W Strategii Wielkopolska 2030 wskazane są interwencje, które pozostają pod bezpośrednim oddziaływaniem innych podmiotów niż Samorząd Województwa, w szczególności należą do kompetencji rządowych. Ich wyartykułowanie przez Samorząd Województwa Wielkopolskiego i odpowiednia polityka państwa są niezbędnym warunkiem osiągnięcia celów rozwojowych Wielkopolski do 2030 roku. Dla zapewnienia dalszego rozwoju regionu należy:
1. Kontynuować działania w zakresie decentralizacji planowania i zarządzania polityką rozwoju.
Samorządy województw są istotnym partnerem w polityce rozwoju, pełnią rolę koordynacyjną i zarządzającą w różnych obszarach polityki publicznej. Należy kontynuować działania, w ramach których państwo określa ramowe cele rozwoju obszarów i zapewnia podstawowe instrumentarium, ale pozostawia konkretne rozstrzygnięcia w gestii samorządu regionalnego, który zna specyfikę poszczególnych terytoriów, dzięki czemu potrafi nie tylko lepiej ukierunkować daną interwencję, ale również określić jej intensywność.
2. Zagwarantować samorządom terytorialnym pulę środków adekwatną do zadań. Ze względu na duży poziom zróżnicowania zadań publicznych powierzanych samorządom, które ulegają zmianom w czasie, uzasadniona jest potrzeba przeprowadzania cyklicznych zmian w systemie dochodów. Ich celem jest dostosowywanie wysokości dochodów do wydatków i potrzeb wspólnot samorządowych. Ponadto wyzwaniem dla administracji centralnej jest stworzenie sprawiedliwego systemu korekcyjno-wyrównawczego, który z jednej strony będzie spełniał swoją nadrzędną funkcję, jaką jest doposażenie „uboższych samorządów”, a z drugiej nie będzie w sposób nadmierny nadwyrężał „samorządów bogatszych”.
3. Podjąć działania związane ze słabo rozwiniętym układem komunikacyjnym regionu w relacji północ-południe. Niezwykle istotnym problemem jest ciągły brak realizacji drogi ekspresowej S11 w całym jej przebiegu oraz inwestycji dotyczących dróg krajowych nr 10, 12, 15 i 25. Konieczne jest wytyczenie właściwego przebiegu drogi S11 i jak najszybsza realizacja tej inwestycji na całym jej przebiegu, a zwłaszcza na odcinkach Ostrów – Poznań i Poznań – Kołobrzeg z uwzględnieniem bezkolizyjnych zjazdów oraz obwodnic.
4. Wspierać rozwój sieci kolejowej Wielkopolski w zakresie budowy linii kolejowych dużych prędkości, a także modernizacji linii regionalnych oraz podwyższania standardu przewozów. Realizacja inwestycji związanych z powstaniem Centralnego Portu Komunikacyjnego z perspektywy Wielkopolski wiąże się ze zmianami przede wszystkim w obszarze infrastruktury kolejowej w regionie. Istnieje konieczność nawiązania współpracy w tym aspekcie na wszystkich szczeblach administracji. Dalszego rozwoju wymaga Poznańska Kolej Metropolitalna. Konieczne jest przyspieszenie prac związanych z budową trzeciego toru między Poznaniem Głównym a Poznaniem Wschodnim. Budowa kolejnego peronu i modernizacja dotychczasowych mają istotne znaczenie dla komfortu pasażerów i poszerzenia oferty przewoźników. Ponadto niezwykle istotne jest przywrócenie połączeń kolejowych do miast Czarnkowa, Międzychodu, Gostynia i Śremu, które pomimo dostępu do sieci są z niej wykluczone. Powodem jest zawieszenie przewozów kolejowych.
Należy dążyć do rozwoju połączeń i budowy nowych linii i węzłów kolejowych, np. budowa linii kolejowej Konin – Turek – Koło. Pilnej modernizacji wymagają linie kolejowe nr 369 na odcinku Śrem – Czempiń, nr 360 na odcinku Gostyń – Kąkolewo, a także modernizacja ciągu komunikacyjnego na liniach kolejowych nr 236 i 390 Wągrowiec – Rogoźno – Czarnków. Pożądanymi kierunkami działań jest również budowa drugiego toru kolejowego na linii kolejowej nr 354 Poznań – Piła, a także rewitalizacja dalszego połączenia kolejowego na linii Kołobrzeg; rewitalizacja linii nr 203 Piła-Krzyż-Gorzów Wielkopolski-Kostrzyn z elektryfikacją, kontynuacja rewitalizacji linii kolejowej nr 356 w kierunku Gołańczy i nr 357 w kierunku Wolsztyna oraz modernizacja linii kolejowej Krotoszyn-Jarocin (nr 281).
108
5. Wspierać walory przyrodnicze Wielkopolski, szczególnie w zakresie ochrony parków narodowych i krajobrazowych. Na terenie województwa znajdują się dwa parki narodowe, bogate we florę i faunę rozlewiska Warty oraz urozmaicony krajobraz polodowcowy.
6. Wspierać rozwój rolnictwa przez:
Zwiększenie wydatków z budżetu państwa na rolnictwo.
Wdrożenie systemowych rozwiązań związanych z monitorowaniem i szacowaniem skutków zjawisk atmosferycznych.
Zwiększenie atrakcyjności i dostępności ubezpieczeń rolniczych na okoliczność klęsk atmosferycznych.
W przypadku wystąpienia niekorzystnych zjawisk atmosferycznych i klęsk żywiołowych umorzenie wszystkim rolnikom składki ubezpieczeń KRUS, ZUS z zachowaniem ciągłości ubezpieczenia niezależnie od formy gospodarowania.
Przywrócenie samorządom województw kompetencji w zakresie gospodarki wodnej dla potrzeb rolnictwa.
Zwiększenie wsparcia finansowego z budżetu państwa dla rolników na przeciwdziałanie klęskom suszy i powodzi.
Zwiększenie środków finansowych na działalność Inspekcji Weterynaryjnej, które pozwolą zintensyfikować działania na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa żywności.
Zintensyfikowanie działań w zakresie kompleksowych rozwiązań mających na celu zwalczanie choroby ASF oraz choroby Aujeszkyego na terenie Wielkopolski i Polski.
Zwiększenie opłacalności produkcji przez wprowadzenie cen minimalnych na produkty rolne.
Podjęcie działań zmierzających do ochrony i promocji towarów żywnościowych pochodzących z polskiej produkcji rolnej.
Wsparcie ras rodzimych, hodowli zagrodowej, krajowej produkcji nasiennej oraz wdrożenie i upowszechnienie postępu hodowlanego w produkcji rolnej.
Zwiększenie efektywności produkcji przez wsparcie inwestycji związanych z budową biogazowni rolniczych oraz wprowadzenie rolnictwa precyzyjnego.
Wprowadzenie preferencji dla firm świadczących usługi rolnicze lub wspólnego użytkowania maszyn.
Wprowadzenie mechanizmów prawnych regulujących gospodarowanie przestrzenią produkcyjną.
Wprowadzenie regionalizacji wsparcia unijnego dla rolnictwa na inwestycje.
Przywrócenie samorządom województw kompetencji w zakresie doradztwa rolniczego.
7. Wspierać rozwój biznesu przez:
Inwestycje w lokalne lotniska (dla CARGO i małych przewozów). Wsparcia wymaga lotnisko w Michałkowie oraz lądowisko w Pile. Inwestycje pozwoliłyby na zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej tych obszarów, rozwój branż związanych z transportem lotniczym (Wielkopolski Klaster Lotniczy) oraz przyczyniły do zwiększenia spójności regionu (szczególnie poprawiły dostępność komunikacyjną północnej Wielkopolski).
Wsparcie narzędziami finansowymi, organizacyjnymi i prawno-instytucjonalnymi ekspansji zagranicznej wielkopolskich przedsiębiorstw, ich internalizację i większy udział w procesach globalizacji. Konieczna jest rozbudowa sieci placówek dyplomacji ekonomicznej i ich wzmocnienie kadrowe, tak pod względem ilościowym, jak i merytorycznym.
Zwiększenie stabilności systemu prawnego regulującego działalność gospodarczą, a także racjonalną implementację prawa unijnego do polskiego, skrócenie sądowych postępowań gospodarczych oraz usprawnienie funkcjonowania systemu zamówień publicznych.
Umocowanie prawne samorządu gospodarczego, które umożliwiłoby przedsiębiorcom zrzeszonym w samorządzie w większym stopniu wpływać na politykę gospodarczą.
Wsparcie rozwoju rzemiosła, w tym zawodów rzadkich i ginących.
8. Wykluczyć budowę kopalni węgla brunatnego na terenie powiatu gostyńskiego i rawickiego, które charakteryzuje wysoka bonitacja i wartość użytkowa gleb dla rolnictwa. Budowa kopalni
109 odkrywkowej ingerowałaby bezpośrednio w strukturę gospodarczą tych obszarów, opartą na sektorze rolniczym, prowadząc tym samym do ich marginalizacji społeczno-gospodarczej. Budowa kopalni odkrywkowej na terenie powiatu gostyńskiego i rawickiego nie jest jednoznacznie przesądzona i budzi uzasadniony niepokój wśród mieszkańców. Utrzymywanie stanu niepewności wpływa negatywnie na działania inwestycyjne rolników.
9. Wspierać Samorząd Województwa w procesie przeprowadzenia sprawiedliwej transformacji energetycznej regionu Wschodniej Wielkopolski i obszarów pokopalnianych m.in.
przez współsfinansowanie programu dla Wielkopolski Wschodniej. Konieczna w tym zakresie jest współpraca lokalnych samorządów, województwa oraz strony rządowej.
10. Kontynuować prace nad kompleksową reformą opieki zdrowotnej, w ramach której należy:
Ułatwić dochodzenie do uzyskania specjalizacji.
Zapewnić odpowiednią obsadę personelu medycznego.
Zintensyfikować działania na rzecz wykorzystania potencjału podstawowej opieki zdrowotnej w procesie leczenia pacjentów.
Podjąć działania w zakresie ochrony zdrowia psychicznego.
Wspierać powstawanie nowoczesnej infrastruktury szpitalnej, zarówno w aspekcie udzielania świadczeń zdrowotnych, jak i kształcenia przyszłych kadr medycznych.
11. Kontynuować prace nad reformą edukacji i zagwarantować środki samorządom na działania dostosowawcze.
12. Kontynuować działania w zakresie polityki mieszkaniowej, m.in. program Mieszkanie Plus.
Konieczne jest zwiększenie dostępności mieszkań, szczególnie tanich mieszkań czynszowych z możliwością wykupienia na własność.
13. Kontynuować inwestycje na odcinku Międzynarodowej Drogi Wodnej E70 przebiegającej przez województwo wielkopolskie. Samorząd Województwa podjął już inicjatywy związane z rozwojem turystyki wodnej, do której należy m.in. projekt Wielkiej Pętli Wielkopolski.
14. Kontynuować działania związane z budową zbiornika retencyjnego Wielowieś Klasztorna na rzece Prośnie. Jest to kluczowa inwestycja chroniąca południową Wielkopolskę przed powodzią, zabezpieczająca tereny w zlewni zbiornika i poniżej zapory przed skutkami suszy. Konieczna jest kontynuacja działań inwestycyjnych, których część podjął już Samorząd Województwa (m.in.
wykupił grunty i gospodarstwa znajdujące się na obszarze ww. inwestycji).
15. Wspierać działalność rodzinnych ogródków działkowych, w zakresie regulacji działalności ogrodniczej prowadzonej na obszarze ogródków, wsparcia finansowego (dedykowane programy dofinansowania), wykorzystania potencjału rodzinnych ogródków działkowych w edukacji ekologicznej, promocji aktywnej polityki senioralnej i zdrowego stylu życia. Należy zadbać, aby ewentualna likwidacja rodzinnych ogródków działkowych odbywała się jedynie w przypadkach w pełni uzasadnionych. Jednocześnie uregulować kwestie gospodarki ściekowej na terenach ROD, wymagań odnośnie wyposażenia ogrodów w zbiorniki bezodpływowe i sanitariaty, jak również kwestie odpowiedzialności ROD za zaśmiecanie terenów do nich przylegających.
110