a wynikiem ekonomicznym i przepływami pieniężnymi
5. Analiza mierników efektywności
W celu sprawdzenia rentowności ekonomicznej i porównania jej z rentow-nością finansową wybranych podmiotów w latach 2011–2013 wykorzystano miary wartości dodanej (zysku ekonomicznego) zamieszczone w tabelach 1 i 4.
Jolanta Żukowska
Jak wynika z danych, przy niskim koszcie kapitału 10–11,15% tylko ren-towność spółki LPP S.A. rośnie w czasie. Jak wynika z tabeli 5 w 2013 roku jedna złotówka kapitału własnego wypracowała ok. 15 groszy zysku ekono-micznego i 29 groszy zysku netto.
Spółka CCC, pomimo rentowności finansowej (mierzonej zyskiem netto), nie wykazała efektywności ekonomicznej (mierzonej zyskiem ekonomicz-nym). Rok 2013 okazał się jednak przełomowy, ponieważ pojawił się sygnał poprawy efektywności.
Tabela 5. Efektywność ekonomiczna wybranych Spółek przy niższym koszcie kapitału
Mierniki i wskaźniki Spółka CCC S.A. Spółka LPP S.A.
Okres sprawozdawczy Rok 2011 Rok 2012 Rok 2013 Rok 2011 Rok 2012 Rok 2013
ROA 0,13 0,11 1,47 0,17 0,18 0,17
ROE 0,25 0,2 4,91 0,3 0,29 0,29
ROA mierzona zyskiem
ekonomicznym – – 0 0,06 0,08 0,09
ROE mierzone zyskiem
ekonomicznym – – 0,01 0,11 0,13 0,15
Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych CCC i LLP.
W tabeli 6 zaprezentowano wyniki efektywności ekonomicznej wybranych dwóch spółek, mając na uwadze wyższy koszt kapitału własnego, a więc i wyż-szy średni ważony koszt kapitału.
Tabela 6. Efektywność ekonomiczna wybranych Spółek przy wyższym koszcie kapitału
Mierniki i wskaźniki Spółka CCC S.A. Spółka LPP S.A.
Okres sprawozdawczy Rok 2011 Rok 2012 Rok 2013 Rok 2011 Rok 2012 Rok 2013
ROA 0,13 0,11 1,47 0,17 0,18 0,17
ROE 0,25 0,2 4,91 0,3 0,29 0,29
ROA mierzona zyskiem
ekonomicznym – – – – – 0,02
ROE mierzone zyskiem
ekonomicznym – – – – – 0,03
Źródło: opracowanie własne na podstawie literatury przedmiotu.
Znaczenie informacji o wynikach ekonomicznych i efektywności ekonomicznej…
Jak wynika z tabeli 6 rentowność ekonomiczną na niskim poziomie osią-gnęła tylko spółka LPP w 2013 roku, gdy złotówka kapitału własnego wypra-cowała tylko 3 grosze zysku. Spółka CCC (w wybranych latach) ponosiła straty ekonomiczne, więc nie można mówić o rentowności ekonomicznej.
6. Zakończenie
Wynik ekonomiczny jest lepszą miarą efektów podmiotu gospodar-czego. Istnieje jednak problem z oszacowaniem kosztów własnego kapitału.
Obecnie funkcjonuje wiele modeli szacowania tego kosztu i trudno określić ten najbardziej wiarygodny. Szczególne trudności mogą wystąpić w przy-padku spółek, których notowania bardzo skoczyły do góry. Pytaniem pozo-staje, jak wówczas ustalić oczekiwania inwestorów – właścicieli co do stopy zwrotu.
Jak wynika z wycen domów maklerskich i różnych banków do analiz przyj-mowany był niewielki koszt kapitału własnego w granicach 10–11%. Należa-łoby się zastanowić, dlaczego przyjmuje się tak niski koszt kapitału i czy nie powinien być on zweryfikowany i podwyższony jeśli prezentuje oczekiwana stopę zwrotu właścicieli, a oczekiwania, jak wiadomo, były dość wysokie, w przedziale minimum 50–100%.
Na podstawie analiz dwóch bardzo atrakcyjnych spółek handlu detalicz-nego, które w latach 2011–2013 odnotowywały wysokie zyski finansowe i osią-gały wysokie wskaźniki rentowności (liczone w sposób tradycyjny), można stwierdzić, że:
1) spółka CCC, przy niskim koszcie kapitału własnego, tylko w 2013 roku osiągnęła rentowność ekonomiczną,
2) przy niższych kosztach kapitału własnego spółka LPP wypracowała zysk ekonomiczny w każdym roku, a rentowność ekonomiczna kapitałów wła-snych w 2013 roku wynosiła 15% w roku,
3) po zwiększeniu kosztu kapitału własnego spółka CCC ponosiła straty eko-nomiczne, co oznacza faktyczne uszczuplenie bogactwa właścicieli, 4) po zwiększeniu kosztów własnego kapitału spółka LPP osiągnęła niewielki
zysk ekonomiczny tylko w 2013 roku a rentowność ekonomiczna kapi-tałów własnych wynosiła zaledwie 0,03, co oznacza, że każda złotówka kapitału własnego wypracowała tylko 3 grosze zysku,
5) spółka LPP jest lepiej prosperującą spółką w branży,
6) mając na uwadze wynik ekonomiczny, spółka CCC nie jest rentowna, a wręcz deficytowa nawet przy bardzo optymistycznym wariancie i niskich
Jolanta Żukowska
kosztach kapitału własnego nie osiągała rentowności mierzonej zyskiem ekonomicznym.
Jak wynika z powyższego rentowność ekonomiczna, która wykorzystuje informacje o koszcie własnego kapitału, jest trudna do zrealizowania nawet przy niskim koszcie tego kapitału.
Reasumując należałoby przyjąć jednolite kryteria ustalania kosztów kapi-tału własnego dla określonych spółek w określonych warunkach.
Publikowane informacje finansowe o spółkach powinny natomiast uwzględniać wyniki ekonomiczne i rentowność mierzoną wynikiem eko-nomicznym. Efektywność ekonomiczna jest dużo lepszym miernikiem niż efektywność finansowa, ponieważ uwzględnia koszty całego zaangażowanego kapitału.
Należy również zaznaczyć, że ceny akcji i ich skoki niekoniecznie odzwier-ciedlają faktyczne wyniki ekonomiczne podmiotów gospodarczych. Bardzo duże dysproporcje między ceną rynkową akcji a wynikiem osiągniętym sygna-lizować mogą o pewnym przewartościowaniu akcji danych podmiotów.
Bibliografia
Duliniec, A. (1998). Struktura i koszt kapitału w przedsiębiorstwie. Warszawa: Wydaw-nictwo Naukowe PWN.
Jaki, A. (2006). Wycena przedsiębiorstwa. Kraków: Oficyna Ekonomiczna, wyd. III.
Jajuga, K., Jajuga, T. (2004). Inwestycje, Instrumenty finansowe, Ryzyko finansowe, Inżynieria finansowa. Warszawa: PWN.
Koreniuk, D. (2010). Podstawy finansów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kiziukiewicz, T. (red.). (2012). Rachunkowość zarządcza. Wrocław: Ekspert.
Rappaport, A. (1999). Wartość dla akcjonariuszy. Warszawa: WIG – Press.
Relly, K.F., Brown, C.K. (2001). Analiza inwestycji i zarządzanie portfelem TI. War-szawa: PTE.
Sierpińska, M., Jachna, T. (2007). Metody podejmowania decyzji finansowych. Analiza przykładów i przypadków. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Skov, N. A. (1991). Finanse i zarzadzanie. Amerykańskie propozycje dla polskich firm prywatnych. Warszawa: Agencja Wydawnicza Placet.
Sobańska, I. (red.). (2010). Rachunkowość zarządcza. Podejście operacyjne i strate-giczne. Warszawa: Beck.
http://www.certuscapital.pl/slownik/Metoda-wartosci-dodanej-dla-akcjonariuszy (12.12.2013).
http://bossa.pl/index.jsp?layout=2&page=0&news_cat_id=223&pager=4 (14.12.2013).
Znaczenie informacji o wynikach ekonomicznych i efektywności ekonomicznej…
http://firma.ccc.eu/pl/raporty-finansowe (11.11.2013).
http://www.inwestor.lpp.com.pl/pl/raporty-finansowe.html (2.12.2014).
http://www.stockwatch.pl/gpw/lpp,komunikaty,dywidendy.aspx (13.12.2013).
http://slimak.onet.pl/_m/nb/biznes/20130430/181657/sa_r_2012.pdf (13.12.2013).
http://www.bankier.pl/inwestowanie/spolki/CCC/skonsolidowane-wskazniki-roczne.
html (13.12.2013).
http://www.bankier.pl/inwestowanie/spolki/LPP/skonsolidowane-wskazniki-roczne.
html (13.12.2013).
https://www.bdm.com.pl/file.php?id=25071 (3.12.2013).
http://www.inwestor.lpp.com.pl/pl/raporty-biezace.html (3.12.2013).
http://firma.ccc.eu/pl/raporty-finansowe (3.12.2013).
http://www.rsg.pl/ccc/bilans_pasywa/analiza_dynamiki/rynek_wtorny.html (3.12.2013).
http://www.gpw.pl/karta_spolki/PLCCC0000016/#notowania (3.12.2013).
http://www.bankier.pl/inwestowanie/notowania/macro/profil.html?id=74&size-=small&type=1 (13.12.2013).
http://www.bankier.pl/static/att/93000/3001106_CCCLPPpadziernik2013.pdf (2.12.2014).
http://www.gpw.pl/wig30 (2.12.2014).
http://www.rsg.pl/lpp/metoda_dcf/wycena_akcji/rynek_wtorny.html (2.12.2014).
http://www.gpw.pl/indeksy_gieldowe?isin=PL9999999995&ph_tresc_glowna_star-t=show (2.12.2014).
http://www.stockwatch.pl/gpw/ccc,wykres-swiece,dywidendy.aspx (2.12.2014).