Infrastruktura techniczna

3.5.1.KOMUNIKACJA

Kluczowym elementem rozwoju Gminy Ułęż jest dobra dostępność komunikacyjna. Zewnętrzny układ infrastruktury drogowej stanowi sieć dróg krajowych, do których należy zaliczyć:

 drogę krajową (ekspresowa) nr S17 - budowana droga ekspresowa Warszawa – Hrebenne (granica z Ukrainą) w ciągu trasy europejskiej E372. Połączy aglomerację warszawską z Lubelszczyzną i poprowadzi dalej w kierunku Lwowa.

 drogę krajową nr 48 - prowadząca od międzynarodowej trasy E67 (DK8) z Tomaszowa Mazowieckiego w kierunku wschodniej granicy Polski, do której jednak nie dobiega, kończy się w Kocku przy drodze krajowej DK19.

Powyższe drogi wchodzą w skład europejskiego systemu transportowego TEN-T.

Układ drogowy Gminy Ułęż tworzą:

Gmina Ułęż

Ułęż 168,08-504 Ułęż

tel. 81866 71 06; fax 81 866 70 28 e-mail: gmina@ulez.eurzad.eu

Strona

26

 Drogi powiatowe - na terenie gminy jest 39,4 km dróg powiatowych (wszystkie o nawierzchni asfaltowej). Stanowią one główne ciągi komunikacyjne z powiatem, sąsiednimi gminami oraz pomiędzy poszczególnymi miejscowościami Gminy Ułęż.

 Drogi gminne - drogi o długości 65,0 km zaliczone są do kategorii dróg gminnych. Z tego 40,0 km posiada nawierzchnię asfaltową, 1,0 km podbudowę betonową, 0,5 km nawierzchnię utwardzoną żwirem, żużlem, itp. oraz 23,5 km o nawierzchni nieutwardzonej.

Oprócz wymienionych dróg krajowych duże znaczenie związane z wewnętrzną dostępnością obszaru ma wewnętrzny układ komunikacyjny, który składa się z dróg powiatowych i gminnych. Drogi te pełnią dwie funkcje: wpływają na jakość życia mieszkańców, stanowią uzupełnienie infrastruktury drogowej krajowej i wojewódzkiej. Stały wzrost natężenia ruchu drogowego powoduje, że drogi te wymagają ciągłej modernizacji. Przy wielu ciągach drogowych w terenie zabudowanym brak jest chodników oraz ścieżek rowerowych.

Procentowy udział wydatków na drogi publiczne w Gminie Ułęż

Jednostka

miary 2010 2011 2012 2013 2014

Udział wydatków na drogi publiczne w wydatkach ogółem

Gmina Ułęż % 22,8 8,7 3,3 2,8 8,4

źródło: Bank Danych Lokalnych

Pomimo dużego wysiłku inwestycyjnego gminy i powiatu w zakresie modernizacji infrastruktury drogowej, parametry techniczne i użytkowe większości dróg powiatowych i gminnych nie odpowiadają wymaganym standardom. Wiele odcinków dróg nie posiada dostatecznej nośności - bardzo ważnego parametru technicznego, przy obecnym stałym wzroście przewozu towarów transportem kołowym. Postępująca degradacja dróg wymaga przeprowadzania znacznego zakresu remontów bieżących, poprawy stanu poboczy i odwodnienia oraz uregulowania stanu prawnego pasów drogowych.

3.5.2INFRASTRUKTURA WODNO- KANALIZACYJNA

Sieć wodociągowa w Gminie Ułęż jest stosunkowo dobrze rozwinięta, większość gospodarstw domowych ma możliwość korzystania z wodociągu. Liczba osób korzystających z wodociągu wynosi 2927 os. Łączna długość sieci wodociągowej na terenie gminy wynosi 51,4km a ilość przyłączy 1142.

Sieć wodociągową mają wszystkie miejscowości na terenie gminy. Źródłem zaopatrzenia w wodę dla gminy są 4 ujęcia głębinowych wód w miejscowości: Sobieszyn, Ułęż, Zosin, Kolonia Białki Górne.

Wieś Lendo Ruskie jest zasilana z ujęcia wody w Walentynowie w gminie Jeziorzany.

Wskaźniki dotyczące sieci wodociągowej w Gminie Ułęż

Wskaźniki 2005 2010 2014

Przyłącza prowadzące do budynków mieszkalnych 915 1131 1142

Woda dostarczona gospodarstwom domowym (dam³) 123,8 83,7 92,9

Ludność korzystająca z sieci wodociągowej 2700 2701 2927

Gmina Ułęż

Ułęż 168,08-504 Ułęż

tel. 81866 71 06; fax 81 866 70 28 e-mail: gmina@ulez.eurzad.eu

Strona

27

Długość sieci wodociągowej (km) 47,8 47,8 51,4

Zużycie wody w gospodarstwie domowym na 1 mieszkańca (m³) 43,1 24,4 28,4 źródło: Bank Danych Lokalnych, Zakład Komunalny w Ułężu

Kanalizacja zbiorcza stanowi najsłabiej zagospodarowaną dziedzinę z zakresu usług komunalnych.

Długość sieci kanalizacyjnej na terenie gminy wynosi 2,8 km. Liczba osób korzystających z kanalizacji wynosi 93 os. a liczba przyłączy do budynków mieszkalnych 13 szt. W 192 gospodarstwach ścieki gromadzone są w przydomowych oczyszczalniach ścieków.

Ludność korzystająca z sieci wodociągowej i kanalizacyjne na terenie Gminy Ułęż w latach 2010-2014 (%)

wodociąg kanalizacja

2010 2011 2012 2013 2014 2010 2011 2012 2013 2014

% % % % % % % % % %

Gmina Ułęż 79,6 79,6 79,2 79,4 90,2 2,9 2,9 2,8 2,9 2,9

źródło: Bank Danych Lokalnych

3.5.3GOSPODARKA ODPADAMI KOMUNALNYMI

Gospodarka odpadami dotyczy na terenie gminy odpadów gospodarczo-bytowych (powstających w gospodarstwach domowych) i rolnych (powstających w gospodarstwach rolniczych). Istotną kwestią jest utylizacja odpadów niebezpiecznych np. pojemników po środkach ochrony roślin.

Politykę w zakresie gospodarki odpadami określa „Plan gospodarki odpadami dla województwa lubelskiego 2017" dotyczy odpadów wytworzonych na obszarze województwa oraz przywożonych na jego obszar, w tym odpadów komunalnych, odpadów ulegających biodegradacji, odpadów opakowaniowych i odpadów niebezpiecznych. Dokument wyznacza cele z zakresu gospodarki odpadami obejmujące lata 2012 - 2017 oraz perspektywicznie okres 2018-2023. Województwo Lubelskie zostało podzielone na 9 regionów gospodarki odpadami komunalnymi (tzw. RIPOK). Gmina Ułęż należy do Regionu Puławy, gdzie funkcjonują instalacje RIPOK w Puławach. W ramach opłaty za odbiór odpadów komunalnych w gminie utworzono punkt selektywnego zbierania odpadów komunalnych tzw. PSZOK, gdzie można dostarczać m.in. odpady wielkogabarytowe, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, odpady zielone, budowlano-remontowe, popiół i odpady niebezpieczne.

W roku 2014 na jednego mieszkańca przypadało 98 kg zmieszanych odpadów oraz 25 kg odpadów segregowanych.

3.5.4GOSPODARKA CIEPLNA I GAZYFIKACJA

Obecnie gospodarka cieplna na terenie gminy bazuje na lokalnych kotłowniach i indywidualnych urządzeniach grzewczych opalanych paliwem stałym. Powoduje to pogarszanie stanu czystości powietrza atmosferycznego. Na terenie gminy brak jest sieci gazowej.

Gmina Ułęż

Ułęż 168,08-504 Ułęż

tel. 81866 71 06; fax 81 866 70 28 e-mail: gmina@ulez.eurzad.eu

Strona

28

3.5.5EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA I ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII

Rozwój Odnawialnych Źródeł Energii (OZE) jest jednym z ważniejszych celów strategii inteligentnego, zrównoważonego i zintegrowanego rozwoju regionów Unii Europejskiej. Pakiet energetyczno-klimatyczny zakłada zwiększenie do 20% udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w całkowitym zużyciu w roku 2020.

W związku z tym, województwo lubelskie zamierza przyczynić się do zwiększenia wykorzystania niekonwencjonalnych źródeł energii w bilansie ogólnym. Założenia priorytetu są spójne ze

Strategicznym Planem Adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu do roku 2020, z perspektywą do roku 2030 (SPA 2020) w zakresie dotyczącym zapewnienia zrównoważonego rozwoju oraz efektywnego funkcjonowania gospodarki i społeczeństwa w warunkach zmian klimatu oraz zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego i dobrego stanu środowiska. Istotne dla konkurencyjności i rozwoju obszaru są działania związane z niskoemisyjnością i efektywnością energetyczną. Działania w tym zakresie mają istotny wpływ na jakość środowiska przyrodniczego i jakość życia mieszkańców.

Trzy elementy, które mają decydujący wpływ na ochronę środowiska i jakość życia mieszkańców to:

 rozwój transportu i sieci komunikacyjnych,

 inwestycje związane z budową, rozbudową odnawialnych źródeł energii,

 poprawa efektywności energetycznej (np. termomodernizacja, modernizacja i budowa sieci ciepła systemowego, wymiana nieefektywnych urządzeń grzewczych na nowoczesne, wykorzystywanie kogeneracji w elektrociepłowniach).

Główne kierunki działań zmierzających do obniżenia emisji CO2 i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w gminie Ułęż to:

 zwiększenie udziału energii słonecznej w końcowym zużyciu energii cieplnej i elektrycznej,

 zmiana tradycyjnego oświetlenia ulicznego na oświetlenie LED,

 wykorzystanie biomasy do produkcji energii cieplnej.

Obszar prawie całego województwa lubelskiego, jak i Gminy Ułęż znajduje się w bardzo korzystnej strefie, gdzie roczne sumy promieniowania słonecznego kształtują się w przedziale 1050-1150 kWh/m2. W celu wykorzystania potencjału słońca Gmina Ułęż powinna propagować ideę umieszczania instalacji fotowoltaicznych na budynkach użyteczności publicznej, dachach domów mieszkalnych nachylonych w kierunku południowym, terenach w pobliżu instalacji oświetlenia dróg publicznych (zasilanie autonomiczne energooszczędnego oświetlenia dróg), terenach marginalnych.

Pomimo korzystnych parametrów energia słoneczna nie może być jedynym źródłem zaopatrzenia w energię. Może być wykorzystywana do celów grzewczych poprzez zastosowanie kolektorów słonecznych w budownictwie, rolnictwie, turystyce, drobnym przemyśle. Ważnym kierunkiem wykorzystania OZE może być pozyskiwanie energii elektrycznej z ogniw fotowoltaicznych pozwalającym także na sprzedaż energii do sieci. Instalacje ogniw fotowoltaicznych i paneli słonecznych na dachach budynków mieszkalnych nie stwarzają zagrożeń dla środowiska.

Gmina Ułęż

Ułęż 168,08-504 Ułęż

tel. 81866 71 06; fax 81 866 70 28 e-mail: gmina@ulez.eurzad.eu

Strona

29

W celu zwiększenia wykorzystania OZE i ograniczenia zużycia energii gospodarstwa domowe jak i budynki publiczne powinny zainwestować w wymianę tradycyjnych kotłów węglowych na opalane peletem. Do obliczeń przyjęto, że zapotrzebowanie na to biopaliwo do jednego kotła wynosi 10 t, o wartości opałowej 15 GJ/t. Zmniejszenie zapotrzebowania na energię cieplną budynków osiągane jest głównie poprzez zmniejszenie strat ciepła i tak: dla przegród zewnętrznych poprzez ocieplenie ścian, stropodachów (dachów), stropów nad piwnicami, a także wymianę okien i drzwi. Ponadto zmniejszenie współczynnika infiltracji powietrza zewnętrznego przez nieszczelności (głównie okna i drzwi) powoduje znaczące zmniejszenie strat ciepła na ogrzewanie zimnego powietrza.

Możliwe także jest wykorzystanie energii geotermalnej niskich temperatur, co jest łatwiejsze do pozyskania przez odbiorcę indywidualnego. W tej technologii wykorzystuje się rozproszoną energię ciepła ziemi- pompy ciepła. Głównym źródłem ciepła jest ciepło ośrodka skalnego (gruntu) a także ciepło wód podziemnych oraz ciepło odpadowe (powstające w procesie technologicznym).