Pola elektromagnetyczne

3.7.1. Analiza stanu istniejącego

Do podstawowych źródeł stałych, wolno- i szybkozmiennych pól elektromagnetycznych należą:

• przewody linii elektrycznych wysokiego, średniego i niskiego napięcia prądu stałego i zmiennego;

• przewody prądu stałego i zmiennego trakcji elektrycznej tramwajów i pociągów;

• stacje transformatorowe;

• maszyny i urządzenia zasilane prądem stałym i zmiennym 50/60 Hz;

• magnesy stałe, elektromagnesy, magneśnice, iskrowniki;

Źródłem promieniowania elektromagnetycznego są również stacje radiowe, telewizyjne i telefonii komórkowej, medyczne urządzenia diagnostyczne i terapeutyczne, urządzenia przemysłowe i gospodarstwa domowego oraz systemy przesyłowe energii elektrycznej.

Z punktu widzenia ochrony środowiska istotne znaczenie mają urządzenia radiokomunikacji rozsiewczej: stacje nadawcze radiowe i telewizyjne oraz telefonii komórkowej. Emitują one do środowiska fale elektromagnetyczne wysokiej częstotliwości w postaci radiofal o częstotliwości od 0,1–300 MHz i mikrofal od 300 do 300 000 MHz.

Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. nr 182 poz. 1883), zostali zobowiązani do dotrzymywania dopuszczalnych wielkości promieniowania w miejscach dostępnych dla ludzi.

W Nowej Wsi znajduje się stacja bazowa telefonii komórkowej Polkomtel Plus, GSM 900.

Przez teren gminy Osiek Mały przebiegają następujące linie energetyczne napowietrzne:

• EN 220 kV relacji Pątnów – Płock,

• EN 220 kV relacji Konin – Sochaczew,

• EN 110 kV Adamów - Koło – Kłodawa.

Wykonanie pomiarów pól elektromagnetycznych leży także w obowiązku prowadzących instalacje i użytkowników urządzeń emitujących pola elektromagnetyczne, co zostało określone w art. 122 a ustawy Prawo ochrony środowiska. Prowadzący instalację oraz użytkownik urządzenia emitującego pola elektromagnetyczne, które są stacjami elektroenergetycznymi lub napowietrznymi liniami elektroenergetycznymi o napięciu znamionowym nie niższym niż 110 kV, lub instalacjami radiokomunikacyjnymi, radionawigacyjnymi lub radiolokacyjnymi, emitującymi pola elektromagnetyczne, których równoważna moc promieniowania izotropowego wynosi nie mniej niż 15 W, emitującymi pola elektromagnetyczne o częstotliwościach od 30 kHz do 300 GHz, są obowiązani do wykonania pomiarów poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku:

• bezpośrednio po rozpoczęciu użytkowania instalacji lub urządzenia,

• każdorazowo w przypadku zmiany warunków pracy instalacji lub urządzenia, w tym modyfikacji spowodowanej zmianami w wyposażeniu instalacji lub urządzenia, o ile przekształcenia te mogą mieć wpływ na różnice w wartościach poziomów pól elektromagnetycznych, których źródłem jest instalacja lub urządzenie.

Ważnym zadaniem służącym realizacji celu jest wprowadzanie do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego zapisów poświęconych ochronie przed promieniowaniem z wyznaczeniem stref ograniczonego użytkowania m. in. wokół urządzeń elektroenergetycznych, radiokomunikacyjnych i radiolokacyjnych, gdzie jest rejestrowane przekroczenie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych. Lokalizacja każdego z tych urządzeń powinna być także poprzedzona postępowaniem oceny oddziaływania na środowisko.

Tabela 26. Dopuszczalne poziomy pól elektromagnetycznych Parametr fizyczny

zakres częstotliwości pola

elektromagnetycznego

Składowa elektryczna Składowa magnetyczna Gęstość mocy

0 Hz 10 kV/m 2500 A/m

-0 Hz - -0,5 Hz - 2500 A/m

-0,5 Hz – 50 Hz 10 kV/m 60 A/m

-0,05 kHz – 1 kHz - 3/ f A/m

-0,001 MHz – 3 MHz 20 V/m 3 A/m

-3 MHz – -300 MHz 7 V/m -

-300 MHz – -300 GHz 7 V/m - 0,1 W/m²

Źródło: Dz. U. Nr 192 poz. 1883 ze zm., gdzie 1kHz= 1 000 Hz, 1 MHz= 1 000 000 kHz, 1 GHz= 1 000 000 000 Hz, f- częstotliwość wyrażona w jednostkach podanych w kolumnie pierwszej

Ochrona przed szkodliwym działaniem pól elektromagnetycznych polega na odpowiednim usytuowaniu anten nadawczych oraz doborze parametrów urządzeń nadawczych tak, aby wartość natężenia pola elektromagnetycznego w miejscach przebywania ludzi była w pełni bezpieczna dla stanu ich zdrowia.

W przypadku stacji bazowej telefonii komórkowej działającej w zakresie częstotliwości mikrofalowych dopuszczalny poziom promieniowania niejonizującego, określony średnią gęstością mocy pola elektromagnetycznego, wynosi 0,1 W/m².

Dla zapewnienia właściwego poziomu ochrony ludzi i środowiska przed oddziaływaniem pól elektromagnetycznych należałoby zwiększyć działalność edukacyjną społeczeństwa, dotyczącą rzeczywistej skali zagrożenia emisją pól, szczególnie w pobliżu stacji bazowych telefonii komórkowej.

Dopuszcza się lokalizacje wież telefonii komórkowej na terenach przeznaczonych pod wspólnofunkcyjny rozwój, poza terenami objętymi ochroną na podstawie przepisów szczególnych.

3.7.3. Cel

3.7.4. Kierunki działań

W dziedzinie ochrony przed polami elektromagnetycznymi za najistotniejsze należy uznać zapisy w dziale VI ustawy Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 roku (Ochrona przed polami elektromagnetycznymi). Wg wspomnianych zapisów ochrona przed polami elektromagnetycznymi polega na zapewnieniu jak najlepszego stanu środowiska.

Rejestr zawierający informacje o terenach, na których stwierdzono przekroczenie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku, prowadzony jest przez Wojewodę i corocznie aktualizowany.

Pozwolenie na emitowanie pól elektromagnetycznych jest wymagane dla:

• linii i stacji elektroenergetycznych o napięciu znamionowym 110 kV lub wyższym Ochrona przed promieniowaniem elektromagnetycznym

• instalacji radiokomunikacyjnych i radiolokacyjnych, których równoważna moc promieniowania izotropowo jest równa 15 W lub wyższa, emitujących pola elektromagnetyczne o częstotliwościach od 0,03 MHz do 30 000 MHz.

Podstawowym działaniem będzie prowadzenie badań, które pozwolą na ocenę skali zagrożenia polami.

Ponadto, jednym z ważnych zadań służących realizacji celu będzie wprowadzenie do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego zapisów poświęconych ochronie przed promieniowaniem z wyznaczeniem stref ograniczonego użytkowania m. in. wokół urządzeń elektroenergetycznych, radiokomunikacyjnych i radiolokacyjnych, gdzie jest rejestrowane przekroczenie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych.

Ochrona przed polami elektromagnetycznymi polega na zapewnieniu jak najlepszego stanu środowiska poprzez:

• utrzymanie poziomów pól elektromagnetycznych poniżej dopuszczalnych lub co najmniej na tych poziomach,

• zmniejszanie poziomów pól elektromagnetycznych co najmniej do dopuszczalnych, gdy nie są one dotrzymane.

3.7.4. Harmonogram działań

Tabela 27. Harmonogram czasowo – kosztowy przedsięwzięć związanych z ochroną przed polami elektromagnetycznymi

Opis przedsięwzięcia Jednostka

realizująca Termin realizacji

Koszty poniesione przez gminę (zł)

2009 - 2012 2013 - 2016

Źródła finansowania Uwzględnienie w planach

zagospodarowania przestrzennego zagadnień dotyczących znaczącego oddziaływania na środowisko i człowieka pól

elektromagnetycznych

Gmina Zadanie ciągłe Brak danych kosztowych

-Zgłaszanie organowi ochrony środowiska instalacji

stanowiących źródła promieniowania

Inwestorzy Zadanie ciągłe -