Pozostałe operacje
3.2. Kredyt w ciągu dnia w euro
Kredyt w ciągu dnia w euro pełnił funkcję instrumentu zapewniającego płynność rozra-chunku w systemie TARGET2-NBP. Kredyt, zabezpieczany obligacjami skarbowymi zaak-ceptowanymi przez EBC6, był zaciągany i spłacany w ciągu dnia operacyjnego. W analizowa-nym okresie dzienne zasilenie banków płynnością operacyjną w euro wahało się od zera do 217 mln euro. Łączne wykorzystanie tego kredytu w 2021 r. obniżyło się o 5,3% w stosunku do 2020 r. i ukształtowało się na poziomie 52 569 mln euro, natomiast jego średnie dzienne wykorzystanie w okresie styczeń–grudzień 2021 r. wyniosło 204 mln euro.
6 Lista papierów sporządzona według ich rodzajów (obligacje skarbowe zerokuponowe i stałokuponowe) oraz źródła wyceny (fixing BondSpot), zaakceptowana przez EBC w 2005 r.
Dealerzy Rynku Pieniężnego – banki, z którymi NBP podpisuje umowy w sprawie pełnie-nia funkcji Dealera Rynku Pieniężnego. Jednym z obowiązków Dealera Rynku Pieniężnego jest uczestnictwo w fixingu stawki referencyjnej POLONIA w okresie pełnienia tej funkcji.
Depozyt na koniec dnia – instrument, który pozwala bankom na lokowanie nadwyżek środków w banku centralnym na termin overnight. Oprocentowanie depozytu określa dolne ograniczenie stawki rynkowej kwotowanej na ten termin.
Kredyt lombardowy – instrument, który umożliwia bankom komercyjnym zaciąganie kredytu na termin overnight. Jego oprocentowanie wyraża krańcowy koszt pozyskania pieniądza w banku centralnym. Kredyt ten jest zabezpieczany papierami wartościowymi akceptowanymi przez bank centralny.
Kredyt wekslowy – instrument, który umożliwia bankom komercyjnym zaciąganie kredytu na podstawie płatnego w przyszłości weksla, w celu refinansowania kredytów udzielonych przedsiębiorcom. Oprocentowanie kredytu wekslowego bazuje na stopie dyskontowej weksli.
Kredyt w ciągu dnia operacyjnego (w złotych lub w euro) – nieoprocentowany kredyt, dający możliwość pozyskania środków w trakcie dnia operacyjnego, zabezpieczany papie-rami wartościowymi akceptowanymi przez bank centralny. Jest to instrument ułatwiający bankom komercyjnym zarządzanie płynnością w ciągu dnia operacyjnego.
Operacje depozytowo-kredytowe – operacje realizowane z inicjatywy banków komer-cyjnych. Dzięki nim banki mogą lokować nadwyżki środków finansowych w NBP w for-mie depozytu na koniec dnia oraz uzupełniać niedobory płynności, wykorzystując kredyt lombardowy.
Operacje dostrajające – operacje, które NBP może przeprowadzać w celu ograniczenia zmienności krótkoterminowych rynkowych stóp procentowych. Mogą to być operacje absor-bujące (emisja bonów pieniężnych NBP, transakcje reverse repo) lub zasilające (przedtermi-nowy wykup bonów pieniężnych NBP, transakcje repo).
Operacje otwartego rynku – podstawowy instrument banku centralnego, wykorzystywany w celu utrzymania krótkoterminowych rynkowych stóp procentowych na poziomie bliskim stopie referencyjnej NBP określonej przez Radę Polityki Pieniężnej.
Operacje podstawowe – operacje przeprowadzane standardowo, regularnie (raz w tygo-dniu). W warunkach nadpłynności sektora bankowego polegają na emisji bonów pieniężnych NBP z 7-dniowym terminem zapadalności. Na przetargach obowiązuje stała rentowność na poziomie stopy referencyjnej NBP.
Operacje strukturalne – operacje przeprowadzane w celu długoterminowej zmiany struk-tury płynności w sektorze bankowym. Bank centralny może przeprowadzać następujące operacje strukturalne: emisję obligacji, przedterminowy wykup obligacji oraz zakup lub sprzedaż papierów wartościowych na rynku wtórnym.
Operacje typu swap walutowy – operacje, w ramach których NBP ma możliwość zakupu (lub sprzedaży) na rynku kasowym złotych za waluty obce z jednoczesnym przyrzeczeniem sprzedaży (lub odkupu) złotych, w ramach transakcji terminowej, w określonej dacie waluty.
Rezerwa obowiązkowa – instrument polityki pieniężnej wykorzystywany przez bank cen-tralny m.in. do regulowania płynności w sektorze bankowym i ograniczania w ten sposób zmienności krótkoterminowych stóp procentowych. Obowiązek utrzymywania rezerwy jest także elementem zarządzania płynnością w bankach. Wymóg utrzymywania rezerwy obowiązkowej polega na zobowiązaniu banków do utrzymywania na rachunkach w banku centralnym określonej procentowo części gromadzonych przez nie środków.
Stawka POLONIA – stawka POLONIA (ang. Polish Overnight Index Average) została wpro-wadzona przez NBP oraz ACI Polska z początkiem 2005 r. Jest to średnia stawka overnight ważona wielkością transakcji na rynku depozytów międzybankowych. Poziom stawki odzwierciedla rzeczywiste oprocentowanie krótkoterminowych lokat międzybankowych.
Stawka POLONIA jest publikowana przez NBP na stronie serwisu informacyjnego Refinitiv (Thomson Reuters) (NBPS), Bloomberg (PZCFPLNI Index) oraz na stronie internetowej NBP każdego dnia około godziny 17.00.
Fixing stawki POLONIA jest przeprowadzany w każdym dniu operacyjnym przez NBP o godz. 16.45. Jego uczestnik zobowiązany jest do przekazania bankowi centralnemu wykazu transakcji o terminie O/N, zawartych z innymi uczestnikami i przesłanych do rozliczenia w danym dniu, do godz. 16.30.
Od 1 grudnia 2017 r. organizatorem Fixingu Stawki Referencyjnej POLONIA jest NBP.
Stopa referencyjna NBP – określa rentowność podstawowych operacji otwartego rynku, wpływając jednocześnie na poziom krótkoterminowych rynkowych stóp procentowych.
Stopa lombardowa NBP – wyznacza koszt pozyskania pieniądza w NBP. Określa górną granicę wzrostu rynkowej stopy overnight.
Stopa depozytowa NBP – wyznacza oprocentowanie depozytu w NBP. Określa dolne ograni-czenie wahań rynkowej stopy overnight. Stopa depozytowa i stopa lombardowa tworzą kory-tarz wahań stawki overnight, który jest symetryczny względem stopy referencyjnej banku centralnego.
Środki pozostające w dyspozycji sektora bankowego – suma operacji prowadzonych przez bank centralny (emisji bonów pieniężnych NBP, operacji repo i operacji depozytowo- -kredytowych), powiększona o odchylenie środków pozostających na rachunkach banków w NBP ponad poziom rezerwy wymaganej.
Publikacja informacji w serwisach informacyjnych – w serwisie informacyjnym Refinitiv (Thomson Reuters), na stronie NBPM oraz w serwisie informacyjnym Bloomberg na stronie NBP bank centralny przekazuje bankom bieżące informacje na temat sytuacji płynnościowej na rynku, dotyczące:
§ rachunku bieżącego banków, depozytu na koniec dnia składanego w NBP oraz kredytu lombardowego zaciągniętego w NBP – w układzie dziennym,
§ poziomu rezerwy wymaganej w danym okresie rezerwowym,
zapadalności; publikowany jest prognozowany średni stan rachunku bieżącego banków po podjęciu decyzji o wielkości bonów oferowanych przez NBP.
W serwisie informacyjnym Refinitiv (Thomson Reuters) na stronie NBPT oraz w serwisie Bloomberg na stronie NBP (Liquidity & Open Market Operations) publikowane są ponadto informacje na temat bieżących przetargów sprzedaży bonów pieniężnych, a wyniki przepro-wadzonych przetargów są umieszczane na stronie NBPU (Reuters) oraz NBP (Bloomberg).
Informacje o bieżącej sytuacji płynnościowej oraz przetargach przeprowadzonych przez NBP w ramach operacji otwartego rynku są publikowane także na stronie internetowej NBP (www.nbp.pl).
% Stopa referencyjna NBP 20082009201020112012201320142015201620172018201920202021 Stopa lombardowa NBPStopa depozytowa NBPStawka POLONIA
-1,00,0
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
7,0
8,0 Źródło: NBP.
Załącznik 2
Instrumenty NBP w latach 1990–2021
yszczególnienie19901991199219931994199519961997199819992000200120022003200420052006200720082009201020112012201320142015201620172018201920202021 zerwa owiązkowa sja bonów niężnych NBP isja/wykup igacji NBP racje repo / erse repo racje tright edyt na inwestycje tralne edyt dyskontowy edyt ardowy pozyt na niec dnia ity edytowe pozyty ludności edyt chniczny ap lutowy edyt kslowy ródło: NBP.
Lp. Data
1 08.01.2021 15.01.2021 7 199 000,00 169 520,45 169 520,45 0,1
2 15.01.2021 22.01.2021 7 192 000,00 171 959,20 171 959,20 0,1
3 22.01.2021 29.01.2021 7 201 000,00 177 499,20 177 499,20 0,1
4 29.01.2021 05.02.2021 7 201 000,00 163 800,33 163 800,33 0,1
5 05.02.2021 12.02.2021 7 204 000,00 182 441,80 182 441,80 0,1
6 12.02.2021 19.02.2021 7 200 000,00 175 445,85 175 445,85 0,1
7 19.02.2021 26.02.2021 7 206 000,00 175 415,75 175 415,75 0,1
8 26.02.2021 05.03.2021 7 206 000,00 152 427,20 152 427,20 0,1
9 05.03.2021 12.03.2021 7 209 000,00 179 355,95 179 355,95 0,1
10 12.03.2021 19.03.2021 7 201 000,00 186 336,40 186 336,40 0,1
11 19.03.2021 26.03.2021 7 208 000,00 189 119,80 189 119,80 0,1
12 26.03.2021 02.04.2021 7 213 000,00 155 770,15 155 770,15 0,1
13 02.04.2021 09.04.2021 7 210 000,00 167 818,75 167 818,75 0,1
14 09.04.2021 16.04.2021 7 204 000,00 179 126,80 179 126,80 0,1
15 16.04.2021 23.04.2021 7 207 000,00 187 903,35 187 903,35 0,1
16 23.04.2021 30.04.2021 7 212 000,00 187 295,70 187 295,70 0,1
17 30.04.2021 07.05.2021 7 208 000,00 164 890,80 164 890,80 0,1
18 07.05.2021 14.05.2021 7 215 000,00 193 297,50 193 297,50 0,1
19 14.05.2021 21.05.2021 7 215 000,00 199 905,80 199 905,80 0,1
20 21.05.2021 28.05.2021 7 222 000,00 193 421,90 193 421,90 0,1
21 28.05.2021 04.06.2021 7 225 000,00 163 461,10 163 461,10 0,1
22 04.06.2021 11.06.2021 7 227 000,00 193 580,15 193 580,15 0,1
23 11.06.2021 18.06.2021 7 226 000,00 206 153,35 206 153,35 0,1
24 18.06.2021 25.06.2021 7 233 000,00 208 154,40 208 154,40 0,1
25 25.06.2021 02.07.2021 7 237 000,00 178 922,50 178 922,50 0,1
26 02.07.2021 09.07.2021 7 249 000,00 216 695,70 216 695,70 0,1
27 09.07.2021 16.07.2021 7 240 000,00 226 618,40 226 618,40 0,1
28 16.07.2021 23.07.2021 7 247 000,00 234 489,50 234 489,50 0,1
29 23.07.2021 30.07.2021 7 259 000,00 232 856,95 232 856,95 0,1
30 30.07.2021 06.08.2021 7 261 000,00 202 211,60 202 211,60 0,1
31 06.08.2021 13.08.2021 7 261 000,00 230 759,65 230 759,65 0,1
32 13.08.2021 20.08.2021 7 252 000,00 240 701,75 240 701,75 0,1
33 20.08.2021 27.08.2021 7 262 000,00 245 536,80 245 536,80 0,1
34 27.08.2021 03.09.2021 7 267 000,00 219 090,85 219 090,85 0,1
35 03.09.2021 10.09.2021 7 268 000,00 232 204,70 232 204,70 0,1
36 10.09.2021 17.09.2021 7 259 000,00 247 117,60 247 117,60 0,1
37 17.09.2021 24.09.2021 7 267 000,00 252 169,50 252 169,50 0,1
38 24.09.2021 01.10.2021 7 272 000,00 207 068,40 207 068,40 0,1
39 01.10.2021 08.10.2021 7 275 000,00 239 737,50 239 737,50 0,1
40 08.10.2021 15.10.2021 7 276 000,00 257 292,40 257 292,40 0,5
41 15.10.2021 22.10.2021 7 268 000,00 261 880,50 261 880,50 0,5
42 22.10.2021 29.10.2021 7 276 000,00 253 934,45 253 934,45 0,5
43 29.10.2021 05.11.2021 7 276 000,00 241 833,50 241 833,50 0,5
44 05.11.2021 12.11.2021 7 274 000,00 252 511,55 252 511,55 1,25
45 12.11.2021 19.11.2021 7 268 000,00 255 657,60 255 657,60 1,25
46 19.11.2021 26.11.2021 7 277 000,00 264 167,75 264 167,75 1,25
47 26.11.2021 03.12.2021 7 253 000,00 228 053,65 228 053,65 1,25
48 03.12.2021 10.12.2021 7 258 000,00 193 491,70 193 491,70 1,25
49 10.12.2021 17.12.2021 7 255 000,00 217 811,65 217 811,65 1,75
50 17.12.2021 24.12.2021 7 260 000,00 216 470,15 216 470,15 1,75
51 24.12.2021 31.12.2021 7 255 000,00 196 519,80 196 519,80 1,75
52 31.12.2021 07.01.2022 7 248 000,00 184 574,90 184 574,90 1,75
Razem 2021 12 364 000,00 10 754 482,68 10 754 482,68
* Data zapłaty za bony w dniu przetargu.
Źródło: NBP.