Czy chciałaby/chciałby Pani/Pan mieszkad w innej

20 Pełna transkrypcja odpowiedzi na pytania 9. i 10. z panelu II znajduje się w aneksie na stronach 359-361 i 362-367.

22%

78%

2.8. Czy chciałaby/chciałby Pani/Pan mieszkad w innej

miejscowości?

tak nie

Większość informatorów odpowiedziało, że nie zamierza zmieniać swojego miejsca pobytu. Kilkanaście informatorów (12) zadeklarowało chęć zmiany miejsca pobytu. Tylko kilku respondentów (3) nie ustosunkowało się do zadanego pytania. Odpowiedzi respondentów można podzielić na kilka grup uzasadniających ich wybór.

Największa grupa osób, które nie chciałyby wyprowadzać się z Malborka uzasadniła swój wybór przyzwyczajeniem do miasta oraz jego okolic. Szczególnie można było zauważyć podłoże sentymentalne, zwłaszcza u starszych respondentów, którzy stanowią większość pytanych osób. Odpowiedziało w ten sposób 25 respondentów, z czego 3 z nich wróciło do Malborka z przyczyn rodzinnych.

Część respondentów tłumaczyło swoją odpowiedź nie tylko sympatią do miasta, ale także podkreślała jego walory wynikające z infrastruktury, atmosfery ogólnej, czy też dobrej prezentacji miasta.

Kilku informatorów stwierdziło, że podeszły wiek uniemożliwia im mobilność na większą skalę, co wyklucza ewentualną przeprowadzkę. Byli także tacy, co nie potrafili uzasadnić swojej odpowiedzi.

Chęć zmiany miejsca zamieszkania wykazywała nieliczna grupa 12 respondentów. Swoja odpowiedź uzasadniali najczęściej sentymentami związanymi z wcześniejszymi miejscami pobytu, wspomnieniami z nimi związanymi oraz względami rodzinnymi.

Innym uzasadnieniem chęci przeniesienia się do innego miasta był lepszy dostęp do miejsc kultury, jak kina, teatry czy muzea. Byli także tacy, którzy nie potrafili uzasadnić swojej wypowiedzi.

Co do ostatniej grupy liczącej 3 informatorów, ich wypowiedz nie była sprecyzowała.

Odpowiedzi oscylowały między ich zdrowiem, które było zagrożone przez tutejsze warunki przyrodnicze (klimat, depresja, wilgotność), a przywiązaniem do tego miejsca, na przykład aktualny pobyt członków rodziny. Inne argumenty na rzeczy pozostania w Malborku to walory turystyczne oraz wyjątkowe, z perspektywy informatorów, środowisko naturalne.

Pytanie 11²¹. „Co najbardziej Pani/Panu nie podoba się lub co by Pani/Pan zmieniła/zmienił w Malborku?”

Chcąc poznać opinie mieszkańców na temat miasta oraz ich propozycję zmiany

21 Pełna transkrypcja odpowiedzi na pytanie 11. z panelu II znajduje się w aneksie na stronach 368-383.

zadawaliśmy respondentom pytanie 11. Odpowiedzi na to pytanie podzielić można na kilka grup. Pierwsza grupa wypowiedzi nazwana może zostać „Polityczną”. 10 respondentów podkreśliło nieprawidłowe działanie administracji w mieście oraz nieumiejętne wykorzystanie zasobów miasta. Szczególna krytyka odnosi się do osoby piastującej aktualnie stanowisko burmistrza oraz Urzędu Miasta. Również istnieją pewnego rodzaju podejrzenia ze strony respondentów o braku zainteresowania administracji miastem.

Drugi tym wypowiedzi można zbiorczo określić jako „Społeczne”. 4 respondentów podkreśliło brak porozumienia między mieszkańcami a Urzędem Miasta. 2 starsze osoby stwierdziły, ze problem leży w nieodpowiednim zachowaniu młodzieży, której potrzeba nowych perspektyw rozwoju oraz działań ją aktywizującą.

Kilku respondentów swoje wypowiedzi skierowało ku sprawom gospodarczym. W grupie

„Ekonomicznej” największa krytyka tyczyła się wykorzystania środków finansowych, które zamiast pomóc mieszkańcom pod względem poprawy bytu, są wykorzystywane głównie do rewitalizacji miejsc związanych z turystyką. 10 respondentów wspomniało o znaczącym bezrobociu, które jest szkodliwe dla miasta. Ich zdaniem konieczne jest dostarczenie nowym miejsc pracy dla mieszkańców, inwestycje mające na celu obniżenie stopy bezrobocia.

Największym niezadowoleniem wśród interlokutorów były wypowiedzi w liczbie 12, które podkreśliły zły stan infrastruktury w mieście. Przede wszystkim problem dojazdu wynikający z dojazdu przez wąski most, zlikwidowaniu ścieżek rowerowych na poczet szerszych dróg.

Informatorzy w podeszłym wieku wypowiadali się na temat opłaty komunikacyjnej dla emerytów, która z ich perspektywy jest niesprawiedliwa w kontekście pozostałych miast, zniechęca ich konieczność kupna drogiego z ich perspektywy biletu. Kolejnym problemem, który został podjęty przez 5 osób jest zaburzanie estetyki Starego Miasta przez kompleks bloków wybudowanych od lat 60. Zdaniem niektórych należy zrewitalizować przestrzeń wokół zamku na wzór średniowiecznego miasteczka, a zwłaszcza kamienice. Problemami poruszanymi przez pojedynczych informatorów są również: zła kanalizacja wodna, niezadbane parki, powiększenie potencjału transportu wodnego dla celów turystycznych – żeglugi, niektóre kamienice w centrum wciąż palą węgiel – jako zagrożenie dla środowiska oraz brak mieszkań w mieście.

Kilku respondentów zwracało uwagę na wartości związane z historią, dziedzictwem kulturowym czy dostępnością do rozrywek. Wśród wypowiedzi określanych jako

„Kulturowe” 4 interlokutorów proponowało, w ramach rozwoju miasta, zwiększenie programów prorozwojowych miasta w kontekście imprez kulturalnych dla turystów.

Natomiast 3 innych informatorów wspominało o konieczności upamiętnienia miejsc

związanych z historią miasta i jego mieszkańców. Również jest propozycja utworzenia artystycznej placówki w szkołach dla rzecz malborskiej młodzieży, czy też zwrócenie uwagi na sport, drużynę piłkarską.

Podsumowanie panelu II

Celem bloku „Ja i Malbork” jest ukazanie stopnia identyfikacji mieszkańców z miastem Malbork, gdzie wyznacznikiem jest konfrontacja stanu faktycznego miasta z oceną respondenta. Stan faktyczny oznacza wiedzę usystematyzowaną, zuniwersalizowaną historycznie, zaś ocena oznacza poziom empiryczny danego interlokutora. Naszym zdaniem jest ono niedookreślenia w pełni, szczególnie w tak krótkim czasie badań jak 10 dni. Jeśli chodzi o jakość wypowiedzi, można objąć ją w sferze:

1) Emocjonalnej. Niemniej pytania numer 3, 4, 5 ukazują poziom wiedzy zazwyczaj selektywnej informatorów opartej w dużej mierze na afektywnym stosunku do wydarzeń historycznych. Pamięć o wydarzeniach i osobistych przeżyciach informatorów sprzed przybycia do Malborka po roku 1945 ukazuje wśród niektórych respondentów częściową identyfikacje z miastem. Wraz z następnymi pokoleniami urodzonymi po II Wojnie Światowej ta identyfikacja ma tendencje malejącą. Prócz pamięci przeżytej katalizatorem tożsamości jest pamięć odziedziczona po starszych pokoleniach: rodzicach, dziadkach, których opowiadania o rodzinnych stronach wywołują zainteresowanie i przekazują podstawową wiedzę.

2) Sformalizowanej. W analizie trzech pierwszych pytań można zauważyć różnicę w wypowiedziach na temat faktów historycznych między ludźmi reprezentującymi stanowiska sformalizowane, a ludźmi niezwracającymi na to większej wagi.

Oczywiście nie wykluczamy możliwości, że w przypadku braku wiedzy nasi informatorzy również z czystej ciekawości sami sięgają do rzetelnych źródeł wiedzy w celu uzupełnienia, np. takich jak książki, encyklopedie czy też słowniki.

W przypadku pytań 6, 7, 8 można zauważyć wiedzę na temat skonkretyzowanego okresu historycznego miasta posiadaną przez respondentów jako podstawową, umożliwiającą funkcjonowanie na przestrzeni całego miasta. Tutaj jako wyjaśnienie może przysłużyć przykład związany z pytaniem dotyczącym dawnych cmentarzy poniemieckich. Niektórzy respondenci mieli wiedzę opartą na lokalizacji dawnych miejsc związanych z kulturą

niemiecką, niemniej nie byli w stanie opowiedzieć więcej o nich.

Jeszcze inni respondenci nie potrafili uzasadnić skąd mają ową wiedzę, co zdecydowanie wpływa na jakość pozyskanych informacji przez wzgląd na ich wiarygodność.

Należy podkreślić, że istotnym elementem świadczącym o obecnym szacunku wobec dawnych cmentarzy jest postawa respondentów, którzy opowiadając przyjmowali określoną powagę. U osób, które pamiętają do dziś dawne miejsca pamięci, odnosiły się do nich z większym sentymentem. Te wypowiedzi wskazują pewien rodzaj identyfikacji. Cmentarz jest miejscem pamięci, będącym symbolem świadomości społecznej.

Również dobrym przykładem są odpowiedzi dotyczące postaci historycznych, które odgrywają znaczącej roli w życiu części społeczności malborskiej. Takie postacie są wzorem do naśladownictwa dla lokalnych mieszkańców, zwłaszcza postacie powojenne. Natomiast z faktów wynika, że niewiele osób interesuje się historią Malborka sprzed II Wojny Światowej.

Zazwyczaj poziom wiedzy historycznej jest u respondentów umiarkowany lub znikomy (w zależności od tego czy informator jest skłonny do szczerej rozmowy). Elementem równie znaczącym jest propozycja mieszkańców na wypromowanie miasta. Wielu informatorów było zaskoczonych takim pytaniem, przez co często potrzebowali więcej czasu na odpowiedź.

Niemniej jednak niektórzy respondenci wykazali się kreatywnością formułując oryginalne odpowiedzi, nieukierunkowanie bezpośrednio na Zamek. Lecz na obiekty zlokalizowane obok Zamku, aby określić wieloaspektowość walorów turystycznych miasta.

Kwestie związane z pytaniami 9, 10 i 11 dotyczą ogólnej opinii mieszkańców na temat miasta oraz ich propozycjami na rozwiązanie istniejących problemów. Pytania te mają na celu ukazanie postawy i stopnia identyfikacji na skalę lokalną. Ważną informacjami tutaj są aktualne oraz potencjalne zakwaterowanie respondentów. Odzwierciedla to pewne ustosunkowanie się mieszkańców do miasta. Przede wszystkim zostały ujęte cztery sfery:

polityczna, społeczna, ekonomiczna oraz kulturalna. W każdej z nich zostały zaprezentowane znaczące opinie mieszkańców na temat „luk” w funkcjonowaniu miasta z perspektywy mieszkańców.

Żuławy? Nie. Smutno, prosto, wierzby. Wilgoć. Szok. Zaraz reumatyzm dostaję²².

Panel III - JA I REGION²³

Analiza cząstkowa panelu III.

Pytanie 1²⁴. „Czy czuje się Pani/Pan Żuławiakiem/Żuławianką?”

Z odpowiedzi na pierwsze pytanie uzyskanych od 72 informatorów największa część z nich - 17 osób czyli 24% informatorów nie potrafi określić czy identyfikuje się z regionem Żuław (3 w skali do 5). Nieco mniejsza część – 16 informatorów czyli 22% odpowiedziało, że identyfikuje się z Żuławami w dużym stopniu. 14 osób (19%) udzieliło odpowiedzi że nie identyfikuje się z regionem (ocena 1), 13 (18%) osób identyfikuje się z regionem w dużym stopniu (ocena 4), a tylko 12 respondentów (17%) udzieliło odpowiedzi „w bardzo dużym stopniu”.

22 Fragment wywiadu nr 57 przeprowadzonego przez Martę Machowską i Dawida Niemiera z informatorem MŻ61. Zob. s. 397.

23 Pełne transkrypcje odpowiedzi respondentów udzielonych w ramach Panelu III. znajdują się w aneksie na stronach 384-453.

24 Pełna transkrypcja odpowiedzi na pytanie 1. z panelu III znajduje się w aneksie na stronach 384-386.

0 2 4 6 8 10 12 14 16 18

1 - w żadnym stopniu

2 - w bardzo małym stopniu

3 - trudno powiedzied

4 - w dużym stopniu

5 - w bardzo duzym stopniu

Pytanie 2²⁵. W jakim stopniu (od 1 do 5) interesuje się historią regionu Żuław?

W drugim pytaniu z panelu poświęconego Żuławom prosiliśmy respondentów o określenie stopnia ich zainteresowania historią regionu w skali od 1 do 5. Z odpowiedzi uzyskanych od 72 informatorów, 19 osób czyli 27% nie potrafi określić czy interesuje się regionem Żuław (3 w skali do 5). 19 z nich (27%) w dużym stopniu interesuje się regionem (ocena 4). 15 informatorów czyli 21% odpowiedziało, że nie interesuje się Żuławami (ocena 1). 12 osób (17%) udzieliło odpowiedzi że interesuje się regionem w bardzo małym stopniu (ocena 2), a tylko 6 z nich (8%) osób interesuje się regionem w bardzo dużym stopniu (ocena 5).

Pytanie 3 i 4²⁶. „Czy zna Pani/Pan historię Żuław? Jakie są najważniejsze wydarzenia dla historii regionu?”, „Proszę wymienić 3 najważniejsze postacie historyczne związane z Żuławami”.

Analizując odpowiedzi na pytania, „Czy zna Pani/Pan historię Żuław? Jakie są najważniejsze wydarzenia dla historii regionu?” oraz „Proszę wymienić 3 najważniejsze postacie historyczne związane z Żuławami” doszliśmy do szeregu następujących wniosków.

25 Pełna transkrypcja odpowiedzi na pytanie 2. z panelu III znajduje się w aneksie na stronach 387-389.

26 Pełna transkrypcja odpowiedzi na pytania 3. i 4. z panelu III znajduje się w aneksie na stronach 390-399 i 400-403.

Większość mieszkańców nie utożsamia się z regionem, za czym idzie słaba znajomość historii Żuław. Mimo to osoby nieco bardziej zaznajomione z tematem kojarzą historię regionu głównie z okresem osadnictwa olenderskiego, doceniając włożoną w odwadnianiu tych terenów pracę. Często pojawiało się słownictwo techniczne dotyczącego nawadniania pól, sposobów odwadniania terenów zalewowych oraz technik kontrolowania wód śródlądowych. Pozostałe narracje odnoszą się ściśle do historii rolniczej i administracyjnej tych terenów. Stosunkowo niewielkie zainteresowanie i znajomość historii regionu najlepiej widać w odpowiedziach na pytanie 4 dotyczące osób związanych z historią regionu. Tylko kilku respondentów podało konkretne osoby związane z Żuławami.

Zdecydowana większość nie wiedziała kogo powinna wymienić. Wśród tych kilku wspominanych znajdują się pierwsi zarządcy (jak np. starosta), Menonici oraz pojedynczo wskazane osoby związane z kościołem (ks. Sawicki) czy znane postacie (Wajher – postać z filmu „Pan na Żuławach”). Warta zwrócenia uwagi jest kwestia odnoszenia się do regionu z perspektywy mieszkańca miasta. W bardzo dużej liczbie przypadków tak wydarzenia ważne dla historii Żuław jak i postaci zasłużone dla regionu pokrywały się z tymi, o których mówiono w odniesieniu do Malborka. Historię regionu relacjonowano więc z perspektywy mieszkańca miasta. W związku z tym można mówić o niewielkim stopniu identyfikacji naszych informatorów z Żuławami.

Pytanie 5²⁷. „Proszę wymienić 3 najbardziej charakterystyczne miejsca na Żuławach, które mogłyby znaleźć się na pocztówce reklamującej region. Dlaczego akurat one?”

Z odpowiedzi na pytanie 5. można wyznaczyć dwie duże kategorie. Pierwszą są budynki, które z kolei można podzielić na sakralne, ludowe i o znaczeniu historycznym – w kolejności od najczęściej wymienianych przez respondentów. Szczególną popularnością cieszą się małe kościoły, które z dokładnym podaniem miejscowości wymieniają pytani.

Drugą kategorią są walory przyrodnicze - sieć melioracyjna, rzeka Nogat, płaskie tereny oraz krajobrazy rolnicze. Rzadziej wspominano okolice nadmorskie. Jednak cały czas daje się wyczuć obecność czynnika miejskiego jako centrum regionu w wypowiedziach. Same odpowiedzi były zazwyczaj krótkie i zwięzłe, bez wchodzenia w detale.

27 Pełna transkrypcja odpowiedzi na pytanie 5. z panelu III znajduje się w aneksie na stronach 404-410.

Pytanie 6²⁸. „Czy uważa Pani/Pan, że w szkole powinno się nauczać dzieci i młodzież o regionie Żuław?”

Z odpowiedzi uzyskanych od 70 informatorów 100% odpowiedziała, że jest za tym by nauczać w szkołach o regionie Żuław.

Pytanie 7²⁹. „Jeśli tak, to dlaczego warto uczyć o historii regionu (Żuław)?”

Wszyscy informatorzy uważają, iż w szkołach należy nauczać o historii regionu.

Kiedy zadaliśmy pytanie „Jeśli tak, to dlaczego warto uczyć o historii regionu (Żuław)?”

otrzymaliśmy dość podobne odpowiedzi. W opinii większości opinii ludzi uważają, że wiedza o regionie jest ważną wartością, którą należy poznawać w szkole, będąc młodą osobą. Z drugiej strony niewiele osób przyznało się do przekazywania wiedzy o regionie sowim dzieciom. Zdarzały się dygresje naszych informatorów na temat obecnego (w ich mniemaniu niedobrze działającego) systemu edukacji, który oferuje uczniom wiedzę bardzo ujednoliconą, bez kładzenia nacisku właśnie na zróżnicowanie regionalne. Warto wspomnieć słowa osoby pracującej w szkole, która mówiła, iż inicjatywy związane z edukacją regionalną zawsze są zajęciami dodatkowymi, pozalekcyjnymi, przez co trafiają do zawężonego grona odbiorców.

Pytanie 8³⁰. „Proszę wymienić 3 rzeczy, które wg Pani/Pana są symbolem Żuław”

28 Pełna transkrypcja odpowiedzi na pytanie 6. z panelu III znajduje się w aneksie na stronach 418-420..

29 Pełna transkrypcja odpowiedzi na pytanie 7. z panelu III znajduje się w aneksie na stronach 421-427.

0 10 20 30 40 50 60 70 80

tak nie

W odpowiedziach na pytanie „Proszę wymienić 3 rzeczy, które wg Pani/Pana są symbolem Żuław” zaznacza się ogromna przewaga symboli związanych z rolnictwem:

techniki melioracyjne, trudne w użytkowaniu ale żyzne ziemie, płaski teren. Symbolika związana z historią olenderską jest również żywa. Gdy wspominano obiekty architektoniczne, najwięcej wypowiedzi wiązała się z domami podcieniowymi, wciąż obecnymi w krajobrazie regionu. Z historycznych obiektów wymieniano zamki. Niezwykle mało mówiono o obiektach powojennych, związanych za czasami socjalizmu, i jak późniejszymi. Uwagę zwraca dużo zróżnicowanie wypowiedzi – zdecydowanie można stwierdzić, że nie istnieje jeden, wspólny dla wszystkich symbol regionu. Fakt ten wiązać można ze stosunkowo niedługim czasem bytności naszych respondentów na tych ziemiach, najwidoczniej wykształcenie się symboli regionalnych tożsamych dla wszystkich Żuławiaków potrzebuje po prostu czasu, nie jest to proces przebiegający szybko, na przestrzeni sześćdziesięciu lat.

Pytanie 9³¹. „Czy była/był Pani/Pan w niżej wymienionych miejscach?”

W ostatnim pytaniu dotyczącym Żuław pytaliśmy respondentów o miejsca, będące

30 Pełna transkrypcja odpowiedzi na pytanie 8. z panelu III znajduje się w aneksie na stronach 411-417.

31 Pełna transkrypcja odpowiedzi na pytanie 9. z panelu III znajduje się w aneksie na stronach 428-453.

14%

potencjalnymi atrakcjami turystycznymi. Interesowało nas nie tyle, to, o których miejscach słyszeli, lecz to, w których miejscach respondenci byli. Spośród 20 zaproponowanych przez nas miejsc, najwięcej pytanych odwiedziło Muzeum Zamkowe w Malborku. Aż 99%

respondentów zdeklarowało, że odwiedziło Zamek Krzyżacki. Trochę mniej, ponieważ 97%

osób było na Rynku w Nowym Stawie. Między 80% a 90% pytanych odwiedziło Muzeum Stutthof w Sztutowie, Śluzę w Białej Górze, Latarnie morską w Krynicy Morskiej i Domy podcieniowe w Żuławkach. Najmniej respondentów, ponieważ poniżej 20% natomiast odwiedziło atrakcje, znajdujące się we wsi Cyganek: zarówno Lapidarium 11 Wsi, jak i cerkiew greckokatolicką.

Umiejscowienie atrakcji, o które pytaliśmy respondentów w pytaniu 9. z panelu III - Ja i Żuławy źródło: https://maps.google.pl

Z odpowiedzi uzyskanych od 72 respondentów zdecydowana większość, bo aż 71 z nich, czyli 99% odpowiedziało, że było w Muzeum Zamkowym z Malborku. Zatem tylko jeden respondent nie odwiedził Zamku Krzyżackiego.

Z odpowiedzi uzyskanych od 72 respondentów 42 z nich czyli 58% odpowiedziało, że nie było w Muzeum w Kwidzynie, a pozostałe 30 osób było

99%

1 - Muzeum Zamkowe w Malborku

tak nie

42%

58%

2 - Muzeum w Kwidzynie

tak nie

Z odpowiedzi uzyskanych od 73 respondentów 42 z nich czyli 58% odpowiedziało, że nie było w Muzeum Żuławskim w Nowym Dworze Gdańskim, a 42% z nich czyli 31 osób odpowiedziało twierdząco.

Z odpowiedzi uzyskanych od 72 respondentów, 19 osób (czyli 26%) odpowiedziało, że nie było na cmentarzu mennonickim w Stogach Malborskich, a 74% z nich czyli 53 osoby odpowiedziało twierdząco.

42%

58%

3 - Muzeum Żuławskie w Nowym Dworze Gdaoskim

tak nie

74%

26%

4 - Cmentarz mennonicki w Stogach Malborskich

tak nie

Z odpowiedzi uzyskanych od 72 respondentów, 70 z nich czyli 97% odpowiedziało, że było na Rynku w Nowym Stawie, a 3% z nich czyli 2 osoby odpowiedziały negatywnie.

Z odpowiedzi uzyskanych od 72 respondentów, 64 z nich czyli 89% odpowiedziało że było w Muzeum w Sztutowie, a 11% z nich czyli 8 osób odpowiedziało negatywnie.

97%

5 - Rynek w Nowym Stawie

tak nie

89%

11%

6 - Muzeum Stutthof w Sztutowie

tak nie

Z odpowiedzi uzyskanych od 72 respondentów, 40 z nich czyli 56% odpowiedziało, że nie było w Muzeum Rybołówstwa w Kątach Rybackich, a 44% z nich czyli 32 osoby odpowiedziały twierdząco.

Z odpowiedzi uzyskanych od 71 respondentów, 39 z nich czyli 55% odpowiedziało że było, a 45% z nich czyli 42 osoby odpowiedziały negatywnie.

44%

56%

7 - Muzeum Rybołówstwa w Kątach Rybackich

tak nie

55%

45%

8 - Najniżej położony punkt w Raczkach Elbląskich

tak nie

Z odpowiedzi uzyskanych od 72 respondentów, 60 z nich czyli 83% odpowiedziało że było w Lapidarium 11 wsi w Cyganku, a 17 % z nich czyli 12 osób odpowiedziało negatywnie.

Z odpowiedzi uzyskanych od 71 respondentów, 70 z nich czyli 86% odpowiedziało że widziało Cerkiew grekokatolicką w Cyganku, a 14 % z nich czyli 11 osób odpowiedziało negatywnie.

17%

83%

9 - Lapidarium 11 wsi w Cyganku

tak nie

14%

86%

10 - Cerkiew grekokatolicka w Cyganku

tak nie

Z odpowiedzi uzyskanych od 70 respondentów, 44 z nich czyli 63% odpowiedziało że było w Muzeum historyczno-archeologicznym w Elblągu, a 37% z nich czyli 26 osób odpowiedziało negatywnie.

Z odpowiedzi uzyskanych od 72 respondentów, 63 z nich czyli 87% odpowiedziało że widziało Śluzę w Białej Górze, a 13% z nich czyli 9 osób odpowiedziało negatywnie.

37%

63%

11 - Muzeum historyczno-archeologiczne w Elblągu

tak nie

87%

13%

12 - Śluza w Białej Górze

tak nie

Z odpowiedzi uzyskanych od 71 respondentów, 20 z nich czyli 28% odpowiedziało że widziało pomnik powstańców listopadowych w Fiszewie, a 72% z nich czyli 51 osób odpowiedziało negatywnie.

Z odpowiedzi uzyskanych od 71 respondentów, 21 z nich czyli 30% odpowiedziało że widziało pomnik osadników w Nowym Dworze Gdańskim, a 70% z nich czyli 50 osób odpowiedziało negatywnie.

28%

72%

13 - Pomnik powstaoców listopadowych w Fiszewie

tak nie

30%

70%

14 - Pomnik osadników w Nowym Dworze Gdaoskim

tak nie

Z odpowiedzi uzyskanych od 66 respondentów, 54 z nich czyli 82% odpowiedziało że widziało latarnię morską w Krynicy Morskiej, a 18% z nich czyli 12 osób odpowiedziało negatywnie.

Z odpowiedzi uzyskanych od 66 respondentów, 29 z nich czyli 44% odpowiedziało że było w rezerwacie kormoranów w Kątach Rybackich, a 56% z nic czyli 37 osób odpowiedziało negatywnie.

82%

18%

15 - Latarnia morska w Krynicy Morskiej

tak nie

44%

56%

16 - Rezerwat kormoranów w Kątach Rybackich

tak nie

Z odpowiedzi uzyskanych od 65 respondentów, 50 z nich czyli 77% odpowiedziało że było na Zamku w Sztumie, a 23% z nich czyli 15 osób odpowiedziało negatywnie.

Z odpowiedzi uzyskanych od 68 respondentów, 46 z nich czyli 68% odpowiedziało że było w kościele w Mątowach Wielkich, a 32% z nich czyli 22 osoby odpowiedziało negatywnie.

77%

23%

17 - Zamek w Sztumie

tak nie

68%

32%

18 - Kościół w Mątowach Wielkich

tak nie

Z odpowiedzi uzyskanych od 64 respondentów, 49 z nich czyli 77% odpowiedziało że było na przeprawie promowej w Mikoszewie, a 23% z nich czyli 15 osób odpowiedziało negatywnie.

Z odpowiedzi uzyskanych od 66 respondentów, 54 z nich czyli 82 % odpowiedziało że widziało domy podcieniowe w Żuławkach, a 18% z nich czyli 12 osób odpowiedziało negatywnie.

77%

23%

19 - Przeprawa promowa w Mikoszewie

tak nie

82%

18%

20 - Domy podcieniowe w Żuławkach

tak nie

47 Podsumowanie Panelu III

Celem tej części naszego kwestionariusza było poznanie stosunku mieszkańców Malborka do Żuław, jako ich małej ojczyzny. Pragnęliśmy dowiedzieć się, na ile ludzie ci, przybyli stosunkowo niedawno z wielu różnych stron Polski i nie tylko, są w stanie identyfikować się z terenem wykraczającym poza granicę miasta w którym mieszkają, pracują, żyją.

Analiza uzyskanych odpowiedzi unaocznia dość istotny problem, na jaki natrafiliśmy w toku naszych badań. Okazuje się bowiem, że nasi respondenci są w bardzo niewielkim stopniu związani z Żuławami. Jak wcześniej napisaliśmy, ich identyfikacja z Malborkiem jest zróżnicowana, niemniej zdecydowana większość naszych rozmówców może mówić o sobie jako o Malborczykach. Inaczej jest w przypadku odniesienia do regionu – tożsamość regionalna albo nie występuje, ale pojmowana jest przez informatorów jak tożsamość miejska – malborska, poszerzona o pewne elementy pozamiejskie (Jak wspominanie o domach podcieniowych, krajobrazie).

Bardzo znaczący jest brak jednego, tożsamego dla wszystkich Żuławiaków symbolu.

Odpowiedzi na pytanie dotyczące tego tematu były niezwykle zróżnicowane, co można interpretować jako problem w pojmowaniu Żuław w kategorii małej, wspólnej ojczyzny wszystkich mieszkańców Malborka. Mimo deklaracji naszych informatorów, z których wynika, iż popierają oni edukację regionalną, mającą przybliżać dzieciom wiedzę o

W dokumencie Stosunek do dziedzictwa kulturowego i identyfikacja z miejscem zamieszkania mieszkańców miasta Malbork. Raport z badań terenowych. (Stron 27-50)