DZIAŁANIE 3.3 – e-PIONIER

Rok ustanowienia: 2016 Budżet Programu: 106 mln zł

Źródło finansowania: środki europejskie Przyznane dofinansowanie: 80,1 mln zł Liczba realiz. projektów (ogółem / 2018): 8 / 8 Środki wypłacone (ogółem / 2018): 18,3 mln zł / 12,5 mln zł Cel główny: Wypracowanie rozwiązań w postaci produktów o minimalnej koniecznej funkcjonalności (MVP – minimum

viable product) w odpowiedzi na konkretne wyzwania społeczno-gospodarcze pochodzące od instytucji publicznych. MVP tworzone będą przez zespoły interdyscyplinarne, których członkami będą m.in. programiści.

Cele szczegółowe:

1) Podniesienie kompetencji zawodowych zdolnych programistów, umiejętności w zakresie zarządzania projektem i rozumienia procesów produkcyjnych, logistycznych i organizacyjnych, przedsiębiorczości, prowadzenia prac B+R, a także umiejętności interpersonalnych;

2) Podniesienie świadomości społecznej nt. roli zaawansowanych kompetencji cyfrowych w rozwiązywaniu konkretnych problemów społeczno-gospodarczych.

W okresie sprawozdawczym ogłoszono i rozstrzygnięto II konkurs, wybrane projekty były w fazie realizacji. Powołano również Komitet Sterujący Projektu e-Pionier.

W 2018 r. przeprowadzono II etap ewaluacji Projektu e-Pionier, której celem była ocena dotychczasowych efektów projektów wybranych w I konkursie oraz przebiegu II konkursu i wpływu zmian wprowadzonych w zasadach wdrażania i wyboru projektów, jak również zidentyfikowanie istotnych ryzyk w realizacji projektów i wypracowanie rekomendacji zmian zwiększających użyteczność wsparcia. Wyniki wskazały zgodny z założeniami przebieg projektu, pozytywnie oceniono

98 większość zmian jakie wprowadzono w II konkursie. Jednocześnie wskazano na ryzyko związane z niską aktywnością podmiotów publicznych w inicjowaniu współpracy ze stroną komercyjną oraz na pojawiające się niedopasowanie zgłaszanych problemów w ramach PCP w kontekście zakładanych celów Projektu e-Pionier. Zarekomendowano zapewnienie lepszej promocji produktów (MVP) projektu e-Pionier, budowę bazy problemów społeczno-gospodarczych i jej popularyzację wśród podmiotów sektora publicznego, określanie celów biznesowych tworzonych rozwiązań przez akceleratory, a także stworzenie i stosowanie metodyki pracy w zakresie zarządzania zespołem w ramach akceleratorów.

DZIAŁANIA ZREALIZOWANE W 2018 r. W RAMACH PROCEDURY KONKURSOWEJ

Działanie Termin realizacji Istotne informacje

II KONKURS

Ogłoszenie konkursu I kw. Alokacja 47 mln zł

Nabór wniosków I kw. Liczba złożonych wniosków 12

Wnioskowana kwota dofinansowania 149,6 mln zł

Ocena wniosków I kw.

Liczba wniosków skierowanych do oceny merytorycznej 10 Liczba wniosków z pozytywną oceną merytoryczną 4 Liczba wniosków z negatywną oceną merytoryczną 6 Publikacja listy

rankingowej I kw. Liczba projektów wybranych do finansowania 4

Kwota dofinansowania w ramach projektów wybranych 39,4 mln zł

Zawieranie umów III – IV kw. Liczba podpisanych umów 4

Kwota dofinansowania w ramach podpisanych umów 39,4 mln zł DZIAŁANIA ZREALIZOWANE W 2018 r. W RAMACH MONITORINGU PROJEKTÓW ORAZ UMÓW

KONKURS I II RAZEM

Liczba realizowanych projektów 4 4 8

Liczba zawartych aneksów 2 0 2

Liczba rozwiązanych umów 2 0 2

EFEKTY REALIZACJI PROGRAMU W 2018 r.

Wskaźnik Wartość

2. Liczba zaproponowanych rozwiązań problemów

społeczno-gospodarczych przez programistów/zespoły 0 5 5 29

Z końcem roku rozpoczęto przygotowania do podpisania Aneksu do umowy o dofinansowanie, który zakłada wydłużenie okresu realizacji Projektu o 18 miesięcy (tj. do 30 czerwca 2022 r.) z jednoczesnym zwiększeniem dofinansowania projektu o kwotę ok. 5,61 mln zł oraz zwiększeniem wartości docelowych wskaźników o ok. 30 %.

PROGRAMY OPERACYJNE W OKRESIE TRWAŁOŚCI

W roku 2018 prowadzono nadzór nad projektami znajdującymi się w okresie trwałości w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (PO KL), którego budżet wynosił 4 203 mln zł. W ramach Programu NCBR finansowało 1 036 projektów. Celem Priorytetu IV PO KL Szkolnictwo wyższe i nauka było wzmocnienie i rozwój potencjału dydaktycznego szkolnictwa wyższego, zwiększenie liczby absolwentów kierunków o kluczowym znaczeniu dla gospodarki opartej na wiedzy, wzmocnienie systemowych narzędzi zarządzania szkolnictwem wyższym, rozwój kwalifikacji kadr systemu B+R i wzrost świadomości roli nauki w rozwoju gospodarczym oraz wzmocnienie potencjału dydaktycznego uczelni w obszarach kluczowych w kontekście celów strategii Europa 2020. W roku 2018 zrealizowana została jedna kontrola doraźna w związku ze złożoną skargą na niewłaściwą realizację projektu oraz w 2 projektach zostały przeprowadzone kontrole trwałości, które wykazały, że trwałość została zachowana. Przez pojęcie trwałości rozumie się w ramach PO KL kontynuację studiów uruchomionych w projekcie oraz wykorzystywanie sprzętu i wyposażenia sal zakupionego w projekcie do celów statutowych Beneficjentów.

W odniesieniu do projektów realizowanych w PO KL nie zostały zakończone działania związane z odzyskiwaniem środków dotyczących przekazanych transz dofinansowania. W 2018 roku toczyły się postępowania administracyjne lub sądowe (w większości przypadków były to kontynuacje wcześniej podjętych ustaleń) oraz podejmowano czynności związane z przygotowaniem do wszczęcia postępowań administracyjnych dotyczące:

 niespełnienia przez beneficjenta kryterium dostępu, co skutkowało rozwiązaniem umowy o dofinansowanie,

 braku zwrotu kwoty przekazania przez Urząd Skarbowy środków z tytułu terminowego opłacania składek,

 niewłaściwego przeprowadzenia zamówień na podstawie ustawy PZP,

 braku racjonalności i efektywności rozliczonych wydatków, braku właściwego oznakowania produktów logotypami informującymi o współfinansowaniu z EFS, niewłaściwego przeprowadzenia zasady konkurencyjności itd.,

 błędnie wypłaconych diet w ramach stypendiów stażowych,

99

 nieprawidłowości wnikających z rozwiązanej umowy o dofinansowanie związanych z wydatkowaniem środków na inny cel niż założony, niefunkcjonujących lub nieużytkowanych systemów zarządzania uczelnią (nieosiągnięcie celu projektu),

 nieprawidłowości związanych m.in. z niedziałającym systemem obsługi uczelni (kadry, zarządzanie majątkiem i dokumentacją aplikacyjną itd.), niewykonaniem portalu internetowego czy brakiem konfiguracji kiosków multimedialnych.

W 2018 roku prowadzona była windykacja na podstawie wystawionych tytułów wykonawczych w odniesieniu do projektów, w których stwierdzono:

 wydatki niekwalifikowalne na etapie końcowego wniosku o płatność wynikające z zawyżenia stawek wytworzonych skryptów,

 wydatkowanie środków na cele inne niż założone w projekcie, nieosiągnięcie celu projektu, uchylanie się od obowiązków wynikających z umowy tj. składnia wniosków o płatność, usuwania stwierdzonych nieprawidłowości itd. co skutkowało rozwiązaniem umowy o dofinansowanie,

 nierealizowanie zadań określonych we wniosku o dofinasowanie, przedkładanie informacji niezgodnych z prawdą, co skutkowało rozwiązaniem umowy o dofinansowanie,

 wydatki niekwalifikowalne w związku z przekroczeniem na etapie rozliczania projektu kosztów dotyczących zarządzania projektem,

 zapożyczanie środków z konta projektu do realizacji celów innych niż założone w umowie o dofinansowanie lub brak sprzętu zakupionego ze środków projektu na etapie kontroli,

 brak zwrotu środków niewydatkowanych na zakończenie realizacji projektu,

 niezwrócone odsetki oraz wydatki niekwalifikowalne określone w związku z niewłaściwą realizacją zadań, w tym brakiem dokumentów księgowych wydatków przedstawionych w składanych wnioskach o płatność,

 nieprawidłowość na etapie kontroli dotyczącą wybudowanej i niefunkcjonującej windy na jednym z wydziałów jednostki.

W roku 2018 prowadzono także nadzór nad projektami znajdującymi się w okresie trwałości w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (PO IŚ), którego budżet wynosił 2 592, 06 mln zł. W ramach Programu NCBR finansowało 59 projektów. Celem głównym XIII Osi Priorytetowej PO IŚ był rozwój nowoczesnych ośrodków akademickich kształcących specjalistów w zakresie nowoczesnych technologii oraz podniesienie jakości kształcenia poprzez wykorzystywanie najnowszych technologii informacyjnych i komunikacyjnych (ICT). Celami szczegółowymi Priorytetu było także unowocześnienie infrastruktury szkolnictwa wyższego oraz zwiększenie udziału liczby studentów na priorytetowych kierunkach oraz podniesienie jakości kształcenia poprzez wykorzystanie technologii informacyjnych i komunikacyjnych.

Wsparcie w ramach Osi Priorytetowej adresowane było do wiodących ośrodków akademickich w kraju, dysponujących odpowiednim potencjałem dydaktycznym, pozwalającym na prowadzenie studiów II i III stopnia (studia magisterskie i doktoranckie). W roku 2018 odbyło się spotkanie podsumowujące PO IŚ, w tym również XIII Priorytetu PO IŚ. Instytucja Pośrednicząca zaprezentowała wyniki wdrażania XIII Priorytetu przedstawiając syntetyczne efekty oraz przykłady projektów, które uznano za wyróżniające się. Ponadto, Instytucja Zarządzająca pismem z dnia 7 sierpnia 2018 r. poinformowała Instytucję Pośredniczącą o dacie zamknięcia PO IŚ przez Komisję Europejską (tj. 28 grudnia 2017 r.), czyli dacie ostatniej płatności salda końcowego dokonanej przez KE w ramach Programu. IP zwróciło się do OPI – PIB będącej Instytucją Wdrażającą o poinformowanie Beneficjentów PO IŚ o dacie zamknięcia PO IiŚ (tj. 28 grudnia 2017 r.) i wymaganym okresie na przechowywanie dokumentów związanych z dofinansowanym projektem w sposób zapewniający ich poufność i bezpieczeństwo. OPI – PIB pismem z dnia 24 sierpnia 2018 r. spełniło powyższy obowiązek.

W roku 2018 Centrum prowadziło nadzór nad projektami znajdującymi się w okresie trwałości w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka (PO IG), którego budżet wynosił 12 719, 28 mln zł. W ramach Programu NCBR finansowało 572 projektów. W ramach Programu NCBR pełniło rolę Instytucji Pośredniczącej w ramach I Osi Priorytetowej PO IG (Działania: 1.1, 1.2, 1.3, 1.4, 1.5) oraz II Osi Priorytetowej PO IG (Działania: 2.1, 2.2, 2.3). Celem Działania 1.1 było wsparcie badań naukowych dla budowy gospodarki opartej na wiedzy oraz ukierunkowanie badań naukowych na dziedziny i dyscypliny naukowe, które mogą mieć duży wpływ na szybki rozwój cywilizacyjno-gospodarczy kraju i budowę gospodarki opartej na wiedzy. Celem Działania 1.2 było zachęcenie młodych ludzi do podjęcia kariery naukowej przy jednoczesnym stymulowaniu rozwoju jakościowego kadry naukowej, jak i współpracy międzynarodowej. Celem Działania 1.3 było zdobywanie oraz zwiększenie skali wykorzystywania nowych rozwiązań niezbędnych dla rozwoju gospodarki i poprawy pozycji konkurencyjnej przedsiębiorców oraz rozwoju polskiego społeczeństwa. Celem Działania 1.4 było podniesienie innowacyjności przedsiębiorców dzięki wykorzystywaniu rezultatów prac B+R, będących wynikiem projektu realizowanego w ramach Działania 1.4. W ramach Działania 1.4 uruchomiono pilotażowy mechanizm o nazwie „Szybka ścieżka”, który stanowił nowy instrument NCBR w obszarze finansowania projektów obejmujących wykonywanie prac rozwojowych (faza rozwojowa A) i działań, których celem było przygotowanie wyników prac rozwojowych do zastosowania w działalności gospodarczej, tj. komercjalizacji (faza B przygotowań do wdrożenia). Celem Działania 2.1 był rozwój infrastruktury jednostek naukowych w ośrodkach o wysokim potencjale badawczym, umożliwiający prowadzenie wysokiej jakości badań. Celem Działania 2.2 był rozwój obiektów infrastruktury badawczej służących budowaniu współpracy naukowej między różnymi krajowymi ośrodkami badawczymi, a także lepsze wykorzystanie środków finansowych i infrastruktury technicznej dzięki synergii działań. Celem Działania 2.3 było zapewnienie środowisku naukowemu w Polsce stałego i bezpiecznego dostępu do zaawansowanej infrastruktury informatycznej, umożliwienie prowadzenia nowoczesnych badań z zastosowaniem technologii społeczeństwa informacyjnego oraz zapewnienie jednostkom naukowym mającym siedzibę w Polsce łączności z międzynarodowymi naukowymi sieciami teleinformatycznymi.

100 W okresie sprawozdawczym w związku z pismem Instytucji Zarządzającej PO IG z dnia 23 lipca 2018 r. na stronie NCBR w dniu 31 sierpnia 2018 r. opublikowano komunikat „Sposób wyliczania okresu trwałości w projektach realizowanych w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007 – 2013” umożliwiający osiągnięcie wskaźników projektu w okresie od daty wypłaty środków przez Instytucję Pośredniczącą. W ww. procedurze wskazano odwołanie do stanowiska Komisji Europejskiej⁹⁰, które ma zastosowanie do infrastruktury badawczej sfinansowanej w ramach PO IG. W związku z powyższym stanowiskiem Komisji Europejskiej, w projektach II Osi Priorytetowej PO IG w ograniczonym zakresie (do 20% całkowitej rocznej wydajności) możliwe jest wykorzystanie powstałej infrastruktury do prowadzenia działalności gospodarczej.

W związku z powyższym stanowiskiem Instytucja Pośrednicząca wypracowała mechanizm monitorowania komercyjnego wykorzystania infrastruktury ujęty w Instrukcji monitorowania sposobu wykorzystania infrastruktury badawczej sfinansowanej w ramach PO IG. W 2018 r. zawarto 21 aneksów związanych z wprowadzeniem przez Instytucję Pośredniczącą procedury monitorowania sposobu wykorzystania infrastruktury badawczej sfinansowanej w ramach II osi PO IG.

90zapis z pkt 49 [1] preambuły rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu

101