INFRASTRUKTURY TRANSPORTOWEJ WYKONANEJ Z KOMPOZYTÓW POLIMEROWYCH 2

Koordynatorem projektu, realizowanego w ramach siódmego programu ramowego w zakresie badań i rozwoju technologicznego (7.PR), będącego największym mechanizmem finansowania badań naukowych oraz projektów badawczych i rozwojowych na poziomie europejskim, jest firma Mostostal Warszawa. Przedsięwzięcie realizuje konsorcjum 20 firm i jednostek naukowych z całej Europy. Jednocześnie jest to jedno z największych przedsięwzięć badawczo-rozwojowych w dziedzinie infrastruktury drogowej w Europie.

Głównym celem projektu jest opracowanie nowych technologii w zakresie materiałów oraz technologii produkcji (rys. 1), które pozwoliłby na przemysłową produkcję elementów infrastruktury drogowej (mostów drogowych i kolejowych, wiaduktów, kładek dla pieszych, barier akustycznych, barier energochłonnych, etc.) z wykorzystaniem polimerowych materiałów kompozytowych typu FRP (fibre reinforced plastic).

Rys. 1. Urządzenie do produkcji elementów kompozytowych metodą nawijania (ang.: filament winding) firmy Mikrosam – jednego z partnerów projektu. Źródło: Konsorcjum projektu Trans-IND.

Realizacja projektu Trans-IND obejmuje całą serię działań, począwszy od analizy potrzeb i wymagań inwestora, po opracowanie katalogowych (rys. 2) rozwiązań elementów infrastruktury drogowej (np.: dźwigarów głównych, pomostu, połączeń). Podczas realizacji projektu opracowywana jest technologia produkcji wspomnianych elementów (w zakładzie prefabrykacji oraz na placu budowy). System Trans-IND będzie zintegrowany z narzędziami ICT (ang. information and communications technology, pl. technologie

2 Trans-IND: „New Industrialised Construction Process for transport infrastructures based on polymer composite components”. Grant agreement no. CP-IP 229142-2 (FP7).

komunikacyjne) w postaci platformy do zarządzania całym procesem budowy, a w szczególności logistyką i transportem. Innowacyjny proces produkcji będzie charakteryzował się wysoką wydajnością, zdolnością dostosowywania się do zmiennych warunków zamówień oraz wysoką jakością i powtarzalnością produkcji.

Rys. 2. Jedna z koncepcji katalogowych projektu Trans-IND. Źródło: Konsorcjum projektu Trans-IND.

Projekt Trans-IND rozpoczął się 01.06.2009 i będzie realizowany przez 4 lata. Więcej informacji dotyczących projektu oraz jego wyników można znaleźć na stronie internetowej projektu: www.trans-ind.eu i/lub na profilu LinkedIn: http://tnij.org/trans-ind.

4. PANTURA – NOWE PROCESY I ULEPSZONE TECHNOLOGIE NA

PLACACH BUDOWY W ZURBANIZOWANYCH TERENACH MIEJSKICH³. Mostostal Warszawa z dniem 1 listopada 2010 r. rozpoczął realizację projektu europejskiego realizowanego w ramach siódmego programu ramowego, dotyczącego opracowania nowych procesów i technologii ograniczających negatywny wpływ realizacji budowy i utrzymania infrastruktury drogowej na otoczenie w terenie zurbanizowanym.

W ramach tego projektu konsorcjum pod przewodnictwem koordynatora – Chalmers University of Technology z Goeteborga (Szwecja) – stawia sobie za cel opracowanie narzędzi, dzięki którym możliwe będzie przeprowadzenie budowy, konserwacji i napraw infrastruktury drogowej w możliwie jak najkrótszym czasie przy minimalnych zakłóceniach i utrudnieniach dla środowiska miejskiego i życia mieszkańców.

Mosty stanowią główny punkt projektu PANTURA. Warto jednak podkreślić, że zaproponowane podejście może być stosowane do wszystkich typów projektów infrastrukturalnych realizowanych na terenach zurbanizowanych. Cele dotyczą doskonalenia prefabrykacji, projektowania efektywnych energetycznie placów budowy, ulepszania technologii i narzędzi dla budowy mostów na zurbanizowanych, zaludnionych terenach.

Jednym z głównych celów projektu jest poprawienie współpracy oraz komunikacji pomiędzy władzami lokalnymi, projektantami oraz przedsiębiorstwami budowlanymi.

Główne korzyści z realizacji projektu PANTURA:

- wyposażenie organów, zainteresowanych stron i ekspertów w kompleksowe instrumenty (metody, narzędzia i techniki), w celu przygotowania i realizacji obiektów infrastrukturalnych, ich konserwacji oraz efektywnego przeprowadzenia procesów naprawy i renowacji, przy jak najmniejszym negatywnym wpływie na otoczenie,

- zmniejszenie kosztów realizacji obiektów infrastrukturalnych w środowisku zurbanizowanym,

3 PANTURA: “Flexible Processes and Improved Technologies for Urban Infrastructure Construction Sites”.

Grant agreement no. 265172 (FP7).

- zastosowanie nowych materiałów w celu szerszego zastosowania prefabrykacji (rys.

3),

- zastosowanie analizy porównawczej LCC i LCA różnych technologii i systemów opartych na ocenie wydajności i innowacyjności.

Rys. 3. Przygotowanie koncepcji pomostu drogowego w warsztacie prototypowym Mostostalu Warszawa.

Warszawa, rok 2012. Źródło: Mostostal Warszawa S.A.

Projekt PANTURA dotyczy badań, opartych na interdyscyplinarnym, holistycznym podejściu i promuje innowacyjne, bardziej praktyczne niż stosowane obecnie, rozwiązania.

Strona internetowa projektu: www.pantura-project.eu.

5. FLOODPROBE – INNOWACYJNE ROZWIĄZANIA TECHNOLOGICZNE DLA WYDAJNEJ EKONOMICZNIE OCHRONY PRZECIWPOWODZIOWEJ ⁴.

Głównym naturalnym zagrożeniem dla ludności Unii Europejskiej są powodzie.

Projekt FloodProBE powołano w celu wypracowania, przetestowania, rozpowszechnienia technologii, metod, nowych koncepcji, jak również opracowania narzędzi do oceny oraz łagodzenia ryzyka związanego z zagrożeniami powodziowymi. Konsorcjum projektu swoje wysiłki skupia na podniesieniu poziomu bezpieczeństwa przeciwpowodziowego jak i umożliwieniu jak najszybszego przywrócenia pierwotnych funkcji po zalaniu, zarówno nowych, jak i już istniejących budynków oraz sieci infrastrukturalnych. Cel ten zostanie osiągnięty poprzez skupienie się na lukach oraz głównych zagadnieniach niedawno prowadzonych oraz trwających procesach badawczych nad zagadnieniem zarządzania ryzykiem powodziowym oraz na doświadczeniach wynikających z ostatnich klęsk powodziowych, głównie spowodowanych przez nie zniszczeń.

Wyżej wymienione elementy posłużą do opracowania strategii zarządzania ryzykiem powodziowym. Zebrane doświadczenia oraz otrzymane wyniki zostaną opublikowane w postaci ogólnodostępnego poradnika. Obecność w konsorcjum wielu jednostek naukowych jak i przemysłu zapewnia lepsze upowszechnienie idei oraz lepsze zrozumienie potrzeb rynku i społeczeństwa.

4 FloodProbe: “Technologies for the cost-effective Flood Protection of the Built Environment”. Grant agreement no. 243401 (FP7).

Końcowym efektem zastosowania w praktyce wyników pracy konsorcjum FloodProBE będzie znaczące obniżenie zagrożenia skutkami powodzi w Europejskich strefach miejskich. W wyniku czego spadnie ilość wypadków śmiertelnych wywołanych zjawiskiem powodzi oraz poprawi się wydajność czynności ratunkowych, prowadząc do mniejszych zakłóceń funkcjonowania społeczeństwa oraz szybszego podnoszenia się z sytuacji kryzysowej. Projekt rozpoczął się w listopadzie 2009 i będzie realizowany przez 4 lata. Więcej szczegółowych informacji można znaleźć na stronie internetowej projektu:

www.floodprobe.eu.

6. RECTYRE: OCENA PRZYDATNOŚCI ROZDROBNIONYCH OPON JAKO WYPEŁNIEŃ NASYPÓW DROGOWYCH⁵.

Celem projektu było przebadanie oraz zastosowanie surowca pochodzącego z recyclingu jako wypełnienia nasypów drogowych. Materiał ten to guma otrzymywana poprzez zmielenie zużytych opon samochodowych. Projekt został złożony i zatwierdzony do finansowania w ramach programu Eco–Innovations. Konsorcjum rozpoczęło realizację projektu 1 czerwca 2009.

Podstawowym zamierzeniem analizy było znalezienie optymalnego rozwiązania problemu przetwarzania zużytych opon, która mogłaby stanowić odpowiedź na wprowadzenie przez Unię Europejską coraz bardziej restrykcyjnych zasad dotyczących ograniczenia ilości składowanych odpadów. Obecnie wykorzystuje się 93% zużytych opon zarówno do wtórnego pozyskania półproduktów, jak również do produkcji paliw stanowiących substytut paliw kopalnych. Jako że spalanie pogłębia efekt cieplarniany, wskazane jest poszukiwanie nowych rozwiązań zagospodarowania odpadów, jakimi są zużyte opony samochodowe.

Głównym celem projektu było wprowadzenie na rynek innowacyjnej technologii lekkiego wypełnienia nasypów drogowych wraz z analizą jej przydatności. Nowe wypełnienie nasypów wykonane z rozdrobnionych zużytych opon samochodowych może przede wszystkim zmniejszać zapotrzebowanie na naturalne kruszywa pochodzące z innego miejsca niż wykonywany nasyp. W ramach projektu w 2011 roku firma Mostostal Warszawa wykonała nasyp drogowy, gdzie grunt w nasypie został częściowo zastąpiony warstwami wykonanymi z materiału pochodzącego ze zmielenia zużytych opon samochodowych.

W ramach wykonania demonstracji projektu Rectyre zaprojektowano i wykonano (rys. 4) nasyp drogowy o grubości warstwy „gumowej” od 1,0 do 1,2 m, szerokości 10 metrów i długości 200 m.

5 Rectyre: “Used tyres valorisation as lightweight filler for embankments”. Grant agreement no.

ECO/08/239110/SI2.535262 (CIP, Eco – Innovations).

Rys. 4. Wykoanie nasypyu drogowego. Układanie warstwy strzępów gumowych jako jednej z warstw konstrukcyjnych nasypu. Czuprynowo, rok 2011. Źródło: Mostostal Warszawa S.A.

Założeniem projektu było ograniczenie stosowania tradycyjnych materiałów do budowy nasypów na rzecz materiałów pochodzących z recyclingu. Realizując ten cel, należy pamiętać, że prowadzi to do nieznacznego podniesienia kosztów inwestycji. Konsorcjum postawiło sobie za cel rozwiązanie tego problemu poprzez optymalizację procesu produkcyjnego i stworzenie dogodnych warunków rynkowych wykorzystania tego typu odpadów. Wśród utrudnień wprowadzenia produktu na rynek jest różnica w przepisach prawnych określających limity emisji zanieczyszczeń w poszczególnych krajach członkowskich. Bariera staje się wyraźniejsza w momencie, gdyby chciało się ujednolicić zasady wprowadzenia produktu na rynek całej Unii. Dzięki wybudowanemu przez firmę Mostostal Warszawa obiektowi demonstracyjnemu można zaobserwować zdecydowanie większe zainteresowanie tego typu technologiami w naszym kraju, które związane są między innymi ze znacznymi ograniczeniami prawnymi możliwości spalania opon samochodowych w piecach przemysłowych. Więcej informacji na temat projektu można znaleźć na stronie internetowej projektu: www.rectyre.solintel.eu oraz licznych publikacjach dotyczących wykonanego odcinka testowego.

7. KŁADKA KOMPOZYTOWA DLA PIESZYCH, OPRACOWANIE

TECHNOLOGII WYTWARZANIA I WDROŻENIE KOMPOZYTOWYCH