Działalność konferencyjna i w ydawnicza zw ią
zana z radiolokacją skupia się głównie na organi
zacji konferencji krajowych i m iędzynarodowych, a także na publikacji osiągnięć w czasopism ach krajowych i zagranicznych. W rozdziale tym doko
nano próby przedstawienia zorganizowanych w ubiegłych latach konferencji ja k również w ydaw nictw, w których były publikowane najważniejsze wyniki prowadzonych prac.
11.1. Działalność konferencyjna
Już od 35 lat organizowane s ą coroczne kra
jow e naukowo-techniczne Konferencje Radioloka
cji. Pierwsza konferencja zorganizowana z inicja
tywy ówczesnego Departam entu Uzbrojenia MON, W ojskowego Instytutu Uzbrojenia, Przem ysłowego Instytutu Telekom unikacji i W arszawskich Zakła
dów Radiowych RA W AR obradowała w 1968 roku na terenie W yższej Oficerskiej Szkoły Radiotech
nicznej w Jeleniej Górze. U czestniczył w niej nie
liczny zespół 33 specjalistów i decydentów w oj
skowych i cywilnych, aby w ytyczyć zadania na naj
bliższy okres i ukierunkow ać prace na lata na
stępne.
Tej pierwszej konferencji nadano roboczy tytuł
„Perspektywy Rozwoju Radiolokacji w Polsce".
Skupiono w tedy uwagę głównie na problemach technicznych warunkujących w ysoką jakość i go
towość bojow ą system u radiolokacyjnego oraz na pożądanych param etrach ówczesnych stacji ra
diolokacyjnych, a zw łaszcza na ich zdolności do wykrywania obiektów na małych wysokościach.
Omówiono też problem y bazy podzespołowej, a nawet zagadnienia BHP przy obsłudze urządzeń radiolokacyjnych. Była to konferencja nader ważna, doprowadziła do koncentracji w ysiłków na wybranych kierunkach, a ponadto podjęto w tedy decyzję o celowości corocznych spotkań tego typu.
Każda z kolejnych konferencji poświęcona była innej problem atyce i miała inny roboczy tytuł, a organizatorzy starali się, aby w każdym roku zm ie
niać m iejsce konferencji. Przytaczanie tematyki poszczególnych konferencji zajęłoby zbyt wiele miejsca. W arto jednak zwrócić uwagę na niektóre ważniejsze problem y podejm owane na tych konfe
rencjach, które w sposób dodatni skutkują do dzi
siaj. Na przykład na IV konferencji przyjęto kieru
nek i zasady budowy m odułowych urządzeń ra
diolokacyjnych, co dało początek rodzinie stacji NUR. Na V konferencji wypracow ano kierunki i dziedziny specjalizacji oraz zasady współpracy międzyinstytucjonalnej. Na VI przyjęte kierunki automatyzacji podsystem ów radiolokacyjnych stały
się podstaw ą do intensywnego i ow ocnego roz
woju tej dziedziny, a na VIII przyjęto zasady w dra
żania systemów. Nie uszły z pola widzenia zagad
nienia jakości i niezawodności, a w związku ze zm ieniającą się sytuacją gospodarczą w kraju były korygowane i optym alizowane działania rozwojowe radiolokacji w warunkach reform y i rozwijającej się gospodarki rynkowej. W iele uwagi poświęcono problemom badawczym i w drożeniowym urządzeń i system ów oraz zasadom współdziałania.
Począwszy od XVI konferencji podjęto dodat
kowo tem atykę rozpoznawania radiolokacyjnego, system ów dowodzenia, walki radioelektronicznej, identyfikacji obiektów i radarów balistycznych.
Nasze konferencje nigdy nie usiłowały form ułow ać recepty na gotowe rozwiązania problemów, w ska
zywały jedynie na pożądane bądź konieczne kie
runki działania.
W szystkie nasze konferencje zaw sze stawiały sobie za cel wypracow anie takich kierunków dzia
łania, które służyłyby przede wszystkim zaspoko
jeniu potrzeb naszego wojska zgodnie z w ym aga
niami współczesnego pola walki oraz stanowiłyby wkład w rozwój gospodarki narodowej i stwarzały możliwości eksportowe opracowanego i produko
wanego w kraju sprzętu radiolokacyjnego i syste
mów dowodzenia.
Rys. 11.1. Uczestnicy XXXII Konferencji R adiolokacji w Jeleniej Górze w 2000 roku
Każda z konferencji podejmowała stosow ną uchwałę, której postanowienia, mimo braku for
malnych rygorów, s ą wiążące i respektowane nie tylko przez uczestników konferencji, a stopień ich realizacji zwykle zamyka się wynikiem dodatnim.
W szystko to możliwe było dzięki temu, że kon
ferencje potrafiły zainteresować i skupić przedsta
wicieli Dowództw i Szefostw rodzajów wojsk i
służb, instytutów, uczelni oraz cywilnych i w ojsko
wych instytucji naukowych i badawczych, a także przedstawicieli resortów i przemysłu, pracujących na rzecz obronności w dziedzinie elektroniki, a także w innych dziedzinach niezbędnych dla roz
woju radiolokacji i jej systemów. Ten stan rzeczy przyczyniał się do coraz lepiej układającej się współpracy m iędzy wojskowym i i cywilnymi ośrod
kami naukowo-badawczym i, zakładam i produkcyj
nymi i użytkownikami.
Ta współpraca i wyniki obrad konferencji skut
kowały pośrednio w sposób dodatni na rozwój i kondycję całej Polskiej Radiolokacji, która w m inio
nym 50-leciu, mimo różnych przeciwności losu, a ostatnio niekorzystnej koniunktury, ma na swoim koncie szereg osiągnięć na poziomie krajów w y
soko rozwiniętych w dziedzinie opracowań i pro
dukcji na skalę przem ysłową. Opracowane w kraju urządzenia produkowane były nie tylko dla potrzeb W ojska Polskiego ale niejednokrotnie były przed
miotem opłacalnego eksportu do wielu krajów świata, skutecznie konkurując z analogicznym i produktami państw o rozwiniętej technologii.
W bieżącym, jubileuszowym roku Polskiej Ra
diolokacji obradować będzie kolejna XXXV Konfe
rencja Radiolokacji, której jednym z głównych or
ganizatorów przez 35 lat, począwszy od I Konfe
rencji je st doc. m gr inż. Krzysztof Łoziński.
Drugą, krajow ą konferencją ściśle zw iązaną z radiolokacją je st Konferencja Autom atyzacji Dowo
dzenia. Konferencja organizowana jest corocznie, a tem atyka jej obejm uje zagadnienia związane z:
integracją zautom atyzowanych system ów dow o
dzenia i kierowania środkam i walki, komputerowym w spom aganiem system ów dowodzenia, m odelo
w aniem i sym ulacją w szkoleniu wojsk oraz w y
m ianą informacji w ZSyD. D rugą grupą tem atów om awianych w czasie obrad konferencji s ą bezpie
czeństwo inform acyjne w system ach dowodzenia i wojna informacyjna oraz problem y standaryzacji i unifikacji w ZSyD. Ponadto prezentowane są za
gadnienia związane z projektowaniem i badaniami ZSyD oraz techniką wytwarzania oprogram owania.
Pierwsza konferencja odbyła się w 1993r. w Centrum Szkolenia W ojsk Radiotechnicznych w Jeleniej Górze, a wzięło w niej udział około 90 uczestników reprezentujących rodzaje wojsk, uczelnie wojskowe, instytuty cywilne i wojskowe oraz instytucje zajm ujące się tem atyką autom aty
zacji dowodzenia. Organizatorami konferencji były następujące instytucje: Instytut Autom atyzacji System ów Dowodzenia W AT, Przem ysłowy Insty
tut Telekom unikacji, Centrum Informatyki Sztabu Generalnego W ojska Polskiego, Centrum Techniki Morskiej, Departam ent Polityki Zbrojeniowej MON, Instytut Techniczny W ojsk Lotniczych oraz Cen
trum Szkolenia Radioelektronicznego. Celem kon
ferencji było przedstawienie przez rodzaje sił zbrojnych potrzeb w zakresie system ów dowodze
nia oraz określenie kierunków prac pod kątem
w ym agań stawianych przez NATO. W ażną częścią konferencji je st prezentacja stanu realizacji bieżą
cych prac przez poszczególne ośrodki naukowe, badawcze i produkcyjne. Począwszy od ubiegłej konferencji wprow adzono zasadę zm ieniającą w istotny sposób sam ą jej koncepcję. Mianowicie zaproszone referaty w ygłaszane s ą przez repre
zentantów sił zbrojnych, a następnie przedstawi
ciele nauki prezentują swój punkt widzenia. Stwa
rza to m ożliwość oceny prawidłowości zapropo
nowanych kierunków prac i stanowi pole do szero
kiej dyskusji.
Rys. 11.2. U czestnicy Konferencji „Autom atyzacja Dowodzenia” w Jeleniej Górze w 1999 roku
W bieżącym, jubileuszow ym Roku Polskiej Ra
diolokacji kolejna XI konferencja Automatyzacji Dowodzenia odbędzie się na jesieni w W ojskowym Ośrodku W ypoczynkowym w Pieczyskach.
K rajow ą konferencją, z udziałem gości zagra
nicznych, je st organizowana od 1990r. przez Insty
tut Radiolokacji W AT konferencja pt. „Sterowanie w radiolokacji i obiektach latających” . Już podczas II konferencji w 1991 r. do jej organizacji aktywnie włączyli się: W ydział Elektroniki W AT oraz Prze
m ysłowy Instytut Telekom unikacji.
Podczas III Konferencji w 1992r. tem atyka jej została wzbogacona o teorię radiolokacji, co podniosło jej poziom naukowy. W konferencji bierze udział około 1 1 0 uczestników głównie z W AT i PIT, uczelni wyższych i krajowych ośrodków badawczych. Konferencja odbywała się co roku w Jeleniej Górze, w Centrum Szkolenia W ojsk Ra
diotechnicznych. Ze względu na likwidację Cen
trum w ubiegłym roku rozpatruje się jej kontynuację w innym miejscu. Plonem dotychczasowych konfe
rencji je st 508 opublikowanych kom unikatów i refe
ratów w m ateriałach konferencyjnych. W ydawane corocznie m ateriały stają się literaturą poszuki
w a n ą przez wielu pracowników z instytucji cywil
nych i wojskowych. Zagranicznym i gośćm i konfe
rencji s ą tradycyjnie przedstawiciele Akademii W ojskowej ze Słowacji. P rezentują oni swój doro
bek w dziedzinie ogólnie pojętej radiolokacji.
118
W a żn ą konferencją m iędzynarodow ą zw iązaną z radiolokacją jest MIKON. Konferencja ta powołana do życia w 1968r. przez prof, dr inż.
Adama Sm olińskiego pod nazw ą Mikrofalowa Elektronika Ciała Stałego (MECS) była krajowym forum dyskusyjnym środowiska m ikrofalowego w Polsce. Na konferencji prezentowano referaty i kom unikaty obejm ujące prace w dziedzinie techniki mikrofalowej wykonyw ane w uczelniach wyższych cywilnych i wojskowych, a także w instytutach na
ukowych. Bardzo często prezentowane prace do
tyczyły bezpośrednio radiolokacji, tzn. nadajników, odbiorników czy też anten urządzeń radiolokacyj
nych. Nazwę MIKON konferencja przyjęła począw
szy od 1986r. (Krajowa Konferencja Mikrofalowa).
Głównym organizatorem konferencji począwszy od 1988r. był Przem ysłowy Instytut Telekom unikacji i jest nim do dzisiaj. Konferencja MIKON uzyskała status konferencji m iędzynarodowej w 1994r.
dzięki poparciu jej przez trzy „chaptery” IEEE, a mianowicie: szwedzki, niemiecki i węgierski. Za
kres tem atyczny konferencji został przez m iędzy
narodowy kom itet program owy TPC w 1998r. roz
szerzony o tem atykę radarow ą i radiokom unikacji bezprzewodowej. Obecna nazwa konferencji brzmi: „International Conference on Microwaves, Radar and W ireless Com m unications". Konferen
cja odbywa się co dwa lata (w latach parzystych), na przemian z konferencją m ikrofalowo-optoelek- troniczną MIOP, organizow aną w Monachium (Niemcy), w latach nieparzystych. Taki układ umożliwia w ym ianę doświadczeń w dziedzinie mikrofalowej, radiolokacyjnej i optoelektronicznej w regionie europejskim , co jest zgodne z celem po
stawionym przez organizatorów konferencji MIKON i MIOP.
Rys. 11.3. Z espół m iędzynarodow ego komitetu naukowego konferencji MIKON
Tem atyka konferencji obejm uje zagadnienia związane z: propagacją fal EM, antenami, m ikro
falowymi układami aktywnym i i pasywnymi, scalo
nymi układami hybrydowym i i monolitycznymi, techniką fal milim etrowych, teorią pola EM, mier
nictwem m ikrofalowym oraz zastosowaniam i tech
niki m ikrofalowej w przemyśle, rolnictwie i m edycy
nie. Tem atyka radiolokacyjna obejm uje radary wojskowe, radary polarym etryczne i cywilne, ra
dary wykorzystujące technikę SAR (Synthetic Aperture Radar) i ISAR oraz obróbkę sygnałów radiolokacyjnych. Prezentowane są również urzą
dzenia i system y w sparcia elektronicznego ESM, zakłócania ECM, czy też rozpoznania radioelektro
nicznego ELINT. W konferencjach MIKON bierze udział około 300 uczestników, z tego ponad 10 0 z zagranicy. Referaty zaproszone w ygłaszają naj
lepsi w świecie specjaliści z poszczególnych dzie
dzin wiedzy, reprezentujący zarówno uniwersytety jak i znane firmy światowe. Do „stałych" uczestni
ków konferencji należą: prof. W olfgang Boerner (Chicago University), prof. Tatsuo Itoch (University of California), prof. Robert Hill (Maryland Univer
sity), Steven Johston (Hunstvill Alabam a), prof.
Rolf Jansen (Aachen University of Technology), prof. Tibor Berceli (Technical University of Buda
pest), prof. Franco Giannini (University „Tor Ver- gata" Roma), prof. Eric Kollberg (Chalm ers Univer
sity of Technology), prof. Leo Ligthart (Delft University of Technology) i wielu innych, których nie sposób tu wymienić. Począwszy od 1988r.
funkcję przewodniczącego komitetu organizacyj
nego pełni prof. Edward Sędek, zaś funkcję prze
w odniczącego komitetu program owego od 1996r.
pełni prof. Józef Modelski z Politechniki W arszaw skiej.
11.2. Działalność wydawnicza
Działalność wydawnicza w dziedzinie radiolo
kacji obejm uje czasopism a ukazujące się perio
dycznie, materiały z konferencji krajowych i zagra
nicznych oraz publikacje w postaci monografii i książek. Z czasopism należy wym ienić Prace Przem ysłowego Instytutu Telekom unikacji, Biuletyn W ojskowej Akadem ii Technicznej oraz Postępy Radiotechniki wydawane w PIT. W wym ienionych czasopism ach s ą publikowane prace obejm ujące całokształt tem atyki radiolokacyjnej. Dodatkowo w ydawane są tzw. zerowe (poufne) num ery Prac PIT, w których s ą zam ieszczane głównie referaty, a także wybrane kom unikaty w ygłaszane w czasie obrad Konferencji Radiolokacji. Czasopism o
„Prace PIT” w ysyłane jest do 38 ośrodków nauko
równo ze sponsoringiem konferencji przez tę orga
nizację, jak również utrzymania jej statusu m iędzy
narodowego.