Józef Glemp
Ks. Kazimierz Głowiński (1862-1946)
Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 15/3-4, 299-300
[33] M ateriały do historii 2 9 9
W kład ks. J a n a sik a w d zied zin ę p raw a k an on iczn ego to przede w sz y stk im d zia ła ln o ść d yd ak tyczn a i sąd ow n icza. Jak o profesor p raw a k a n o n iczn eg o p rzez 14 la t w y k ła d ó w w S em in a riu m w P ozn an iu w p ły w a ł na fo rm a cję k a n o n iczn ą liczn y ch za stęp ó w k a p ła n ó w A rch id iece zji g n ieźn ień sk iej i p ozn ań sk iej. D orobek p iśm ien n iczy ob ejm u je cztery p o zy cje, o d n o to w a n e w P o lsk iej B ib lio g ra fii P ra w a K a n on iczn ego (w yd. O. Bara): „N ow y K o d ek s P ra w a K a n o n iczn eg o ” — W iadom ości dla D u c h o w ie ń stw a 5 (1918) 6— 7, 14; „ B en ed y k t X V a n o w y K od ek s P ra w a K a n o n iczn eg o ” — W iad om ości d la D u ch o w ień stw a 9 (1922) 75— 78; „K ilka u w a g o zap ow iad an ej u sta w ie p o lsk iej o p ra w ie m a łżeń sk im o so b o w y m ” — W iadom ości d la D u c h o w ie ń stw a 19 (1929) 191— 196; „De n o v a le g e p oloica m a trim o n ia li” — A p o llin a ris 3 (1930) 119— 1924
N adto, od roku 1931 o p u b lik o w a n y ch z o sta ło k ilk a d ziesią t w y ro k ó w ro ta ln y ch , k tó re ks. Ja n a sik , ja k o p rzew o d n iczą cy zesp o łu sęd zio w sk ieg o w p ro cesie (ponens) red agow ał. W ięk szość ty c h w y ro k ó w op u b lik o w a n a je s t w „Sacrae R om anae R otae D e cisio n es seu se n te n tia e ”, w tom ach X X I I I —X X X IV , o b ejm u jących la ta 1931 do 1942. S e n ten cje, ja k w ia d o m o , p u b lik o w a n e są w ty m w y d a w n ic tw ie po 10 latach od za p a d n ięcia w y ro k u . W sen ten cja ch „coram J a n a sik ” za w a rty je s t b ogaty m a te r ia ł z zak resu ju ry sp ru d en cji k o ścieln ej. D o ty czy n iem a l w s z y s t k ich ty tu łó w zach od zących przy o rzeczen iach n ie w a ż n o śc i m a łżeń stw a . O statn ia sen ten cja , która zapadła pod p rzew o d n ictw em ks. Jan asik a, je s t z dnia 15. X . 1942 r.
B i b l i o g r a f i a
F i l i p i a k B. M ons., L i s t y z R z y m u , R zym 1968 s. 14— 16 i 229— 230; W sp o m n ien ie p o śm iertn e — W iadom ści d u szp astersk ie, P oznań, nr 4 (1945) s. 18— 19. '
K s. K azim ierz G ło w iń sk i (1862— 1946)
Spośród p ra w n ik ó w -d u szp a sterzy starego p o k o len ia god n y p am ięci jest ks. K azim ierz G łow iń sk i. U rod ził się w O bornikach W lkp. dnia 22. I. 1862 r. P o m a tu rze u zysk an ej w gim n azju m w P ozn an iu udał się na stu d ia teo lo g iczn e do R zym u. B y ł to okres „k u ltu rk am p fu ” i s e m i n aria d u ch ow n e w G n ieźn ie i w P ozn an iu b y ły zam k n ięte. Jak o k lery k stu d iu ją c y w R zy m ie b y ł łą czn ik iem m ięd zy k a rd y n a łem L ed ó eh o w - sk im ,, d ep o rto w a n y m p o d w u letn im w ię z ie n iu , w r. 1876 d o R zym u, a ta jn y m zarządem arch id ecezji g n ieźn ień sk iej i p ozn ań sk iej. S tu d ia rzy m sk ie u k o ń czy ł dok toratem z p ra w a k a n o n iczn eg o i licen cja tem z filo zo fii. P o św ięcen ia ch k a p ła ń sk ich o trzym an ych w R zym ie w r. 1888 w r ó c ił do k raju i o b jął fu n k c ję w ik a riu sza w B iezd ro w ie. W r. 1894 o trzy m a ł p a ra fię w Ż eg o cin ie, w p o w ie c ie ja ro ciń sk im , i w niej p ra c o w a ł p rzez 52 lata, aż do sw ej śm ierci. Od r. 1938, z ok azji złotego
3 0 0 M ateriały do historii [341
ju b ileu szu k a p ła ń stw a , odzn aczon y został god n ością h on orow ego K ap i tu ły M etrop olitaln ej w G nieźn ie.
Jako duszp asterz odznaczał się su m ien n o ścią i g o rliw ością. R ę k o p isy kazań , ja k ie p ozostały, św iad czą, jak rzeteln ie p ojm ow ał sw ą pracę· dla w ie js k ie g o ludu. B y ł tak że sp ołeczn ik iem . P r z e c iw sta w ia ł się k o lo n izacji n iem ieck iej. P ara fia n o m p ożyczał p ien iąd ze, b y le od w ieźć ich od w y p rzed a ży ziem i. B y ł czyn n ym człon k iem P o lsk ieg o K om itetu W yk o n aw czego. G o rliw ie p op ierał szk o ln ictw o p o lsk ie podczas okresu zaboru, p ru sk iego oraz T o w a rzy stw o C zytelń L u dow ych.
P odczas drugiej w o jn y św ia to w ej w r. 1941, a r eszto w a n y przez: h itlero w có w , z o sta ł osad zon y w fo rcie V II w P ozn an iu , zw a n y m „for tem śm ie r c i”, a p otem o d esła n y do obozu w B ojan ow ie, sk ąd został: w y sie d lo n y do tzw . G en eraln ej G ubernii. P o w y z w o le n iu w r ó c ił n a ty ch m ia st do Ż egocina, w k tó ry m pozostał, jak ślu b o w a ł, do śmierci... Przysz'la ona n a g le d n ia 15. X . 1946 r.
B y ł ks. G ło w iń sk i k a p ła n em u czon ym i ch ętn ie c h w y ta ł za pióro.. W r. -1970 o d n alezion o na strych u p leb a n ii w Ż egocin ie d w a ręk op isy ks. G łow iń sk iego: „O św ieck iej w ła d z y P a p ie ż y ” z roku 1908 oraz „Za p raw d ę —· D zieje p a ń stw a k o ścieln eg o i Zabór R zy m u ” z r. 1911. S ą to· prace p op u u la rn o -n a u k o w e, p isa n e p ięk n ym i zrozu m iałym językiem .. P rzeb ija z nich szeroka w ied za h isto ry czn a autora, jak ró w n ież zn a jom ość d ziejó w W łoch X I X stu lecia . G orąca m iłość do K o ścio ła łączy -
się z ak cen ta m i p atriotyczn ym i. W sw o ich p racach ks. G ło w iń sk i p o d ziela p o g lą d y de M aistra oraz teo lo g ó w n iem ieck ich X IX w ., w śró d / k tórych dom in ow ało p rzek on an ie, że w ła d za św ie c k a P a p ieży jest k o - 4, n ieczn a do sk u teczn eg o p e łn ien ia ich urzędu duchow ego. G d yb y P a p ież n ie b y ł su w eren em — rozum uje ks. G ło w iń sk i — b y łb y podda n y m k róla lu b cesarza. P o d d a ń stw o d oczesn e su g ero w a łb y św iatu. ‘ ch rześcija ń sk iem u , że P ap ież m oże u legać m onarchom tak że w d zie d zinie d u ch ow ej — stąd też w y p ły w a k o n ieczn ość p a ń stw a k ościeln ego. D laczego prace te n ie z o sta ły op u b lik ow an e ·—· n ie w iad om o. K ied y w r. 1911 c h cia ł op u b lik ow ać pracę o dziejach p a ń stw a kościelnego,, p r z ed sta w iciel K sięg a rn i św . W ojciecha w P ozn an iu d o p y ty w a ł się, ja k ie m ona by p oczyn ić skróty. Znana je s t jed y n a p u b lik acja ks. G ło w iń sk ieg o : ",Pakt L a tera n eń sk i i k onkordat w ło s k i”, P ozn ań 1931.
O p r a c o w a n i a
Ks. К 1 e d z i k, W s p o m n ie n i e pośm detrne — śp. ks. K a z i m i e r z G ł o
w i ń s k i , — W iad om ości A rch id iece zji G n ieźn ień sk iej 1 (1946) nr 3; s. 43— 44. A k ta p erso n a ln e ks. G ło w iń sk ieg o za g in ęły podczas w o jn y .
