Dysponowanie mocą jednostek wytwórczych przyłączonych do sieci zamkniętej

(1) konwencjonalnymi jednostkami wytwórczymi przyłączonymi do sieci przesyłowej z wyłączeniem jednostek wytwórczych, które ze względów technologicznych, decyzją OSP, zostały zaliczone do JWCK,

(2) konwencjonalnymi jednostkami wytwórczymi o mocach osiągalnych 100 MW lub wyższych, przyłączonymi do koordynowanej sieci 110 kV, z wyłączeniem jednostek wytwórczych, które ze względów technologicznych, decyzją OSP, zostały zaliczone do JWCK,

(3) innymi jednostkami wytwórczymi niż wymienione w pkt (2), przyłączonymi do koordynowanej sieci 110 kV na podstawie umów zawieranych z właściwym OSD i wytwórcą.

Jednostki wytwórcze określone w pkt (1) - (3) zwane są JWCD.

4.3.5.2. OSP koordynuje pracę konwencjonalnych jednostek wytwórczych przyłączonych do sieci zamkniętej o mocy osiągalnej 50 MW lub wyższej a nie wymienionych w pkt 4.3.5.1, zwanych JWCK

4.3.5.3. OSP sporządza i udostępnia podmiotom, których to dotyczy oraz na bieżąco aktualizuje wykaz:

(1) jednostek wytwórczych centralnie dysponowanych, (2) jednostek wytwórczych centralnie koordynowanych.

4.3.5.4. Dla potrzeb bilansowania technicznego mocy w KSE ustala się poniższą klasyfikację jednostek wytwórczych innych, niż JWCD i JWCK:

(1) elektrownie wydzielone (elektrownie cieplne, elektrociepłownie, elektrownie wodne, farmy wiatrowe),

(2) małe farmy wiatrowe,

(3) małe elektrownie cieplne, w tym elektrociepłownie, (4) małe elektrownie wodne,

(5) elektrownie przemysłowe.

OSP sporządza, udostępnia podmiotom, których to dotyczy i na bieżąco aktualizuje wykaz elektrowni wydzielonych.

IRiESP - Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci (tekst ujednolicony) obowiązuje od dnia

29 listopada 2021 r.

uwzględnia zmiany wprowadzone Kartami aktualizacji nr:

CK/1/2012  CK/3/2014, CK/5/2015  CK/8/2019, CK/10/2020  CK/15/2021 strona 166 z 219

Typy wytwórców, których definicje nie są zawarte w IRiESP precyzowane są w ramach ustaleń roboczych, w zależności od struktury sieci i rozkładu oraz typów generacji u danego OSD.

4.3.5.5. OSP planuje pracę JWCD na okres doby operatywnej w ramach opracowywania planów koordynacyjnych PKD i BPKD zgodnie z zasadami określonymi w IRiESP - Bilansowanie systemu i zarządzanie ograniczeniami systemowymi.

4.3.5.6. W ramach centralnego dysponowania mocą jednostek wytwórczych OSP, przy wykorzystaniu służb dyspozytorskich OSP - KDM, określa dla poszczególnych JWCD:

(1) czas synchronizacji,

(2) czas osiągnięcia minimum technicznego jednostki wytwórczej, (3) planowane obciążenie mocą czynną,

(4) czas odstawienia.

4.3.5.7. Służby dyspozytorskie OSP - KDM zatwierdzają na wniosek służb ruchowych wytwórcy DIRE czas synchronizacji i czas odstawienia JWCK przyłączonych do sieci przesyłowej.

4.3.5.8. OSP za pośrednictwem właściwych służb dyspozytorskich OSP - ODM zatwierdza na wniosek służb ruchowych wytwórcy DIRE czas synchronizacji i czas odstawienia JWCK przyłączonych do koordynowanej sieci 110 kV oraz informuje o swojej decyzji służby dyspozytorskie OSD.

4.3.5.9. W celu umożliwienia wprowadzenia do ruchu JWCD w wymaganym czasie, służby dyspozytorskie OSP - KDM polecają służbom ruchowym wytwórcy DIRE podjęcie działań przygotowawczych z wyprzedzeniem wynikającym z deklarowanego przez wytwórcę czasu, koniecznego do synchronizacji z siecią i osiągnięcia przyjętych zdolności wytwórczych.

4.3.5.10. Bezpośrednio przed synchronizacją z siecią zamkniętą jednostki wytwórczej, służby ruchowe wytwórcy DIRE są zobowiązane uzyskać zgodę, na tę synchronizację, operatora systemu, który kieruje czynnościami łączeniowymi w rozdzielni, do której dana jednostka jest przyłączona (właściwe służby dyspozytorskie: OSP - ODM lub OSD). Identyczna procedura obowiązuje przy odstawieniu jednostki wytwórczej z ruchu.

4.3.5.11. Synchronizacja z siecią JWCD i JWCK odbywa się zgodnie z instrukcją współpracy ruchowej stacji, do której rozdzielni przyłączone są jednostki wytwórcze, przy czym podstawowym punktem synchronizacji jest wyłącznik generatorowy. Rezerwowym punktem synchronizacji jest wyłącznik blokowy lub wyłącznik sieciowy.

4.3.5.12. Służby dyspozytorskie OSP - KDM przekazują służbom ruchowym wytwórcy DIRE, dla każdej JWCD, plan obciążenia JWCD oraz polecenia ruchowe w zakresie:

(1) uruchomienia JWCD, (2) odstawienia JWCD,

(3) wykorzystania regulacji wtórnej,

IRiESP - Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci (tekst ujednolicony) obowiązuje od dnia

29 listopada 2021 r.

uwzględnia zmiany wprowadzone Kartami aktualizacji nr:

CK/1/2012  CK/3/2014, CK/5/2015  CK/8/2019, CK/10/2020  CK/15/2021 strona 167 z 219

(4) wykorzystania regulacji pierwotnej, (5) wykorzystania układów ARNE, (6) pracy w zaniżeniu,

(7) pracy w przeciążeniu,

(8) zadania wielkości generowanej mocy czynnej i biernej, (9) zmiany trybu pracy jednostki wytwórczej (regulatora turbiny).

4.3.5.13. Służby dyspozytorskie OSP po wyczerpaniu możliwości regulacyjnych JWCD w stanach zakłóceniowych KSE mają prawo do wykorzystania pełnych zdolności techniczno - ruchowych JWCK w celu eliminacji zagrożeń w pracy systemu.

4.3.5.14. Służby ruchowe wytwórcy DIRE są zobowiązane do realizacji poleceń otrzymanych od służb dyspozytorskich OSP i niezwłocznego przekazywania informacji o stanie pracy oraz stwierdzonych ograniczeniach w pracy JWCD, w szczególności w zakresie:

(1) potwierdzenia przyjęcia oraz wykonania poleceń ruchowych wydanych zgodnie z zapisami odpowiednio pkt 4.3.5.12 - 13,

(2) zgłoszenia ubytków generacji, w tym samoczynnych wyłączeń jednostek wytwórczych wraz z informacją o przewidywanym terminie ponownej synchronizacji z siecią,

(3) zgłoszenia przejścia jednostek wytwórczych do PPW, (4) zgłoszenia zmiany trybu pracy regulatora turbiny,

(5) zgłoszenia zdarzeń ruchowych skutkujących zmianami mocy dyspozycyjnej jednostki wytwórczej,

(6) zgłoszenia niesprawności układów regulacji napięcia, mocy i częstotliwości wraz z przewidywanym terminem ich usunięcia,

(7) zgłoszenia niekorzystnych zjawisk występujących na pracujących jednostkach wytwórczych mających wpływ na utrzymanie w pracy jednostki wytwórczej w sieci,

(8) zgłoszenia przywrócenia pełnej gotowości jednostek wytwórczych do wytwarzania mocy lub zakończenie usuwania usterek bądź zakończenie pracy wymuszonej,

(9) inne istotne skutkujące zmianami dostępności do mocy czynnej i biernej jednostek wytwórczych.

4.3.5.15. Służby ruchowe DIRE JWCK są zobowiązane do realizacji poleceń otrzymanych od służb dyspozytorskich OSP i niezwłocznego przekazywania informacji o stanie pracy oraz stwierdzonych ograniczeniach w pracy JWCK w szczególności w zakresie wykonywania obowiązków wynikających z zapisów pkt 4.3.5.8 i 4.3.5.13 oraz:

(1) zgłoszenia awaryjnych odstawień lub przejść jednostek wytwórczych do PPW,

IRiESP - Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci (tekst ujednolicony) obowiązuje od dnia

29 listopada 2021 r.

uwzględnia zmiany wprowadzone Kartami aktualizacji nr:

CK/1/2012  CK/3/2014, CK/5/2015  CK/8/2019, CK/10/2020  CK/15/2021 strona 168 z 219

(2) zgłoszenia zmiany trybu pracy regulatora turbiny na tryb statycznej regulacji częstotliwości/prędkości obrotowej RO(P).

4.3.5.16. Sposób i tryb przekazywania planu obciążeń i poleceń ruchowych JWCD służbom ruchowym wytwórcy DIRE oraz sposób i tryb przekazywania danych i informacji przez służby ruchowe wytwórcy DIRE do służb dyspozytorskich OSP - KDM/OSP - ODM określa OSP.

OSP określa również wymagania dotyczące niezbędnego sprzętu, oprogramowania i systemów transmisji danych.

4.3.5.17. W przypadku samoczynnego wyłączenia z ruchu JWCD w wyniku awarii po stronie wytwórcy służby ruchowe wytwórcy DIRE są zobowiązane do jak najszybszego poinformowania służb dyspozytorskich OSP - KDM o przyczynach wyłączenia oraz o przewidywanym czasie gotowości jednostki wytwórczej do ponownej synchronizacji z siecią. W przypadku JWCD przyłączonych do koordynowanej sieci 110 kV służby ruchowe wytwórcy DIRE są zobowiązane powiadomić również właściwe służby dyspozytorskie OSD. Na ponowną synchronizację wymagana jest zgoda służb dyspozytorskich OSP - KDM.

4.3.5.18. W przypadku samoczynnego wyłączenia z ruchu JWCD w wyniku awarii po stronie sieci przesyłowej służby dyspozytorskie OSP - KDM zobowiązane są do jak najszybszego poinformowania służb ruchowych wytwórcy DIRE o przewidywanym czasie gotowości sieci do ponownej synchronizacji z siecią.

W przypadku JWCD przyłączonych do koordynowanej sieci 110 kV obowiązek ten spoczywa na odpowiednich służbach dyspozytorskich OSD. Na ponowną synchronizację wymagana jest zgoda służb dyspozytorskich OSP - KDM.

4.3.5.19. Służby dyspozytorskie OSP - KDM wydają służbom ruchowym wytwórcy DIRE polecenia załączenia, odstawienia lub zmian parametrów nastawczych regulacji pierwotnej i wtórnej dla poszczególnych jednostek wytwórczych przewidzianych do pracy w tej regulacji.

4.3.5.20. Służby dyspozytorskie OSP - KDM sterują pracą jednostek wytwórczych biorących udział w regulacji wtórnej realizowanej zdalnie sygnałem sterującym z regulatora centralnego w zakresie i w sposób uzgodniony w dwustronnych umowach.

4.3.5.21. Służby dyspozytorskie OSP - KDM mogą polecić pracę jednostek wytwórczych z przeciążeniem lub z zaniżeniem mocy wytwarzanej jeśli przewidują to dwustronne umowy lub w przypadku zaistnienia stanów określonych w pkt 4.3.11.4.

4.3.5.22. Służby ruchowe wytwórcy DIRE jednostek wytwórczych biorących udział w regulacji pierwotnej lub wtórnej realizowanej zdalnym sygnałem sterującym z regulatora centralnego zobowiązane są do niezwłocznego informowania OSP o wszelkich usterkach powodujących ograniczenie zakresu lub parametrów realizacji tych funkcji.

4.3.5.23. Służby dyspozytorskie OSP, mogą wydać polecenie obniżenia generacji mocy czynnej jednostki wytwórczej przy zapewnieniu zwiększenia generacji mocy biernej zgodnie z wykresem kołowym generatora.

IRiESP - Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci (tekst ujednolicony) obowiązuje od dnia

29 listopada 2021 r.

uwzględnia zmiany wprowadzone Kartami aktualizacji nr:

CK/1/2012  CK/3/2014, CK/5/2015  CK/8/2019, CK/10/2020  CK/15/2021 strona 169 z 219

DIRE elektrowni przy współpracy ze służbami dyspozytorskimi OSP dąży w tym przypadku do jak najdłuższego utrzymania jednostki wytwórczej w pracy poprzez odpowiednie dostosowanie obciążenia mocą czynną i bierną generatora.