Naturalny wiek
w czasie następstwa Dzień i rok
obięcia
• Rządów.
1. W . X i ą i ę Sasko - Weimarski . ' . ..
(wielolet. ogłosz.
3
. Sierpna 1776^)2. Król oboiey Sycylii . . . . • -(ogło. się wielolet i
3
. Stycz. 1767.)3
. 'Król Saski . . ‘ . ' . . ..(wielolet ogłoszony i
5
. W rz . 1768.)4
. X ią ż ę Reuss na Ebersdorfie , . (ogłosz. wielolet. 16. Maia 1782.)5
. X ia ż ę (Duc) Sasko - Hildburghauski (obiął Rządy 1787.)'6. W . X ią ż ę Meklenbursko - Szweryński .
7. X ia ż ę (Duc) Holsztyńsko - Oldenburski (pod zarządem) Administrator . ‘ . . ' . .
8. X ią ż ę Hohenzollernsko - Sigmarineński . . . 9. X iążę L ip p e - Szaumburski . . ... . .
(ogłosz. wielolet. 18. Kwiet. 1807.)
10. W . X ią ż ę (Duć) Hesski . . . . .
11. W . X ią ż ę (Duc) Toskański » » 12. C e s a r z J e g o M o ś ć A u s t r y i a c k i
1
3
. X iążę Szwarzbursko - Sondershauzeńskii
4
- Król Bawarski . . . . . . •. . 15
. X iażę (Duc) Anhalcko - Bernburski16. Król Pruski . . ' , .
17. Papież . . . . . . .
18. Cesarz Rossyyski . .. . . 19. X iążę Lippe - Detmold : .
20. X ią ż ę (Duc) Sasko - Mayningeński (pod opieką) 21. X iążę (Duc) Sasko-G otha . . . . . 22. X iążę Lichtensztein . . . . .
23
. X iążę Reuss na Lobenszteinie . . . . 24. X iążę (Duc) Sasko - Kobursko - Saalfeldzki2
5
. Xiążę'Szwarzbursko - Riidolstadzki . . . (ogłosiłsię wieloletnim 6 List. i8
i4
-)26. Król Duński (wspołpanuiący od 14. Kw. 1784.) • 27. Król Hiszpański , . . .
28. W . Sułtan . . . .*
29. X iążę Hohenzollersko - Hechingenski*
3
0. X ią ż ę W a ld e k . . . .5
i . Król Niderlandzki (iako panuiący w Niderlandach.) .32
. Xiężna (Duchesse) Parmy . . . .55
. Król Frąnctizki przywrócony na Tron . . . .x Ludwik XVIII. ■ . \ • . .
3 4
* X i| ż ę (Duc) Modeny .1822. ' a
8 miesięc
54
1
P a n u i ą c -y.& A J
BKj . i , jg g § ; ' * -i V - 9
R ok i dzień obięcia
Rządów.•
9
Naturalny wiek
w czasie następswa.
Ir ; • *■
a!
35
. X iężna (Duchesse Luki . * • i8
i5
, mmmm mmm lat:32
.i
36
. X iążę (Duc) Brunszwicki (pod opieką) . • • i8
i5
, 16. Cze. - 10.37. X iążę (Duc) Nassauski . . • • 1 81 6, 9. Sty. -
23
.I!
38
. Król Portugalski i Brazyliyski (Rejent od 10. Li 1799.) . 1816 , 20. Mar. *48
.J: 39. Król Wirtemberski . . ■ . ^ . * • 1816 ,
3
o. Paź. -35
.I 4o. W . X iążę (Duc) Meklenbursko - Strelicki • • 1 8 1 7 , 6. List. -
37
.S Ą i. Xiążę Reuss na Greicu . • ^ # 1 8 5 7 , 29. Sty.w ~ - 26.
Ji 42. X ią ż ę (Duc) Anhalcko - Dessauski • * • 1 81 7, 9. Sier. «
■ 4
22.11 43
* Król Szwedzki . . . • • 1818,5
. Lut. _54
.r 44. X iążę Reuss na Szleicu . . • # 1818, 17. Kw.
32
. •1
145
^ . W . X iaże (Duc) Badeński^ iUl w ' • • • 1818, 8. Gru. —55
.1
1
46. X iażę (Duc) Anhalcko - Koetenskifi ^ ^ . W • • 1 81 8, 16. Gru. -
48
.i 47. Landgraf Hessen - Homburski 1820, 26. Sty. ■ -•
5
o.i
48
. Król Angielski . * . • ., V I 1 820, 29. Sty. - 57.*
49
* Elektor Hessen - Kassel&ki • # 1 821 , 27. Lut. *44
-||
5
o. Król Sardyński * ., ^ ... 1 821 , 1 6. Mar. r*56
.D o m y p a n u i ^ c e w E u r o p i e
-ie przesyp -iem y granic sob-ie zakreślonych, gdy wyłożywszy wyżey jenealogią panuiących
domów w E u r o p i e , wykażemy także ich pier
wszy początek , stawiaiąc te , które z iednego i tegoż samego pokolenia pochodzą , w iednym
♦gólnym obrazie.
Początek tegoczesnych Monarchów Euro- pcyskichmożna na o ś m n a ś c i e rodzin ograni
czyć. Pomiędzy temi znayduie się i e d e n a ś c i e , które Cesarska lub Królewską , s i e d e m z a ś , które Xiążęcą godność piastuia i godna uwagi iest r z e c z ą , że gdy panowanie pier
wszych po całey rozciąga się Europie , drugich iedynie w Niemczech i to tylko rta mała część się ogranicza. Pomiędzy rodzinami dzierząee- mi korony, 8 z Niemieckiego a 2 zFrancuzkie- go pochodzą plemienia. Między nieukoro- nowanymi Xiążętami 27 w samych Niemczech,
4
zaś w innych kraiach uposażonych iest. Z pierwszych zaś ieden dóm tylko ród swóy z Sło
wiańskiego pokolenia wywodzi. Wiadomością tą pop rzedziw szy, następuiące liczymy w E u ropie rządców pokolenia.
I. P o k o l e n i e E t h i k o . '
W ie lc e w jenealogii ważnem iest pokole
nie pochodzące od E t h i k a , który ieszcze w roku
684
po narodzeniu Chrystusa , iako Xią- żę Allemanów w Alzacyi panował. Z tego albowiem pokolenia p o c h o d zą : .Cesarski dóm Austryi, Arcyxiążęta Badeńscy, i kilka samowładnych domów we W ło szech . E t h i k o miał dwóch syn ó w , W o y c i e c h a i E t h i k o ,
z
których pierwszy wyższey drugi zaś niż*szey Alzacyi osobnym rządców pokoleniom po
czątek nadali. Potomkami pierwszego byli na
stępnie Hrabiowie de S u n d g a u , B r e i s g a a ' i A l t e n b u r g a z dwóch wnuków G u n t r a ma ( f około roku 960) R a d b o t o i B i r c h - t i
1
o ( trzeci W e r n e r umarł iako BiskupStrasburski) , Hrabiowie de H a b s b u r g i Margrabiowie B a d e ń s c y , Xiążęta i Hrabio
wie niższey Alzacyi stali się założycielami do
mu L o t a r y ń s k i e g o . A gdy od czasu roz
dzielenia się Habsburgskiey i Lotaryńskiey dziel-1, n i c y , pokoleń m in ęło, Franciszek trzeci (Stefan) X iąże Lotaryngią i następny Rzymsko-.
Niemiecki Cesarz, połączył znowu obiedwie dziel
nice przez związek małżeński z Maryią Teresa ostatnia córka i dziedziczka domn Habsburgów, i stał się założycielem Austryiacko-Lotaryńskie- go domn. Tak pokolenie Ethika obeymnie te
raz dwa domy następujące:
a) Dom Habsbursko - Lotaryńsko - Austry- iacki, który w osobie Jego Cesarskiey Król.
Mości Franciszka I. nad Austryiackiem Cesar
stwem , w osobie Arcyxięcia Ferdynanda III.
nad Toskanii* , w osobie Arcyxięcia Francisz
ka IV. d’Este nad Modena , a w osobie A.rcy- xięzniczki Maryi Ludwiki nad P a r m ą , Piacen- cą i Q na stal la panuie. Maryia Beatrix , wdowa po Arcyxięciu Ferdynandzie , trzecim synu Ce
sarza Franciszka I., ( z domu Lotaryńskiego) i matka teraźnieyszego Xiąęęcia M o d e n y , posia
da w prawdzie ieszcze M a s s ę i C a r r a r ę , le c z te przeznaczone są po iey śmierci bydź połączonemi z Modeną. Tóskana iest wtoro- rodną dzielnicą tego domu. Parma, po śmierci te- raźnieyszey X ię ż n y ma przypaść teraźniey-
$zey X ię żn ie Lukkańskiey i . iey następstwu.
b) D ó m B a d e ń s k i .
B i r G h t i l o , wnuk pomienionego Guntra- Hia B o ga teg o , utworzył dóm, Margrabiów Ba- deńskicn, którzy teraz godność Arcyxiążąt pia
stują. B i r c h t i i o czyli B e r t h o l d I . , który w Breisgau, Ortenau i Altengau posiadłości d z i e r z y ł , wystawił zamek Z a e h r i n g e n , i no
sił tytuł Xiążęcia. Jeszcze za życia odstąpił naymłodszemu synowi H e r m a n o w i , H o c h - b e r g w Breisgau. Wnuk iego H e r m a n n II.
nosił naprzód tytuł Margrabiego Badeńskiego, i począwszy od niego, kwitnie dzielnica tego do
mu , ciągle się utrzymuiąc w Hrabiach deH och- b e r g , którzy od Ą. Października 1817 uznani są iako Margrabiowie Badeńscy.
I I . P o k o l e n i e O l d e n b u r g .
Dóm O l d e n b u r g c z y l i H o l s z t e i n wy
wodzi swóy początek od W i t t i k i n d a , sła
wnego niegdyś naczelnika Saksonów. Pomiędzy iego potomkami zjawia się T e o d o r y k , iako teść H e n r y k a Ptasznikiem zwanego. Posia
dał on część nieiaka kraiu w tych czasach w państwie Oldenburg o b ię tą , i dla tegoto wielu dziejopisarzy początek tego domu od nie
go wywodzi. T y le iest pewnem , że K r y - s t y i a n W oiow nik ( 1 * * 6 7 ) nazwał się H r a b ią d e O l d e n b u r g , a T e o d o r y k szczęśliwy (t i
44
°) złączył w ie d n o ciało Hrabstwo' 0 1
d e n-l> u rg podzielone w przódy między kilku iego domu potomków. P o pierwszey swoiey żonie
odziedziczył on Hrabstwo H o l s z t e i n . Dóm ten dzieli się w naszych czasach na dwie g łó wne d zie ln ic e , z których
a) S t a r s z a czyli D u ń s k a główna dziel
nica koronę D a n i i posiada. N iegdyś, iak w iadom o, połączone były z tem Królestwem Norwegiia i Szwecyia , lecz obiedwie te krai
n y , a pierwsza w teraźnieyszych już c z a sach t zostały od niego o d łą c z o n e ; wszelako potomkowie Teodoryka .Szczęśliwego władną dotąd berłem Danii. Poboczną dzielnicą tey głó- wney iest dóm H o l s z t e i n - ‘ S o n d e r b e r gf który ieszcze w trzech gałęziach kwitnie, mia
nowicie ; H o 1 s z t e i n-A u g u s t e n b e r g , H o l s z t e i n - B e c k i H o l s z t e i n - G l i c k s b u r g (ostatnia tylko w żeńskiey dzielnicy.)
b) M ł o d s z a czyli G o t t o r p s k a głó
wna dzielnica. Naymłodszy syn K r y s t i a n a I.
F r y d e r y k I. (f i
533
) odziedziczył po swoim oycu S z1
e s w i g i H o l s z t e i n . T rze ci syn iego iest twórcą Holsztyńsko-Gottorpskiey dzielnicy. T e g o zaś prawnuk K r y s t i a n W o y- c i e c h zostawił dwóch synów F r y d e r y k a IV. i K r y s t y i a n a A u g u s t a ; K a r o l F r y
d e r y k syn Fryderyka IV. poiął A n n ę P i o- t r ó w n ę córkę Piotra I. Cesarza Rossyyskiego za żonę , i tym sposobem dóm ten przyszedł do Rossyyskiego tronu. A d o l f F r y d e r y k , dru
gi syn Krystyiana Augusta uzyskał S z w e c y i a a F r y d e r y k o w i A u g u s t o w i trzeciemu synowi Krystyiana Augusta , nadała Rossyia w ro
ku 1774 Xięstwo O l d e n b u r g . Tym fsposo- bem dzieli się młodsza ta główna dzielnica na trzy g a ł ę z i e , z których pierwsza , czyli H o l s z t e i n G o t t o r p , Rossyia; druga H o l s z t e i n Ę u t i n S zw e c y ia , trzecia zaś rów ne
go z poprzedzaiącą nazwiska , O 1 d e n b u r-g posiada. Po śmierci bezdzietnego Króla S zw e d z
kiego Karola X I
0
. nastąpił X ią ź e Pontecoryo, iako Król Karol X I V .I I I . P o k o l e n i e K a p e t y n g ó w .
Gdy w roku 1.328 główna dzielnica przez H u g o n a R a p e t a utworzona, a w roku 1689 i poboczna dzielnica domu V a I o i s wygasły, posiadła dzielnica B u r b o n ó w w pomienio- nyin roku koronę F r a n c y i , w roku 1700 w poboczney dzielnicy H i s z p a n i ą , w roku 1735 Królestwo O b o i e y S y c y l i i , a w ro
ku 1748 P a r m ę i P i i a c e n c ę ; wprawdzie zostały te ostatnie w roku 1807 za równe Kró
lestwo H e t r p r y i zamienione, lecz w krotce zno
wu nazad ie przyłączon o, a w tych czasach po-ijr 2
siada ta dzielnica aż do śmierci łeraznieyszey X iężny Parineńskiey, X ięztw o L u k a .
łona
znowu dzielnica doinu Kapetyngów dzie- rzy P o r t u g a l i i ę i B r a z y l i i ę , i wyprowadza swóy początek od R o b e r t a II. X i ą żęci a Burgundy i a wnuka Hugona Kapeta , z którey to przyczyny zowiemy także te dzielnicę, d z i e l n i c a B u r g u n d z k at pokolenia Kape
tyngów. A l f o n s I . , prawnuk Roberta osiadł w roku 1
14
;ż tron Portugalski, lecz prawe iegopotomstwo wygasło z F e r d y n a n d e m w ro
ku i
3 8 3
, a J a ti I. naturalny syn F e r d y n a n - d a , został naprzód rządcy ogłoszony , a w roku 1
385
za Króla uznany., \ y roku i58
o wygaśli prawi i tego Króla potomkowie , a Por- tugaliia przez
6
o lat ciągle była z Hiszpaniią złączona. W roku atoli 16Ą0 X iąże de B r a- g a n z a , potomek naturalnego syna Jana I., osiadł na tronie Portugalskim, a iego rodzinadotąd się na nim utrzymuie.