9. NAPRAWA GŁÓWNA NAWIERZCHNI
9.2. Metoda przęsłowa
Technologia przęsłowa naprawy głównej nawierzchni kolejowej w pełnym zakresie jest stosowana głównie w torach klasycznych, a jej nazwa wiąże się z wymianą (wyjęcie i ułożenie) całych przęseł torowych (szyny połączone z podkładami).
Na proces technologiczny metody przęsłowej składają się następujące roboty [5]:
— montaż przęseł torowych w bazach nawierzchniowych;
— transport przęseł na miejsce wbudowania;
— wyjęcie przęseł starego toru;
— ułożenie przęseł nowego toru;
— oczyszczenie podsypki;
— regulacja toru w planie i profilu;
173
— transport starych przęseł do bazy montażowej;
— demontaż odzyskanych przęseł w bazie;
— ewentualnie wymiana szyn klasycznych na bezstykowe.
Przęsła torowe są montowane w bazach nawierzchniowych i przewożone na miejsce budowy wagonami platformami, na których układane są w pakiety po trzy do pięciu warstw (rys. 9.22). W zależności od stosowanych maszyn do wymiany przęsła mogą być układane bezpośrednio na podłodze platformy lub na szynach ułożonych na rolkach przymocowanych do podłogi wagonu.
Rys. 9.22. Transport przęseł torowych [81]
Wymiany nawierzchni metodą przęsłową można dokonać przy użyciu:
— samojezdnych suwnic bramowych, które poruszają się po torze podsuwnicowym (SBT-5);
— żurawi do układania przęseł torowych, które poruszają się po istniejącym torze (UK-25);
— maszyn do układania nawierzchni, które poruszają się po torowisku, wykorzystując własny układ jezdny, np. gąsienicowy (DESEC TL).
Zespół suwnic bramowych SBT-5 składa się z suwnicy napędowej i czterech suwnic nośnych o udźwigu 5 t (rys. 9.23). Umożliwia to wymianę przęseł torowych o długości 30 m z podkładami strunobetonowymi o ciężarze do 18 t. W przypadku podkładów drew-nianych zespół może się składać z trzech suwnic nośnych i zespołu prądotwórczego [5].
Rys. 9.23. Zespół suwnic bramowych SBT-5 [69]
W zależności od potrzeb pociąg do wyjmowania lub układania przęseł torowych może się składać z: lokomotywy, wagonu krytego, wagonów platform, wagonu motorowego
MPD, wagonów platform z podwieszonym torem podsuwnicowym, toru podsuwnicowego ułożonego na torowisku o długości około 70 m i zestawu suwnic SBT-5 [5].
Przed wymianą nawierzchni należy rozebrać przejazdy kolejowe i zdjąć urządzenia przytorowe (SHP, SRK itp.) oraz zabezpieczyć miejsce robót. Po przyjeździe pociągu na miejsce robót układa się tor podsuwnicowy i łączy go z torem podsuwnicowym na wago-nach. Szerokość toru podsuwnicowego wynosi 3020 mm ± 40 mm [5].
Rys. 9.24. Przejazd SBT-5 po torze podsuwnicowym na wagonach [69]
Zespół suwnic SBT-5 przemieszcza się po torze podsuwnicowym na wagonach (rys. 9.24) i torowisku w miejsce wyjęcia pierwszego przęsła. Z suwnic na linach nośnych opuszczane są belki poprzeczne, które za pomocą zacisków zostają zamocowane do toków szynowych (rys. 9.25). Zespół połączonych suwnic bramowych podnosi przęsło i przewozi je na wagony platformy (rys. 9.26).
Rys. 9.25. Mocowanie przęseł torowych do suwnic SBT-5 [70]
Po wyjęciu kilku przęseł na torowisko wjeżdża spycharka, która rozgarnia i wyrównu-je podsypkę. Następnie drugi zespół suwnic SBT-5 zabiera nowe przęsło z wagonu i układa je na wyrównanej podsypce.
Po wymianie przęseł torowych należy podnieść tor do wymaganej niwelety i oczyścić podsypkę tłuczniową oraz ściąć ławy torowiska. W kolejnym etapie robót uzupełnia się podsypkę w torze z wagonów samowyładowczych. Następnie reguluje się położenie osi
175 toru w płaszczyźnie pionowej i poziomej oraz zagęszcza i profiluje pryzmę podsypki.
W pracach tych zaleca się stosować wysokowydajne maszyny torowe.
Rys. 9.26. Transport wyjętego przęsła na wagony platformy suwnicami SBT-5 [70]
Naprawa główna nawierzchni kolejowej może być wykonana również za pomocą żurawia UK-25 (rys. 9.27) poruszającego się po istniejącym lub nowym torze kolejowym.
W zależności od warunków terenowych i czasu zamknięcia torów wymianę przęseł toro-wych można przeprowadzić przy użyciu jednego lub dwóch żurawi UK-25 (jeden do wyj-mowania, drugi – do układania przęseł).
Rys. 9.27. Żuraw UK-25/18 [72]
Obecnie do wymiany przęseł torowych wykorzystuje się najczęściej żurawie typu UK 25/18, przy czym pierwsza cyfra oznacza maksymalną długość wymienianego przęsła (25 m), a druga dopuszczalny udźwig żurawia (18 t). Starsze konstrukcje żurawi UK 25/9 i UK 25/10,5 miały ograniczoną nośność, odpowiednio, do 9 i 10,5 t, co pozwalało na wy-mianę przęseł na podkładach drewnianych o długości 25 m i strunobetonowych o długości 15 m.
Całkowita długość dźwigara kratownicy żurawia UK-25/18 wynosi 43,33 m i może on być przesunięty lub położony symetrycznie względem platformy roboczej, na której są składowane przęsła (rys. 9.28).
Pociąg do demontażu lub montażu przęseł torowych składa się z lokomotywy, żurawia UK-25, dwóch platform samojezdnych MPD i od pięciu do dziesięciu wagonów platform wyposażonych w rolki. Na kratownicy żurawia są zainstalowane wyciągarki, które za po-mocą systemu lin i belki poprzecznej (rys. 9.29) unoszą przęsło do góry.
a)
b)
Rys. 9.28. Położenie kratownicy żurawia UK-25 względem platformy [149]:
a) przesunięte; b) w pozycji środkowej
Rys. 9.29. Belka poprzeczna do mocowania przęseł za główkę szyny żurawia UK-25 [81]
Przęsła o długości 25 m należy wyjmować z toru z zastosowaniem trawersu, który jest mocowany do belek poprzecznych (rys. 9.30).
Rys. 9.30. Wyjęcie przęsła torowego z wykorzystaniem trawersu żurawia UK-25 [69]
Po wyjęciu przęsło jest przemieszczane wzdłuż dźwigara kratownicy i opuszczane na platformę wstępnego składowania (rys. 9.31). Przęsła torowe są układane na platformie w pakiety po cztery lub pięć sztuk, które są przeciągane na kolejne wagony.
177
Rys. 9.31. Ułożenie przęsła na platformie żurawia UK-25 [81]
Rys. 9.32 Transport i układanie nowego przęsła żurawiem UK-25 [81]
Układanie nowych przęseł torowych odbywa się w odwrotnej kolejności, najczęściej z wykorzystaniem drugiego pociągu (rys. 9.32). Pozostałe czynności przy wymianie są takie same jak z wykorzystaniem suwnic bramowych.
Rys. 9.33. Suwnica pomostowa PKP 25/20 [81]
Najnowszą konstrukcją czeskiej firmy Traťová strojní společnost, a.s. jest żuraw do układania torów (czes. Pokladač Kolejových Polí) PKP 25/20.1i (rys. 9.33). Jest to specjal-na suwnica pomostowa, zaprojektowaspecjal-na do układania i demontowania przęseł torowych o maksymalnej długości 25 m i masie 20 t. Suwnica jest połączona z pojazdem dwudrogo-wym TATRA, który może się poruszać po torach lub torowisku.
Rys. 9.34. Układanie przęseł na wózkach suwnicą PKP 25/20 [81]
Przęsła torowe są wyjmowane z toru za pomocą wyciągarek i układane na dwóch wózkach w pakiety (rys. 9.34), a następnie transportowane w miejsce rozładunku. Nowe przęsła, również na wózkach, są dowożone do suwnicy PKP 25/20.
Przykładem maszyn do wymiany przęseł torowych poruszających się po torowisku na podwoziu gąsienicowym są układarki DESEC TL 50 i 70 (rys. 9.35). Są to wielofunkcyjne urządzenia przeznaczone do transportu, zdejmowania i układania bardzo długich i ciężkich elementów torowych i rozjazdowych.
Rys. 9.35. Układarka DESEC TL [56]
Rys. 9.36. Transport nowego przęsła torowego układarką DESEC TL [56]
179 Układarki poruszają się na czterech gąsienicach napędzanych silnikami hydrauliczny-mi, a połączone z nimi teleskopowe łapy mogą być wysuwane w pionie i poziomie oraz obracane. Umożliwia to przemieszczanie przęseł zarówno wzdłuż, jak i w poprzek toru kolejowego (rys. 9.36).
Rys. 9.37. Transport układarki DESEC TL na wagonie [56]
Rys. 9.38. Transport układarki DESEC TL na przyczepie niskopodłogowej [64]
Układarka może być transportowana na wagonie (rys. 9.37) lub przyczepie niskopod-woziowej (rys. 9.38), a załadunku i rozładunku dokonuje sama maszyna za pomocą rozsu-wanych łap teleskopowych i gąsienic.
Rys. 9.39. Zdjęcie przęsła z wagonu układarką DESEC TL [64]
Układarki DESEC TL umożliwiają przemieszczanie konstrukcji torowych (rys. 9.39) o maksymalnej długości 32 m i ciężarze 36 t, co pozwala na wymianę przęseł torowych o długości 30 m [64].