5. Raport o stanie gminy. Analiza i diagnoza strategiczna
5.5. Analiza SWOT
Analiza SWOT jest oparta na prostym schemacie klasyfikacji: wszystkie czynniki mające wpływ na bieżącą i przyszłą pozycję gminy dzieli się na:
» zewnętrzne w stosunku do gminy,
» mające charakter uwarunkowań wewnętrznych, wywierające zarówno negatywny jak i pozytywny wpływ na gminę.
Ze skrzyżowania tych dwóch podziałów powstają kategorie czynników:
1. wewnętrzne pozytywne – mocne strony (S)
2. wewnętrzne negatywne – słabe strony (W)
3. zewnętrzne pozytywne – szanse (O)
4. zewnętrzne negatywne – zagrożenia (T).
Rysunek 7. Klasyfikacja czynników wpływających na pozycję strategiczną gminy w metodzie SWOT.
Źródło: http://www.ceo.org.pl/pl/szkolazklasa2zero/library/analiza-swot
Metoda SWOT polega na identyfikacji przedstawionych czterech grup czynników, opisaniu ich wpływu na rozwój gminy, a także możliwości osłabiania lub wzmacniania siły ich oddziaływania.
Wzajemne powiązanie ze sobą szans i zagrożeń z mocnymi i słabymi stronami pozwala na
STRATEGIA ROZWOJU GMINY SZCZEBRZESZYN NA LATA 2016-2022
129
określenie pozycji strategicznej w analizie SWOT/TOWS lub analizie M-M. W analizie SWOT nie jest konieczne systematyczne wyodrębnianie i opisywanie wszystkich czynników, ale przede wszystkim zidentyfikowanie czynników kluczowych, które mogą mieć decydujący wpływ na przyszłość gminy lub zastosowanie innych narzędzi do badania jednostki samorządowej i otoczenia.12
Przedmiotowa analiza SWOT jest podsumowaniem mocnych i słabych stron gminy Szczebrzeszyn wynikających z uwarunkowań wewnętrznych oraz szans i zagrożeń zdeterminowanych w dużej mierze przez czynniki zewnętrzne. Uwarunkowania wewnętrzne rozwoju gminy wynikają z obecnej sytuacji w sferze zaspokojenia potrzeb społecznych, gospodarki lokalnej, ochrony środowiska przyrodniczego i dziedzictwa kulturowego, wyposażenia w infrastrukturę techniczną, finansową, współpracy gminy z innymi jednostkami samorządu terytorialnego w kraju i za granicą. Uwarunkowania te analizowano w kategoriach silnych i słabych stron. Analiza potencjału i barier rozwojowych gminy obejmuje również uwarunkowania zewnętrzne określające potencjalne szanse i zagrożenia w rozwoju.
Tabela 53. Analiza SWOT gminy Szczebrzeszyn.
W
EWNĘTRZNEPOZYTYWNE NEGATYWNE
MOCNE STRONY SŁABE STRONY
▸ KORZYSTNE POŁOŻENIE MIASTA SZCZEBRZESZYN
▸ WYSOKIE WALORY PRZYRODNICZE GMINY
▸ WYSOKIE WALORY KULTUROWE – RÓŻNORODNOŚĆ TYPÓW ZABYTKÓW I DÓBR KULTURY
▸ FUNKCJONOWANIE BEZPŁATNEJ, BEZPRZEWODOWEJ SIECI INTERNETOWEJ (SZCZEBRZESZYN.ORG)
▸ PRZEBIEGAJĄCA PRZEZ TEREN GMINY LINIA HUTNICZA SZEROKOTOROWA
▸ KORZYSTNA STRUKTURA WIEKOWA MIESZKAŃCÓW –
WIĘKSZOŚĆ W WIEKU PRODUKCYJNYM (62,9%)
▸ DOBRA INFRASTRUKTURA OŚWIATOWO
-EDUKACYJNA
▸ AKTYWNIE DZIAŁAJĄCY MIEJSKI DOM KULTURY
▸ WYSOKI POZIOM BEZPIECZEŃSTWA
▸ POŁOŻENIE W OBSZARZE OD DOBRYCH WARUNKACH ROZWOJU ENERGETYKI SŁONECZNEJ
▸ ROZBUDOWANA BAZA NOCLEGOWA
▸ POŁOŻENIE NA TRASIE SZLAKU ROWEROWEGO GREEN VELO (CENTRALNY SZLAK ROWEROWY ROZTOCZA)
▸ NIEWYSTARCZAJĄCO ROZWINIĘTA SIEĆ
WODOCIĄGOWA I KANALIZACYJNA NA TERENACH WIEJSKICH
▸ SŁABO ROZWINIĘTA SIEĆ GAZOWNICZA NA TERENIE GMINY
▸ WYSTĘPOWANIE DRÓG NIEUTWARDZONYCH
▸ BARDZO SŁABO ROZWINIĘTA SIEC GAZOWNICZA NA OBSZARACH WIEJSKICH
▸ SYSTEMATYCZNIE ZMNIEJSZAJĄCA SIĘ LICZBA MIESZKAŃCÓW
▸ UJEMNY PRZYROST NATURALNY
▸ NIEKORZYSTNY WSKAŹNIK OBCIĄŻENIA DEMOGRAFICZNEGO
▸ SPADEK LICZBY UCZNIÓW W SZKOŁACH
▸ NIEWYSTARCZAJĄCA OPIEKA MEDYCZNA (BRAK SPECJALISTÓW)
▸ BRAK OŚRODKÓW ZDROWIA W MIEJSCOWOŚCIACH INNYCH NIŻ SZCZEBRZESZYN I BODACZÓW
▸ NIEDOPOSAŻENIE PODMIOTÓW
ODPOWIEDZIALNYCH ZA BEZPIECZEŃSTWO PUBLICZNE
▸ ROZDROBNIENIE GOSPODARSTW ROLNYCH
12 T. Imiela, Próba oceny pozycji strategicznej i koncepcja strategii dla dużej elektrowni na przykładzie elektrowni Bełchatów II.
Rozdział IV: Metody analizy strategicznej, jako narzędzia oceny i formułowania strategii, Łódź 2000, s. 173-174.
STRATEGIA ROZWOJU GMINY SZCZEBRZESZYN NA LATA 2016-2022
130
▸ AKTUALNE PROGRAMY I STRATEGIE W ZAKRESIE ROZWOJU LOKALNEGO I OCHRONY ŚRODOWISKA
▸ NIEKORZYSTNA SYTUACJA NA RYNKU PRACY, NISKIE ZAROBKI, WYSOKI WSKAŹNIK BEZROBOCIA
▸ NISKA SKUTECZNOŚĆ W POZYSKIWANIU FUNDUSZY Z UE PRZEZ PRZEDSIĘBIORCÓW
▸ NIŻSZA OD PRZECIĘTNEJ ATRAKCYJNOŚĆ INWESTYCYJNA
▸ RELATYWNIE SŁABA DOSTĘPNOŚĆ KOMUNIKACYJNA - ZŁY STAN DRÓG
▸ BRAK REKREACYJNEGO ZBIORNIKA WODNEGO
▸ SŁABA POLITYKA INFORMACYJNA URZĘDU,
ZWŁASZCZA W ZAKRESIE E-USŁUG
Z
EWNĘTRZNESZANSE ZAGROŻENIA
▸ ZMNIEJSZENIE STOPY BEZROBOCIA DZIĘKI WYKORZYSTYWANIU FUNDUSZY UNIJNYCH
▸ EFEKTYWNE WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW UNIJNYCH POCHODZĄCYCH Z NOWEJ PERSPEKTYWY
FINANSOWEJ 2014-2020.
▸ ROZWÓJ TURYSTYKI KRAJOZNAWCZEJ I KULTUROWEJ ORAZ SPECJALISTYCZNEJ (WĘDKARSKA, ROWEROWA,
JEŹDZIECKA), W TYM DALSZE WYZNACZANIE TERENÓW NA DZIAŁALNOŚĆ TURYSTYCZNĄ NP.
ŚCIEŻKI PIESZE, KONNE ETC.
▸ ROZWÓJ DROBNEGO PRZEMYSŁU PRZETWÓRCZEGO Z WYKORZYSTANIEM BIOGOSPODARKI PRZEZ GRUPY MAŁYCH PRODUCENTÓW
▸ POWSTAWANIE INSTYTUCJI OTOCZENIA BIZNESU ORAZ AKTYWNIE DZIAŁAJĄCE ORGANIZACJE,
STOWARZYSZENIA ORAZ PRZYCZYNIAJĄCE SIĘ DO PODNIESIENIA AKTYWNOŚCI SPOŁECZNEJ GMINY
▸ REJESTRACJA I SPRZEDAŻ PRODUKTÓW REGIONALNYCH
▸ MODERNIZACJA ISTNIEJĄCEJ ORAZ BUDOWA NOWEJ INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ ZMIERZAJĄCA DO ZWIĘKSZENIA ATRAKCYJNOŚCI INWESTYCYJNEJ
▸ UNOWOCZEŚNIENIE GOSPODARSTW ROLNYCH I ICH PRODUKCJI
▸ ROZWÓJ ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO W ZWIĄZKU ZE WZRASTAJĄCYM POPYTEM NA ZDROWĄ ŻYWNOŚĆ
▸ ROZWÓJ NOWYCH FORM KRÓTKOOKRESOWEGO WYPOCZYNKU - AGROTURYSTYKI I EKOTURYSTYKI,
APITURYSTYKI ETC.
▸ WYKORZYSTANIE ENERGII SŁONECZNEJ JAKO ALTERNATYWNEGO ŹRÓDŁA ENERGII
▸ MALEJĄCE WYDATKI NA POMOC SPOŁECZNĄ
▸ WYSOKIE WYMOGI STAWIANE PRZEZ UE
PRODUCENTOM ROLNYM
▸ SILNA KONKURENCJA W PRZYCIĄGANIU INWESTORÓW ZEWNĘTRZNYCH ZE STRONY INNYCH GMIN WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO
▸ SILNA KONKURENCJA W PRZYCIĄGANIU TURYSTÓW ZE STRONY GMIN SĄSIADUJĄCYCH ORAZ INNYCH GMIN WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO
▸ DALSZY ODPŁYW MŁODYCH LUDZI IWYKWALIFIKOWANEJ KADRY DO PRACY WDUŻYCH AGLOMERACJACH MIEJSKICH I POZA GRANICAMI KRAJU
▸ SŁABA KONIUNKTURA GOSPODARCZA POLSKI NA ŚWIECIE OBNIŻAJĄCA ZDOLNOŚĆ SAMORZĄDU LOKALNEGO I PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH WZAKRESIE FINANSOWANIA PRZEDSIĘWZIĘĆ PROROZWOJOWYCH
▸ BRAK REALNYCH MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA NIEKTÓRYCH ŚRODKÓW
Z BUDŻETU UE NA LATA 2014-2020 (WYNIKAJĄCYCH M.IN. Z NIEDOSTOSOWANIA INSTRUMENTÓW DO POTRZEB LOKALNYCH GMIN)
▸ NIEDOSTATECZNE ŚRODKI NA BUDOWĘ I REMONTY DRÓG
▸ ZMIENNE PRAWO W ZAKRESIE PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ, STOSOWANIA PZP
▸ ZAGROŻENIE DLA ROLNICTWA ZE STRONY SIECIOWYCH PRODUCENTÓW ŻYWNOŚCI
STRATEGIA ROZWOJU GMINY SZCZEBRZESZYN NA LATA 2016-2022