eilysh.k@gmail.com
Urodzona 9 września 1992 roku w Pucku.
Studia rozpoczęte na ASP w Gdańsku w 2012 roku w Pracowni Podstaw Rysunku i Malarstwa prof. Marka Modela.
Praca magisterska pisemna: Archetyp cienia towarzyszący
mojemu malarstwu i cielesne rozedrganie rzeczy
napisana pod kierunkiem: dr hab. Aleksandry Pawliszyn. Opiekun aneksu: prof. Zbigniew Gorlak
Promotor dyplomu: prof. Henryk Cześnik Recenzent: dr Marcin Zawicki
Born on 9 September 1992 in Puck.
Studies in Basics of Drawing and Painting commenced on 2012 in the Studio of prof. Marek Model at the Academy of Fine Arts in Gdańsk.
Written master’s thesis: The archetype of shadow
accompanying my painting and the corporeal trembling of matter written under the supervision
of dr hab. Aleksander Pawliszyn.
Supervisor of the annex: prof. Zbigniew Gorlak Degree project supervisor: prof. Henryk Cześnik Reviewer: dr Marcin Zarzycki
Realizacja dyplomowa Elizy Kotlarek jest pracą spójną; praca malarska, aneks i część pisemna uzupełniają i tłumaczą się wzajemnie. Nie mam wątpliwości, że autorka interesujący ją zakres tematów przepracowała bardzo dogłębnie i rzetelnie, czego niezbitym dowodem jest analityczna praca pisemna opatrzona zawrotną liczbą 177 przypisów odnoszących do naukowych opracowań Junga, Jacobiego czy Merleau-Ponty’ego. Mogący przytłaczać ciężar, zarówno napisanego w bardzo poważnym tonie tekstu jak i ciężkich, ociekających mięsistymi sosami prac, wynika pewnie z wagi tematu zainteresowań artystki. Kotlarek porusza się w rejonach pierwotnych zarówno dla człowieka jak i artysty: na polu podświadomych Jungowskich archetypów i możliwości ich malarskiej reprezentacji. Metodą podobną do poszukiwań surrealistów wykorzystujących nieświadomy rysunek automatyczny, Kotlarek stara się wydobyć formy z podświadomości bezpośrednio na płótno. Ręka malarki ma być niezależna, refleksja nad obrazem przychodzi potem. Autorka nie stara się kokietować malarską urodą, jak widać wartość estetyczna nie jest tu istotna - nie przeszkadza krzyż malarskiego krosna odbity raczej przypadkiem podczas wycierania niezadowalających warstw malatury - ważna jest nieświadomość, pierwotny gest i ich ucieleśnienie. Ucieleśnienie na tyle dosłowne, że materia obrazów przybiera wątrobianą barwę, odnosi nie tylko do niezbadanych głębi umysłu, ale i do wnętrza ciała, które wydaje je na świat. Autorka sama zresztą wskazuje na sieć zależności, jaka tworzy się między nią a obrazem; przenikając się oddziałują na siebie nawzajem: spojrzenie w obraz jest też zajrzeniem wgłąb siebie. Centralnym motywem jest tu archetyp cienia, konotowany na ogół negatywnie. Patrząc jednak z perspektywy ontologii malarskiej zarówno cień, jak i światło, są równoprawnymi składowymi widzialności w obrazie. Przenikanie obszarów bytowości, jej malarskiego ekwiwalentu i pojęć zaczerpniętych z psychologii podświadomości w tym punkcie staje się bardzo ciekawym obszarem refleksji. Świat widzialny to światło tworzące rzeczywistość, wydobywanie z cienia. Powołanie światła to początek dzieła stworzenia świata. Warsztat malarski operuje raczej cieniem kładącym się na bieli czystego płótna czy papieru. Praca w tej materii wydaje się bardzo trafnie nakreślonym punktem wyjścia dla rozważań o naturze malarstwa, człowieka i świata i dalszych badań z pogranicza sztuki i filozofii. Obraz nie jest w tym wypadku przedmiotem, tylko śladem procesu: jego ostateczny kształt nie poddaje się ocenie. Ważny jest akt twórczy i proces myślowy.
Praca Elizy Kotlarek jest dyplomem bardzo szczerym i wyjątkowo osobistym, jednak udało jej się uniknąć częstego w podobnych przypadkach potraktowania malarstwa wyłącznie jako rodzaju autoterapii, pracy w obrazie nad sobą i dla siebie. Uwagę zwraca powaga, z jaką potraktowano temat, a osobiście za godną podziwu uważam umiejętność przepracowania własnego wnętrza, momentami dosłownych wręcz malarskich wnętrzności, na rzecz szerzej zakrojonych poszukiwań malarskich i filozoficznych.
65 Yo ung P ain ter s in Gd ańsk MF A s in P ain ting 2017
Mł od e M al ar st w o w Gd ańsk u D yp lo m y 2017
67 Yo ung P ain ter s in Gd ańsk MF A s in P ain ting 2017
Eliza Kotlarek’s degree piece is a complementary work: the paintings, the an-nex and the written part complement and explain one another.. I have no doubts that the author has carried out an in-depth and thorough research into the field of her interest, which is attested by the analytical essay with the mind-boggling number of 177 footnotes making references to academic texts on Jung, Jacobi or Merleau-Ponty. The weight of both the text, which is very serious in its tone, and the works dripping with meaty sauces, may overwhelm, but they correspond with the gravity of the field that the artist is interested in. Kotlarek operates in the fields which are primeval for both a human being and an artist: the field of subconscious Jungian archetypes and the potential of their painterly representation. Using the method of explo-ration similar to the technique of surrealist automatism, Kotlarek tries to extract forms from her subconsciousness onto the canvas. The painter’s hand is meant to be autonomous. The reflection on the painting comes afterwards. The author does not try to curry favour with the audience using the painterly beauty, as it is not the aesthetic value that matters here: the cross of the stretcher probably accidentally impressed while wiping away the unsatisfac-tory layers of painting is not a problem here. It is the unconsciousness, the primeval gesture and their embodiment that count. The embodiment is so literal that the paintings’ matter becomes liver in colour and refers not only to the unexplored areas of the mind but also to the inside of the body that gives birth to it. The author herself indicates the network of relations be-tween her and the painting: they interpenetrate and exert influence on each other. Therefore, looking at the painting is also looking inside ourselves. The central motif here is the archetype of shadow, which usually carries negative connotations. However, looking from the perspective of painterly ontology, both shadow and light are equal constituents of the visibility of an image. The interpenetration of the fields of existentiality and its painterly equivalent as well as the concepts deriving from the psychology of subconsciousness be-come here a very interesting subject for inquiry. The visible world is the light that creates reality through extraction from the shadow. Invoking light is the beginning of the world’s creation. The technique of painting operates rather through laying shadow on the whiteness of blank canvas or paper. In this respect the work seems to be a well-defined point of departure for further considerations regarding the nature of painting, the man and the world, as well as further research into art and philosophy. The painting is not an object in this case but a trace of process: its final shape is not subject to evaluation. It is the creative act and thought process that matter.
Eliza Kotlarek’s degree project is truly sincere and exceptionally personal. However, she managed to avoid the autotherapeutic approach to painting like working in the painting on ourselves and for ourselves that is all too com-mon in similar cases. What deserves special attention here is the seriousness with which the subject has been treated. I truly admire the ability to work through the inner thoughts and, at times, the almost literal painterly inner guts for the sake of broader painterly and philosophical explorations. Dr. Marcin Zawicki
Mł od e M