Estimado Sr. Profesor:
Han pasado precisamente diez años desde que se inauguró el primer tramo del Camino de Santiago de la Baja Silesia uniendo las ciudades de Jakubowo y Zgorzelec. Este pequeño aniversario “jacobeo” acompaña Su apreciado 80 Aniversario.
Al entregarle el presente Libro de Memorias queremos expresar nu-estro agradecimiento por su trabajo de investigación científi ca y nume-rosas publicaciones dedicadas al Camino de Santiago y al Santuario de Santiago de Compostela. Queremos darle las gracias por haber iniciado la organización de jornadas científi cas internacionales sobre la historia y la importancia de la ruta medieval de peregrinación a la tumba del Apóstol Santiago. Por su iniciativa y bajo su dirección desde 2008 se han organizado ya siete congresos científi cos dedicados a la historia y al fun-cionamiento de la Ruta Jacobea y al culto al Apóstol Santiago en Polonia.
Los congresos tuvieron lugar sucesivamente: el 12 de septiembre de 2008 en el Instituto de Geografía y Gestión Espacial de la Universidad Jagueló-nica de Cracovia (I Congreso de Toda Polonia “El Camino de Santiago de Polonia – la situación de estudios y la organización”), el 12 de septiembre de 2009 en el Museo de las Peregrinaciones de Czestochowa (II Congreso In-ternacional “Los peregrinos en el Camino de Santiago. El pasado y el presente”), el 11–12 de septiembre de 2010 en el Santuario de la Divina Misericordia de Cracovia y en la parroquia bajo la advocación del Apóstol Santiago de Więcławice Stare (III Congreso Internacional “El culto a Santiago en los caminos de peregrinación a Santiago de Compostela”), el 3-4 de septiembre de 2011 en el Santuario de la Divina Misericordia de Cracovia y en la
parroquia bajo la advocación del Apóstol Santiago de Więcławice Stare (IV Congreso Internacional “La infl uencia del Año Santo Jacobeo en el de-sarrollo del culto y del Camino de Santiago”), el 8 de septiembre de 2012 también en el Santuario de la Divina Misericordia de Cracovia y en la parroquia bajo la advocación del Apóstol Santiago de Więcławice Stare (V Congreso Internacional “El »Acto Europeo« del bendito Juan Pablo II y el renacimiento del Camino de Santiago”), el 5–8 de septiembre de 2013 en el Seminario Mayor de la Archidiócesis de Cracovia y en el Santuario Dio-cesano de Apóstol Santiago de Więcławice Stare (VI Congreso Interna-cional “1200 años de peregrinaciones a Santiago de Compostela” y el Encuen-tro Internacional de Hermandades y Asociaciones del Apóstol Santiago) y el 6–7 – de septiembre de 2014 en el Seminario Mayor de la Archidióce-sis de Cracovia y en el Santuario Diocesano de Apóstol Santiago de Wię-cławice Stare (VII Congreso Internacional “Los santos y beatos en el Camino de Santiago – el 800 aniversario de la peregrinación de San Francisco de Asís a Santiago de Compostela”). Queremos agradecerle también por su atención y amabilidad que muestra a los peregrinos de Polonia – afi cionados a la ruta jacobea, y por su ayuda y patrocinio científi co en la señalización de varios tramos del Camino de Santiago – especialmente los de la re-gión de Polonia Menor. Hoy en día contamos con más de 5500 km de tra-mos del Camino de Santiago en nuestro país.
El presente Libro de Memorias contiene las ponencias que se darán durante el VII Congreso Internacional “El Camino de Santiago de Polonia – la historia, el presente y el futuro. El 10 aniversario de la inauguración del primer tramo del Camino de Santiago de Polonia” que se celebrará el 5-6 de septiem-bre en Cracovia y Więcławice Stare. El libro incluye también otras publi-caciones escritas por Sus amigos y alumnos e investigadores quienes de esta manera quieren participar en su apreciado 80 aniversario.
¡Estimado Sr. Profesor!
Le damos nuestras más sinceras felicidades recurriendo a las palabras de bendición que se dan a los peregrinos a Santiago de Compostela:
“Que el Señor vaya delante de ti, Para indicarte el buen camino.
Que el Señor esté a tu lado, Para protegerte bajo Su brazo.
Que el Señor esté detrás de ti, Para defenderte de los maliciosos.
Que el Señor esté delante de ti, Para levantarte cuando caes.
Que el Señor esté en ti,
Para consolarte cuando te entristeces.
Que el Señor esté alrededor de ti, Para escudarte de los que te atacan.
Que el Señor esté encima de ti, Para bendecirte.
¡Que nuestro bondadoso Señor te bendiga!
¡Que Apóstol Santiago interceda por ti, y Nuestra Señora del Pilar te proteja!
¡Ultreia! ¡Ad multos annos!
Saludos cordiales,
Franciszek Mróz Piotr Roszak
Cracovia–Toruń, 25 de julio de 2015
27 Wielce Szanowny Panie Profesorze,
Dołączam się do wielu przyjaciół i gości, którzy świętują wespół z Pa-nem Profesorem 80-lecie urodzin. Dziękujemy wspólnie za dar Jego ży-cia, za trud i poświęcenie w kształceniu młodzieży akademickiej na Uni-wersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Wyrażamy wdzięczność za wkład, jaki Pan Profesor wnosi w rozwój polskiej geografi i.
Pragnę wyrazić także uznanie dla pracy jaką wkłada Pan Profesor w rozwój badań nad problematyką pielgrzymowania Drogą św. Jakuba do Santiago de Compostela, będąc inicjatorem cyklicznych międzynaro-dowych konferencji naukowych, organizowanych od 2008 roku w Kra-kowie.
Niech Miłosierny Pan darzy zdrowiem i wszelkimi potrzebnymi ła-skami, a opieka Matki Bożej Miłosierdzia towarzyszy po najdłuższe lata.
Święty Jan Paweł II, niech wspomaga swym wstawiennictwem u tronu Bożego działalność naukową Pana Profesora i wyprasza potrzebne łaski.
Z wyrazami serdecznych pozdrowień i błogosławieństwem
Stanisław kard. Dziwisz Metropolita Krakowski
28
Wielce Szanowny Panie Profesorze, Dostojny Jubilacie!
Mam zaszczyt prosić Pana Profesora o przyjęcie najlepszych życzeń i gratulacji z okazji wyjątkowego Jubileuszu – 80. rocznicy urodzin i wyda-wanej na tę okoliczność pamiątkowej księgi.
Słuchając z różnych stron świadectw o wspaniałym życiu Pana Pro-fesora i niezwykłym dorobku pracy naukowej w powojennej, polskiej szkole turyzmu, odnotowywanej z uznaniem przez najwybitniejsze śro-dowiska naukowe na świecie przyłączam się z moimi gratulacjami, ser-decznym podziękowaniem i życzeniami wytrwania w tym pięknym sty-lu człowieka wyrobionej wrażliwości duchowej i intelektualnej.
Dla wyrażenia wdzięczności chciałbym przytoczyć słowa Psalmisty [Ps 90 (89)]:
Miarą naszych lat jest lat siedemdziesiąt lub, gdy jesteśmy mocni, osiemdziesiąt;
a większość z nich to trud i marność:
bo szybko mijają, my zaś odlatujemy.
Psalmista pragnie pokazać znikomość i wielkość ludzkiego życia w oczach słabego człowieka i Wszechmogącego Boga. Największe osią-gnięcia nawet najdłużej żyjącego człowieka nie wytrzymują konfrontacji z wszechmocą Boga. Zawarta w tym samym Psalmie modlitwa błagal-na o umiejętność liczenia dni swojego życia, aby osiągnąć mądrość serca, niech będzie mott em przewodnim dla wyrażenia słów uznania dla Pana Profesora. Świadectwo Pana życia i niezwykle pionierskie podejście do sprawy turyzmu, w tym w szczególności geografi i religii, pozostawiły niezatarte znamię na rzeszach naukowców geografów i korzystających z ich wiedzy turystów i pielgrzymów, jak wymieniony w Psalmie Moj-żesz wobec swojego narodu. Właśnie tak wolno nam dziś patrzeć na dzie-ło Pana Profesora. Znajomość geografi i Mojżesza prowadzącego swój
na-29 Dziękuję również za świadectwo wiary i głębi ducha, bez których nie można wyobrazić sobie tak wielkich osiągnięć. Niech owoce pracy na-ukowej staną się znakami na szlakach wędrowniczych, które niejedną osobę poprowadzą nie tylko do podziwu natury i kultury, lecz wprost do odkrycia Boga.
Psalm 90 kończy się słowami:
A dobroć Pana Boga naszego niech będzie nad nami!
I wspieraj pracę rąk naszych, wspieraj dzieło rąk naszych!
Niech pozostaną one życzeniem składanymi Jubilatowi.
Łączę moją modlitwę.
bp Krzysztof Zadarko Przewodniczący Rady Konferencji Episkopatu Polski ds. Migracji, Turystyki i Pielgrzymek
30
Drogi Panie Profesorze,
Z wielką radością kreślę tych kilka słów, by wyrazić moją wdzięcz-ność, podziw i szacunek dla naukowego dorobku i życiowej mądrości Pana Profesora. Bardzo sobie cenię fakt, iż na drodze mojego życia stanął człowiek tak wspaniały i pięknego serca, jak Pan.
Dziś, gdy świętujemy wspólnie Twoje, Drogi Panie Profesorze, osiem-dziesiąte urodziny, pragnę przede wszystkim podziękować za zaangażo-wanie i pasję, naukową dociekliwość i twórczą refl eksję nad fenomenem miejsca, które memu sercu jest szczególnie bliskie – Sanktuarium Pasyj-no-Maryjnym w Kalwarii Zebrzydowskiej. Dziękuję za niezliczone kon-ferencje, wykłady, referaty, które poświęciłeś mojej umiłowanej Kalwarii, dając świadectwo obszernej wiedzy, ale nade wszystko głębokiej czci dla Matki Bożej, której zawdzięczasz swoje życie. Dziękuję za gorliwe wspie-ranie naszych starań o wpisanie kalwaryjskiego sanktuarium na listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO i za to, że, w kluczowych dla historii tego miejsca momentach, jego gospodarze zawsze mogli liczyć na Twoją życzliwość, pomoc i obecność.
Jesteś naukowym pionierem w dziedzinie, którą stworzyłeś od pod-staw i której poświęciłeś życie. Jesteś dla wielu mistrzem i autorytetem, punktem odniesienia i intelektualnym wzorem. Jednak przede wszystkim jesteś dobrym człowiekiem, serdecznym, ujmującym i niezwykle skrom-nym, otwartym na innych, pomocnym i życzliwie nastawionym do świa-ta. Dziękuję Ci za to, że mogłem doświadczyć Twojej przyjaźni. Dziękuję za pogodę ducha, wiele twórczych rozmów i codzienne, zwyczajne świa-dectwo głębokiej wiary. Sam kiedyś przyznałeś, że Twoja praca stała się modlitwą, nieustannym podziękowaniem Maryi za ocalenie życia. Dług,
31 kawości świata mogą Ci pozazdrościć dzisiejsi dwudziestolatkowie. Jest jeszcze wiele do zrobienia, przed Tobą jeszcze wiele nieodkrytych dróg.
Wędruj po nich, wiedziony miłością do Tej, której zawierzyłeś swoje życie. Dziś i ja powierzam Jej w swoich modlitwach Twoją przyszłość.
Niech czuwa nad Tobą i Twoimi Bliskimi.
Damian A. Muskus OFM Biskup pomocniczy Archid iecezji Krakowskiej
34
zowanie, zdrowy rozsądek, umiejętność zachowania dystansu do siebie i innych, a także wiele, wiele innych. Dlatego tak mało jest osób, które osiągnęły wiele w różnych dziedzinach wpływając tym samym na bieg historii. Dotyczy to także uniwersytetu, w którym (teoretycznie) wszyst-ko powinno sprzyjać kreatywności, jednak (praktycznie) mnogość bieżą-cych spraw, zwłaszcza dla osób obowiązkowych, silnie utrudnia bycie twórczym.
Szanowny Panie Profesorze, Doktorze Honoris Causa, Drogi Jubilacie,
Przyjmij serdeczne gratulacje z okazji Twojego Jubileuszu. Na pewno wiesz, że Instytut Geografi i i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Ja-giellońskiego, oprócz wielu innych Twoich zasług, ceni także Twoją kre-atywność. Jesteś, wraz z p. Prof. Jadwigą Warszyńską, twórcą powojennej szkoły geografi i turyzmu i samodzielnym twórcą szkoły geografi i religii w Polsce. Jak mało kto podkreślasz oraz popularyzujesz rolę znajomo-ści historii geografi i w rozwoju tej dyscypliny naukowej i podtrzymaniu jej integralności. Nieocenione jest Twoje zaangażowanie w inspirowaniu i redagowaniu szeregu książek, a także założenie i wieloletnie kierowa-nie periodykiem Peregrinus Cracoviensis – czasopismem szczególnym w charakterze i treści. Wypromowałeś ośmiu doktorów i kilkuset ma-gistrantów, byłeś recenzentem w wielu przewodach doktorskich, po-stępowaniach habilitacyjnych i o nadanie tytułu profesora. Jako ekspert w dziedzinie geografi i religii wytyczałeś nowa pola badawcze na licz-nych międzynarodowych sympozjach i kongresach. Przez lata służyłeś swoją wiedzą i pomocą działającej przy Watykanie Radzie ds. Migrantów i Podróżnych oraz władzom samorządowym miast i największych sank-tuariów w Europie. Byłeś i jesteś członkiem m. in. International Geographi-cal Union, International Working Group on the Geography of Belief Systems,
35 dzany dorobek naukowy i dydaktyczny, ja jednak chciałbym tutaj pod-kreślić także inne aspekty Twojej kreatywności. Pełniłeś szereg funkcji na Uniwersytecie, byłeś bowiem Dziekanem Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi UJ przez dwie kadencje oraz Dyrektorem naszego Instytutu łącz-nie przez trzy kadencje. Wypełniałącz-nie prozaicznych – wydawałoby się zupełnie nie-twórczych – obowiązków dziekana i dyrektora wymagało jednak twórczego godzenia ze sobą różnych interesów oraz utrzymania i wzmocnienia pozycji Wydziału w Uniwersytecie. Wywiązałeś się z tych obowiązków znakomicie, a jeszcze w tym czasie uczyniłeś z naszego stytutu dobrze funkcjonujące wydawnictwo oraz wprowadziłeś nasz In-stytut w XXI wiek organizując przeprowadzkę do nowego budynku, co stworzyło zupełnie nowe możliwości Jego rozwoju. Kiedy przeszedłeś na emeryturę Twoja działalność nie osłabła. Zostałeś wybrany na Prezesa Polskiego Towarzystwa Geografi cznego, a w 2014 r. zorganizowałeś – wg własnego pomysłu i z własnej inicjatywy – w Collegium Maius wystawę pt. „Historia geografi i polskiej”. Towarzyszyła ona konferencji Między-narodowej Unii Geografi cznej, jednak trwała dłużej i zwiedziło ją ponad dziesięć tysięcy osób. To wielkie wydarzenie, które z pewnością silnie przyczyniło się do popularyzacji geografi i jako takiej. Trzeba naprawdę młodego ducha, żeby podjąć się takiego przedsięwzięcia!
Drogi Panie Profesorze,
Z tego co napisałem wynika, że jesteś kreatywny, a jest to możliwe, bo masz: wyobraźnię, odwagę, inteligencję, pracowitość, zdrowy rozsądek, jesteś zorganizowany i masz dystans do siebie i innych, a dodać jeszcze chcę: dobre serce i duże poczucie humoru. Zawsze promowałeś uniwer-salne wartości akademickie i zawsze podkreślałeś swoje związki z geo-grafi ą, Instytutem i Uniwersytetem, zasługując, jak mało kto, na miano Ich ambasadora.
Nie hamuj swojej aktywności, wspieraj swoją mądrością i życzliwością nasze środowisko akademickie i zaskakuj nas nadal swoimi inicjatywami!
Z wyrazami szacunku i wdzięczności, Dyrektor Instytutu Geografi i i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu
Jagiellońskiego dr hab. Marek Drewnik