord skoczni. Próba zakończyła się nie
szczęśliwym wypadkiem, gdyż Dalsruud upad! na głowę i wskutek groźnych obra
żeń zmurl. Tego rodzaju wypadek należy do rzadkością
Część tej pożyczki będzie mogła być prze
znaczona na budowę tych urządzeń, które są niezbędne dla usprawnienia naszego handlu zarówno wewnętrznego jak i eksportowego.
Nie wątpię, że pożyczka inwestycyjna, ja
ko pożyczka celowa, którą lokować będzie
my w celowych i rentujących się robotach i urządzeniach, znajdzie w szerokich kołach naszego społeczeństwa życzliwe poparcie, niemniejsze od tego, z jakiem spotkała się Pożyczka Narodowa.
zatrudni bezrobotnych
TWORZENIE LEPSZYCH WARUNKÓW BYTU NARODU.
Obracające się już coraz silniej tryby na
szej maszynerji gospodarczej wciągną po
woli do fabryk bezczynne siły narodu. Po
życzka inwestycyjna ten odbywający się proces wzrostu zatrudnienia przyspieszy. W ślad za tern zmniejszy się bezrobocie, ciążą
ce dziś tak dotkliwie na barkach świata pracy.
Suma złożona przez naród na pożyczkę inwestycyjną, wprowadzona wobieg i żużyta na celowe i pilne prace nietylko zatrudni doraźnie znaczną liczbę rąk, szukających pracy. Jej zadanie polega na zwiększeniu ogólnych obrotów, a przez to podniesienie ogólnego dochodu. Jest czas ruszyć z miej
sca, jest czas uruchomić kapitały, które wy
szły z obiegu, aby znowu jak nowa krew krążyć zaczęły w naszym organiźmie gospo
darczym.
Jak powiedziałem — sami własnemi siła
mi wyjść muslmy z kryzysu, uczynimy więc wysiłek i uruchomimy siły, które nam do tego dopomogą.
Nie było mojem zadaniem, przedstawia
jąc Panom sytuację gospodarczą kraju i
hiperflację cen rolnych, ale mamy i In
flację w stosunku do tych kosztów produk
cji, które obejmują świadczenia publiczne wszelkiego rodzaju ze skarbowemi na cze
le, a także w dziedzinie cen niektórych artykułów przemysłowych (kartele).
Horoskopy budżetowe roku 1935-36 nie powinny nastręczać większych obaw, niż w
Przemówienie p. Premjera wywarło głębokie wrażenie
Po przemówieniu generalnego referenta zabrał głos prezes Rady Ministrów dr. Le
on Kozłowski. Przemówienie p. premjera które powyżej podajemy w całości, wywar
ło doskonałe wrażenie w Izbie. Szczegól
nie oklaskiwane były ustępy mowy, w któ
rych p. premjer poruszył sprawę świadczeń na rzecz samorządu, przytaczając jako przykład t. zw. podatek wyrównawczy, któ
ry p. premjer charakteryzuje jako podatek od deficytu i podatek od głupoty i niedo
łęstwa kierowników gospodarki samorzą
dowej. Również oklaskiwano słowa pana
Ułatwienia w obrocie artykułami spożywczemi
w polsko-gdańskim ruchu
Toczące się od dłuższego czasu rokowa
nia między Rządem polskim a Senatem W.
M. Gdańska o przepisach, ułatwiających obrót produktami rolnictwa, ogrodnictwa i rybołówstwa, w ruchu podróżnych 1 ruchu granicznym, zostały zakończone dziś, t. j.
dnia 27 lutego przez podpisanie odnośnego porozumienia polsko • gdańskiego.
Porozumienie to przewiduje, że w ruchu podróżnych z Polski do Gdańska mogą być również odrazu przewożone bez żadnych ograniczeń, wynikających z przepisów o u- regulowaniu rynku gdańskiego oraz przepi
sów weterynaryjnych następujące ilości to
warów: przygotowane do spożycia produ
kty mięsne i smalec razem do 1 kg., masło do pół kg, ser do pół kg, chleb i bułki ra
zem do 1 kg, 15 sztuk jaj, mleko, maślanka i mleko skondensowane — razem do 1 kg, przygotowane do spożycia ryby i przetwo
ry rybne razem do 1 kg.
Katastrofalny wybuch w fabryce ołówków w Moskwie
29 zabitych, 300 rannych. — Eksplozja nastąpiła w rurze ze
¿cieinionem powietrzem
Londyn, 27. 2. (PAT). Agencja Reuteradonosl z Moskwy, że w jednej z fabryk o- łówków w Moskwie nastąpił wybuch, który spowodował śmierć 29 ludzi. Powstały wskutek wybuchu pożar zniszczył całkowicie gmach fabryki. Wypadek nastąpił w czasie zmiany robotników. W akcji ratowniczej wzięły udział wszystkie oddziały stra
ży ogniowej. 25 ambulansów przewoziło rannych do szpitala. Ogień rozszerzył się rów
nież na 4 sąsiednie gmachy, które uległy zniszczeniu.
Wybuch nastąpił w rurzee ze ścieśnionem powietrzem, przebijając trzy sufity. Ko- misarjat dla spraw wewn. prowadzi w sprawie katastrofy śledztwo. Rannym robotni
kom, których liczba sięga 300 udzielono urlopu.
wskazując na środki zaradcze przeciw prze
rostom i przedkładając zamierzenia Rządu na przyszłość, usypiać czujności społeczeń
stwa optymizmem. Trudności, które są przed nami, spadają ciężarem swoim nie
tylko na rząd, ale i na społeczeństwo i tyl
ko współpraca narodu z zamierzeniami Rzą
du może przynieść istotny rezultat.
PAŃSTWO NOWOCZESNE, POD KTÓRE PRZEZ UCHWALENIE NOWEJ USTAWY KONSTYTUCYJNEJ POŁOŻYLIŚCIE PA
NOWIE TRWAŁE PODWALINY, OPARTE O SILNEGO PREZYDENTA I MOCNY RZĄD JEST PAŃSTWEM, W KTÓREM CA
ŁY NARÓD, WSZYSCY OBYWATELE SA POWOŁANI DO WSPÓŁPRACY Z PAŃ
STWEM, W KTÓREM WOLA OBYWATELI JEST WOLĄ PAŃSTWA, A WOLA PAN- STWA — WOLĄ OBYWATELI.
Młoda nasza państwowość ma wielką pracę przed sobą. Jesteśmy tern dumnem pokoleniem Polski, które umiało torować so
bie drogę do wolności bagnetem. W ciągu 15 lat niepodległości umieliśmy położyć mo
cne zręby państwowości. Jesteśmy pokole
niem wojny i pokoleniem realizatorów, u- mierny mierzyć siły na zamiary, ale umie
my także realnie, z poczuciem rzeczywisto
ści zmieniać marzenia w rzeczywistość. Mu- simy pracować z ciągłą świadomością stule
tnich zaległości z doby niewoli.
WIELE POZOSTAŁO JESZCZE UGORÓW NA POLSKIEJ ZIEMI. DŹWIGNĄĆ MUSI- MY NAJSZERSZE MASY NASZEGO NARO
DU I KU ZWALCZENIU BIEDY POLSKIEJ 1 SKIEROWAĆ MUSIMY NASZ WYSIŁEK.
UPARTA WYTRWAŁOŚĆ JEST CECHĄ NASZEGO NARODU I MIMO TRUDNOŚCI I KONIECZNYCH WYSIŁKÓW IŚĆ BĘ- DZIEMY NAPRZÓD, BUDUJĄC SIŁĘ NA- SZEGO PAŃSTWA RAZEM, WSPÓLNYM WYSIŁKIEM SPOŁECZEŃSTWA I RZĄDU.
Marszalek Piłsudski protektorem jubileuszowego zlotu harcerzy
P. Marszałek Piłsudski przyjął pro tektorat nad jubileuszowym zlotem har cerstwa polskiego, który odbędzie się w lipcu r. b. w Spalę.
Należy podkreślić, że uprzednio ob
jął już również protektorat nad zlotem P. Prezydent Rzeczypospolitej prof.
Tgnacy Mościcki.
Niemcy tyrolscy nie chcą walczyć z Abisyńczykami (o) Wiedeń, 27. 2. (tel. wł.) Z Insbrucku donoszą, że granicę włosko-austrjacką przekroczył oddział żołnierzy włoskich na
rodowości niemieckiej, zmobilizowanych w Alto Adige, którzy mieli być wysłani z in- nemi transportami wojskowemi do Afryki.
Żołnierze ci zdezertowali i schronili się na terytorjum austrjackiem, gdyż jak twier
dzą, nie chcieli brać udziału w akcji zbroj- aej przeciwko Abisynji.
Zjawienie się dezerterów, przeważnie Niemców tyrolskich, wprowadziło w kło
potliwą sytuację rząd wiedeński. Decyzja co do sposobu postępowania z nimi zapa
dnie po powrocie do kraju kanclerza Schu- schnigga.
Wykrycie gniazda komunistycz
nego w Warszawie
Dziewięciu wywrotowców aresztowano
Jatach poprzednich. Deficyt budżetowy jest mniejszy, niż w roku ubiegłym, a jedno
cześnie mniejszy o 19,063.000 zł w stosunku do preliminarza sejmowego. Po omówieniu cyfr preliminarza i zmian dokonanych w nim przez komisję referent stwierdził, że komisja doszła do przekonania, iż prelimi
narz budżetowy jest realny i oszczędny.
premjera, który wspomniał o wspaniałych gmachach szkolnych, wznoszonych przez wzniosłych idealistów za drogie pieniądze, wyciskane przez sekwestratorów. Ze spe- cjalnem zainteresowaniem przyjęła Izba oświadczenie p. premjera w sprawie reor
ganizacji ubezpieczeń i wreszcie, że po
życzka przeznaczona będzie jedynie na ce
le inwestycyjne. Po zakończeniu przemó
wienia p. premjera rozległy się huczne oklaski. Po tem przemówieniu nad spra
wozdaniem sen. Popławskiego rozwinęła się dyskusja.
Osoby, przybywające z Polski do Gdań
ska w wykonaniu swojego zawodu, miano
wicie służby publicznej, środków transpor
towych, szoferzy, marynarze, obsługa stat
ków rzecznych, woźnice, obsługa promów, mogą zabierać ze sobą artykuły żywnościo
we w ramach dziennego zapotrzebowania, nie więcej jednak jak w wyżej wyliczo
nej ilości. Podróżni, udający się do Polski przez terytorjum Wolnego Miasta (tranzy
tem) mogą przewozić artykuły żywnościo
we bez jakichkolwiek ograniczeń, wynika
jących z przepisów o uregulowaniu rynku gdańskiego wzgl. przepisów weterynaryj
nych pod następującemi warunkami:
a) Na drogach lądowych przejazd odby
wać się musi zaprzęgiem konnym lub sa
mochodem. Przewożone artykuły żywnościo we winny być zgłoszone na wejściowym punkcie kontrolnym, gdzie wystawione zo
stanie zezwolenie na przywóz, które winno
(o) Warszawa, 27. 2. (Tel. wł.) Dnia 26 bm. funkcjonariusze warszawskiego urzędu śledczego nakryli przy ul. Mu- ranowskiej konferencję członków komi tetu komunistycznej partji Polski.
Wkraczająca policja wywołała wśród uczestników konferencji popłoch. 9 osób zostało aresztowanych, pozatem znale ziono obfity zapas drnków partyjnych, maszynopisów oraz listy z adresami różnych osób, należących do partji.
Wszyscy aresztowani są znani poli cji i byli już kilkakrotnie karani za działalność wywrotową.
DYSKRETNIE, NIEDOSTRZEGALNIE DLA OTOCZENIA MOŻNA USUNĄĆ ZA POMOCĄ ZUPEŁNIE NIESZKODL.
SRODKA-REGCNERATOR
»ORIENTINE»
KTÓRY NIEPLAMI, NIEBRUDZI, POZWALA NA WIECZNĄONDULACJE.
STOSOWANIE.ORIENT1NE*
KIE WYMAGA OBCEJPOMOCY, A WIEC JESTDYSKRETNE
I niedrogie.
granicznym
być oddane w punkcie kontrolnym wyj
ściowym przy opuszczaniu W. M. Gdańska.
Formalności te odpadają, jeżeli ilości arty
kułów nie przekraczają wymienionych na wstępie.
b) Przy podróży drogami kolejowemi wolne są od wszelkich ograniczeń osoby, które wykażą się biletem kolejowym, upo
ważniającym do przejazdu z Polski do Pol
ski na linjach Tczew — Orłowo, względnie Tczew — Sobowice. Winny być używane pociągi bezpośrednio lub też mające po
średnie połączenie w ciągu 30 minut na dworcu gdańskim, wzgl. 60 minut w Hohen
stein.
W razie dobrowolnej przerwy podróży w Hohenstein na dworcu głównym w Gdań
sku lub też w Sopotach przewożone arty
kuły żywnościowe winny być zgłoszone gdańskiej kontroli i na żądanie tam zde
ponowane. O ile podróżny przerywa podróż dobrowolni© na innych stacjach gdańskich, wówczas nie korzysta z tych ułatwień i tra
ktowany jest jako podróżny, przybywający z Polski do Gdańska.
c) Przy przejeździ© drogami wodnemi przerwy w podróży są dopuszczalne tylko w miejscach, w których znajduje się gdań
ski punkt kontrolny. W razie takiej przer
wy przewożone przez podróżnego artykuły żywnościowe winny być zgłoszone na pun
kcie kontrolnym i na żądanie tam zdepo
nowane.
Wyżej wymienione ułatwienia wprowa
dzone zostaną w życie najpóźniej dn. 7 mar
ca br. drogą wydania odnośnych rozporzą
dzeń przez senat Wolnego Miasta.