Maryja w roku liturgicznym
Uroczystości i Święta Maryjne zanacz w kalendarzu
Uroczystość Niepokalanego Poczęcia NMP
Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki
Święto Ofiarowania Pańskiego
Uroczystość Królowej Polski
Święto Matki Kościoła
Uroczystość Wniebowzięcia NMP
Święto Narodzenia NMP
Święto Matki Boskiej Różańcowej Kalendarz
Styczeń Luty Marzec Kwiecień
P W Ś C P S N P W Ś C P 5 N P W Ś C P S N P W Ś C P S N
1 1 2 3 4 5 1 2 3 4 1
2 3 4 5 6 7 8 6 7 8 9 10 11 12 5 6 7 8 9 10 11 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 13 14 15 16 17 18 19 12 13 14 15 16 17 18 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 20 21 22 23 24 25 26 19 20 21 22 23 24 25 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 27 28 29 26 27 28 29 30 31 23 24 25 26 27 28 29
30 31 30
Maj Czerwiec Lipiec Sierpień
P W Ś C P S N P W Ś C P S N P W Ś C P S N P W Ś C P S N
1 2 3 4 5 6 1 2 3 1 1 2 3 4 5
7 8 9 10 11 12 13 4 5 6 7 8 9 10 2 3 4 5 6 7 8 6 7 8 9 10 11 12 14 15 16 17 18 19 20 11 12 13 14 15 16 17 9 10 11 12 13 14 15 13 14 15 16 17 18 19 21 22 23 24 25 26 27 18 19 20 21 22 23 24 16 17 18 19 20 21 22 20 21 22 23 24 25 26 28 29 30 31 25 26 27 28 29 30 23 24 25 26 27 28 29 27 28 29 30 31
30 31
Wrzesień Październik Listopad Grudzień
P W Ś C P 5 N P W Ś C P S N P W Ś C P 5 N P W Ś C P 5 N
1 2 1 2 3 4 5 6 7 1 2 3 4 1 2
3 4 5 6 7 8 9 8 9 10 11 12 13 14 5 6 7 8 9 10 11 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 15 16 17 18 19 20 21 12 13 14 15 16 17 18 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 22 23 24 25 26 27 28 19 20 21 22 23 24 25 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 29 30 31 26 27 28 29 30 24 25 26 27 28 29 30
31 – polecane:
Anioł Pański – według ogólnie przyjętej opinii, modlitwa pochodzi z ośrodka franciszkańskiego. Już w I połowie XIII w. franciszkanie propagowali zwyczaj odmawiania Zdrowaś Maryjo na wieczorny głos dzwonu, którym dawano znak gaszenia ogni we wszystkich obejściach.
Zwyczaj odmawiania tej modlitwy w całym zachodnim chrześcijaństwie rozpowszechnił się w wieku XIV; wówczas zaczęto odmawiać go także rano na cześć Maryi jako „Porannej Jutrzenki”; zwyczaj odmawiania w południe wprowadził w 1456 r. papież Kalikst II w celu uproszenia u Maryi ratunku przez najazdem tureckim. Składa się z trzech Zdrowaś Maryjo, poprzedzonych wersetami zapowiadającymi trzy główne momenty tajemnicy wcielenia: zwiastowanie anioła Gabriela (Łk l,26- 38), zgodę Maryi (Łk l,38), zrealizowanie się wcielenia (J l,14), oraz z modlitwy: „Łaskę swoją prosimy Cię, Panie, racz wlać w serca nasze, abyśmy poznawszy za zwiastowaniem anielskim wcielenie Chrystusa, Syna Twego, przez mękę Jego i krzyż do chwały zmartwychwstania zostali doprowadzeni. Przez tegoż Chrystusa Pana naszego. Amen”. (http://www.katolik.pl/-aniol- panski--,454,416,cz.html, z dnia 13.04.2012)
1
Szkaplerz – słowo „szkaplerz” pochodzi od łacińskiego scapulae, czyli ramiona, barki, plecy.
Oznacza szatę złożoną z dwóch płatów sukna z wycięciem na głowę. Po nałożeniu na siebie, jeden płat spada na piersi, a drugi na plecy. Jest to część stroju zakonnego noszona na habicie, także w innych zakonach (używają go na przykład cystersi, dominikanie, paulini, benedyktyni, felicjanki).
Część spadająca na plecy symbolizuje, że „trudy, doświadczenia i krzyże znosić winniśmy pod opieką Maryi, z poddaniem się woli Bożej, tak jak Ona to czyniła”. Przednia część szkaplerza, spadająca na piersi, ma przypominać, że serce tam ukryte ma „bić dla Boga i bliźnich, z miłości odrywając się od przywiązań doczesnych i wiązać się za pośrednictwem Maryi z dobrami wiecznymi”. Od połowy XIII w., to jest od wizji św. Szymona Stocka, generała Karmelitów, szkaplerz stał się znakiem opieki Matki Bożej nad Zakonem Karmelitańskim, a zarazem źródłem przywilejów i nową formą pobożności maryjnej w całym Kościele. Mogą nosić go zarówno osoby duchowne, jak i świeckie.
(http://www.opoka.org.pl/slownik/szkaplerz.html, z dnia 13.04.2012)
„Na wzór modlitw kapłańskich (brewiarza) powstało nabożeństwo ku czci Najświętszej Panny Maryi, zwane Godzinkami. Podobnie jak brewiarz Godzinki składają się z siedmiu części: jutrzni, prymy, tercji, seksty, nony, nieszporów i komplety. Każda z tych części zawiera wezwanie: «Boże, ku wspomożeniu memu wejrzyj», hymn, werset i responsorium, ofiarowanie i antyfonę z modlitwą.
Siedmioczęściowy charakter nabożeństwa wywodzi się z tradycji judeochrześcijańskiej, sięgającej starożytności. Już w Starym Testamencie był zwyczaj, że w świątyni jerozolimskiej siedmiokrotnie w ciągu dnia oddawano Bogu chwałę, w myśl słów psalmu: Siedmiokroć na dzień wysławiam Ciebie (Ps 119,164). Zwyczaj ten przyjęły później gminy chrześcijańskie. Wszedł on również do pacierzy kapłańskich, które z tej racji nazwano «godzinami kanonicznymi». Nabożeństwu do Najświętszej Panny Maryi jako znacznie krótszemu od Godzin kanonicznych, nadano tytuł
«Godzinki».
Czas i miejsce powstania oraz autorstwo Godzinek nie są dokładnie znane. Przypuszcza się, że powstały one w XIV lub XV wieku. Na skutek sporu o pogodzenie nauki o Niepokalanym Poczęciu NMP z dogmatem o powszechności odkupienia w Chrystusie, Leonard Nogarol, franciszkański teolog z Werony, gorący obrońca Niepokalanego Poczęcia, ułożył oficjum (czyli teksty kapłańskiego brewiarza) ku czci Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Panny Maryi. Zatwierdził je papież Sykstus IV w 1476 roku. Według niektórych badaczy oficjum przetłumaczono język polski jako Godzinki o Niepokalanym Poczęciu i pod tym tytułem znalazły się w modlitewniku ułożonym przez Wacława z Brodni. Będący obecnie w użyciu tekst Godzinek jest jednym z wielu znanych na przestrzeni stuleci i pochodzi prawdopodobnie z XVII wieku. Dzisiaj trudno ustalić, na jakich tekstach opierały się poszczególne wersje. Niektórzy badacze przypuszczają, że Godzinki przybyły do Polski wraz z jezuitami i zostały przetłumaczone na język polski przez ks. Jakuba Wujka. Natomiast ks. Wacław Schenk przypisuje autorstwo Godzinek Piotrowi Rodriguezowi TJ (1531–1617), a tłumaczenie na język polski nieznanemu jezuicie krakowskiemu”. (Na podstawie Małego Słownika Maryjnego, Wydawnictwo OO. Franciszkanów; Niepokalanów 1987)
2
