U r z ą d M i e j s k i w E l b l ą g u
ASOTAMA SYTUACJA W ZAERUBNIENIU
I GŁÓWNE KISRUHKI POLICKI W ASM ZAKSBS1E W MIEŚęiE ELBLASP NA
1 9 8 0 r .
E l b l ą g p & ź d z i o r i i i k : 1 9 7 9 r.
S P I 8___T H E Ś O I
1. Społec^fto-gospodarcze cele polityki zatrudnienia
II Stan zatrudnienie w uspołecznionych zakładach pracy
IIIGospodarka siłą roboczą w zakładach pracy
IV Główne kierunki działania w zakresie zatrudnienia na 1980 r.
/
VI i VII Zjazd Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej nadały nową rangę polityce zatrudnienia. Jakość pracy ludzkie zaangażowanej w sferze produkcji materialnej i w sferze nie
materialnej jest decydującym czynnikiem życia społecznego*
Spośród bowiem wszystkich czynników prmdukcji decydujące zna
czenie odgrywa kwalifikowana praca ludzka. Pełne i racjonalne jej wykorzystanie w procesie pracy stało się aktualnym proble
mem plitycznym i społecznym w gospodarce narodowej*
vV mieście naszym polityka zatrudnienia znajduje się w centrum zainteresowania władz politycznych i administracyj
nych szczebla wojewódzkiego jak i miejskiego« Zmniejszająca się już od 1975 r* podaż zasobów pracy oraz konieczność za
potrzebowania kadr dla rolnictwa oraz sfery usług powodują potrzeb^ wprowadzania systematycznych zmian w dotychczasowych metodach podejścia do trudnych i złożonych problemów gospo
darowania siłą roboczą,
Do problemów tych w naszym mieście należy zaliczyć przede wszystkim:
- konsekwentna przestrzegania zasady pełnego i racjonalnego gospodarowania czynnikiem ludzkim w procesie pracy,
- zapewnienie pracy wszystkim absolwentom szkół ponadpodstawo
wych zgodnie z wyuczonym lub pokrewnym zawodem,
1
zapewnienie pełnej obsady kadry kwalifikowanej dla zakł dów nowouruchamianych, rozbudowywanych, modernizowanych i zwiększających ztnianowość psacy,
przeciwdziałanie nieuzasadnionej fluktuacji kadr,
dalsza poprawa warunków pracy oraz socjalno-bytowych
załóg w zakładach pracy*
II« £>tan _ zatrudnieni a w uspołeoznl cnych z alcładach j *»&■-y/
W wyniku powołania weg 9 elbląskiego i związanej z t;m
migracji ludności w 1979 r 9 przewiduje się dalszy wprost lic^ay mieszkańców miasta Elbląga do 109e600,, Zatrudnienie w g -j& y x/L
uspołecznionej według planu społeczno-gospodarczego miasta na koniec roku winna ukształtować się w wysokości 46 0(:-S S osób /bez uczniów szkół pr zy zakład owych/ „ W stosunku do z*aurudnienia
osiągniętego na 31 d 2 .>1978 r ® stanowi to zwiększenie o 1001 osób tj. o 2 ,2 %*
Zwiększenie zatrudnienia przewidziano w takich działach gospo
darki narodowej jaks przemysł, handel, gospodarka komunalna i mieszkaniowa oraz rolnictwo*
W budownictwie zakładano zmniejszenie stanu zatrudnienia ogółem 1979
na koniec 4 9 ? 0 - r * o 100 osób. W poszczególnych przedsiębiorstwach, branży budowlanej sytuacja w zatrudnieniu wg planu społeczno- gospodarczego na br 0 przedstawiała się następująco:
Elbląski Kombinat Budowlany, zakładano wzrost zatrudnienia o 148 osób, w Przedsiębiorstwie Budownictwa Rolniczego o 35 osób, w PTSB "Transbud" o 19 osób, zmniejszenie zakładano ws Elbląskim Przedsiębiorstwie Budownictwa Przemysłowego o 166
osób. Kombinacie Budownictwa Komunalnego o 8 6 , w Wojewódzkiej Budowlanej Spółdzielni Pracy o 36 i Wojewódzkiej Spółdzielni Budownictwa Wiejskiego o 16 osób*
Po korektach planów zatrudnienia na koniec września br<, zatruci-
nienie kształtowało się następująco: zmniejszone w
o 15 osói, zwiększone w EKB o 15 osób i EPBP o 75 o^jly,
Tak więc faktyczne zmniejszenie zatrudnienia w bud owra< ? #v.
wyniesie 25 esób*
Ogółem potrzeby zakładów praoy na siłę roboozą w roku
wyniosą 2889 osób, gdyż do zwiększenia zatrudnienia prsewi dzianego w roku 1979 w ilości 1001 osób należy również dadcć planowane ubytki naturalne przez zakłady pracy z tytułu odej
ścia pracowników na renty* emerytury, odbycia zasadniczej słujsW wojskowej itp.
Zaspekojenie potrzeb zakładów pracy na siłę roboczą od by wa się głównie poprzez zatrudnienie absolwentów szkół ;:onad podstawowych. ITa podstawie programów przyjęć ustalono* że w 1979 r. zapotrzebowanie zakładów pracy na absolwentów wynie
sie 2202 ost>by / w tym na 575 absolwentów szkół przyzakładoweV'&
Istnieje tylko częściowa możliwość zaspokojenia tych pot#zoT, absolwentami szkół z terenu naszego miasta, gdyż przewidywana do zatrudnienia ilośó absilwentów w roku bieżącym kształtuje się w wysoklści 1650 osób, w tym 825 absolwentów szkół przy zakładowych*
Do końca miesiąca września ftr* zatrudniono ogółem 1354* absol
wentów / w tym 563 szkół przyzakładowych/. Jak wynika z powyż
szego niezrealizowane zatrudnienia przewidywanej ilości absol
wentów szkół przyzakładowych - 262 osoby
■» 2 *■»
•* J «
Sytuację tę wytłumaczyć można faktem, że pewna ilośó absolwentów zamieszkałych poza terenem naszego miasta po ukończeniu szkoły wyjechała do miejsca stałego zamieszkania, aby tam podjąć pracę, część z nich nie ukończyła nauki Lub zatrudniona s ^ t a ł a w gospodarce nieuspołecznionej crai prywatnych zakładach rzemieślmiczyoh*
Aktualnie w Wydziale Zatrudnienia i Spraw Socjalnych zarejestrowanych jest 47 absolwentów* między innymi? po zasadniczych szkołach zawotftwych - 9 osóbf po technikach liceach ekonomicznych - 21 ^sób* Potrzeby zakładów na absol
wentów, głównie na stanowiska produkcyjne na koniec września wynoszą 217 miejse* Niedofcótf absolwentów występuje w takich zawidach jakj ślusarz, tokarz, sprzedawca, kelner, krawiec, elektromonter* Występuje nadwyżka absolwentów w zawodzie technik budowlany / kobiety/*
Potrzeby zakładów pracy w rb* na siłę roboczą uzupełnione zostaną również ostbami powracającymi z czynnej służby w:jaro
wej ok* ca 700 osóli oraz z urlopó?/ i rent ca 300 osób.
Występujący niedobór siły roboczej ca 1200 osób /w tym ca 300 os*b w zakładach nieujętych w planie społeczno- gospo
darczym miasta/ znajduje cd%icie w niewykonaniu przez niektóre
zakłady pracy naszego miasta planów zatrudnienia jak również,
we wzrastających ilościach wolnych miejsc pracy zgłaszanych
do Wydziału Zatrudnienia i Spraw Socjalnych*
4
I taks w głównych działach gospodarki narodowej jak przemysł i 'budownictwo realizacja planów zatrudnienia na koniec trze ;ieg:
kwartału br# kształtowała się następującos
średnio- % w k o n a -
roczny wyko- braki w i «Xżvu/v plan zatrud. nanie zatrud , avru.G . .
przemysł ogółem 23925 23505 420 93 ,2
w tym? /
Zacne ch 7695 7540 155 98*5
ZWP 1952 1866 66 9 6 b
ZAS "Polmo** 1160 1127 33 Or i y 7 O
ZPO "Eruso1* 2370 2273 97 95 5 9
Elektrociepłow. 441 421 20 95,5
EZNS 1298 1200 96 92 j 6
EFUO 325 319 7 97, d
Sp-nia Marchlew
skiego 355 325 10 97,0
budownictwo og* 4763 4675 8& 96 ? 2
w tym?
EKB 2000 1992 8 ■qo j
ja.
KBK 1290 1243 47 9 6.4
EPBP 645 622 23 96,9
WBSP . 331 319 12 96,4
PBR-ol 320 323 3 nadv/ 0 100 5 9
Miernikiem realizacji zapotrzebowań składanych przez zakłady
pracy jest wskaźnik e£ektywności pośrednictwa pracy określający
stosunek osób skierowanych do wolnych miejsc pracy przyjętych
do realizacji, co przedstawia poniższa tabela;
~ 5 -
średniomiesięcznie Ilość Ws każ n3.ii Wyszc ze gó lnienie -— - - --- — --- - ~/ve w ykorzys * wy kor zys t *
wolne s kierów o miejsc 2?'1 miejsca do pracy
1 2 3 4
9 m-cy 1978 y. 1292 1000 292 77s4
w tym kobiet 476 384 92 00,3
9 m~cy 1979 r. 1239 910 349 72,3
w tym kobiet 477 341 136 7 1 -?4
Jak wynika z powyższych danych wskaźnik efektywności pośredni
ctwa pracy uległ pogorszeniu. Największy deficyt notuje sxę w grupie pracowników fizycznych tak wykwalifikowanych jak .1 nie-- wykwalifikowanych, zwłaszcza w zawodach metalowych i budowlanych.
Na koniec września br* braki te wynoszą? ślusarz, tokarz* feezer - 209 , murarz, tynkarz, betoniarz - 107? spawacz monter » 8 3 , elektromonter - 43, stolarz - 36, krawiec, krojczy, szwaćz - 33, kierowca, mechanik - 36, operator maszyn budowlanych - 12,
sprzedawca pracownik obrotu towarowego - 26, inne zawody - 79>.
Ogółem wolnych miejsc pracy na pracowników wykwalifikowanych było 673 / w tym dla kobiet 99/, dla pracowników niewykwali
fikowanych 300 / dla kobiet 278 /.
Z analizy przewidywanych potrzeb zakładów praGy w 1980 wynika planowany dalszy wzrost zatrudnienia o ok* 1600 osób*
Bioróo pod uwagę przewidywane ubytki naturalne o-a 2000 osób
i
oraz uwzględniając nieyykonanie planowanego zatrudnienia na koniec "1979 r*, ca 900 osób w zakładach elbląskich zapotrze
bowanie na siłę roboczą ?/yniosłoby ca 4500 osób. Potrzeby powyższe przewiduje się zaspokoić absolwentami szkół ponad
podstawowych w ilości ca 12 9 0 , osobami powracającymi z wojska - ca 700 osób, rent urlopów bezpłatnych ca 500 osób oraz z mi
gracji ca 600 osób. Z powyższego wynika, że niedobór s-iły ro
boczej na koniec 1980 r» wyniósłby 1410 osób.
W związku z powyższym planowane zatrudnienie w gospodarce uspołecznionaj na 1980 r, nie powinno przekroczyć wykonania zatrudnienia roku bieżącego.
Pogłębiający się deficyt siły roboczej stwarza konieczność przeanalizowania i ewentualnego zweryfikowania aktualnej poli
tyki systemu naboru uczniów do szkół ponadpodstawowych - zawo
dowych * Należałoby zmniejszyć ilość miejsc w liceach ogólno
kształcących i Technikum Budowlanym celem zapewnienie naboru do szkół zawodowych. Budowa i rozbudowa internatów wpłynęłaby na wzrost napływu spoza miasta, natomiastr>Jj^ 1 aoteli robotniczych na zahamowanie odpływu absolwentów zamiejscowych po ukończeniu nauki#
Rezerwy produkcyjne siły roboczej kryją się ró?/nież w niewykorzystane j rozbudowie stacjonarnych hufców pracy, Aktualny deficyt siły roboczej zakłady pcacy pogłębiają do
datkowo zatrudniając pracowników administracyjnych na stawkach
i stanowiskach pracowników fizycznych. Przy nie wy kosezyst anyo n poziomach zatrudnienia pracowników fizycznych dyrekcje nakła
dów pracy nie korygują na bieżąco struktur zatrudnienie administracyjnych.
Zatrudniona w związku z tym siła robocza nie jest w pełni i racjonalnie wykorzystana,,
Zakłady winny szukać rezerw rąk do pracy w osobach niepełno
sprawnych jak emeryci i renciści zatrudniając ich w niepełnym wymiarze czasu pracy lub przy pracy nakładczej.
Oelem zabezpieczenia siły roboczej dla zakładów pracy Urząd Miejski podejmuje następujące działania?
- ustala się co roku wykaz przedsiębiorstw, które mogą zawierać umowy przedwstępne z absolwentami szkół ponadpodstawowych
e kierunkavh deficytowych. 'Jakie uprawnienia w 1 9 7 9 r, otrzy
mały; Zamcch, ZPO ”Truso” , 'Z A S ”Polmo” , PKS, STW, WSP? WSS JiS połom” oraz Elektorcicpłownia.
- wydaje się zgody na przyjmowanie- we własnym zakresie pracQ sezonowych przedsiębiorstwom prowadzącym tego rodzaju działal
ność np* WSS "Społem” , WSOP, Zakład Mleczarski, Zakłady Piwo
warskie, Rejon Dróg Publicznych, Przodsięb* Dróg i Zieleni*
Zakład Ogrodniczy w Gronowie Górnym, Kombinat Rolny ”Drtiżao” *
- wydjae się zgodę na przyjmowanie we własnym zakresie praccw-
ników na czas nic określony przodsiebiorstwoia usługowcu i handlowym jaks WSP, OSP "Zryw” , WSS "Społem” , PBR-ol, oraz Przedsiębiorstwo^ Remont• Elek^orcicpłownię - ?,xi'nor- goblok-Wybrzeże” •
w pierwszej kolejności kie-ruje się pracowników do zakładów o znaczeniu £rirytetowym jole: EKB, KBK, WSP, WPHW, GB ”SO.h'\
WSS "Społem"t PKS, PKP oraz SOT,
Ustala się dodatkowo miesięczne priorytety w kierowaniu osqb do pracy, wyraża się zgody na udział przodstawicieli zakładów pracy w werbowaniu pracowników bezpośrednio w referacie pośre*
dnictwa pracy Urzędu Miejskiego,
stosuje się zasadę kierowania w pierwszej kolejności absol
wentów wszystkich typów szkół zgodnie z wyuczonym zawodem w oparciu o zatwierdzone roczne programy przyjęć pracowników, stosuje się politykę oszczędnego gospodarowania., zasobami prac;;
a szczególnie* kadrami kwalifikowanymi, zapewniając skierowa
nie do pracy w pierwszej kolejności do zakładów nowourucha
mianych, rozbudowywanych, do rolnictwa, gospodarki żywności o- wej, transportu i u£ług,
pracownicy wydziału Zatrudnienia i Spraw Socjalnych Urzędu Miejskiego prowadzą działania zmierzające do produktywizacji społeczno-zawodowej osób uchylających się od pracy i nauki / przeprowadzania rozmów na temat konsekwencji wynikających
z porzucenia pracy oraz konieczności podjęcia pracy/ę
— 8 —
szczegółowo analizuje się zasadność wniosków zakładów pracy o przejście pracowników na nasadzie porozumienia między za
kładami pracy,
wydaje się zgodę na zatrudnienie pracowników przy pracy do
datkowej w przypadkach gospodarczo uzasadnionych, szczegól
nie w zawodach deficytowych, pracach porządkowych i usługach, przyznaje się z funduszu aktywizacji zawodowej zapomogi mło
docianym odbywającym praktyczną naukę zawodu w zakładach pracy
przeciwdziała się zmniejszeniu fluktuacji kadr w zakładach
pracy poprzez niekierowanie osób £orzuoających pracę do pracy
wynagradzanoj w systemie akordowym.
III eGospodarka siłą roboczą w zakładach pracy o
W związku ze zmniejszającą się podażą siły robocze;] na rynku pracy?główne kierunki działania zakładów pracy miasta Elbląga muszą być skierowane na złagodzenie tego problemu szczególnie poprzez wszechstronne wyszukiwanie re-erw siły
roboczej.Obok podnoszenia wydajności pracy poprzez wprowadzanie postępu technicznego i organizacyjnego należy szukać rezerw
we właściwym wykorzystaniu czasu pracy,podnoszeniu dyscy
pliny pracy oraz zmniejszeniu fluktuacji kadr*
Według danych statystycznych za t 9 m—cy ©i 1979^* nastąp pił ogólnie wzrost czasu nie przepracowanego w stosunku dc analogicznego okresu roku ubiegłego03tatystycznie n& 3 robot
nika w przemycie przypadało 164 godziny ni©przepracowane0 Jest to wzrost w stosunku do roku ubiegłego o 6% /tjao 9 godzin/c W budownictwie na 1 robotnika przypadało 136 godzin nie prze
pracowanych ~ nastąpił wzrost o 7% /tj*o 8 godzin/*Na te nie
prawidłowe relacje miały wpływ zwłaszcza przestoje płatne w I kwartale br0spowodowane oiążkimi warunkami zimowymi *
W stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego straty z ty
tułu przestojów płatnych na 1 robotnika wzrosły:
- w przemyśle 6 razy / z Z do 11 godzin/?
- w budownictwie >~krotnie /% $ do 16 godzin/0
*
10
«Po wyeliminowaniu z ogólnej liczby czasu nie przepracowane
go strat spowodowanych trudnymi warunkami zimowymi9które na 1 x*
botnika w przemyśle wynosiły 6 godzin, w budownictwie 12 go4.o Xx - otrzymamy w budownictwie spadek czasu nie przepraoomket5 o
o 3%?a w przemyśle wzrost 2%0
Pozytywnym zjawiskiem w ogólnym bilansie czasu gracy robot
ników jest spadek absencji chorobowej zarówno w przemyśle c 3%
/o 5 godzin/ jak i wb udownictwie c 6% /o 5 godzin/,,
Korzystnie kształtuje się również nieobecność nie us prawie dliwi o«
na w budownictwie gdzie nastąpił spadek o *7% /tj,o 1 godzinę/0 Natomiast w przemyśle utrzymuje się na poziomie roku ubiegłego®
Duży wpływ na te pozytywne relacje miały na pewno opraco
wane przez zakłady pracy programy poprawy wykorzystania czasu pracy oraz dyscypliny pracy0
Pomimo pozytywnych 'wyników w analizowanych działach gospo
darki narodowej w niektórych zakładach notuje sią nadal wzrost strat czasu pracy spowodowany absencją chorobową i nieobecnoś
cią nieusprawiedliwioną np©
t \ t o A b s e n c j a chorobowa Nieobecność nieus praw*, Nazwa zakładu ^ T T o n a l ^ l^Fonanie' ’ I - K -1978f,
9 a-cy 78r, s* 100 9 m~cy 79 n. = 100
^ goTzTl '“ fo&r*“ w ‘ l T ” ~ godz/1 rob. w ' Przemysł
Elektrociepłownia 87 116,0 1,0 166?7
ZWP 129 112,2 3,0 150*0
Sp-nia"Renoma}? 83 162*7 0,4 133 = 3
-