Planeta Mars

(1)

Planeta Mars

Edyta Nowak Borek Tomasz Nowak

(2)

Mars - podstawowe dane

• Odległość od Słońca: 227 900 000 km

• Czwarta planeta w Układzie Słonecznym

• Siła ciężkości: 3,711 m/s²

• Długość dnia: 1d 0g 37m

• Powierzchnia: 144 800 000 km²

• Doba na Marsie (określana jako „sol”) trwa: 24 godzin 37 minut i 22,655 sekund

2

(3)

I prawo Keplera

Pierwsze prawo Keplera stwierdza, że planeta porusza się wokół Słońca po elipsie, w której jednym ognisku jest Słońce.

(4)

II prawo Keplera

4

Drugie prawo Keplera mówi, że w równych jednostkach czasu, promień wodzący planety poprowadzony od Słońca zakreśla równe pola. Wynika stąd natychmiast, że w peryhelium (w pobliżu Słońca), planeta porusza się szybciej niż w aphelium (daleko od Słońca).

(5)

III prawo Keplera

Trzecie prawo Keplera głosi, że stosunek kwadratu okresu obiegu planety wokół Słońca do

sześcianu średniej arytmetycznej największego i najmniejszego oddalenia od Słońca jest stały dla wszystkich planet w Układzie Słonecznym.

(6)

Tor ruchu Marsa

obserwowanego z Ziemi

6

Ruch wsteczny nie jest domeną jedynie Marsa, ale wszystkich znanych w Układzie Słonecznym planet

(7)

Badania kosmiczne

• Pierwsze próby wysłania sond kosmicznych w stronę Marsa odbyły się w latach 60. XX wieku

• Pierwsze zdjęcia powierzchni Marsa zostały wykonane za pomocą Sondy Mariner 4 przez NASA 28 listopada 1964

• Pierwszą sondą, która weszła na orbitę Marsa, był Mariner 9

• Punktem kulminacyjnym misji mających na celu eksplorację Marsa, zainicjowanych przez Marinery, był program Viking. W ramach

programu wysłano pierwszy w historii lądownik, który osiadł bezpiecznie na powierzchni Marsa

(8)

Sonda Mariner 4 – 1964 – NASA

Wynik: nadesłanie 21 zdjęć

8

(9)

Sonda Mariner 9 – 1971 – NASA

Wynik: nadesłanie 7329 zdjęć

(10)

Program Viking – cele misji

10

Główne zadania orbitera:

• dostarczenie lądownika na Marsa

• wykonanie obserwacji powierzchni planety w celu ustalenia miejsca lądowania dla lądownika

• pośredniczenie w komunikacji lądownika z Ziemią

• przeprowadzenie własnych badań naukowych – m.in. wykonywanie zdjęć powierzchni, poszukiwanie wody, pomiary temperatur, badanie pola grawitacyjnego Marsa

Zadania lądownika:

• przeprowadzenie szeregu badań meteorologicznych, sejsmologicznych, zbadanie składu chemicznego, właściwości magnetycznych i fizycznych marsjańskiej atmosfery i powierzchni, w tym również próbek gruntu

• wykonanie serii eksperymentów dotyczących sprawdzenia możliwości przebiegu fotosyntezy, występowania metabolizmu oraz wyzwalania gazów, będących próbą weryfikacji hipotezy występowania życia organicznego na Marsie

• wykonanie zdjęć z miejsca lądowania – powierzchni planety, atmosfery, księżyców, Słońca oraz samego lądownika i jego aparatury

(11)

Program Viking – instrumenty naukowe

Orbiter:

- System obrazowania

- Atmosferyczny wykrywacz wody - Mapper terenu na podczerwień

Lądownik:

- System obrazowania

- spektrometr masowy do chromatografii gazowej - Sejsmometr

- Spektrometr fluorescencyjny rentgenowski

(12)

Sonda Viking 1 – 1975 - NASA

12

Wynik: Obydwie misje nadesłały łącznie ponad 50 000 zdjęć.

(13)

Sonda Viking 2 – 1975 - NASA

(14)

Łazik Sojurner

• w grudniu 1996 roku wykorzystano po raz pierwszy łazik, zdolny do samodzielnego poruszania się na marsjańskiej powierzchni

• Łazik przez 83 sole wykonał 550 zdjęć, kamera lądownika zarejestrowała ich 16 500 zdjęć. Przeprowadzono 16 analiz chemicznych skał i gruntu, 8,5 miliona pomiarów ciśnienia atmosferycznego, wiatru oraz temperatury

14

(15)

Łazik Sojurner - 1996 - NASA

Wynik: Wykonał 550 zdjęć oraz dokonał analizy chemicznej 16 miejsc w strefie lądowania.

(16)

Sonda Mars Odyssey – 2001 - NASA

16

• 7 kwietnia 2004 wysłano na orbitę Marsa sondę Mars Odyssey.

• Do głównych jej zadań należało prowadzenie poszukiwań wody oraz lodu wodnego, a także badanie aktywności wulkanicznej

(17)

Łazik Spirit

• 10 czerwca 2003 roku wysłano na Marsa łazik Spirit

• Bliźniaczy łazik Opportunity wylądował na marsie 25 stycznia 2004

• Podobnie jak w przypadku łazika Spirit, jego misja przewidziana była na okres 90 dni, ale trwa do dziś – łazik w dalszym ciągu wysyła wyniki badań na Ziemię. Jak informowała 14 czerwca 2018 roku NASA pojazd znajdował się w trybie czuwania, w którym próbuje przetrwać burzę piaskową. Do tego czasu łazik przejechał 45 km i przeprowadził szereg badań. Udało mu się znaleźć dowody na istnienie w przeszłości

(18)

Łazik Spirit – 2003 - NASA

18

Ostatnia transmisja 22 marca 2010 r

(19)

Łazik Opportunity

• Kolejnym wielkim przedsięwzięciem było wysłanie na Marsa łazika Curiosity.

• Łazikowi udało się znaleźć dowody na istnienie środowiska,

odpowiadającego warunkom panującym w jeziorach, łącznie ze

składnikami chemicznymi, które są niezbędne do rozwoju mikrobów.

• Dzięki sprzętowi w jaki wyposażono łazik, udało się również ustalić wiek badanych przez niego skał, łącznie z czasem eksponowania powierzchni na działanie warunków zewnętrznych

(20)

Łazik Opportunity – 2003 - NASA

20

(21)

Łazik Curiosity

• Mars Atmosphere and Volatile Evolution to kolejna sonda

umieszczona na orbicie Marsa przez Stany Zjednoczone 22 września 2014 roku.

• Badania przeprowadzone przez sondę pozwoliły stwierdzić, że wysoko w atmosferze planety znajdują się atomy metali naładowane

elektrycznie (wykryła m.in. jony żelaza, magnezu i sodu), co być może pozwoli nieco lepiej zrozumieć, w skutek jakich wydarzeń atmosfera Marsa przybrała obecny kształt i skład

(22)

Łazik Curiosity – 2011 - NASA

22

(23)

Sonda MAVEN

• Misją różniącą się od dotychczas omawianych jest misja InSight, w której ramach wystrzelono lądownik Mars InSight 5 maja 2018 roku.

Tym razem celem jest zbadanie wnętrza planety poprzez pomiary sejsmologiczne i przepływ ciepła w jej wnętrzu. Sonda będzie

poszukiwać trzęsień pod powierzchnią Marsa, prowadząc badania bezpośrednio na jej powierzchni.

(24)

Sonda MAVEN – 2013 – NASA

24

(25)

Współcześnie

• Współczesne misje skupiają swoją uwagę na Marsie, pozwalając nam poznać jego budowę, warunki na nim panujące, a także jego historię.

• Podobieństwo Marsa do Ziemi (największe z wśród wszystkich planet układu słonecznego) sprzyja spekulacjom na temat możliwości

istnienia na nim życia (nadal lub w przeszłości).

(26)

Dziękujemy za uwagę

26

(27)

Bibliografia

• https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/69/Kepler-second-law.gif

• https://oneminuteastronomer.com/8626/keplers-laws/

• https://en.wikipedia.org/wiki/Mariner_4

• https://en.wikipedia.org/wiki/Mariner_9

• https://en.wikipedia.org/wiki/Viking_1

• https://en.wikipedia.org/wiki/Sojourner_(rover)

• https://pl.wikipedia.org/wiki/Mars

• https://pl.wikipedia.org/wiki/Mars_Exploration_Rover

• https://photojournal.jpl.nasa.gov/catalog/PIA03240

• http://photojournal.jpl.nasa.gov/catalog/PIA14309

•