Kierunek nieadekwatności otrzymywanego wsparcia

Analiza poziomu nieadekwatności wsparcia pozwoliła na określenie, w jakim stopniu otrzymywane od innych wsparcie trafia w potrzeby odbiorców. Uzyskane wyniki umożliwiły uporządkowanie otrzymywanego przez badanych bezrobotnych wsparcia na skali nieadekwatne – adekwatne. Otrzymane wyniki mieszczą się w przedziale od -5 do 5, gdzie 0 oznacza wsparcie adekwatne²⁷. Analiza kierunku nieadekwatności pozwoli zaobserwować, czy otrzymywane wsparcie jest zbyt niskie (deficyt), adekwatne, czy też nadmierne w odniesieniu do faktycznych potrzeb.

Tabela 37. Statystyki opisujące kierunek nieadekwatności otrzymywanego wsparcia społecznego (w niemieckiej próbie).

Minimum Maximum M SD

Kierunek nieadekwatności -1,38 1,25 0,03 0,47

N=104

Tabela 37. zawiera informacje opisujące kierunek nieadekwatności wsparcia zaobserwowany wśród niemieckich osób badanych. Najniższy wynik dotyczący kierunku nieadekwatności wsparcia wyniósł (-1,38), najwyższy natomiast osiągnął wartość 1,25.

Średnio osoby badane wskazują na siłę otrzymywanego wsparcia równą 0,03. Otrzymana

średnia sugeruje, że poziom wsparcia otrzymywanego przez badane osoby bezrobotne jest wyższy od zera (0=adekwatność), a więc otrzymywane przez niemieckich bezrobotnych wsparcie określane jest przez nich jako nieznacznie przekraczające ich faktyczne potrzeby.

Tabela 37.1. Zestawienie częstości występowania deficytu, adekwatności i nadmiaru wsparcia społecznego w badanej grupie.

Wsparcie społeczne Liczebność Procent

Deficyt 42 40

Adekwatność 17 16

Nadmiar 45 44

Wykres 18. Graficzne przedstawienie częstości występowania deficytu, adekwatności i nadmiaru wsparcia społecznego w badanej grupie.

Wsparcie adekwatne Nadmiar 16%

wsparcia 44%

Deficyt wsparcia 40%

Graficzne przedstawienie kierunku nieadekwatności wsparcia społecznego (Wykres 18;

Tabela 37.1) pokazuje ocenę trafiającego do niemieckich badanych wsparcia pod względem jego dostosowania do potrzeb. Jak widać na wykresie prawie połowa badanych (44%) ocenia otrzymywane wsparcie jako nadmierne. Nieco mniejszy odsetek badanych bezrobotnych (40%) deklaruje posiadanie za niskiego wsparcia w stosunku do odczuwanych potrzeb. Tylko 16% osób wskazuje na uzyskiwanie optymalnego, a więc adekwatnego do przejawianych potrzeb, wsparcia.

Kierunek nieadekwatności otrzymywanego wsparcia w niemieckiej grupie badanych osób porównano z wynikami otrzymanymi wśród polskich bezrobotnych. Tabela 37.2. przedstawia uzyskane średnie w tym zakresie dla obu grup.

27 Wynik końcowy nie musi być liczbą całkowitą – wynika to z procedury obliczania wyników.

Tabela 37.2. Średnie wyników dla polskiej i niemieckiej grupy z deficytem, adekwatnością oraz nadmiarem otrzymywanego wsparcia społecznego.

Kierunek nieadekwatności wsparcia

Deficyt wsparcia Adekwatne wsparcie Nadmiar wsparcia

Średnia SD Średnia SD Średnia SD

PL DE PL DE PL DE PL DE PL DE PL DE

Wsparcie otrzymywane 2,74 2,98 0,74 0,69 3,47 3,57 0,96 0,97 3,10 3,26 0,62 0,77

Samoocena²⁸ 4,62 18,64 2,59 5,15 5,62 23,83 1,50 4,08 6,22 21,55 2,12 5,01 Twardość* 2,88 57,00 0,28 10,68 2,78 66,47 0,27 7,49 2,94 61,48 ,279 10,09 Perspektywy 26,35 27,45 5,26 4,29 27,47 26,12 4,52 5,39 28,02 27,82 5,84 3,99 Postawy 27,27 23,12 3,52 5,12 27,62 25,00 3,18 3,04 26,87 24,33 3,17 4,65 Poszukiwanie pracy 35,46 37,24 6,50 6,67 35,86 37,59 7,61 6,64 34,00 35,88 6,77 6,68

Wiek 37,92 33,91 9,84 11,87 36,19 36,35 10,27 13,05 37,61 32,15 9,99 11,88 Czas bez pracy 43,01 14,14 40,64 15,49 39,28 24,83 41,09 29,61 45,31 19,51 48,06 18,26

N 122 42 122 42 21 17 21 17 82 45 82 45

28 Ze względu na konieczność użycia w badaniach odrębnych metod mierzących poziom samooceny oraz twardości w próbach, zmienne te wykluczono z opisu.

Tabela 37.2. przedstawia opis uzyskanych wyników w grupie badanych polskich oraz niemieckich bezrobotnych charakteryzujących się deficytem, nadmiarem oraz adekwatnością otrzymywanego wsparcia społecznego. Rozpatrywane grupy nie są równoliczne, można jednak zauważyć występujące w ich obrębie pewne tendencje i różnice.

Uzyskane średnie wskazują, że niemieccy bezrobotni lepiej od polskich obywateli spostrzegają swoją przyszłość zawodową. Polacy otrzymując zbyt niskie w ich odczuciu wsparcie są skłonni do bardziej negatywnego zapatrywania się na możliwość znalezienia pracy. Jednak, gdy udzielana im pomoc nasila się, mianowicie zaspokaja, bądź nawet przerasta odczuwane potrzeby, także własne perspektywy wyjścia z sytuacji bezrobocia zmieniają się na lepsze. W grupie z niemiecką narodowością zauważyć można natomiast pewną stagnację. Niezależnie od ilości odbieranego od innych wsparcia jednostki spostrzegają swoje szanse na zatrudnienie prawie na stałym poziomie. Przyczyny pojawiających się różnic upatrywać można w odwołaniu do nasilenia indywidualizmu oraz kolektywizmu w poszczególnych państwach. Uzyskane średnie wskazują na występującą wśród Polaków, spostrzeganych jako bardziej kolektywnych, tendencję do uzależniania wizji własnej przyszłości zawodowej od innych, przede wszystkim w oparciu o jakość istniejących relacji wspierających. W sytuacji odczuwanego zbyt niskiego wsparcia, w stosunku do zapotrzebowania, podmiot może odczuwać samotność, brak zainteresowania ze strony otoczenia, co z kolei prowadzić może do niepewności dotyczącej szans na znalezienie pracy. W miarę intensyfikacji otrzymywanego wsparcia polepsza się jednak percepcja własnej przyszłości. Natomiast w przypadku przejawiających większą indywidualność Niemców, spostrzegane szanse na znalezienie zatrudnienia nie są istotnie uzależnione od jakości relacji z otoczeniem (Schwarz, 1999; Glazer, 2006; Kaniasty, Norris, 2000).

Tabela 37.2. wskazuje na różnice pomiędzy przejawianymi postawami wobec pracy. Jak można zauważyć polscy bezrobotni są ogólnie lepiej ustosunkowani do pracy niż Niemcy.

Wyższe wartościowanie pracy przez Polaków pozostających bez zatrudnienia wyjaśnić można w odwołaniu do większego bezrobocia w kraju. Odsetek osób bezrobotnych w Polsce (11,6%)^* świadczy o istnieniu mniejszych, niż w Niemczech (8,7%)²⁹ szans na znalezienie miejsca zatrudnienia, co z kolei determinować może spostrzeganą wartość pracy.

Jak można zaobserwować (Tabela 37.2) zarówno polscy, jak i niemieccy bezrobotni posiadający nadmierne wsparcie ze strony otoczenia wykazują mniejszą aktywność w celu szukania zatrudnienia, niż osoby z pozostałych grup. Zatem obie grupy narodowościowe przejawiają tendencję do mniejszego angażowania się w poszukiwanie pracy w sytuacji, gdy przejawiane przez nie podstawowe potrzeby są zaspokajane w większym stopniu, niż byłoby to konieczne. Nie musząc troszczyć się o własny byt, szukanie zatrudnienia przekładają najczęściej na plan dalszy.

Przypatrując się działaniom podejmowanym w celu znalezienia miejsca pracy można stwierdzić, że Niemcy wykazują średnio większą intensywność tego rodzaju zachowań niż czynią to Polacy. Może przyczyniać się to do dłuższego okresu bez zatrudnienia, jaki można zauważyć wśród polskich badanych. Porównując średni czas pozostawania bez pracy w obu próbach zauważyć można występowanie pewnych różnic. Polacy przebywają bez zatrudnienia dłużej, gdy otrzymywane przez nich wsparcie oceniają jako nadmierne.

Natomiast wśród niemieckich badanych czas bezrobocia wydłuża się, gdy uzyskiwane przez nich wsparcie oceniane jest jako adekwatne. W obu grupach jednak uzyskiwane wsparcie w pełni zaspokaja odczuwane potrzeby bezrobotnych.

5.2.1.4. Charakterystyka zachowań ukierunkowanych na poszukiwanie pracy wśród osób badanych

Zachowania ukierunkowane na poszukiwanie zatrudnienia są w niniejszej pracy traktowane jako zmienna zależna. Aby bliżej przyjrzeć się aktywności badanych osób skierowanej na znalezienie zatrudnienia dokonano analizy tej zmiennej.

Najniższy wynik dotyczący zmiennej zachowania ukierunkowane na poszukiwanie pracy uzyskany w niemieckiej grupie badawczej wyniósł 20 (najniższy możliwy wynik to 14), najwyższy osiągnął wartość 51 (na 56 punktów możliwych). Uzyskana średnia sugeruje stosunkowo wysoką skłonność osób badanych do podejmowania działań skierowanych na poszukiwanie pracy (patrz: Tabela 34).

29 * Stopa procentowa z października 2007r.

Tabela 38. Rozkład zmiennej Zachowania ukierunkowane na poszukiwanie pracy.

Poszukiwanie

pracy Liczebność Procent

x < 20 0 0

20≤ x <30 18 17,3 30 ≤ x < 40 49 47,2 40 ≤ x ≤ 50 36 34,6

50 ≤ x 1 0,9

Tabela 38. przedstawia rozkład zachowań ukierunkowanych na poszukiwanie pracy w niemieckiej próbie. Relatywnie mała grupa badanych Niemców (17%) otrzymała wyniki mieszczące się w dolnym przedziale (20≤ x <30) punktów. Podobnie osoby, które osiągnęły wynik powyżej 50 punktów (na 56 możliwych) stanowiły zdecydowaną mniejszość, niecały 1% wszystkich badanych. Najliczniejszą grupę (~47%) stanowiły osoby z wynikiem mieszczącym się w środkowym przedziale, od 30 do 40 punktów.

Uzyskane w badaniu dane wskazują zatem, że większość badanych Niemców podejmuje działania w celu poszukiwania pracy w średnim (umiarkowanym) stopniu. Choć wśród pozostałych osób znaczna ich część (34,6%) określa własny proces szukania zatrudnienia jako bardziej intensywny, o czym świadczą wyniki mieszczące się w górnych przedziałach (od 40 – 50).

Wykres 19. Rozkład częstości odpowiedzi dla zmiennej zachowania ukierunkowane na poszukiwanie pracy.

60,00 40,00

20,00

Poszukiwanie pracy 20

15

10

5

0

Częstość

Wykres 19. przedstawia rozkład odpowiedzi udzielanych przez niemieckich bezrobotnych dotyczących ich zachowań ukierunkowanych na poszukiwanie pracy. Zaobserwować można, że znaczna część niemieckich bezrobotnych przejawia skłonność do poszukiwania zatrudnienia w stopniu średnim, a także wyższym.

Uzyskane w niemieckiej grupie wyniki dotyczące zachowań ukierunkowanych na poszukiwanie pracy zestawiono z rezultatami otrzymanymi w przebadanej polskiej próbie.

Tabela 38.1. Średnie wyników dla grupy polskiej (PL) oraz Niemieckiej (DE).

Poszukiwanie pracy M SD

DE PL

36,89 36,44

6,67 6,55

Tabela 38.1. zawiera średnie dotyczące podejmowania zachowań ukierunkowanych na poszukiwanie pracy przez polskich oraz niemieckich bezrobotnych. Uzyskane wartości średnich w obu grupach nie różnią się w znaczny sposób (x=⎥0,45⎢). Wyniki zamieszczone w Tabeli 38.1. wskazują na to, że zarówno Polacy, jak i Niemcy z podobną intensywnością podejmują kroki mające na celu znalezienie miejsca pracy.

Otrzymane wyniki dotyczące średniej skłonności do szukania zatrudnienia różnią się ilościowo w małym stopniu, sprawdzono jednak czy występujące między nimi rozbieżności są istotne.

Tabela 38.2. Porównanie średnich dla zmiennej zachowania ukierunkowane na poszukiwanie pracy w polskiej i niemieckiej grupie.

Test jednorodności wariancji Levene’a

Test t-Studenta

F p T df P Różnica

średnich Poszukiwanie pracy 0,79 0,37 0,49 206 0,62 0,92

Rozkłady zmiennej zachowania ukierunkowane na poszukiwanie pracy w próbach są normalne (zob. Aneks: Tabela 51; 52). Otrzymane prawdopodobieństwo (p) w teście Levene’a (Tabela 38.2) dla analizy wariancji F jest większe od 0,05. Posłużono się zatem testem t-Studenta w celu stwierdzenia, czy średnie zachowań ukierunkowanych na poszukiwanie pracy w obu grupach różnią się w sposób istotny. Wyniki zamieszczone w tabeli 38.2. nie wykazały jednak istotnych różnic pomiędzy analizowanymi średnimi.

Na podstawie otrzymanych wyników można stwierdzić, że intensywność podejmowania działań ukierunkowanych na poszukiwanie pracy przez polskich, jak i niemieckich bezrobotnych nie różni się w sposób istotny.

5.2.2. Weryfikacja hipotez

ANALIZA ŚCIEŻEK

Ze względu na przyjętą strukturę relacji pomiędzy zmiennymi (patrz: Rysunek 7), do analizy bezpośrednich oraz pośrednich zależności, zastosowano analizę ścieżek (path analysis), która pozwala na bogatszą, przyczynową interpretację zależności między zmiennymi. Analiza ścieżek dopuszcza również bardziej złożoną strukturę relacji między badanymi zmiennymi, co umożliwia analizę bezpośrednich i pośrednich efektów wiążących zmienne (Gaul, Machowski, 2004; Sarason i in., 1990).

Badane zmienne zostały odpowiednio dostosowane do wymogów zastosowanej analizy (Tabela 39). Zgodnie z założeniami analizy ścieżek badane zmienne sklasyfikowano jako zmienne endogeniczne oraz zmienne egzogeniczne.

Tabela 39. Klasyfikacja badanych zmiennych (por. Tabela 26).

ZMIENNE ENDOGENICZNE

o charakterze zmiennych zależnych głównych Zachowania ukierunkowane na poszukiwanie pracy

ZMIENNE ENDOGENICZNE

o charakterze zmiennych pośredniczących Samoocena Elastyczność

Ocena własnych perspektyw znalezienia pracy ZMIENNE EGZOGENICZNE

o charakterze zmiennych moderujących Poziom nieadekwatności wsparcia społecznego Postawy wobec pracy

ZMIENNE EGZOGENICZNE

o charakterze zmiennych niezależnych Otrzymywane wsparcie społeczne

Zebrane dane zostały wystandaryzowane i poddane analizie przy zastosowaniu analizy ścieżek. Próba badawcza liczyła powyżej 100 osób (104 badanych), co stanowi podstawę do zastosowania tej metody i prowadzi do otrzymania zadowalających wyników maksymalnego prawdopodobieństwa (ML – maximum likelihood). Przeanalizowano wszystkie założone relacje przyczynowe pomiędzy zmiennymi. W modelu wyjściowym okazało się, że niektóre ścieżki nie posiadają istotnego wpływu na zmienne endogeniczne.

Powtórne obliczenie modelu z pominięciem ścieżek nieistotnych zaowocowało dobrymi wskaźnikami dopasowania (Tabela 40).

Table 40. Wskaźniki dopasowania modelu.

ML Chi² df p GFI AGFI

8,97 10 0,54 0,97 0,93

Umieszczone w tabeli 40. wskaźniki dopasowania określają stopień dopasowania modelu do danych. Wartość p jest większa od 0,05, co wskazuje na rzetelność analizowanego modelu. Hipotetyczny model, dzięki uzyskanym parametrom df i p jest dopasowany do

analizowanych danych. Obliczone zostały także indeksy dopasowania GFI oraz poprawione GFI (AGFI), które wskazują na stopień dopasowania modelu. Wymienione wskaźniki przyjmują wartości od 0 do 1, i jeśli oscylują one wokół wartości 0,9 to oznacza to wysoki poziom dopasowania modelu. Możemy więc uznać iż testowany model dobrze odtwarza macierz korelacji. Nie ma więc podstaw do odrzucenia modelu.

Zbadano całkowitą korelację między analizowanymi zmiennymi, jak również efekty przyczynowe (bezpośrednie oraz pośrednie) występujące między nimi (zob. Aneks: Tabela 48). Graficzne ujęcie istotnych efektów, zarówno bezpośrednich, jak i pośrednich zaproponowano w modelu wyjściowym (Rysunek 9). Przy każdej ze ścieżek zaznaczono współczynnik ścieżki (path coefficient) wraz z poziomem istotności.

Rysunek 9. Graficzne przedstawienie efektu analizy ścieżek.

Wsparcie społeczne

Samoocena

Twardość (Elastyczność)

Perspektywy znalezienia

pracy

Szukanie pracy 0.22*

0.17*

0.68**

0.21**

Postawy wobec

pracy Postawy

wobec pracy

Wiek

0.38**

0.21*

0.44**

- 0.35**

Analiza ścieżek wykazała wysokie prawdopodobieństwo dopasowania analizowanego modelu do zebranych danych, co wskazuje na brak podstaw do odrzucenia modelu. Przeprowadzona analiza zaowocowała modyfikacją niektórych ścieżek. Rysunek 9. przedstawia ilustrację kierunku uzyskanych ścieżek pomiędzy zmiennymi oraz bezpośrednich i pośrednich efektów zachodzących między nimi.

Weryfikacja modelu potwierdziła istotny, bezpośredni efekt przyczynowy otrzymywanego wsparcia na zachowania ukierunkowane na poszukiwanie pracy.

Otrzymany wynik świadczy o pozytywnym związku wsparcia z poszukiwaniem pracy i stanowi konfirmację postawionego wcześniej założenia o pozytywnym oddziaływaniu wsparcia społecznego otrzymywanego przez osoby znajdujące się bez pracy na podejmowanie przez nie poszukiwania zatrudnienia. Zatem osoby wspierane przez otoczenie charakteryzują się większą aktywnością w szukaniu zatrudnienia.

Analiza ścieżek nie ujawniła istotnego oddziaływania wsparcia społecznego otrzymywanego ze strony otoczenia na poziom samooceny badanych osób. Istnieje pogląd, że społeczeństwa zachodnie (Europa Zachodnia) charakteryzują się autonomią, a więc cenią przede wszystkim jednostkową niezależność oraz indywidualność (Schwartz, 1999;

Glazer, 2006). Spostrzegany brak samodzielności oraz zależność od innych mogłyby negatywnie wpływać na przejawiane poczucie własnej wartości (Wacker, Kolobkova, 2004; Yanal, 1987). Niemieccy bezrobotni mogą zatem nie traktować wsparcia otrzymywanego od innych jako znaczącego czynnika w poziomie przejawianych cech, jak samoocena.

Podobnie, wsparcie społeczne nie stanowi istotnego predyktora dla odczuwanego przez osoby badane poziomu elastyczności. Odwołując się do koncepcji twardości oraz jej powiązań ze wsparciem społecznym, postawione zostało założenie o występowaniu pozytywnej relacji pomiędzy otrzymywanym wsparciem a elastycznością badanych bezrobotnych. Wyniki wskazują jednak, że rozpatrywana cecha (elastyczność) występuje niezależnie od wielkości, jak też adekwatności uzyskiwanego wsparcia. Bazując na typologii wartości kulturowych Schwartza (za: Glazer, 2006), niemiecka autonomia sprawia, że jednostki wyrastają w duchu dążenia do samodzielności oraz niezależności. Na drodze życia uczą się więc jak samodzielnie funkcjonować i radzić sobie z trudnościami.

Dlatego też źródeł własnej elastyczności upatrywać będą raczej w sobie, niż w relacjach pomocowych, w jakich uczestniczą i wsparciu płynącemu z otoczenia.

Zgodnie z założeniem wsparcie społeczne otrzymywane przez osoby bezrobotne wpływa na ocenę perspektyw dotyczących znalezienia pracy, które oddziałują z kolei na

zachowania ukierunkowane na poszukiwanie zatrudnienia. Rozpatrywana zależność sugeruje, że uzyskane od innych wsparcie w sposób istotny przyczynia się do lepszej oceny własnych perspektyw wyjścia z bezrobocia. Dzięki wsparciu osoba pozostająca bez pracy spostrzega większe szanse na znalezienie zatrudnienia. Pozytywne podejście do własnej przyszłości zawodowej prowadzi z kolei do podejmowania aktywnych starań o uzyskanie płatnego zajęcia. Otrzymane wyniki zgodne są z przyjętą w pracy teorią oczekiwań i wartości Feathera (1987). Ocena perspektyw dotyczących znalezienia zatrudnienia pełni zatem rolę mediatora w istniejącym związku między otrzymywanym wsparciem społecznym a poszukiwaniem pracy.

W modelu wyjściowym (Rysunek 9) ujawniono dodatkowo ścieżkę pomiędzy poziomem elastyczności a samooceną badanych osób bezrobotnych. Otrzymana relacja wskazuje, że elastyczność pozytywnie oddziałuje na poziom samooceny. Sugeruje to, że większy poziom elastyczności sprzyja lepszemu spostrzeganiu własnej wartości. Uzyskana ścieżka nie została ujęta w modelu początkowym (zob. Rysunek 7). Dla większej przejrzystości w modelu badawczym zaznaczone zostały tylko zależności stanowiące cel niniejszych badań, jakkolwiek związki pomiędzy poszczególnymi zmiennymi były prawdopodobne.

Wbrew przyjętym wcześniej założeniom poziom samooceny osób bezrobotnych nie oddziałuje na ich zachowania skierowane na poszukiwanie pracy. Brak zakładanej wcześniej relacji sugeruje, że do podjęcia konkretnego działania nie wystarcza samo poczucie własnej wartości (Bandura, 1997).

Podobnie, nie odnotowano pozytywnego efektu przyczynowego pomiędzy poziomem elastyczności, a zachowaniami ukierunkowanymi na poszukiwanie pracy. Brak zakładanej wcześniej relacji sugeruje, że elastyczność nie koniecznie musi prowadzić do konkretnego działania. W odniesieniu do koncepcji elastyczności (za: Schumacher i in., 2004), elastyczne jednostki potrafią radzić sobie z trudnościami, najczęściej poprzez przekształcanie ich w mniej zagrażające. Dane jednostki nie załamują się w obliczu sytuacji trudnej oraz nie odczuwają dyskomfortu w trakcie jej trwania. Wnioskować można, że elastyczność oddziałuje przede wszystkim na ogólny dobrostan człowieka narażonego na działanie czynników stresogennych, niekoniecznie motywując go do podejmowania konkretnego działania. Zatem osoba bezrobotna charakteryzująca się elastycznością lepiej będzie funkcjonować w sytuacji bezrobocia, co nie musi przekładać się na szukanie przez nią pracy.

Przeprowadzona analiza nie potwierdziła zakładanego efektu moderującego przejawianych postaw wobec pracy na zależność pomiędzy badanymi charakterystykami podmiotowymi (samoocena, elastyczność, ocena własnych perspektyw znalezienia pracy) a poszukiwaniem zatrudnienia. Jakkolwiek można zaobserwować pozytywny wpływ postaw wobec pracy bezpośrednio na elastyczność oraz ocenę własnych perspektyw wyjścia z bezrobocia, jak też pośrednie oddziaływanie na zachowania ukierunkowane na poszukiwanie pracy (poprzez ocenę własnych perspektyw). Zmodyfikowane istotne ścieżki między zmiennymi zaznaczono w modelu kolorem niebieskim (Rysunek 9).

Na rysunku 9. oznaczono kolorem niebieskim wpływ zmiennych kontrolowanych na analizowane dane. W badaniach nie postawiono założeń dotyczących zmiennych demograficznych. W analizowanym modelu ujawnił się jednak wpływ wieku na zachowania ukierunkowane na poszukiwanie pracy, a także ocenę własnych perspektyw jej znalezienia. Istniejąca zależność świadczy o tym, że wraz z wiekiem osób bezrobotnych zwiększa się intensywność szukania zatrudnienia, pomimo iż spostrzegane szanse na znalezienie płatnej posady obniżają się. Można wnioskować, że wraz z wiekiem osoby widzą coraz mniejsze prawdopodobieństwo uzyskania zatrudnienia, dlatego też aby znaleźć pracę muszą zintensyfikować poszukiwania.

W dokumencie Wsparcie społeczne a zaradność człowieka w sytuacji bezrobocia (Stron 168-182)