Budżet bibliotek od organizatora w zł
Środki pozyskane od podmiotów publicznych w zł
ogółem w tym MKiDN
58 419 781 5 618 574 4 779 867
W 2014 r. dotacja od organizatora dla bibliotek publicznych wzrosła w niewielkim stopniu (o 674 830 zł) w odniesieniu do roku 2013. Środki pozyskane od podmiotów publicznych wzrosły o 741 837 zł. Od Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego zachodniopomorskie biblioteki
publiczne otrzymały kwotę o 1 139 788 zł większą niż w 2013 roku (w tym zakup nowości
wydawniczych834 202 zł). Zwiększenie środków finansowych pozyskanych z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, od innych podmiotów publicznych oraz od organizatora wiązało się
przede wszystkim z realizacją Programu Wieloletniego Kultura+, priorytet „Infrastruktura bibliotek”.
W 2014 r. inwestycje i modernizacje wraz z wyposażeniem placówek zakończyło 10 bibliotek (spośród 11.) biorących udział w Programie Wieloletnim Kultura+, priorytet „Infrastruktura bibliotek”
Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Prace te biblioteki realizowały od roku 2013 (Chojna, Choszczno, Drawsko Pomorskie, Gryfino, Kamień Pomorski, Police, Sianów, Szczecinek, Świnoujście, Wolin). Jedynie główny budynek Miejskiej Biblioteki Publicznej w Kołobrzegu nadal jest remontowany, a jego oddanie do użytku planowane jest jesienią 2015 r. W 2014 roku kolejne dwie biblioteki otrzymały dofinansowanie z Programu Biblioteka+. Infrastruktura bibliotek - w Nowogródku Pomorskim i Białym Borze. W województwie zachodniopomorskim Marszałek Województwa nadal (od 2012 roku) finansuje 12,5% kosztów inwestycji. W sprawozdaniach opisowych 20 bibliotek deklarowało złożenie wniosków do programu „Infrastruktura bibliotek” w roku 2015 i w latach kolejnych. Biblioteki, które już zrealizowały inwestycje w ramach Programu (9 bibliotek), również zadeklarowały chęć dalszego pozyskania środków z „Infrastruktury bibliotek”.
Przykłady zadań zrealizowanych w ramach Programu:
W Miejskiej Bibliotece Publicznej w Choszcznie przeprowadzono generalny remont pomieszczeń biblioteki oraz zagospodarowano teren wokół niej. Budynek został w pełni przystosowany dla osób niepełnosprawnych. Na parterze wykonano podjazdy, natomiast do pozostałych pomieszczeń został zakupiony schodołaz. Pomieszczenia biblioteki zostały wyposażone w nowoczesne meble i zestaw
regałów przesuwnych. Mieszkańcom udostępniono dodatkowe pomieszczenie do prowadzenia zajęć z dziećmi i do wykorzystania jako miejsce spotkań. Zakupiono 12 komputerów, aparat fotograficzny,
drukarkę, urządzenie wielofunkcyjne, mikrofon bezprzewodowy i dysk plikowy.
Na przełomie roku 2013/2014 w Miejska Biblioteka Publiczna w Kołobrzegu wykonała prace remontowe w Bibliotece Dziecięcej, Młodzieżowej oraz w wypożyczalni beletrystyki. Pomieszczenia przystosowano dla osób korzystających z wózków inwalidzkich. Zakupiono nowe meble biblioteczne.
W siedzibie głównej biblioteki prace wewnętrzne, rozpoczęte w 2014 r., objęły wymianę instalacji sanitarnej, grzewczej i elektrycznej. W podpiwniczeniach utworzony został m.in. magazyn na zbiory, toalety, szatnia oraz salka edukacyjno - kulturalna dla 50. osób. Roboty zewnętrzne objęły remont dachu i elewacji. Budynek jest ocieplany. Dalsze prace obejmą pozostałe oddziały oraz pomieszczenia strychowe, w których powstanie m.in. serwerownia oraz archiwum.
23
Biblioteka im. Marii Skłodowskiej - Curie w Policach pozyskane z Programu środki przeznaczyła na wyposażenie nowo wybudowanej (z funduszy samorządowych) filii. Duża, nowoczesna filia, przejęła zadania dwóch małych placówek miejskich stając się jednocześnie ważnym ośrodkiem kultury.
W 2014 roku oddano do użytku nowy budynek Biblioteki Publicznej Gminy i Miasta Sianów. Jest on w pełni przystosowany do obsługi czytelników niepełnosprawnych. W budynku zamontowano
szerokie drzwi wejściowe, które ułatwiają poruszanie się osobom na wózkach inwalidzkich.
Do pomieszczeń usytuowanych na piętrze można dostać się windą. Biblioteka wyposażona jest w nowoczesne narzędzia multimedialne dla dzieci i dorosłych. Osoby głuchonieme mogą korzystać
z programu ”Równość człowieka głuchego, komunikacja osób niesłyszących i niedosłyszących”.
W 2014 r. dokończono remont wnętrz Miejskiej Biblioteki Publicznej w Szczecinku. Wymieniono meble, zainstalowano klimatyzację, zakupiono program biblioteczny, oprogramowanie dla osób niewidzących i niedowidzących, komputery i urządzenia wielofunkcyjne, stół multimedialny, aparaty fotograficzne, rzutnik, sprzęt nagłaśniający, telewizory oraz system antykradzieżowy.
W Miejskiej Bibliotece Publicznej w Świnoujściu wykonano prace mające na celu poprawę stanu technicznego budynku oraz podniesienie jego standardu i bezpieczeństwa. Na zewnątrz budynku zamontowano nowe drzwi i oświetlenie. Wykonano podjazd dla wózków inwalidzkich, przystosowano toaletę dla potrzeb osób niepełnosprawnych oraz zainstalowano windę. Zakończono prace termomodernizacyjne. Wokół budynku biblioteki powstały estetyczne zieleńce, położono nowy chodnik. Biblioteka wzbogaciła się także o nowoczesne wyposażenie. Uruchomiono też nową czytelnię internetową z 6. stanowiskami komputerowymi.
Biblioteka Publiczna Gminy Wolin - w listopadzie 2014 r. oddano do użytku, położony w centrum miasta, nowy budynek, który w całości zajmuje biblioteka. Pozyskane środki przeznaczono też na
kompletne wyposażenie. Do biblioteki zakupiono 16 komputerów, kserokopiarkę, telewizor, radio i projektor.
W latach ubiegłych remontowano przede wszystkim główne siedziby bibliotek. Ze sprawozdań opisowych wynika, iż obecnie częściej środki finansowe przeznaczane są na remonty filii. Takie modernizacje i remonty wykonały w swoich placówkach biblioteki w: Barwicach, Choszcznie,
Gościnie, Gryfinie, Grzmiącej, Koszalinie, Mieszkowicach, Szczecinie i Węgorzynie.
W Koszalińskiej Bibliotece Publicznej i Miejskiej Bibliotece Publicznej w Szczecinie remonty filii były związane z pozyskaniem i adaptacją do celów bibliotecznych, nowych lokali w atrakcyjnych lokalizacjach.
Ze środków finansowych Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013
wyremontowano i wyposażono filie biblioteczne Miejsko - Gminnej Biblioteki Publicznej w Mieszkowicach zlokalizowane w Starych Łysogórkach i w Troszynie (środki PROW wyniosły 80%
inwestycji) oraz siedzibę Biblioteki Publicznej w Przybiernowie (wymiana okien, drzwi, zakup regałów i utworzenie kącika malucha).
W Książnicy Pomorskiej z dotacji celowej od organizatora wykonano zadanie: "Wydzielenie pożarowe klatki schodowej w budynku III". W tym samym budynku dokonano remontu instalacji
alarmowej, łazienek i innych pomieszczeń. Wyremontowano też klatkę schodową w budynku I. Drobne remonty miały też miejsce w Bibliotece Składowej w Buku.
Dużo bibliotek przeprowadza mniejsze remonty poprawiające estetykę i dostosowuje pomieszczenia do nowych zadań. W większości przypadków fundusze na takie remonty biblioteki wygospodarowują z dotacji na bieżącą działalność lub otrzymują w formie niewielkiej dotacji celowej od organizatora (m.in. Barwice, Goleniów, Łobez, Maszewo, Ostrowice, Postomino, Siemyśl, Sławno, Stargard Szczeciński, Świdwin (g), Trzcińsko Zdrój).
24
XII. DODATKOWE ŹRÓDŁA ŚRODKÓW NA DZIAŁALNOŚĆ BIEŻĄCĄ I INWESTYCJE. UDZIAŁ W PROGRAMACH, KONKURSACH, GRANTACH, SPONSORING
Po raz szósty w Książnicy Pomorskiej rozstrzygnięto konkurs Biblioteka Roku na najlepszą bibliotekę publiczną województwa zachodniopomorskiego (opisany w rozdziale XIII, pkt 4).
W 2014 r. z programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Zakup nowości
wydawniczych dla bibliotek” 99 bibliotek woj. zachodniopomorskiego otrzymało 834 202 zł.
Do programu nie przystąpiły 24 biblioteki nie będące instytucjami kultury.
W realizowanym po raz pierwszy Priorytecie 2. Programu „Zakup nowości wydawniczych do bibliotek
publicznych zgodnie z potrzebami partnerskich bibliotek szkolnych (szkół stopnia podstawowego i gimnazjów)” dofinansowanie otrzymało 16 bibliotek woj. zachodniopomorskiego.
Książnica Pomorska pozyskała grant z realizowanego przez Instytut Książki programu „Szkolenia dla bibliotekarzy”. W ramach projektu „Budowanie dobrej marki biblioteki - jak cię widzą, tak cię piszą” w Książnicy Pomorskiej przeprowadzono 6 szkoleń, w których udział wzięło 112. bibliotekarzy.
W 2014 roku biblioteki w Nowogródku Pomorskim i Białym Borze otrzymały dofinansowanie w ramach Programu Wieloletniego Kultura+, Priorytet „Infrastruktura bibliotek”. Kolejnych 7 bibliotek kontynuowało prace budowlano-remontowe rozpoczęte wcześniej w ramach Programu
(opisano w rozdziale XI). Na promocję zadania w województwie Urząd Marszałkowski przeznaczył 150 tys. zł. Poprzez Książnicę Pomorską, środki te otrzymało 13 bibliotek na realizację
Zachodniopomorskich spotkań w Bibliotece+ (opisano w rozdziale XIII, pkt 4).
Duża liczba bibliotek nadal korzysta z refundacji kosztów dostępu do Internetu pokrywanych przez Fundację Orange w ramach programu „Akademia Orange dla bibliotek”. Ze środków Fundacji biblioteki organizują również zajęcia z wykorzystaniem Internetu.
W ramach grantu od Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, Fundacja Orange realizowała projekt
edukacyjno-animacyjny dla seniorów „Spotkania z pasjami”, w którym udział wzięły biblioteki w Chociwlu, Choszcznie, Czaplinku, Świeszynie i Polanowie. Projekt ten zakładał przeprowadzenie w bibliotekach 12. spotkań z ciekawymi ludźmi w formie wideokonferencji.
Biblioteki nadal korzystały z oferowanych przez Fundację Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego małych projektów. Cześć projektów wiązała się z pozyskaniem środków finansowych:
„Kierunek: Biblioteka” (Darłowo miasto i Darłowo gmina) - niewielkie środki na oznakowanie biblioteki i miejscowości,
„Aktywna biblioteka” (Drawsko Pomorskie - dwa projekty: „Razem dla rodziny” i ”Informatyka Dorosłego Europejczyka” oraz Marianowo - projekt „Komputer! - to przecież takie proste - warsztaty komputerowe dla osób 55 +”),
„O finansach w bibliotece” (Polanów i Darłowo miasto),
„Wizyta za jeden uśmiech. Przyjedź, zobacz działaj” (Sianów).
Inne projekty, które nie wiązały się z otrzymaniem funduszy to:
Link do przyszłości. Młodzi. Internet. Kariera (Darłowo miasto, Dębno, Lipiany),
„Wolność-czujesz to?” (w Ustroniu Morskim przeprowadzono dwie debaty „Czym jest wolność?”).
Biblioteki w Białogardzie (m), Białym Borze, Bornym Sulinowie, Dygowie, Gościnie, Kołobrzegu (m), Kołobrzegu (g) i Rymaniu zostały wyposażone w sprzęt komputerowy i urządzenia peryferyjne pozyskane z programu „Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu na terenie gmin zrzeszonych w Związku Miast i Gmin Dorzecza Parsęty” współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Innowacyjna Gospodarka 2007-2013.
Z projektów Lokalnej Grupy Działania „Partnerstwo Drawy” (PROW) skorzystały biblioteki w Czaplinku i Ostrowicach realizując zadania: „Bajkowa biblioteka”, ”Wyposażenie Gminnej Biblioteki
Publicznej w Czaplinku w sprzęt komputerowy i multimedialny i udostępnianie go na potrzeby społeczności lokalnej” (Czaplinek), oraz „Nasza Polska sprzed ćwierć wieku - odkryj młody ją człowieku”, „Warsztaty pieśni wg Oskara Kolberga, czyli muzyka obecna w życiu codziennym”,
„Boże Narodzenie w świecie - potrawy, o których nie wiecie” (Ostrowice).
25
Biblioteki w Gryficach i Płotach otrzymały fundusze unijne z Lokalnej Grupy Działania Gryflandia w ramach działania 413 „Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju” objętego PROW na lata 2007-2013
w zakresie małych projektów.
Z projektu „Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu mieszkańców Gminy Bielice” realizowanego przez LGD Stowarzyszenie Dolnoodrzańska Inicjatywa Rozwoju Obszarów Wiejskich (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego realizowany w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka na lata 2007-2013), biblioteka otrzymała komputery i urządzenie wielofunkcyjne.
„Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu w gminie Lipiany” to projekt realizowany przez LGD
Stowarzyszenie „Lider Pojezierza” (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego realizowany w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka na lata 2007-2013), dzięki któremu
biblioteka otrzymała w użyczenie trzy komputery.
Z projektu „Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu mieszkańców Gminy Dobra”, realizowanego przez LGD Centrum Inicjatyw Wiejskich dla powiatu łobeskiego (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego realizowany w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka na lata 2007-2013), biblioteka otrzymała sprzęt komputerowy (15 zestawów), rzutnik, drukarkę, oprogramowanie oraz ich ubezpieczenie.
Do filii Biblioteki Publicznej Gminy Wolin (Kołczewo) zakupiono 10 komputerów i urządzenie wielofunkcyjne z funduszy Programu Operacyjnego Zrównoważony Rozwój Sektora Rybołówstwa i Nadbrzeżnych Obszarów Rybackich 2007-2013 Lokalnej Grupy Rybackiej Zalew Szczeciński.
Biblioteka w Przybiernowie skorzystała z funduszy LGD Stowarzyszenie Szanse Bezdroży Gmin Powiatu Goleniowskiego na zajęcia warsztatowe dla mieszkańców. Na podobną działalność dwie filie Biblioteki Publicznej w Połczynie-Zdroju otrzymały środki finansowe z Lokalnej Grupy Działania Powiatu Świdwińskiego. Biblioteka Publiczna w Świeszynie otrzymała fundusze na zorganizowanie imprez kulturalno-oświatowych i turystycznych w Tygodniu Bibliotek z programu LGD Środkowopomorskiej Grupy Działania.
Biblioteka Publiczna Gminy Stargard Szczeciński w 2014 r. w ramach PROW działanie 413
„Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju” realizowała projekty: „Teatr, fotografia, rzemiosło…”,
„Aktywnie i sportowo - warsztaty sportowe i rekreacyjne dla mieszkańców objętych LGD WIR”, oraz
„Aktywna wieś - warsztaty z carvingu oraz zajęcia sportowe”.
Organizując wypoczynek zimowy i letni dla dzieci biblioteki w Goleniowie, Łobzie i Połczynie-Zdroju pozyskały pomoc finansową od samorządów na realizację małych projektów (Goleniów, Kołobrzeg, Łobez) oraz z Fundacji Wspomagania Wsi (filie wiejskie biblioteki w Połczynie - Zdroju).
Biblioteki w Choszcznie, Kołobrzegu, Mirosławcu, Ostrowicach prowadziły profilaktyczne działania oświatowe oraz zakupywały odpowiedni księgozbiór z funduszy gminnych Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Biblioteki publiczne woj. zachodniopomorskiego brały udział w IV edycji Rankingu Bibliotek przygotowanym przez Instytut Książki i dziennik Rzeczpospolita. Nagrodzono samorządy najbardziej zaangażowane w kulturalny rozwój swojej gminy. Spośród bibliotek woj. zachodniopomorskiego najwyższe miejsce zajęła Biblioteka Publiczna Gminy i Miasta Sianów (8) Na wysokich miejscach uplasowały się również biblioteki w: Biesiekierzu (11), Dębnie (23), Międzyzdrojach (26), Gryfinie (29), Nowogardzie (39).
Ponadto:
Miejska Biblioteka Publiczna w Choszcznie uczestniczyła w projekcie dofinansowanym przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych „Nagranie i nieodpłatne
rozpowszechnienie książek mówionych przeznaczonych dla osób niewidomych i słabowidzących w najnowszym standardzie cyfrowym”.
Biblioteka Publiczna w Kaliszu Pomorskim współpracowała ze Stowarzyszeniem Antropologów
Kultury z Poznania w ramach projektu „Biblio-feel” finansowanego ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (międzypokoleniowa gra biblioteczna, cykliczne wieczory opowieści,
wyzwania czytelnicze, noc astronomiczna oraz warsztaty dziennikarsko-etnograficzne).
26
Koszalińska Biblioteka Publiczna otrzymała dofinansowanie od Stowarzyszenia Gmin Polskich Euroregionu Pomerania z Funduszu Małych Projektów, z Programu Operacyjnego Cel 3.
„Europejska Współpraca Terytorialna” - „Współpraca Transgraniczna” Krajów Meklemburgia - Pomorze Przednie/Brandenburgia i Rzeczpospolitej Polskiej (Województwo Zachodniopomorskie)
2007-2013, na realizację projektu „Polsko-niemiecka konferencja na temat historii i współczesności książki”.
Biblioteka Publiczna w Marianowie była partnerem w 2 projektach:
projekt Towarzystwa Rozwoju Gminy Marianowo - „Zasługujemy na szansę - kompleksowe
wsparcie osób niepełnosprawnych” - z Funduszu Inicjatyw Obywatelskich Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej,
projekt Stowarzyszenia Kobiet Aktywnych „Yes Sydonia” p.n. „Warsztaty artystyczne”
podnoszenie jakości życia mieszkańców poprzez udział w szkoleniach z zakresu: dequpage, carvingu itp.- współfinansowany ze środków PROW na lata 2007-2013.
Filia Gminnej Biblioteki Publicznej w Stanominie (Pomianowo) uczestniczyła w konkursie organizowanym przez Fundację Rozwoju Dzieci im. Komeńskiego „Dzieci buszują w bibliotece”.
Książnica Stargardzka (Stargard Szczeciński) z Funduszu Małych Projektów INTERREG IV A w ramach Programu Operacyjnego Cel 3. „Europejska Współpraca Terytorialna” - „Współpraca
Transgraniczna” Krajów Meklemburgia - Pomorze Przednie/Brandenburgia i Rzeczpospolitej Polskiej (Województwo Zachodniopomorskie) 2007–2013, pozyskała dofinansowanie na realizację zadania
„Znaczenie udostępniania kopii cyfrowych regionalnych zbiorów bibliotecznych w Sieci”. Projekt przewidywał organizację polsko-niemieckiej konferencji naukowej na temat digitalizacji materiałów bibliotecznych, archiwalnych i muzealnych (oraz wydanie publikacji pokonferencyjnej).
Książnica Pomorska (Szczecin) pozyskała środki z programów Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na projekty:
„Budowanie dobrej marki biblioteki - jak cię widzą, tak cię piszą” - Szkolenia dla bibliotekarzy 2014 ze środków Instytutu Książki,
Dyskusyjne Kluby Książki,
II Festiwal Książki Słuchanej - „Odkrywcy wyobraźni”.
Miejska Biblioteka Publiczna w Szczecinie realizowała:
Program MKiDN - Program Rozwoju Czytelnictwa, Priorytet Promocja Czytelnictwa „Salon literacki Alef”,
Projekt REkreacja. Profesjonalny Menedżer Społeczny. Dzięki udziałowi w konkursie sfinansowany został projekt „Biblioteka przyjazna niewidomym” ze środków Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich.
W 2014 roku Bibliotece Publicznej Gminy Ustronie Morskie zostały przekazane 4 komputery z projektu Internetowe Centra Edukacyjno - Oświatowe na Wsi finansowanego ze środków
Europejskiego Funduszu Socjalnego.
XIII. STAN ORGANIZACYJNY I DZIAŁALNOŚĆ BIBLIOTEK POWIATOWYCH NA RZECZ