4. Działalność Samorządu Województwa Lubelskiego w zakresie kreowania i realizacji
5.5. Obszar: PLANOWANIE PRZESTRZENNE
Kompetencje i zadania samorządu województwa w zakresie planowania przestrzennego wynikają z ustaw29, zgodnie z którymi do jego zadań własnych należy kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej w województwie, w tym uchwalanie planu zagospodarowania przestrzennego województwa. Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego (PZPWL) stanowi element krajowego systemu planowania przestrzennego i określa zasady i kierunki kształtowania struktury funkcjonalno-przestrzennej regionu oraz działania służące realizacji ponadlokalnych celów publicznych stanowiąc formalną, będąc równocześnie merytoryczną płaszczyzną odniesienia dla podejmowanych decyzji przestrzennych. Przyjęte w nim kierunki i zasady zagospodarowania przestrzennego stwarzają warunki dla realizacji zadań inwestycyjnych formułowanych w programach rozwoju. Działania w ramach obszaru tematycznego planowanie przestrzenne, Zarząd Województwa Lubelskiego realizuje w ramach zadań powierzonych Departamentowi Strategii i Rozwoju UMWL (SR).
Zgodnie z ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, PZPWL jest wiążący dla lokalnych dokumentów planistycznych, tj. w odniesieniu do:
studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (suikzp) w zakresie zgodności z ustaleniami PZPWL,
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy (mpzp) w zakresie zadań samorządu województwa.
Do obligatoryjnych ustaleń PZPWL, wymagających uwzględnienia w suikzp, należą:
zasady ogólne i szczegółowe określające nadrzędność funkcji i warunki kształtowania elementów struktury funkcjonalno-przestrzennej województwa,
kierunki działań, stanowiące katalog skoordynowanych (usystematyzowanych) przedsięwzięć (działań) zapewniających lub sprzyjających realizacji celów rozwojowych sfer zagospodarowania i obszarów funkcjonalnych,
przestrzenne warunki realizacji regionalnej polityki rozwoju określające sposób realizacji oraz miejsce lub preferencje dla lokalizacji działania w przestrzeni,
inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym.
W odniesieniu do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (mpzp), jako elementy obligatoryjne, wskazuje się zadania samorządu województwa obejmujące inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym. Zadania realizowane przez Zarząd Województwa Lubelskiego w zakresie rozwoju przestrzennego obejmują:
wdrażanie ustaleń regionalnej polityki rozwoju przestrzennego – przygotowanie i przekazanie poszczególnym samorządom lokalnym indywidualnych delegacji wynikających z regionalnej polityki rozwoju przestrzennego (PZPWL),
ocenę zgodności lokalnych polityk rozwoju przestrzennego z polityką regionalną – analizę i weryfikację planowanych na poziomie lokalnym kierunków zmian przestrzennych w aspekcie przyjętych ustaleń pzpwl dotyczących kształtowania regionalnej struktury
29 art. 14 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa oraz z art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
funkcjonalno-przestrzennej oraz realizacji zadań samorządu województwa w zakresie inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym.
Innym ważnym zadaniem w obszarze planowania przestrzennego, wynikającym z ustawy z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu oraz art.38 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym jest sporządzenie Audytu krajobrazowego województwa lubelskiego. Ze względu na brak w 2018 roku stosownego rozporządzenia Rady Ministrów, określającego szczegółowy zakres i metodologię audytu krajobrazowego, prowadzone prace oparte zostały o metodykę zaproponowaną w opracowaniu eksperckim – Identyfikacja i ocena krajobrazów – metodyka oraz główne założenia, przygotowanym na zlecenie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Zakres prac prowadzonych w 2020 roku obejmował:
weryfikację granic krajobrazów, zgodnie z doprecyzowaną przez GDOŚ metodyką wyznaczania krajobrazów,
klasyfikację typologiczną krajobrazów,
zebranie i opracowanie danych do charakterystyki krajobrazów w zakresie cech analitycznych przyrodniczych i kulturowych.
Kolejne działania w ramach procesu sporządzania dokumentu, zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 11 stycznia 2019 r. w sprawie sporządzania audytów krajobrazowych, obejmować będą:
ocenę zidentyfikowanych krajobrazów,
identyfikację krajobrazów priorytetowych w obrębie krajobrazów indywidualnych,
wskazanie zagrożeń dla możliwości zachowania wartości krajobrazów priorytetowych,
sformułowanie rekomendacji i wniosków dotyczących kształtowania i ochrony krajobrazów priorytetowych,
określenie lokalnych form architektonicznych zabudowy dla krajobrazów priorytetowych,
konsultacje społeczne projektu Audytu krajobrazowego województwa.
Działalność Samorządu Województwa Lubelskiego, w tym informacje dotyczące dokumentów na podstawie których ZWL prowadzi polityki rozwojowe oraz zadania w obszarze planowania przestrzennego przedstawiono w zestawieniu tabelarycznym (Tabela 14, Tabela 15).
Tabela 14. Strategie i programy w obszarze planowania przestrzennego
L.p. Nazwa dokumentu Nr, data i nazwa organu przyjmującego dokument Działania formalne w 2020 roku
1. Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego
Uchwała Nr XI/162/2015 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 30 października 2015 r. w sprawie uchwalenia Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego
Wdrażanie ustaleń Źródło: Oprac. własne DSiR UMWL, 2021 r.
Tabela 15. Działalność ZWL w zakresie realizacji polityki w obszarze planowania przestrzennego
L.p. Nazwa zadania Podstawa (formalna / prawna / organizacyjna)
realizacji zadania
Miernik realizacji zadania (2020 r.)
Wartość finansowa (2020 r.) w tym udział środków z Budżetu
WL w zł oraz źródło finansowania 1. Wdrażanie ustaleń regionalnej polityki rozwoju przestrzennego
1.1.
Wnioski z Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego (PZPWL) do projektów studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym 42 wnioski nie dotyczy
1.2.
Wnioski z Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego (PZPWL) do projektów miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym 144 wnioski nie dotyczy 2. Ocena zgodności lokalnych polityk rozwoju przestrzennego z polityką regionalną
2.1.
Uzgodnienia projektów studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego w zakresie zgodności z ustaleniami Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym 32 postanowienia nie dotyczy
2.2.
Uzgodnienia projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w zakresie zgodności z zadaniami Samorządu Województwa Lubelskiego
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym 149 postanowień nie dotyczy
2.3. Opinie Zarządu Województwa Lubelskiego w przedmiocie wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowych
Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych
98 uchwał nie dotyczy
2.4. Uzgodnienia decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym 238 postanowień nie dotyczy 2.5. Uzgodnienia decyzji o warunkach zabudowy Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym 25 postanowień nie dotyczy 2.6. Opinie Zarządu Województwa Lubelskiego w przedmiocie wydania
decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji mieszkaniowych
Ustawa z dnia 5 lipca 2018 o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji
mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących
10 uchwał nie dotyczy
2.7. Uchwały w sprawie zaopiniowania Gminnych Programów Rewitalizacji
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym 1 uchwała nie dotyczy 2.8.
Uchwały Zarządu Województwa Lubelskiego w sprawie wyrażenia opinii dotyczącej ustalenia lokalizacji regionalnej sieci
szerokopasmowej
Ustawa z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju
usług i sieci telekomunikacyjnych 22uchwały nie dotyczy Źródło: Oprac. własne DSiR UMWL, 2021 r.