XI. Informacja o realizacji polityk, programów i strategii
11.6. Gminny program opieki nad zabytkami miasta Węgrowa
Działania podejmowane na rzecz ochrony zabytków są wytyczone w Gminnym programie opieki nad zabytkami miasta Węgrowa, którego przedmiotem jest problematyka ochrony dziedzictwa kulturowego miasta Węgrowa. Określa sposób ich realizacji, poprzez stosowne działania organizacyjne i finansowe oraz upowszechniające wiedzę o zabytkach. Gminny program opieki nad zabytkami miasta Węgrowa służy ochronie i wykorzystaniu lokalnych zasobów dziedzictwa kulturowego, w różnych dziedzinach życia społecznego.
PRIORYTET I: Ochrona i świadome kształtowanie krajobrazu kulturowego miasta, jako element rozwoju gospodarczo - społecznego miasta Węgrowa.
Poprawa dostępności do poszczególnych obiektów zabytkowych poprzez udostępnienie obiektów dla zwiedzających w ścisłej współpracy z właścicielami obiektów (parafiami);
Miasto Węgrów podpisało z parafiami umowy na udostępnianie do zwiedzania zabytkowych kościołów. W sezonie turystycznym zabytkowe kościoły były udostępniane:
1. Bazylika Mniejsza była otwarta od 1 maja do końca września w dni wolne od pracy (weekendy) oraz dni świąteczne od godz. 9.00 do 17.00 oraz w czasie przed i po nabożeństwach. Bazylikę można również zwiedzać z przewodnikiem po wcześniejszym umówieniu telefonicznym.
2. Kościół poreformacki można było zwiedzać wraz z przewodnikiem po wcześniejszym umówieniu telefonicznym.
3. Kościół ewangelicki - zwiedzanie od 1 czerwca do końca sierpnia możliwe było w soboty i niedziele od godziny 12.00 do 18.00, a w dni powszednie po telefonicznym umówieniu się z księdzem proboszczem.
Turyści mogli korzystać z usług przewodników, których wykaz znajduje się na stronie www.wegrow.com.pl. Kościoły były także udostępniane innym przewodnikom oprowadzającym grupy zorganizowane.
Zahamowanie procesu degradacji zabytków i doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania. W ramach tego zadania dokonano rewitalizacji miejsc pamięci.
Rewitalizacja miejsc pamięci.
W dniu 4 lutego 2018 r. podczas obchodów rocznicowych odbyło się poświęcenie zrewitalizowanego pomnika na mogile powstańców styczniowych poległych w bitwie pod Węgrowem, mogił powstańczych oraz krzyża przez Jego Ekscelencję ks. Biskupa Tadeusza Pikusa. Pomnik został odnowiony w ramach projektu pn. „Trwałe upamiętnienie miejsca pamięci jakim jest Pomnik na mogile powstańców styczniowych poległych w bitwie pod Węgrowem”. Projekt został dofinansowany kwotą 200.000,00 zł ze środków finansowych Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Pozostałe środki ponad 270.000,00 zł pochodzą z budżetu Miasta Węgrowa. Nadbużańska Lokalna Organizacja Turystyczna wsparła zadanie kwotą 2.500,00 zł Zadanie polegało na przeprowadzeniu prac konserwatorskich, restauratorskich i remontowych w celu godnego upamiętnienia miejsca pamięci jakim jest Pomnik na mogile powstańców styczniowych poległych w bitwie pod Węgrowem 3.II.1863 r. wraz z otoczeniem, stanowiący materialne świadectwo, jednego z ważniejszych wydarzeń w historii Polski.
11 listopada 2018 roku, w Węgrowie odbyły się uroczystości związane z 100. rocznicą odzyskania przez Polskę niepodległości, przy okazji których odsłonięto nowy pomnik marszałka Józefa Piłsudskiego. Projekt pomnika sfinansowany został ze środków Miasta Węgrowa oraz wykonany przez artystę Lecha Pawlaka, a budowa została sfinansowana przez Instytut Pamięci Narodowej.
Kontynuowanie systemu corocznego rezerwowanie środków w budżecie miasta przeznaczonych na dofinansowania prac konserwatorskich i remontów dla właścicieli zabytków;
Miasto Węgrów w roku 2018 zabezpieczyło kwotę 150 tys. zł na prace konserwatorskie.
Poniżej wykaz dotacji na dofinansowanie prac przy zabytkach. Złożono 4 wnioski, z których wszystkie dofinansowano.
Lp. Wnioskodawca Zakres prac lub robót Kwota dotacji
Wymiana starych okien drewnianych na nowe drewniane w takim samym wyglądzie w Kaplicy Łubieńskich na cmentarzu parafialnym przy ul.
Kościuszki w Węgrowie
60.000 zł.
2. Towarzystwo
Miłośników Ziemi Węgrowskiej
Prace konserwatorskie nagrobka ks. Jana Roguskiego z cmentarza parafialnego w Węgrowie wpisanego do rejestru zabytków
Prace ratunkowo-konserwatorskie polichromii ściennej w krużganku dawnego klasztoru O.
Reformatów, I poł. XVIII w. z kościoła pw. św.
Piotra z Alkantary i św. Antoniego z Padwy w Węgrowie
60.000 zł
4 Parafia Ewangelicko
Augsburska w
Węgrowie
Prace pielęgnacyjne drzewostanu na terenie cmentarza ewangelickiego przy ul. Ewangelickiej w Węgrowie wpisanego do rejestru zabytków.
18.000 zł.
Razem 150.000 zł.
Źródło: opracowanie własne SP
PRIORYTET II: Promocja dziedzictwa kulturowego i edukacja służąca budowaniu tożsamości kulturowej mieszkańców miasta Węgrowa.
W ramach szerokiego dostępu do informacji o dziedzictwie kulturowym miasta w 2018 roku miasto zleciło prowadzenie Informacji Turystycznej Towarzystwu Miłośników Ziemi Węgrowskiej przy ul. Gdańskiej 2. Centrum Informacji udzielało informacji nt. zabytków i atrakcji turystycznych, zapewniało pomoc w zapewnieniu przewodnika, dystrybuowało broszury, ulotki i przewodniki i wydawnictwa poświęcone m.in. obiektom zabytkowym Węgrowa. Przeprowadzono akcje promocyjne na wydarzeniach kulturalnych:
a. V Międzynarodowy Turniej Smaków na Szlaku Wielkiego Gościńca Litewskiego b. Dni Węgrowa
c. Mazowieckie Święto Chleba i Sera
Podczas tych wydarzeń kościoły były otwarte i dostępne dla zwiedzających.
Popularyzowanie odbywało się przy ścisłej współpracy z organizacjami pozarządowymi Towarzystwem Miłośników Ziemi Węgrowskie oraz Fundacją By The Way.
Towarzystwo Miłośników Ziemi Węgrowskiej organizowało kwestę na renowację zabytkowych nagrobków z XIX wieku. W dniach 1-2 listopada 2018 r. na cmentarzu parafialnym w Węgrowie kwestowali uczniowie węgrowskich szkół oraz członkowie Towarzystwa Miłośników Ziemi Węgrowskiej. Dzięki kweście oraz środkom z przekazanym przez miasto było możliwe wykonanie prac konserwatorskich nagrobka ks. Jana Roguskiego z cmentarza parafialnego w Węgrowie wpisanego do rejestru zabytków, które zrealizowało Towarzystwo Miłośników Ziemi Węgrowskiej.
Korzystając z członkostwa w Mazowieckiej Regionalnej Organizacji Turystycznej, Nadbużańskiej Lokalnej Organizacji Turystycznej oraz LOT Wielki Gościniec Litewski, miasto poprzez te podmioty przekazując materiały dotyczące m.in. zabytków udostępniało informacje na targach turystycznych. Organizacje turystyczne do których należy miasto również wydaje swoje materiały oraz promuje tym samym poszerzając wiedze o zabytkach.
W czerwcowym magazynie „Moda na Mazowsze” ukazał się artykuł pt. „Węgrów … daj się oczarować”, artykuł opisywał najważniejsze atrakcje Węgrowa, w tym obiekty zabytkowe.
Cały czas funkcjonuje aplikacja mobilna na smartfony tzw. przewodnik po Węgrowie.
Aplikacja jest dostępna w dwóch wersjach językowych – polskiej i angielskiej, można ją bezpłatnie pobrać w sklepie Google Play. Aplikacja z łatwością prowadzi do wybranych zabytków. Można również odsłuchać informację nagraną przez lektora.
Materiały promocyjne ulotki, foldery są systematycznie dodrukowywane.
Co roku we wrześniu w Węgrowie organizowane się Europejskie Dni Dziedzictwa – wspólna inicjatywa Rady Europy i Unii Europejskiej, mająca na celu promowanie zabytków. Głównym celem EDD jest szeroko pojęta edukacja historyczna i kulturalna, promowanie różnorodności regionalnego dziedzictwa kulturowego. 14 września w Domu Gdańskim w Węgrowie, pod hasłem "Niepodległa dla wszystkich", W ramach wydarzenia zaplanowano promocję gry planszowej „Węgrów 1863", blok naukowy, otwarcie wystawy Marii Wollenberg - Kluzy "Droga do niepodległości" oraz recital Kuby Michalskiego.
Ponadto jest realizowanych wiele zadań z zakresu popularyzacji zabytków oraz działalności edukacyjnej skierowanej do uczniów prowadzonych przez węgrowskie placówki oświatowe oraz kulturalne.