Kierunki dalszych badań

Zaprezentowane we wcześniejszych rozdziałach informacje i analizy pozwalają na określenie dalszych, potencjalnych kierunków prowadzenia badań:

 Doskonalenie systemu analizy bieżącej danych z rejestratorów pokładowych, w celu określenia metodologii detekcji procesu inicjacji uszkodzeń, krytycznych dla jego dalszego funkcjonowania, elementów zespołu napędowego samolotu.

 Ciągłe modyfikowanie strategii eksploatacyjnej statku powietrznego/silnika w celu uchwycenia możliwie jak największej ilości sytuacji zagrażających wygenerowaniem niesprawności silnika. Realizacja tego kierunku powinna nastąpić poprzez zacieśnienie współpracy z producentem i realizacje współdziałania z innymi użytkownikami tego typu zespołów napędowych na świecie.

 Podjęcie przez zakład zajmujący się remontami silników działań mających na celu pozyskanie stosownych certyfikatów i dyrektyw zakładu producenta, w celu bieżącego wdrażania aktualnych procesów technologicznych w fazie remontów, napraw i obsługiwani.

 Uaktywnić potencjał naukowo – badawczy w zakładach lotniczych wchodzących w skład Polskiej Grupy Zbrojeniowej, do opracowania technologii umożliwiającej produkowanie części tworzących silnik (w odniesieniu do części podzespołów ma to już miejsce i jest realizowane z dużymi sukcesami).

Literatura

1. Trelka Maciej, Perczyński Jerzy, Bartoszewicz Jarosław, Analysis of non-standard MiG-29 engine start procedures, Combustion Engines, 2014, 159(4), 40-47.

2. Trelka Maciej, Bartoszewicz Jarosław, Urbaniak Rafał, Selected problems of RD-33 engine reliability in operation, Combustion Engines, 2016, 165(2), 33-40.

3. Trelka Maciej, Perczyński Jerzy, Bartoszewicz Jarosław, Analiza wybranych przypadków niestandardowego rozruchu silników samolotu MiG-29, Konferencja Naukowo-Techniczna Wspólne Działanie Nauki Polskiej dla Obronności Kraju, Poznań, 29-30 czerwca 2015, s. 268, 2015.

4. Trelka Maciej, Bartoszewicz Jarosław, Urbaniak Rafał, Analiza pracy i główne parametry silnika odrzutowego RD-33, Poznań ─ Lotnictwo dla obronności, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 2016, s. 397-402.

5. Trelka Maciej, Bartoszewicz Jarosław, Urbaniak Rafał, Główne problemy eksploatacyjne silników lotniczych związane z zasysaniem ciał obcych na przykładzie silnika RD-33, Poznań ─ Lotnictwo dla obronności, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 2016, s. 403-408.

6. Boguszewicz P., Sala S.: Bird strike, czyli zderzenie z ptakiem; Prace Instytutu Lotnictwa 213, s. 101-111, Warszawa 2011

7. Dudziński A., Dudzińska A., Michalska M.: Raport nr 5a/36/2014z badań uszkodzeń łopatek turbiny WC silnika RD-33 nr 870881972265; Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych, Warszawa 2014

8. Kozakiewicz A.: Analiza uszkodzeń turbinowych silników odrzutowych;

Prace Instytutu Lotnictwa 213, s. 224-234, Warszawa 2011

9. Sarnecki J., Dzięgielewski W., Gawron B.: Sprawozdanie z pracy nr 20/55/2011 pt. Badania przyczyn nadmiernego nagarowania wtryskiwaczy silników RD-33 i AŁ-21F3 - Etap I ; Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych, Warszawa 2011

10. Balicki W. i inni, Lotnicze silniki turbinowe. Konstrukcja-Eksploatacja-Diagnostyka, Biblioteka Naukowa Instytutu Lotnictwa, Warszawa 2012.

11. Balicki W., Szczeciński S., Diagnozowanie lotniczych silników turbinowych, Maszyny wirnikowe, Biblioteka Naukowa Instytutu Lotnictwa, Warszawa 2001.

12. Kozakiewicz A., Analiza zespołu napędowego samolotu F – 16C, Antiaircraft and air defence systems, OBRSM, Olszanica 2007.

13. Kozakiewicz A., Analiza porównawcza osiągów turbinowych silników odrzutowych samolotów bojowych obecnie używanych w RP, Biuletyn WAT, 2009.

14. Kachel S., Kozakiewicz A., Łącki T., Olejnik A., Zastosowanie geometrii odwrotnej do procesu odtwarzania geometrii układu wlotowego silnika RD – 33 w samolocie MiG – 29, Prace Instytutu Lotnictwa 2013, s. 66 – 84, Warszawa 2011.

15. Orkisz M., Wybrane zagadnienia z teorii turbinowych silników odrzutowych, Wydawnictwo ITE, Radom 1995.

16. Szczeciński S., Lotnicze zespoły napędowe cz.1, WAT, Warszawa 2009.

17. Samolot MiG-29 Instrukcja Techniki Pilotowania, WLOP 176/94, Poznań 1995.

18. Samolot MiG-29 Aerodynamika Praktyczna, WLOP 48/91, Poznań 1992.

19. Silnik Turboodrzutowy RD-33 Opis techniczny i eksploatacja Książka 1, Poznań 1991.

20. Silnik Turboodrzutowy RD-33 Opis techniczny i eksploatacja Książka 2, Poznań 1992.

21. Kowalski M. Zagadnienia diagnostyki turbinowych silników lotniczych z wykorzystaniem danych z pokładowych Rejestratorów lotu, Prace Naukowe Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych, Zeszyt nr 31, Warszawa 2012.

22. Kowalski M., Adaptive Jet Engines Work Analysis and Control, Journal of KONES, Powertrain and Transport, Vol. 18, No. 2 2011.

23. Jaźwiński J., Borgoń J. Niezawodność eksploatacyjna i bezpieczeństwo lotów, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1989.

24. Lewitowicz J. Podstawy eksploatacji statków powietrznych – Badania eksploatacyjne statków powietrznych, Wydawnictwo Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych, Warszawa 2007.

25. Lewitowicz J., Żyluk A. Podstawy eksploatacji statków powietrznych – Techniczna eksploatacja statków powietrznych, Wydawnictwo Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych, Warszawa 2009.

26. Żółtowski B., Podstawy diagnostyki maszyn, Wydawnictwo Uczelniane Akademii Techniczno – Rolniczej, Bydgoszcz 1996.

27. Staniszewski R., Sterowanie zespołów napędowych, WKŁ, Warszawa 1998.

28. Klęsk R., Zarządzanie procesem obsługowym samolotów Mig – 29, Praca Końcowa WAT, Warszawa 2015.

29. Biuletyn eksploatacyjny nr P/O/R/U/4635/E/03 dla wszystkich typów statków powietrznych eksploatowanych w Siłach Zbrojnych RP, dot. Oceny procesu eksploatacji oraz badania niezawodności i bezpieczeństwa wojskowych statków powietrznych w systemie „SAMANTA”.

30. Biuletyn eksploatacyjny nr P/S/4944/E/2007 aneks nr 3, dot. Systemu diagnostyki tribologicznej statków powietrznych lotnictwa Sił Zbrojnych RP zgodnie ze standardami NATO i programem Joint Oil Analysis Program (JOAP).

31. Biuletyn konstrukcyjny nr P/O/U/R/5034/K/08 z aneksem nr 3, dot.

Doposażenia samolotu MiG – 29.

32. Biuletyn eksploatacyjny nr S/5057/E/2008, dot. Silników lotniczych przedwcześnie wybudowanych ze statków powietrznych eksploatowanych w lotnictwie SZ RP.

33. Biuletyn eksploatacyjny nr S/5070/E/2008 aneks nr 2, dot. 1) zwiększenia resursu międzyremontowego silników RD – 33 eksploatowanych w Siłach Powietrznych RP; 2) realizacji okresowych sprawdzeń profilaktycznych silników RD – 33.

34. Czubski G., Wykorzystanie jednostki lotniczej w przeciwdziałaniu terroryzmowi powietrznemu na przykładzie 1.elt, Akademia Obrony Narodowej, Warszawa 2008.

35. Gągor F,: Reagowanie na zagrożenia z powietrza w czasie pokoju, Bezpieczne niebo, AON, Warszawa 2002.

36. Gieroszyński A,: Zintegrowany System Obrony Powietrznej NATO (NATINADS), PWL i OP, 2000.

37. Hypki T.: Atak na USA, Magazyn lotniczy Skrzydlata Polska 2001.

38. Hypki T.: Terroryzm w Rosji, Magazyn lotniczy Skrzydlata Polska 2004.

39. Jałoszyński K.: Terroryzm i walka z nim we współczesnym świecie, Warszawa 2002.

40. Karpowicz J, Krawczyk P.: Lotnictwo myśliwskie zakres użycia i taktyka działania, Warszawa 2003.

41. Kotarbiński W.: Słownik wydarzeń, pojęć i legend XX wieku, Warszawa 1999.

42. Krawczyk P.: Oblicze współczesnego terroryzmu powietrznego, Warszawa 2004.

43. Olszewski R.: Lotnictwo w odstraszaniu militarnym, Warszawa 1998.

44. Olszewski R.: Reagowanie na zagrożenia z powietrza w czasie pokoju, Bezpieczne Niebo, AON, Warszawa 2002.

45. Bartoszcze J., Joint Strike Fighter, PWLiOP, 02, 2003.

46. Bonczek J., Paliwa do turbinowych silników lotniczych – stan obecny i perspektywy, II PETW, Kielce 2000.

47. Breeyear T., Maintenance management of aircraft, Air Force Instruction 21-101, 1998.

48. DD/4 Doktryna Logistyczna Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej, Szt. Gen.

1566/2004.

49. DD/4.22 Zabezpieczenie techniczne Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej.

Zasady funkcjonowania, Logis. 10/12.

50. DD/4.22.13 Instrukcja zarządzania eksploatacją uzbrojenia i sprzętu wojskowego w Siłach Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej. Zasady ogólne, Logis. 13/2013.

51. Instrukcja Bezpieczeństwa Lotów lotnictwa Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej, Szt. Gen. 1681/2015.

52. Instrukcja opracowywania, wydawania, obiegu i realizacji biuletynów technicznych w lotnictwie Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej, Logis.

6/2011.

53. ISZJ – Instrukcja funkcjonowania systemu zapewnienia jakości w lotnictwie Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej, WLiOP 478/2013.