Według danych NBP, w końcu marca br. w bankach na terenie województwa katowickiego było zdeponowanych 14,0 mld zł, tj.o3,6m ldzł(35% ) więcej niż w końcu inarca 1997. Stan zasobów pieniężnych był oprawie 50% wyższy niż udzielonych kredytów, podczas gdy przed rokiem relacja była mniej korzystna, tj. depozyty przekroczyły udzielone kredyty o 38%.
Zgromadzone według stanu na 31 III 1998 r. w bankach pieniądze należały w 77% do gospodarstw domowych, a w 23% do podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, a proporcje te były identyczne jak przed rokiem.
Zarówno gospodarstwa domowe jak i podmioty gospodarcze posiadały na swoich kontach w bankach głównie depozyty zlotowe, które stanowiły odpowiednio: 83% i 90%. W porównaniu ze stanem sprzed roku w większym stopniu wzrosły depozyty zlotowe gospodarstw domowych (o 43%) niż podmiotów gospodarczych (o 30%). Depozyty zlotowe gospodarstw domowych to w 81% wkłady terminowe iw 19% na żądanie. Podmioty gospodarcze ulokowały w bankach nieco więcej wkładów zlotowych na żądanie (55%) niż terminowych (45%).
Depozyty walutowe stanowiące 15% ogółu depozytów były w przeważającej większości własnością gospodarstw domowych (85%) i w większości były wkładami terminowymi (66%). Powiększyły się w porównaniu z końcem marca ub.r. o 13%. Zarówno gospodarstwa domowe jak i podmioty, większość swoich wkładów walutowych lokowała terminowo.
Wybrane aktywa i pasywa banków działających na terenie województwa według stanu na koniec I kwartału przedstawia poniższe zestawienie.
Wyszczególnienie
Ogółem Gospodarstwa domowe Podmioty gospodarcze 31 III 1997 31 III 1998 31 III 1997 31 III 1998 31 IU I 997 31 III 1998
w milionach złotych
Depozyty o g ó łe m ... 10392,8 14004,0 7953,8 10778,1 2439,0 3225,9 z lo to w e ... 8536,5 11901,8 6304,4 8993,3 2232,1 2908,5
na żądanie... 2649,3 3307,1 1268,0 1698,4 1380,7 1608,7
terminowe... 5887,2 8594,7 5035,8 7294,9 851,4 1299,8
walutow e... 1856,3 2102,2 1649,4 1784,8 206,9 317,4
na żądanie... 674,9 723,2 554,7 569,8 120,2 153,4
terminowe... 1181,4 1379,0 1094,7 1215,0 86,7 164,0
Kredyty ogółem ... 7506,8 9369,3 1323,0 1653,7 6183,8 7715,6
ENY
PRICES
W kwietniu br. na rynku województwa katowickiego odnotowano dalsze podwyżki cen detalicznych towarów i usług. Zmiany cen żywności w stosunku do kwietnia ubiegłego roku ilustruje poniższe zestawienie:
Wyszczególnienie
IV 1998 I V 1997 = 100
% Przetwory zbożowe, pieczywo, wyroby ciastkarskie... 9 6 ,6 - 124,3
w tym pieczy w o ... 102,2 - 117,8 Ziemniaki, strączkowe, warzywa, grzyby, owoce i przetw o ry ... 8 8 ,7 - 298,1 Mięso , podroby i p rzetw ory... 92,5 - 116,6 Ryby i przetwory ry b n e ... 9 3 ,2 - 140,8 Tłuszcze jadalne... 9 3 ,7 - 124,5 Nabiał i j a j a ... 100,5 - 132,8 Cukier, wyroby cukiernicze i m iód... 9 1 ,5 - 119,4 w tym cukier... 91,5 Kawa i herbata... 105,5 - 138,5
Wśród towarów żywnościowych najwyższe dynamiki wzrostu cen (w porównaniu z kwietniem ub. roku) zaobserwowano w grupie “ziemniaki, warzywa, grzyby, owoce i przetwory” np. cebula - 298,1%, ziemniaki - 163,4%, mak - 148,7%, ogórki świeże szklarniowe 142,0%. Znacznie wzrosły ceny artykułów żywnościowych będących źródłem białka i tłuszczu zwierzęcego i tak, w grapie “ryby i przetwory rybne” najbardziej zdrożały filety z morszczuka (o 40,8%), a w grapie “nabiału" konsumenci płacili najwięcej za sery homogenizowane (o 32,8%), oraz śmietanę (o 13,4%). Wśród tłuszczów jadalnych najwięcej podrożał olej słonecznikowy (o 24,5%).
W kwietniu br. wzrosły również ceny detaliczne żywności w stosunku do miesiąca ubiegłego, o czym informują dynamiki cen:
■ przetwory zbożowe, pieczywo i wyroby ciastkarskie... 100,3%- 105,7%
- w tym p iecz y w o ... 101,0% - 102,0%
■ ryby i pr/etw oiy rybne ... 100,1% - 111,1%
■ mięso, podroby i przetw ory... 100,1% - 106,7%
■ tłuszcze ja d a ln e ... 100,3% - 104,6%
■ nabiał i j a j a ... 100,3% - 103,8%
■ cukier, wyroby cukiernicze i m ió d ... 100,2% - 104,9%
■ ziemniaki, strączkowe, warzywa, grzyby owoce i p rz e tw o ry 101 2% - 130 6%
■ kaw9 i hcrt>a t a ... 100,9% -104,0%
Większe niż w poprzednim miesiącu zróżnicowanie dynamik cen wystąpiło w grupie "ziemniaki, strączkowe, warzywa, grzyby, owoce i przetwory”. Wzrosty (spadki) cen wybranych artykułów z tej grupy ilustruje wykres:
1111998 = 100
pietruszka obcinana
seler obcinany
mak
banany
sałata
rzodkiewka
-40 -30 -20 -10
Wśród owoców najbardziej zdrożały jabłka od 6,8% do 8,6% oraz orzechy laskowe o 5,2%.
W niewielkim stopniu tańsze były owoce cytrusowe: pomarańcze o 2,5%, cytryny o 1,7%. Wiosenna aura spowodowała spadek cen kwiatów. Najbardziej staniały gerbery - o 16,2%.
Na rynku województwa katowickiego zaobserwowano również wzrost cen tow arów konsum pcyjnych nicżywnościowych. Wiosenny sezon oraz okres przedświąteczny spowodowały wzmożone zainteresowanie zakupami odzieży i obuwia. Ceny wiosennych okryć wierzchnich w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku znacznie wzrosły (32,4% - 60,3%), podobnie jak ceny letniego obuwia (15,7% - 53,0%) i ubiorów gotowych (0,3% - 41,9%). Jednocześnie zaobserwowano w stosunku do ub. miesiąca sezonową obniżkę cen zimowych okryć i obuwia. W kwietniu w porównaniu z ub. miesiącem wzrosły ceny tkanin (0,3% - 8,7%), sprzętu gosp. domowego (0,1% - 7,2%), dywanów (0,1% - 4,1%) i bielizny (0,1% - 2,5%). Zanotowano też podwyżkę cen wyrobów farmaceutycznych w granicach od 0,1% do 7,7% przy jednoczesnym niewielkim spadku cen niektórych leków.
W k w ie tn iu c e n y u s łu g konsum pcyjnych były znacznie wyższe niż Przed miesiącem. Najbardziej wzrosły ceny Wszystkich usług komunalnych związanych z utrzymaniem gospodarstwa domowego (1,1% - 15,5%). Dynamikę cen tych usług ilustruje wykres:
100 105 110 115 120 125 pobranie wody pitnej zimnei
z miejskiej sieci w odociągow ej - 100 m
odprow adzenie ściek ów do miejskiej sieci kanalizacyjnej - 100 m
w yw óz śm ieci w pojemnikach przez przedsiębiorstwo miejskie - 1 m
podgrzanie wody - 1 m3
centralne ogrzew anie lokalu m ieszkalnego - 1 m
o c zy szczen ie przewodu kominowego w nieruchom ości prywatnej
W m n ie jsz y m stopniu zd rożały w stosu n k u d o m ie sią c a p o p rzed n ieg o u słu g i rem o n to w o -b u d o w la n e (0 ,4 % - 8 ,5 % ) i transportow e (2 ,5 % -7 ,3 % ). Z a napraw y sprzętu R T V p ła c iliśm y w ię c e j od 2 ,2 % d o 6,5% , a z a napraw y sa m o c h o d o w e o d 1,7% d o 5,4% . U słu g i w za k resie o ch ron y zd row ia w sto su n k u d o ub. m ie sią c a zd ro ża ły o d 0 ,2 % d o 3,8% w ty m n ajw ięcej u słu g i sto m a to lo g iczn e.
K ursy w alut w p o ło w ie k w ietn ia w p iy w a tn y c h kantorach w yb ra n y ch m iast w o je w ó d z tw a k a to w ic k ie g o k sz ta łto w a ły s ię n astęp u jąco (c e n y w z ł z a 100$ lub 100 D E M ):
Wyszczególnienie a - sprzedaż b - skup c - różnica
Katowice Chorzów Bytom Sosnowiec Rybnik tychy Gliwice
D o la r a m e r y k a ń sk i... a 341,50 343,00 341,00 343,00 341,00 342,35 340,00
b 338,00 338,00 338,00 339,00 339,00 340,50 337,00
c 3,50 5,00 3,00 4,00 2,00 1,85 3,00
M arka n ie m ie c k a ... • • a 189,50 189,00 189,00 189,00 188,00 189,50 190,00
b 187,00 187,00 187,00 187,00 187,00 185,50 187,00
c 2,50 2,00 2,00 2,00 1,00 4,00 3,00
D o la ry najkorzystniej m o ż n a b y ło k u p ić w G liw ic a c h , a m aik i w R ybniku, natom iast d o la iy sp rzed ać k o rzy stn ie w T ychach. C ena skupu m arek u staliła się na p o z io m ie 1 8 7 ,0 0 zł za 100 D E M , w y ją te k sta n o w ią T ychy -
1 8 5 ,5 0 zł.
W k ra ju ceny towarów i usług konsum pcyjnych w m arcu br. b y ły w y ż s z e n iż w grudniu u b ie g łe g o roku 0 5 ,5 % (w o b e c 4,9 % przed rok iem ). P o d o b n ie ja k w roku p op rzed n im , najbardziej p od rożały w ty m o k r e sie u słu g i 1 n a p o je a lk o lio lo w c , a najm niej - ż y w n o ść . W I kw artale br. c e n y k o n su m p c y jn e b y ły w y ż s z e n iż w a n a lo g ic z n y m o k r e sie ub. roku o 13,9% . D y n a m ik a c e n tow arów i u słu g k o n su m p c y jn y ch k szta łto w a ła s ię następująco:
Okresy Ogółem Żywność Napoje
alkoholow
Towary
nietywno-śclowe Usługi
1997 III.
1998 III.
1998 1...
I I ...
II I ...
G rudzień roku p o p rzed n ieg o = 100 104,9 102,1 '
105,5 102,9
M ie sią c pop rzed n i = 100
106,4 108,1
103,6 104,0
110,0 110,5
1998 I . ..
n. ..
i i i ..
i-i i i.
103,1 101,4 101,0 102,1 107,1
101,7 100,9 105,4 101,4 102,6
100,6 100,6 101,5 100,4 100,6
ok res 19 9 7 = 100
113,6 110,3 111,8 113,2 118,7
114,2 110,7 115,2 113,8 119,4
113,9 110,9 113,4 113,0 119,2
113,9 110,6 113,5 113,3 119,1
C eny żywności w marcu br. były wyższe niż w grudniu ub. roku o 2,9% (wobec 2,1% przed rokiem).
Znacznie więcej niż w grudniu ub. roku wzrosły ceny artykułów w grupie “ziemniaki, strączkowe, warzywa, grzyby, owoce i przetwory” (o 9,1% wobec 6,2%). Najbardziej podrożały warzywa i grzyby świeże (o 30,0%) oraz ziemniaki (o 12,5%). Wśród warzyw świeżych znacznie wzrosły ceny cebuli (o 67,3%), ogórków (o 54,4%), pomidorów (o 44,1%) oraz kapusty (o 30,1%). Ceny owoców wzrosły o 2,9% w tym jabłek - o 6,8%. Znacznie powyżej przeciętnej dynamiki cen żywności podwyższono ceny używek (o 4,7%) oraz tłuszczów jadalnych
(o 4,2%, w tym tłuszczów roślinnych o 5,0%). Wysoko wzrosły także ceny ryb i ich przetworów (o 3,8%).
Relatywnie niewielki był wzrost cen artykułów w grupie “przetwory zbożowe, pieczywo i wyroby ciastkarskie”
(2,7%). Cukier, wyroby cukiernicze i miód podrożały o 2,3%. Powyżej przeciętnej dynamiki cen artykułów żywnościowych podrożał również nabiał (o 3,6%), co było wynikiem m in. znacznego wzrostu cen serów dojrzewających i topionych (o 3,9%). Przeciętnie na poziomie zbliżonym do grudniowego pozostały ceny mięsa, podrobów i przetworów, przy różnokiemnkowych zmianach cen w tej grupie. Drób potaniał o 2,2%, mięso wieprzowe i wołowe - po 0,3%. Ceny wędlin i mięsa cielęcego wzrosły po 0,5%.
Dynamika cen żywności w okresie dwunastu miesięcy była w marcu br. niższa od notowanej przed rokiem (wzrost o 10,9%, wobec 14,1%), co było m in wynikiem mniejszego wzrostu cen artykułów w grupie “przetwory zbożowe, pieczywo i wyroby ciastkarskie” (6,3%, wobec 27,1%), mięsa, podrobów i przetworów (9,1%, wobec 18,5%) oraz tłuszczów jadalnych (10,5%, wobec 15,9%). Znacznie podrożały w tym okresie artykuły w grupie
“ziemniaki, strączkowe, warzywa, grzyby, owoce i przetwory” (o 19,8%) podczas gdy w marcu 1997 r. w skali dwunastu miesięcy obserwowano w tej grupie towarowej spadek o 3,6%. Obniżyły się natomiast m in. ceny cukru (o 13,1%), mąki (o 1,3%) oraz drobiu (o 1,2%).
Ceny napojów alkoholowych rosły w I kwartale br. szybciej niż przed rokiem (o 8,1%, wobec 6,4%), z uwagi na podwyższenie stawki podatku akcyzowego na początku lutego br. Najwięcej podniesiono w tym okresie ceny wyrobów spirytusowych (o 10,5%). W skali dwunastu miesięcy wzrost cen napojów alkoholowych był mniejszy niż przed rokiem (13,4%, wobec 17,8%), w tym najbardziej podrożało piwo (o 15,5%).
Wzrost cen towarów nicżywnościowych w marcu br. w stosunku do grudnia ub.r. wyniósł 4,0% (wobec 3,6% przed rokiem). Najbardziej podrożały wyroby tytoniowe (o 10,7%), w wyniku podwyższenia w styczniu stawki podatku akcyzowego. Znacznie wzrosły ceny paliw i smarów do środków transportu (o 5,6%). Zanotowano także duży wzrost cen wydawnictw (o 4,8%), w tym zwłaszcza gazet i czasopism (o 6,8%). W marcu br. wzrosły w stosunku do grudnia ub. roku ceny artykułów medyczno-farmaceutycznych (o 6,7%) oraz wyrobów kosm etycznych i perfum eryjnych (o 4,5% ). W zrost cen pozostałych artykułów nicżyw nościow ych kształtował się w I kwartale br. poniżej przeciętnej dynamiki. Konsumenci musieli zapłacić za odzież o 2,7%
więcej. Okiycia i ubiory gotowe z dzianin były droższe o 3,0%, a obuwia o 1,8%. W skali 12 miesięcy ceny towarów nicżywnościowych wzrosły mniej niż przed rokiem (o 13,0% wobec 16%). Najbardziej podrożały wyroby tytoniowe ( o 22,6%) chociaż dynamika ich cen była znacznie niższa od notowanej w roku poprzednim. Wysoki był także wzrost cen paliw i smarów do środków transportu (o 16,3%) oraz artykułów mcdyczno-fannaccutycznych (o 18,2%). Wydawnictwa podrożały o 16,3% w tym najbardziej książki i wydawnictwa do nauki (o 25,3%). Nieco powyżej przeciętnej dynamiki wzrosły także ceny obuwia (o 14,8%) a poniżej - ceny odzieży (o 12,6%) oraz opału (o 8,7%).
Ceny usług w marcu br. były wyższe niż w grudniu ub. roku o 10,5% (wobec 10,0% przed rokiem).
W wyniku wprowadzenia podwyżek urzędowych cen energii elektrycznej i zmiany zasad rozliczania opłat za energię cieplną znacznie wzrosły opłaty za dostawę ciepłej wody (o 30,9%), za dostawę gazu (o 15,3%), za energię elektryczną (o 14,0%) i za centralne ogrzewanie (o 13,5%). Więcej także niż w grudniu ub. roku zapłaciliśmy za dostawę zimnej wody (o 10,7%). Ceny usług pocztowych i telekomunikacyjnych były wyższe o 15,8%. W wyniku podwyższenia w styczniu ceny abonamentu RTV, opłaty za radio i telewizję sieciową wzrosły o 14,3%. Podrożały przewozy: środkami komunikacji miejskiej, autobusami zamiejscowymi i koleją.
Wzrost cen usług w skali dwunastu miesięcy był w marcu br. nieco niższy od notowanego przed rokiem (19,2%
wobec 20,4%). Opłaty za centralne ogrzewanie i dostawę ciepłej wody wzrosły o 24,1%, a za dostawę gazu -o 18,7%. Wysoki był także wzrost opłat za dostawę zimnej wody o 21,6% oraz za najem mieszkania o 26,0%.
Za usługi pocztowe i telekomunikacyjne trzeba było zapłacić o 20,9% więcej niż w marcu z czego najbardziej Podrożał abonament telefoniczny (o 25,4%) oraz rozmowy telefoniczne krajowe (o 21,3%). Oplata za żłobek wzrosła w tym okresie o 23,7%, a za przedszkole o 19,0%. W I kwartale br. w stosunku do analogicznego okresu ub. roku wzrosła siła nabywcza wynagrodzenia w odniesieniu do większości artykułów żywnościowych i nicżywnościowych oraz większości usług. Jednak większą niż w I kwartale ub. roku część wynagrodzenia (ze względu na znaczny wzrost cen) należało wydać na opłaty za najem mieszkania, oraz dostawę zimnej i ciepłej Wody. Relatywnie wzrosły także ceny usług sądowych i adwokackich i opłaty za żłobek.