D uże drzew o z A m ery k i p ó łn o cn ej, p odobne do a k acji; m a w iel
k ie, bardzo o stre kolce trzy k o ń co w e, n a 20 cm . d łu g ie. N a z y w a ją g o
ro zm aic ie: ig liczn ią, eiern io w em drzew em albo c ie rn iem jero zo lim sk im 1).
K w ia ty n ie p o zo rn e, za to n ajw ię k sz ą ozdobę sta n o w ią s trą k i, k tó re
■w je sie n i w iszą n a g a łę z ia c h ja k w stę g i, n a 20 cm . d łu g ie. Owoce są c e n n y m p ro d u k te m . D rew no je s t bard zo tw a rd e i p ięk n e.
I n n a o d m ia n a (G. casp ica) ro śn ie n a K au k azie. D rzew o nieco niższe, lecz z a le ty m a te sam e. O ba te d rzew a są bard zo m io d o d ajn e i długo k w itn ą c e . C hociaż za m ło d u p rz y m a rz a ją , lecz g d y z e sta rz eją
•dobrze w y trz y m u ją n asz k lim a t. G. g o d n a je s t p o le c e n ia d la szerszej h o d ow li. R ośnie bardzo prędko; obficie za k w ita po 1 2 — 15 la ta c h . U d a je
■się w każdej ziem i n ie z b y t w ilg o tn e j. R o zm n a ż a się z n a sio n , k tó re m o ż n a zasiew ać w je sie n i lu b n a w iosnę. S adzonki g otow e, ja k i in n y c h d rz e w d e k o ra c y jn y c h , ła tw o m o żn a n a b y w a ć w szkółkach ogrodniczych.
Topola, T. Czarna
(P o p u lu s n ig ra ),T. srebrzysta
(P . alba),Osina
(P. tre m u la ),T. balsam iczna
(P . b alsam ifera).T opole d la pszczół w y d a ją p rz ew ażn ie p e rc h ę i k it, czasam i w y d z ie la ją spadź; n ie k tó rz y tw ierd zą, że w y d z ie la ją p e w n ą ilość n e k ta ru . Z e w szy stk ich o d m ia n n a jw y ższe zn aczen ie w p szczeln ictw ie m a to p o la c z a rn a i b alsam iczn a. R o zm n aża się to p o la z n asio n , k tó re łatw o n a u p ra w n e j ziem i w schodzą. L ecz rzadko k ie d y siew b y w a sto so w an y . P o c ię te w k a w a łk i m łode p ę d y , a n a w e t g ru b e k o ły w sadzone do ziem i ła tw o w y ra s ta ją .
Czeremcha
albo K o rcip k a (P ru n u s padus).D rzew o n iew ielk ie, k w itn ie obficie b ia łe m i k w ia ta m i, k tó re m a ją L ardzo siln y zap ach . N ie k tó rz y p szczelarze tw ierd zą, że p szczoły z cze
re m c h y z b ie ra ją dużo m io d u , d la te g o te ż p ro p o n u ją jej hodow lę. Lecz z w łasn ej o b serw acji m ogę pow iedzieć iż bard zo rzad k o w idziałem pszczoły, o d w ie d z a ją ce czerem ch ę g d y ż n ie bardzo znoszą s iln y jej zapach. B yć m oże, że g d ziein d ziej, p rz y in n y c h w a ru n k a c h k lim a ty c z n y c h , je s t in a c z e j n iż u n a s w W ileńszczyźnie.
C zerem cha ła tw o ro z m n aż a się z n a sio n lu b odrostków k o rzenio
w ych. Sok z ja g ó d słu ży do fa rb o w a n ia w ina. K to b y c h c ia ł ro zm n aż ać c z e re m c h ę , n a le ż y sadzić j ą d alej od drzew in n y c h i zb ierać często o w a d y , k tó re ła tw o się m n o ż ą i ro z p e łz a ją po in n y c h drzew ach.
Dąb
S Z y p u ł k O W y (Q uercus p e d u n c u la ta ).D ąb k w itn ie w m a ju , w y d z ie la w iele n e k ta ru i p e rc h y , d aje też pszczo ło m k it i spadź w k o ń cu m a ja . D ąb je s t p ię k n ą ozdobą ogrodów i parków ; m a te ż w iele o d m ian , k tó ry c h u ży w a się sto so w n ie do w y m a g a ń d e k o ra c y jn y c h .
P o d o b n y do p o p rz ed n ie g o je s t d ąb b ezszy p u łk o w y , czyli zim ow y (Q. sessiliflora). R o śn ie po lasach , ró ż n i się od szy p u łk o w eg o dębu p rz e d e w sż y stk ie m żołędziam i, k tó re siedzą k u p k a m i n a la to ro śla c h , g d y u szy p u łk o w eg o żołędzie sied zą rzadko, z d łu g ie m i sz y p u łk a m i. L iście d ę b u b ezszy p u łk o w eg o są długo o g o n k o w e, w o g o n k ach k lin o w a to zwę-
¡żone, g d y u ta m te g o są p rzec iw n ie k ró tkoogonkow e, u o sad y uszko- w a to z ao k rąg lo n e.
R o z m n a ż a ją się d ęb y z n a sio n , k tó re z eb ra n e w je s ie n i lu b w
zi-!) K orona P. Jeznsa b yła zrobiona z Zizyphus Spina C hristi,
— 22 —
m ié, p rz y sy p u je się w ilg o tn y m p iask iem , a w ysiew a się n a wiosnę;
w g ru n cie słonecznym ; zasiew p rz y k ry w a się zie m ią n a 3 — 5 cm . Młode- sadzonki dobrze je s t p rzesadzać i k o rzenie p rz y c in a ć d la ro zw o ju w ięk szej ilości k o rzeni.
Biała akacja
(R o b in ia pseu d o acacia).Drzew o to pochodzi z A m ery k i p ó łn o cn ej. Z a a k lim aty zo w ało się:
w E u ro p ie o d d aw n a; c ie rp i je d n a k u n a s n a k resach w sch o d n ich od m rozu. W k lim acie su ro w y m u d a je się przew ażn ie n a g ru n ta c h w yso
kich , p ia sc z y sty c h i żw i
ro w a ty c h ; ro śn ie n a w e t na.
lo tn y c h p iask ach .
A k ację b ia łą hodują^
ja k o drzew o dekoracyjne,, szczególne p ię k n ie w y g lą da, g d y obficie się pokryje- b ia ły m , p a c h n ą c y m k w ia
te m . D la p sz c z e ln ic tw a jest.
n ie o c e n io n ą ro ślin ą. K w it
n ie w czerw cu długo, w y d ziela m ió d obficie w g a tu n k u n a jle p sz y m , a szcze
g ólnie je s t m io d o d ajn ą, g d y ro śn ie n a su ch y m g ru n c ie .
Z n o w y ch o d m ia n je s t przez w ielu za le c an a ja ko bard zo m io d o d a jn a R . se m p e rflo ren s, k w itn ie bo w iem przez całe la to , tw o rzy bez cięcia koronę k u listą , lecz n ie w y d a je n a sion; trz e b a w ięc ją szcze
p ić n a zw ykłej b ia łe j a k a c ji.
W e d łu g z d a n ia p a n a n a jw ię c e j je s t w y trz y m a ła a k a c ja m e k sy k a ń sk a (R. neo-m exicana). K w ia ty m a fjo leto w o -cz erw o n e w duży ch g ro n ach . K w itn ie od czerw ca do w rześnia; p o trz e b u je szcze
p ie n ia ja k i p o p rze d n ia.
R o zm n aża się a k a c ja w ogóle z n asio n , k tó re zeb ra n e p ó ź n ą je sie- n ią trz e b a z asy p ać p iask ie m n a zim ę, chociaż m o g ą b y ć n ie z a sy p y w a n e . N a sio n a n ie tra c ą sw ej ż y w o tn o ści przez 2 — 3 la ta . A k ację n a le ż y za
siew ać w k w ie tn iu lu b w p o czą tk u m aja; p rz e d z a sian iem trz e b a z ia rn a dobrze nam oczyć, a po z a sian iu p rz y sy p a ć ziem ią n a 2 cm . P o 5 __ 6-d n ia c h a k a c ja obcho6-dzi i przez la to w y ra s ta około 40 cm . w ysoka.
R o z m n aż an ie a k ac ji z odrostków korzeniow ych n ie j e s t p ra k ty c z n e ta k ie bow iem sadzonki w k ró tce po p o sa d zen iu w y p u sz c z a ją w iele o d ro stków . N a to m ia st z n a sie n ia w y h o d o w an a a k acja zw ykle w późniejszym , w ieku w ypuszcza o d b itk i korzeniow e.
R ys. 19. B iała akacja.
Robinia pseudoacacia.
E d m u n d a Jan k o w sk ieg o , n a k lim a t surow y
— 23 —
W ierzba
(Salix).Ma bard zo w iele g a tu n k ó w ; n ie k tó re są ja k o krzaki, a in n e do*
chodzą przeszło ‘20 m e tró w w ysokości. Salix a lb a ro śn ie zw ykle n a g ru n ta c h n izk ich . Są je d n a k i ta k ie o d m ian y , k tó re ro sn ą n a w y d m u c h ac h p iask o w y ch . B y w ają te ż sto so w an e n ie k tó re g a tu n k i do ogrodów ozdobnych. W p szczeln ictw ie m a ją w iększe lu b m n iejsz e znaczenie g a tu n k i n a stę p u ją c e :
Iw a
(S. caprea).D rzew o to w y ra s ta do 10 m e tró w w ysokości albo z o sta je k rzak iem . Ma g ałązk i g ru b e , szty w n e, zielonkaw e; liście ow alne, ząb k o w ate, n a w ierzchoł
k u o d g ięte, z w ierzchu g ład k ie, a ze spodu p o k ry te m odrow em i lis tk a m i. K w itn ie w m a rc u lu b k w ie tn iu d u żem i k o tk am i, k tó re pszczoły bardzo ob- sia d u ją. W y d z ie la w d u żej ilości n e k ta r, p e rc h ę , k it i spadź.
D aje n a jp ie rw s z y i n a j l e p s z y p o ż y t e k d la pszczół; to też je j h o d o
w la je s t n ie z b ę d n ą p rz y pasiece,
ste j i n a ta k ie j n a jle p ie j k w itn ie ; n a n isk ic h g ru n ta c h bardzo m ało alb o w cale n ie k w itn ie .