przez majstrów czyli pryncypałów, służących przez słu- żbodawców, jako przekroczenia karane być winny.
O p raw ie k a rn o śc i przełożonych duchow nych zob. uw agi pod §. 93. przytoczone.
P rz e p isy d la czeladzi służebnej m ieszczą się w tym czaso
wych reg u la m in a c h (D ien stb o ten -O rd n u n g ) ogłoszonych d la b.
obrębu rządow ego k r a k o w s k i e g o rp. b. rząd u k rajow ego z 11. m arca 1855. (L. 14. D. TJ. K.), dla m ia sta K r a k o w a rp.
z 7 lipca 1857, d la L w o w a i obrębu rządow ego l w o w s k i e g o rp. c. k. n am iestn ictw a z 1. lip ca 1857. L. 37321. (K r. 12. D.
U. K.), n astęp n ie d la B u k o w i n y rp. rząd. k ra j. z 25. lis to p . 1857. L. 48. a dla m iasta C z e r n i o w i e c rp. z 7. sty czn ia 1858.
L. 1. — O snowa ty ch regulam inów o p arty ch n a ustaw ie k r a kow skiej ja k o n ajp ierw w ydanej je s t praw ie je d n a i ta sama.
D la tego p oprzestajem y n a p rzytoczeniu r e g u l a m i n u l w o w s k i e g o w osnow ie sprostow anej urzędow nie.
§. 1. Um owa o służbę przychodzi do sk u tk u przez obowią
zanie się, k tó ra n a b ie ra zupełnej ważności, j a k ty lk o służbo- daw ca i słu g a upew nili się w zajem nie, ów, że go przyjm uje!
a ten, że chce w służbę w stąpić. Z adatek może być dany i po
liczony w p ła c ę służbową.
§. 2. “W aru n k i umowy o służbę zależą od wolnego u k ład u stro n obydwóch.
W a ru n k i niezgodne z p rzyzw oitą k arn o ścią domową, lub sp rzeciw iające się istn iejący m zakazom , uw ażane będą za n ie b y łe ; służbodaw ca i słu g a p o d leg ają za to odpow iedniej karze.
§. 3. G dzie w tym *regulam inie służby w zm ianka o służbo- dawcy, w łaściw e postanow ienia odnoszą się także do jeg o za
stępcy, o ile by one w szczególności w edług n a tu ry rzeczy nie stosow ały się w yłącznie do osoby słuźbodawcy.
§. 4. S łu g a zobow iązujący się k ilk u służbodawcom do s łu żby, w in ien je s t w stąpić do służby u tego, k tórem u n ajp ierw d a ł przyrzeczenie, bez w zględu n a to, czyli w ziął zad a te k lub nie. Je ż e li zaś dano zadutek, słu g a tem u słuźbodawcy, od k tó reg o zad atek p rz y ją ł, je ś li tenże o w cześniejszej u g o d zie nie w iedział, m a otrzym any zad a te k zw rócić i w ynagrodzić w yka
zan ą szkodę. Oprócz tego należy go obłożyć stosow ną karą.
J e ż e li się zaś przytem dopuści jak o w ej czynności praw em k arn em zab ro n io n ej, w tedy p o stą p i się z nim w edług przepisów teg o praw a. Służbodaw ca w iedzący o w cześniejszej ugodzie, p o d p ad a tak że stosow nej k a rz e i tr a c i praw o do danego zada
tk u . Mimo tego jed n ak ż e słu g a m usi zw rócić zad a te k i złożyć go w ładzy o rzek ającej na dobroczynne cele d la służących (§. 43).
§. 5. K to sługę uwodzi, ażeby nie w stępow ał do ugodzonej ju ż służby, lub służbę, w k tó rą ju ż w stąp ił, w ypow iedział albo opuścił, p o d p ad a stosow nej k a rz e i odpow iada za szkodę słu- żbodaw cy w yrządzoną.
§. 6. P o zaw artej ugodzie służbow ej, służbodaw ca w czasie
oznaczonym sługę p rz y ją ć , ten zaś do służby staw ić się je s t obowiązany.
§. 7. Służbodaw ca w zb ran iający się p rzy jąć słu g ę , tr a c i zadatek, je ż e li go d a ł słudze, zasłu g ę zaś i w yżyw ienie za ćw ierć ro k u , je ż e li służba stosow nie do ugody ro k je d e n trw ać m iała w każdym zaś innym ra z ie za m iesiąc w ynagrodzić pow inien.
Może je d n a k służbodaw ca z ty ch sam ych powodów od ugody odstąpić, z k tó ry c h byłby upow ażnionym odpraw ić sługę przed upływ em czasu służby. ~W t j m p rzy p ad k u należy m u się zw rot zadatku.
Je ż e li służbodaw ca z pow odu ja k ie g o w ypadku, odnoszą
cego się do je g o osoby lub stosunków go sp o d arsk ich n ie może przy jąć słu g i; w tedy pow inien go o tern n a ty ch m iast uw iadom ić i nie ty lk o zostaw ić mu dany zadatek, lecz także, je ż e li ugoda służbow a ro k trw ać m iała, w yliczyć za p ła tę za m ie s ią c ; w k a żdym innym zaś razie za czternaście dni.
§. 8. Je ż e li słu g a w zb ran ia się w stąp ić do służby, to sto
sow nie do zachodzących okoliczności trzeb a go u k a ra ć i na żądanie służbodaw cy naw et użyciem środków przym usow ych zniew olić do w stąp ien ia w służbę. Służbodaw cy wolno je d n a k tak że w tym p rzy p ad k u od ugody o dstąpić i oprócz zw rotu danego z a d a tk u , żądać w ynagrodzenia w ynikającej ztąd dla niego szkody. Je ż e li słu g a dla przeszkód n ie z je g o w iny po
chodzących a dłużej trw ających, do służby staw ić się nie m oże;
służbodaw ca n a zw rocie danego zad atk u poprzestać m usi. Je ż e li zaś p rzeszk o d a je s t ty lk o chw ilow a, słu g a po u su n ię c iu ta k o wej na żądanie służbodaw cy do służby w stąpić je s t obow iązany.
§. 9. D la służących, p rzy jęty ch do p racy p rz y g ospodarstw ie w iejskiem , oznacza>się czas służby na ro k jed en , d l a i n n y c h z a ś s ł u ż ą c y c h n a t r z y m i e s i ą c e . Od tego postanow ienia m ożna odstąpić zaw ierając szczegółową umowę, k tó ra je d n a k ż e m usi być zd z ia ła n ą na p iś m ie , a je ż e li u stn ie to we Lwowie i K rakow ie przed c. k. D yrekcyą policyi, gdzieindziej zaś przed zw ierzchnością gm inną (przełożonym obszaru dw orskiego), in a czej bowiem nie będzie uw zględnioną. Umowa ta k a m a być
zarazem w książeczce służbow ej zam ieszczoną i podpisam i stw ierdzoną.
§. 10. W obec swego służbodawoy obow iązany je s t słu g a do posłuszeństw a, w ierności, uszanow ania, baczności i otw artości.
P ow inien on obchodzić się przyzw oicie z osobam i do słu- żbodawcy należącem i, żyć w zgodzie z w spółczeladzią, i w strzy
mywać się od w szelkich k łó tn i, p lo te k i obmowy przeciw słu- żbodawcy lub jeg o rodzinie.
Ma on stosow ać się do po rząd k u domowego, od służbodawoy zaprow adzonego, a rozkazy, upom nienia i nag an y ze strony służbodaw oy przyjm ow ać pow inien z uszanow aniem i sk ro mnością.
§. 11. S łu g a je s t obow iązany p odług zarządzenia służbo- dawcy p u n k tu a ln ie i ochoczo w ypełniać w szelkie u s łu g i, do k tó ry ch się u g o d z ił, niem niej w szelkie te, k tó re pod ugodzo- nem i słusznie i rozsądnie rozum iane być m ogą W sporach m iędzy sługam i, k tó ry z n ich m a pew ną robotę lub pew ną u słu g ę p ełn ić, ro zstrzyga je d y n ie wola służbodawoy. N aw et do pew nych ty lk o zatru d n ień p rz y ję ty służący pow inien na żądanie służbodaw cy p ełn ić i inne u słu g i, je ż e li przeznaczona do tychże czeladź d la choroby lub innych przeszkód p e łn ić ich nie może, lub inne okoliczności, n. p. nieodw łoczne roboty w polu, k o n ie
cznie tego w ym agają.
Słudze nie wolno w żaden sposób uchylać się od roboty w dni św iąt zniesionych. W niedziele i św ięta uroczyste m ają być p ełn io n e zw ykłe domowe, tudzież te roboty, k tó ry ch bez niebezpieczeństw a odkładać nie można. P rzeto je d n a k n ie po
w inno cie rp ie ć uczęszczanie n a nabożeństwo.
§. 12. Bez pozw olenia służbodawcy, n ie wolno słudze poru- czonego sobie z atru d n ien ia zdawać komu innem u do w ykonania.
N ie w olno mu bez pozw olenia służbodaw cy w w łasnych s p ra w ach oddalać się z domu, ani baw ić nad czas pozwolony. W brew zakazow i służbodawcy n ie wolno słudze przyjm ow ać odw ie
dzin w ogóle lub od pew nych osób, a przyjm ow anie k ogokolw iek
na nocleg bez pozw olenia służbodawcy, je s t mu pod surowy k a rą w zbronionem .
§. 13. S łu g a pow inien u n ik a ć w szelkich stosunkom swoim nieodpow iednich w ydatków na ubiór, rozryw ki lu b t. p. rzeczy^
a służbodaw ca ma praw o zakazać podobnych w ydatków .
§. 14. S łu g a pow inien przy każdej sposobności mieć s ta ra nie o dobro służbodaw cy swego, w edług s ił sw oich chronić go od u szczerbku i szkody. W szczególności o strożnie m a się obchodzić z ogniem i św iatłem , zaniechać p a le n ia ty to n iu w stodołach, stajn iach , na stry ch ach lub innych pod w zględem ognia niebezpiecznych m iejscach, i na m iejsca takow e nie u d a
wać się z otw arłem św iatłem .
O spostrzeżonych oszukaiistw ach, sp rzen iew ierzen iach się i k rad zieżach przez spółczeladź popełnionych, obow iązany je s t zaw iadom ić służbodawcę.
Za w yrządzoną przez siebie szkodę odpow iada on w edług postanow ień pow szechnej ustaw y cyw ilnej. W p rzy p ad k ach oszustw a, sprzeniew ierzenia się i krad zieży należy z nim po
stąp ić w edług ustaw y karnej.
§. 15. Bez wiedzy i pozw olenia służbodaw cy nie wolno s łu dze odzieży, b ielizn y i innych rzeczy w łasnych przechow yw ać po za domem, w którym służy.
Musi się zgodzić na p rzejrzen ie swych skrzyli, kufró w lub innych schowków, przez służbodaw cę w swojej i jed n eg o św iadka obecności.
§. 16. P rzy w ystąpieniu ze służby je s t słu g a obow iązany w szystko co mu do dozoru, sta ra n ia lub przechow ania oddano, albo w in n y sposób pow ierzono, oddać służbodaw cy w porządku, a n a je g o żądanie pokazać m u przed w yniesieniem w szystkie rzeczy, k tó re ja k o swoję w łasność ze sobą zabiera.
§. 17. Ju ż w stąpieniem w służbę staje się słu g a członkiem domowego k o ła , i dlatego stoi pod szczególnym dozorem słu żbodawcy. Służbodaw ca m a n ak ło n ić sługę do obyczajnego i przyzw oitego zachow ania się w domu i po za domem, i w tym celu rów nie ja k d la zachow ania spokojności i p o rząd k u dom o
wego, tudzież należnego sobie posłuszeństw a, ma praw o w razie, je ś li u siln e napom nienia, n ag an y lub inne łag o d n iejsze śro d k i k a rc e n ia nie sk u tk u ją , użyć surow szych środków k arn o ści do
mowej, w sposób um iarkow any i zdrow iu służącego nieszkodliw y.
Tego praw a k arn o ści domowej nie m ożna je d n a k w żadnym razie posuwaćjjaż do pokrzyw dzeń, w sk u tk u którycliby s k a r
cony zo stał na ciele uszkodzonym , a to pod zagrożeniem p o stą
p ie n ia w ed łu g ustaw y k a rn e j.
W szczególności służbodaw ca je s t obow iązany, zachęcać słu g i do byw ania na nabożeństw ie w dni niedzielne i św ią
teczne.
§. 18. Służbodaw ca nie pow inien obarczać słu g .większem i i cięższem i robotam i nad t e , ja k ie słu g a w edług s ił swoich w ykonać je s t w stanie.
§. 19. Służbodaw ca w inien um ów ioną zasługę w oznaczonym czasie w ypłacać.
Je ż e li w zględem ro d zaju i w ielkości za słu g i n ie zaw arto pew nej umowy, należy p ła c ić zasługę tego ro d zaju sługom w m iejscu z w y c z a j n i e płaconą.
D arow izny i p o c z e sn e , k tó re służbodaw ca z w łasnej w oli raz lub więcej razy w pew nych czasach, lub z powodów szcze
gólnych daw ał, nie u z a sa d n ia ją bynajm niej obow iązku daw ania takow ych i nadal.
Z a słu g ę , je ż e li czas w y p łaty nie je s t umówiony, należy
• w ypłacać w term in ach w m iejscu służby przyjętych. Gdyby w tym w zględzie żaden zwyczaj n ie istn ia ł, zasługa p ien iężn a w rocznych um owach służbow ych przypada k w artaln ie, w innym zaś ra z ie m iesięcznie, a z a słu g a w n a tu ra lia c h ma być daw aną m iesięcznie z góry.
§. 20. Żywność, gdzie się tak o w a należy, m a być zdrow a i w dostatecznej ilości. O sobne w aru n k i ze stro n y sług, ja k a żyw ność i w ja k ie j ilości daw ana być ma, są zabronione. O dziej i b ielizn a, je ż e li są umówione, m ają być dostarczan e odpow ie
dnio stosunkom k lasy służbow ej.
Je ż y li się umówiono o noszenie lib ery i, ugoda zaś nie
za-w iera żadnego dalszego postanoza-w ienia za-w zględem czasu i spo
sobu d o starczen ia tak o w ej, tedy należy uw ażać to za p raw idło, że lib e ry a stanow i część z a s łu g i, i słudze zaraz przy w stąp ie
n iu w służbę d an a być m a; tu d z ie ż , że słu żącem u , k tó ry był trzy m iesiące w słu żb ie, ty lk o obuw ie, tem u z a ś , k tó ry cały ro k b y ł w tej sam ej służbie z w y jątk iem kożucha i płaszcza, guzików herbow ych i galonów , w szystkie do codziennego uży
cia służące części lib e ry i, zostawione być m ają. Sługom nie wolno zastrzeg ać sobie odzieży i bielizny, k tó ra ty lk o do stro ju służy, albo k tó ra nie odpow iada stosunkom służących.
§. 21. Je ż e li słu g a zach o ru je, ma służbodaw ca, dopóki trw a stosunek służby, starać się o je g o pielęgnow anie i leczenie, w yłożone zaś k o szta z w yjątkiem p rzy p ad k u §. “22. m ogą być z zasłu g i potrąconym i. Je ż e li choroba trw a dłużej, niż cztery ty g o d n ie, służący po upływ ie tego c z a su , je ś li ze służby zo
stan ie oddalonym (§. 28 pod 11) a nie posiada m a ją tk u , ma być tra k to w a n y ja k każdy inny w żadnym stosunku służbowym nie zostający ubogi chory, a przeto należy o tem przełożonego gm iny (obszaru dw orskiego) w należnym czasie zaw iadom ić.
§. 22. J e ż e li choroba słu g i z udow odnionej w iny służbo- daw cy n a s tą p iła ; natenczas służbodaw ca, oprócz p raw a słu g i do żądania zupełnego w y n ag ro d zen ia, w in ien m ieć w yłącznie sta ra n ie o je g o pielęgnow anie i lecz en ie, nie odciągając mu n ic z zasługi.
§. 23. Służbodaw ca może chorego w w łasnym domu p ie lę gnow ać, lecz może go tak że um ieścić w publicznym zak ła d z ie lub w innem m iejscu , je ż e li to bez niebezpieczeństw a d la cho
rego stać się może.
£. 24. Um owa o służbę może za obustronnem (słu g i i służ- bodawcy) porozum ieniem się u stać każdego czasu.
§. 25. Ze śm iercią służbodaw cy gaśnie um owa służbow a ty lk o o ty le , o ile je j spadkobiercy takow ej n a d a l dotrzym ać nie chcą. W tak im zaś razie m ają odchodzącem u służącem u w ynagrodzić zasłu g ę i um ówione w yżyw ienie za trz y m iesiące, je ż e li ugoda służbow a rocznie zaw artą b y ła , w każdym zaś
U staw a K a rn a T. II. 12
i nnym razie za je d e n m iesiąc. Jeżeli służącem u zm arły ju ż b y ł służbę w ypow iedział; tedy należy mu w ynagrodzenie ty lk o za ów k ró tk i c zas, przez któ ry b y umowa służbowa jeszcze trw ać m iała.
§. 26. To postanow ienie m a być zastosow anem w zględem słu g przy gospodarstw ie zostających także w tym p rz y p a d k u , gdy gospopodarstw o przez k upno, zam ianę, dzierżawę lub inne ugody na in n e osoby przechodzi.
§. 27. U pływ czasu, na k tó ry um ow a służbow a zaw artą z o sta ła , znosi umowę służbow ą bez poprzedniego w ypowiedze
n ia ; je ż e li w yraźnie zastrzeżono, że umowa służbow a po u p ły wie czasu um ówionego nie m a trw ać n a d a l; inaczej potrzebnem je s t poprzednie wypowiedzenie.
W służbach rocznych m ożna służbę w ypowiedzieć n ajp ó źniej na sześć tygodni, w inn y ch zaś razach najpóźniej n a d n i c z t e r n a ś c i e p rzed upływ em czasu służby. Jeżeli służba z ża
dnej strony w przepisanym czasie w ypow iedzianą nie została, w tedy w sposób m ilczący odnaw ia się umowa służbow a na ta k i p rzeciąg c zasu , ja k i w um owie poprzedniej oznaczono.
§. 28. Służbodaw ca może odpraw ić sługę bez w ypow iedze
n ia i n aty ch m iast:
1. je ż e li słu g a z ja k ie jk o lw ie k przyczyny je s t zupełnie n ie zdatnym do p e łn ien ia służby, do k tó rej zo stał p rzy jęty m ; 2. je ś li swe obow iązki służbowe grubo n a ru s z a , a w szcze
gólności je ż e li wobec rozkazów służbodaw cy lub u sta n o wionego nad służbą dozorcy w ystępuje z uporczywem n ie posłuszeństw em i zuchw ałością;
3. je ż e li służbodawcę, lub przynależnych jeg o , albo ustanow io
nego nad czeladzią dozorcę czynem , albo obelżywem i lub hańbiącem i słowy i obm ow am i, czci tychże ubliżającem i, o b raża, towarzyszów służby przeciw służbodawcy, lub j e dnych przeciw drugim po d żeg a, albo w ogóle spokojność domową w sposób złośliw y zaburzyć u s iłu je ;
4. je ż e li stan ie się winn ym kradzieży, OBzustwa lub sprzenie- w ierzęn ia s ię , albo g dy w spółczeladź do tego nam aw ia,
lub je ż e li o dostrzeżonych oszustw ach, sp rzen iew ierze
n iach się albo k rad zieżach w spółczeladzi n ie zaw iadam ia służhodawcy;
5. je ż e li pomimo poprzednich upom nieli, z ogniem i św iatłem n ieo stro żn ie się obchodzi, pow ierzone sobie bydło złem hodow aniem na szkodę n a ra ż a lub k rzy w d zi, albo ze złości, sw awoli lub w ielkiej n ied b ało ści czyni szkodę w w łasności służhodaw cy.
6. je ż e li n a ra c h u n e k służhodaw cy bez je g o w iedzy pieniądze albo tow ary pożycza;
7. je ż e li n a dłużej niż n a ośm dni przyaresztow anym z o s ta n ie ; 8. je ż e li oddaje się p ija ń stw u , gr*» lub innej rozpuście i nie- o b y c z a jn o śc i, szczególnie je ż e li k u sił się dzieci lub k re w nych służbodaw cy do tego nam ów ić;
9. je ż e li bez pozw olenia służbodaw cy za domem n o c u je , lub obcym n o cleg u dozw ala, albo w inny sposób porządek do
mowy grubo n a ru s z a ;
10. je ż e li z w łasnej w iny ściąg n ie sobie chorobę zaraźliw ą lub obrzydliw ą;
11. je ż e li bez w iny służbodaw cy dłużej nad czte ry tygodnie je s t chory.
W e w szy stk ich tych p rzy p ad k ach pow inien służbodaw ca we Lwowie i K rakow ie zaw iadom ić c. k. D yrekcyą policyi, w innych zaś m iejscach zw ierzchńość gm iny (przełożonego ob
szaru dw orskiego).
W ty ch p rzy p ad k ach m a służący za słu g i i żywność tylko do czasu swego o ddalenia żądać z zachow aniem d la słu żb o daw cy p raw a żąd an ia w ynagrodzenia.
§. 29. S łu g a może opuścić służbę p rzed czasem bez w ypo
w iedzenia:
1. jeże li bez szkody dla swego zdrow ia służby dłużej p ełn ić nie może, sam a brzem ienność n ie upow ażnia słu g i do opuszcze
n ia służby;
2. je ż e li służbodaw ca p rz e k ra c z a g ran ice służącej m u k a rn o
-ści d o m o w ej, a przez to zdrow ie lub życie słu g i n a n ie bezpieczeństw o je s t n a ra ż o n e ;
3. je ż e li służbodaw ca sługę do nieobyczajnych lub praw u p rzeciw nych czynności nam aw ia albo nam ów ić chce, albo gdy go od podobnych p o k u szeń dom owników lub osób uczęszczających do domu nie o c h ra n ia ;
J4. je ż e li służbodaw ca zam ierza udać się w podróż m ającą trw ać dłużej, an iżeli czas służby, lub zam ieszkanie swoje przenosi n a m iejsce nad sześć m il oddalone, i w ty ch p rz y p ad k a c h sługę wbrew w oli je g o ze sobą w ziąć chce.
O ty ch pow odach należy zaw iadom ić we Lwow ie i K ra k o w ie c. k. D yrek cy ą policyi, g dzieindziej zaś zw ierzchność gm iny (przełożonego obszaru d w o rsk ieg o ), gdyby zaś służbodaw ca z a p rz e c z y ł, aby ta k ie powody istn ia ły , w tedy należy je stw ier
d zić w sposób w iarogodny.
Bez pozw olenia w spom nionych w ładz, n ie w olno służącem u opuścić służby w yjąw szy p rz y p ad ek widocznego niebezpieczeń
stw a życia lub uszkodzenia siebie.
~W p rzy p ad k ach pod 2. i 3. należy słudze zasługę i ży
w ność za resztę czasu służby, a je ż e li takow a trw a dłużej niż k w a rta ł, p rzy n ajm n iej za k w a rta ł w ynagrodzić.
"W p rz y p a d k a c h pod 1. i 4. w ynagrodzenie za żywność i za
sługę może być żądanem ty lk o do czasu w y stąp ien ia ze służby.
§. 30. S łu g a może opuścić służbę przed upływ em czasu, je d n a k ż e w służbach całorocznych ty lk o za poprzedniem sze- ściotygodniow em , w innym zaś razie za poprzedniem czterna- stodniow em w ypow iedzeniem :
1. je ż e li w ydarza się k o rzy stn a sposobność służącej do za- m ężcia, a służącem u do o bjęcia w łasnego gospodarstw a lub rzem io sła, i sposobność ta przez dotrzym anie czasu służby zaniedbaną by być m o g ła;
2. gdy otrzym anie sp ad k u lub ja k a in n a w ażna sp raw a wy
m aga dłuższej obecności słu g i na innem m iejscu ;
3. je ż e li rodzice słu g i z powodu zaszłej ju ż po w stąp ien iu do służby zm iany swych stosunków p o trzeb u ją tegoż do p ro w adzenia gospodarstw a, rzem iosła lub pielęg n o w an ia sie bie, a z odw ołaniem go n ie m ogą się w strzym ać do upły w u czasu służby.
R ównież i o tych pow odach należy we Lwow ie i K ra k o wie zaw iadom ić c. k. D yrekcyą p o lic y i, w in n y ch m iejscach zaś zw ierzchność gm inną (obszar dw orski), a w razie zap rze
czenia ze stro n y służbodaw cy w ykazać je w iarogodnie. Bez po
zw olenia wyżej w spom nianych w ładz nie w olno się słudze od
d alić. P rzy zachow aniu tego p rz e p isu może słu g a w nag ły m p rzy p ad k u żądać uw o ln ien ia naw et p rzed upływ em sześcioty
godniow ego a w zględnie czternastodniow ego term in u w ypow ie
dzenia, je ż e li na swoje m iejsce postaw i innego zdatnego sługę i ugodzi się z tym że n a czas rzeczony o żywność i z asłu g ę bez szkody służbodaw cy.
Słudzy, oczyw iście służbę swoję i l e leniw o i n iech ę tn ie pełniący, albo też w zam iarze zniew olenia służbodaw cy do u d z ie le n ia im odm ówionego odd alen ia w in n y sposób swym sto su n kom służbowym nieodpow iednio się zachow ujący, b ędą z szcze
gólną surow ością k a ra n i i do ścisłego p e łn ie n ia swych obo
w iązków służbow ych z c a łą surow ością zm uszeni.
§. 31. S łużbodaw ca, k tó ry bez powodu praw em uznanego (§. 28.) sługę p rzed upływ em czasu służby o d d a ła , n ie może w praw dzie być zm uszony do p rz y ję c ia go p ow tórnie w brew w oli sw ojej, a to li je s t obow iązany w ynagrodzić m u zasługę
§. 31. S łużbodaw ca, k tó ry bez powodu praw em uznanego (§. 28.) sługę p rzed upływ em czasu służby o d d a ła , n ie może w praw dzie być zm uszony do p rz y ję c ia go p ow tórnie w brew w oli sw ojej, a to li je s t obow iązany w ynagrodzić m u zasługę