Рюдигер Г., Учебные материалы по страноведению – их со-ставление и использование на практических занятиях по русскому языку в университете, [в:] Новое в теории и прак-тике описания и преподавания русского языка (Материалы научно-методической конференции, проходившей 27–28 мая в Варшаве, вып. V, Российский центр науки и Культуры в Вар-шаве, Польское общество русистов, Ассоциация Сотрудничес-тва Польша–Восток, Общество Польша–Россия, Редколлегия: И. Исаев, Е. Исаева, Т. Медзиньски, Варшава 1998, с. 75–77, Коссаковска-Марас М., О роли методической компетенции в процессе профессиональной подготовки будущих учите-лей русского языка, там же, с. 101–104. Прохоров Ю.Е., Культуроведение и обучение межкльтурному общению, там же, с. 145–151. Стельмашук А., Ларчева Е., О некоторых особенностях научно-популярного текста, там же, c. 183–189. Шипелевич Л., Система коммуникативных упражнений на базе текста, развивающих самостоятельность учащихся в обу-чении иностранному языку, там же, с. 221–227. Генцель Я., Кодирование на иностранном языке или переко-дировка с родного языка на иностранный (яблоко раздора между психолингвистами, вкушаемое лингводидактами), [в:] VIII Международная научная конференция из цикла: „Но-вое в теории и практике описания и преподавания русского языка”, 10–11 мая 2001, г. Варшава, Международная ассоци-ация преподавателей русского языка и литературы (МАПРЯЛ), Российский центр науки и культуры в Варшаве, Ассоциация сотрудничества Польша – Восток, Общество Польша–Россия, Польское общество русистов, Редколлегия: И. Исаев, Е. Исае-ва, Т. Медзиньски, с. 97–99.
Макаровска О., Использование творческого потенциала сту-дентов-русистов в качестве мотивационно-стимулирую-щего фактора в иноязычной аудитории, там же, с. 249–253. Пахольчик Т., Глоттодидактические импликации личностно-ориентированного подхода в активизации иностранного языка, там же, c. 303–307. Рыцык-Штайдель Х., Интегрирование видов речевой деятель-ности в коммуникативной практике студентов-русистов, там же, с. 323–327. Данецка И., Хлебда Б., Пособие нового поколения для сту-дентов-русистов (с мультимедийным приложением), [в:] IX Меж дународная научная конференция из цикла: „Новое в теории и практике описания и преподавания русского язы-ка” 16–17 мая 2002 г., Международная ассоциация препода-вателей русского языка и литературы (МАПРЯЛ), Российс-кий центр науки и культуры в Варшаве, Ассоциация сотрудни-чества Польша – Восток, Общество Польша–Россия, Польское общество русистов, Редколлегия: И.Л. Тетерев, Т. Медзинь-ски, Варшава 2002, с. 93–97. Иванова Е., Проблемы формирования лингвокультурной ком-петенции (ЛКК) при обучении иностранных студентов –ме-диков русскому языку, там же, с. 143–148. Пахольчик Т., Глобальная коммуникативная компетенция в кон-тексте лингвокультуроведческой парадигмы современной глоттодидактики, там же, с. 287–292. Прасолова В.Е., К вопросу о продуцировании текстовучащими-ся-нефилологами при обучении русскому языку как иност-ранному, там же, с. 297–301. Рыцык-Штайдель Х., Коммуникативный подход в процессе обу-чения русскому языку студентов-русистов: обретения и по-тери, там же, с. 311–317. Тетерев И., Некоторые современные представления о содер-жательной структуре и динамике дискурса, там же, с. 341– 345. Возьневич В., Русский мир в образно-словесном представлении. Вопрос о методологических критериях составления учебно-го пособия, [в:] Вопросы лингвистики и лингводидактикию.
Материалы конференции МАПРЯЛ, Краков 23–24 IV 1996, Instytut Filologii Rosyjskiej WSP im. Komisji Edukacji Narodowej, Polskie Towarzystwo Rusycystyczne, под ред. Т. Жеберек, Wy-dawnictwo Naukowe WSP, Kraków 1996, с. 208–213.
Зоммер Г., Типы письменных учебных текстов для развития го-ворения и письма, там же, c. 223–228. Магнуссон Л., Изучение стратегий усвоения слов на подгото-вительном курсе русского языка, там же, с. 233–236. Woźniewicz W., О восприятии/понимании оригинальных худо-жественных текстов с позиции читателя. Акты межкуль-турной коммуникации, [в:] Современные проблемы глот-тодидактики, ред. А. Палиньски, Г. А. Зенталя, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2009, c. 28–34.
Костина Н.И., Костина Д.М., Батлуцкая И.В., Формирование на-выков самоконтроля в процессе обучения родному и иност-ранному языкам, там же, с. 271–275. Лысакова И.П., Моделирование процесса коммуникативно-прагматического обучения русскому языку как иностранно-му с использованием компьютерных и сетевых технологий, там же, с. 282–291. Paliński A., Об эффективном обучении и активизирующих ме-тодах обучения иностранному языку, там же, с. 327–333.
3. Wykaz tematów prac licencjackich i magisterskich zrealizowanych
w okresie lat 2006/7/8 – 2009/10/11
Promotor: Sylwester Józefi ak
Nazwiska autorów prac zostały zaszyfrowane ze względu na obowią-zującą Ustawę o ochronie danych osobowych, natomiast udostęp-niono je w pełnej wersji recenzentom niniejszej monografi i.
Rok obrony 2007 i 2008
1. D.S.: Środki audiowizualne w nauczaniu języka rosyjskiego w I kla-sie liceum ogólnokształcącego
2. M.M.: Polsko-rosyjskie przewodniki turystyczne i ich znaczenie w praktyce porozumiewania się
3. M.P.: Środki audiowizualne w nauczaniu języka rosyjskiego w II klasie liceum ogólnokształcącego
4. A.W.: Rola i funkcje tekstu dla komunikacji w języku rosyjskim w szkole średniej
5. E.L.: Rola artykułów metodycznych opublikowanych w „Prze-glądzie Rusycystycznym” dla glo odydaktyki (eksternistycznie 2008).
6. E.K.: Historia rozwoju technicznych środków nauczania i ich rola w nauczaniu pisma rosyjskiego
7. M.Z.: Historia rozwoju technicznych środków nauczania i ich rola w nauczaniu czytania w języku rosyjskim
8. K.B.: Formy pracy na lekcjach języka rosyjskiego w liceum i ich rola w podtrzymywaniu motywacji nauczania w polskich liceach 9. A.B.: Formy pracy na lekcjach języka rosyjskiego w liceum i ich
rola w podtrzymywaniu motywacji nauczania w gimnazjach 10. E.R.: Historia rozwoju technicznych środków nauczania i ich
zasto-sowanie w nauczaniu mowy rosyjskiej
11. M.Z.: Środki audiowizualne w podręcznikach języka rosyjskiego dla klasy 3 liceum i ich znaczenie dla kształtowania nawyków mó-wienia
12. B. J.: Miejsce i rola materiału gramatycznego w podręcznikach ję-zyka rosyjskiego dla liceów
13. K. Ł.: Gramatyka w procesie glo odydaktycznym w gimnazjach. 14. A.F.: Nauczanie słuchania na bazie podręczników dla I klasy
pol-skich gimnazjów” (eksternistycznie 2008). Rok obrony 2008
1. K.K.: Problem dysleksji w nauczaniu języka rosyjskiego
2. K.G.: Problemy i trudności studentów I roku fi lologii rosyjskiej roz-poczynających nauczanie języka rosyjskiego z poziomu zerowego 3. J.K.-Z.: Awans zawodowy nauczycieli w Polsce w latach 1946–
2006
4. E.L.: Konferencje naukowe glo odydaktyków-rusycystów, które odbyły się w Polsce w latach 1994–2002 oraz ich implikacje dla procesu nauczania języka rosyjskiego w szkołach średnich 5. D.J.: Adaptacja tekstu kulturologicznego w nauczaniu języka
rosyj-skiego w pierwszej klasie liceum ogólnokształcącego
6. A.F.: Nauczanie słuchania na podstawie podręczników dla pierw-szej klasy gimnazjum
7. M.C.: Formy pracy na zajęciach pozalekcyjnych z języka rosyjskie-go w szkole średniej
8. K.D.: Formy pracy na lekcjach języka rosyjskiego i ich rola w pod-trzymywaniu motywacji do nauki tego języka w liceach polskich 9. M.S.: Techniczne środki nauczania i ich rola w nauczaniu czytania
w klasie pierwszej liceum ogólnokształcącego na poziomie pod-stawowym
10. L.H.: Ewaluacja w procesie glo odydaktycznym Rok obrony 2010
1. A.M.: System ćwiczeń komunikacyjnych dla uczniów szkół zawo-dowych i techników o profi lu samochodowym
2. A.R.: Adaptacja europejskiej i rosyjskiej muzyki klasycznej do na-uczania języka obcego (na przykładzie języka rosyjskiego w pol-skim liceum i technikum
3. B.S.: Nauczanie gramatyki języka rosyjskiego w szkole podstawo-wej
4. J.P.: Kursy języka rosyjskiego dla uzyskania certyfi katu w dziedzi-nie języka biznesu.
6. K.S.: Utwory literatury pięknej w nauczaniu języka rosyjskiego w szkołach średnich w Polsce
7. J.M.: Rosyjski język biznesu w praktyce nauczania na studiach ru-sycystycznych w Polsce
8. D.S.: Ćwiczenia praktyczne w mówieniu dla szkół średnich o profi -lu technicznym (eksternistycznie 2010/11)
Rok obrony 2010
1. J.L.: J. Henzel – Polski rusycysta i dydaktyk (obroniona 2010) 2. M.B: K. Iwan – biografi a naukowa i droga twórcza (powtarza rok
III; obroniona w 2011)
3. K.P.: H. Komorowska – działalność naukowa w dziedzinie glo o-dydaktyki – przeszła na seminarium językoznawcze
4. A.D.: A. Paliński – polski uczony – glo odydaktyk (powtarza rok III)
5. K.S.: Wł. Woźniewicz – portret uczonego i jego prace naukowe w dziedzinie polskiej glo odydaktyki (powtarza rok III; obroniona w 2011)
6. A.T.: H. Fontański – działalność dydaktyczna w sferze polskiej ru-sycystyki (powtarza rok III) – zmiana tematu na H. Komorowska – wybitny uczony i dydaktyk (obroniona w 2011)
Rok obrony 2010 + ekstern.
1. B.K.-K.: Internet w procesie nauczania języków obcych (obrona eksternistyczna 2011)
2. A.R.: Miasta Złotego pierścienia Rosji w dydaktyce języka rosyj-skiego w polskiej szkole średniej (2010)
3. A.T.: Podróże do Domów-muzeów pisarzy rosyjskich z perspekty-wy procesu glo odydaktycznego (obrona eksternistyczna 2011) 4. K.M.: Rosyjskie zwyczaje i obyczaje w praktyce nauczania
języ-ka rosyjskiego w klasie 3-ciej liceum a (obrona eksternistyczna 2011)
5. M.P.: Percepcja mowy obcojęzycznej przez młodzież niedosłyszą-cą szkół średnich (na przykładach języka rosyjskiego, angielskiego, niemieckiego) (obrona eksternistyczna 2011)
6. K.H.: Rosyjski balet – wczoraj, dziś i jutro (obrona eksternistyczna 2011)
7. M.B.: Twórczość bardów rosyjskich w świetle procesu glo ody-daktycznego wraz z projektem pieśni (odstąpiła od przygotowa-nia pracy, nie uczestniczyła w seminarium mgr)
8. J.S.: Sztuka stosowana w dydaktyce języka rosyjskiego na fakulte-cie fi lologicznym Uniwersytetu Pedagogicznego (obrona 2010) 9. A.P.: Wpływ muzyki na formowanie wrażliwości estetycznej
mło-dzieży współczesnej (obrona eksternistyczna 2011)
Prace magisterskie z lat poprzednich niestacjonarne obronione w trybie eksternistycznym w 2010 oraz nadal realizowane w tym trybie, tj. do 30 IX 2011
Rok obrony 2011
1. W.T.: Sztuka dekoracyjno-użytkowa, pomoc naukowa do naucza-nia języka rosyjskiego w szkole średniej
2. K.W.: Wykorzystanie współczesnej prasy rosyjskiej w procesie glo odydaktycznym
3. J.P.: Romanse rosyjskie i ich rola w procesie glo odydaktycznym (z ubiegłych lat, obrona eksternistyczna w 2011)
4. K.K.-P.: Gry językowe w procesie nauczania języka rosyjskiego w młodszym wieku szkolnym (z seminarium 2006/2007, mimo re-aktywacji na kierunek fi lologii rosyjskiej i powtarzania roku praca nie została ukończona do grudnia 2011 r.)
Łącznie: 47 prac (w tym 4 licencjackie)
* * *
W niniejszej pracy skupiono uwagę głównie na badaniach związanych z lingwistyczną stroną tekstów konstruowanych przez dyplomantów, próbując wykazać na drodze eksperymentalnej skuteczność przyjętej koncepcji wdrażania kwantów informacji językowej.
Podjęto próbę wykazania, iż antropocentryczna orientacja w na-uczaniu języków obcych polegająca z jednej strony na dostarczeniu studiującym wyselekcjonowanych materiałów glo odydaktycznych i odpowiedniej technologii pracy, z drugiej – zaktywizowaniu ich do podejmowania planowych działań językowych (wynikających z fak-tu nabywania wprawy w posługiwaniu językiem), przyczyni się do uwzględnienia indywidualnych potrzeb i intencji komunikacyjnych
studentów oraz optymalizacji procesu akwizycji języka pisanego w trakcie realizacji prac dyplomowych (licencjackich i magisterskich). Podejście powyższe nakłada na prowadzącego seminarium odpowie-dzialność za kompletne ukierunkowanie materiałów, procedur i czyn-ności dydaktycznych na osobę studenta, a także wymaga indywidu-alnego czynnego uczestnictwa studenta jako podmiotu działalności językowej we wszystkich operacjach ćwiczebnych zarówno w czasie seminarium, jak również w pracy samodzielnej.
Zamiarem autora zaprezentowanego i zweryfi kowanego ekspery-mentalnie modelu glo odydaktycznego jest także podjęcie się w ko-lejnych latach prac nad kształtowaniem kompetencji stylistyczno-kul-turowej dyplomantów: fi lologów-rusycystów w zakresie kreowania tekstów pisemnych w języku rosyjskim.
Prace te powinny polegać na zapoznaniu studentów z poszcze-gólnymi odmianami stylów językowych: potocznego, naukowego, urzędowego, publicystycznego oraz podstawowymi charakterystyka-mi funkcjonalnych stylów mowy, środkacharakterystyka-mi lingwistycznycharakterystyka-mi służącycharakterystyka-mi organizacji i wyrażaniu tekstów, zwłaszcza w stylu naukowym.
Ponadto w celu kształtowania kompetencji kulturowej obowiązu-jącej na obszarach rosyjskojęzycznych należałoby również opracować i sporządzić rejestr kwantów (kulturemów) i poddać je eksperymen-talnej weryfi kacji.
Poniżej zostały przytoczone przykładowe dane z zakresu stylów i kulturologii rosyjskiej.
4. Podstawowe odmiany stylów funkcjonujących w języku rosyjskim
Na temat stylu naukowego powstało szereg prac monografi cznych i artykułów, m.in. opracowania Mitrofanowej (1976), Wasiljewej (1976), Gajdy (1982, 1995), Szczerbowskiego (2002). W pracach tych zawarto informacje na temat różnorodności stylistycznej języka ro-syjskiego, podziału stylów na główne rodzaje, podstyle, ich podsta-wowych charakterystyk oraz środków językowych służących do ich wyrażania w języku mówionym i pisanym.